مبارزه با اختلاس در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

وجود خلأهای قانونی و نارسایی‌های قانونی در برخی موارد زمینه‌ساز [[مفاسد اقتصادی]] و شکل‌گیری پدیده [[زشت]] اختلاس می‌شود. در پاره‌ای موارد، بازدارنده نبودن قوانین موجود، موجب شکل‌گیری مفاسد اقتصادی و ارتکاب چندین باره اختلاس می‌شود. ضعف نهادهای نظارتی نیز یکی از عوامل مهم بروز مفاسد اقتصادی و اختلاس در [[کشور]] است. در صورتی که نهادهای نظارتی با دقت و [[تیزبینی]] لازم گلوگاه‌ها و نقاط آسیب‎‌پذیر را [[شناسایی]] و عملکرد [[مسئولان]] و نهادهای مختلف را زیر نظر داشته باشند، [[شاهد]] بروز مفاسد اقتصادی و اختلاس در این سطح نخواهیم بود.<ref>[[حسن یعقوبی|یعقوبی]] و [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور]]، [[عوامل فساد اقتصادی اختلاس و راهکارهای پیشگیری آن از منظر علی با تأکید بر بیانیه گام دوم (مقاله)|مقاله «عوامل فساد اقتصادی اختلاس و راهکارهای پیشگیری آن از منظر علی با تأکید بر بیانیه گام دوم»]]</ref>

====عوامل بازدارنده====

اصل [[بازرسی]] و نظارت به عنوان یکی از [[وظایف]] حساس و اصلی در هر [[سازمان]] و مؤسسه و نهاد و ارگان است که به وسیله آن می‌‌توان بر ساختار و عملکرد و برنامه‌های یک مجموعه نظارت کرد و نقاط قوت و [[ضعف]] و [[اعتدال]] و یا [[انحراف]] آن را فهمید.

به نظر می‌رسد در اینجا، علت العلل، عبارت است از «ضعف‎‌های مدیریتی»، چون از یک سو، «تحریم» فرع بر مشکل درونی است و از سوی دیگر، «عیوب ساختاری» نیز حاصل ضعف‌های مدیریتی در ایجاد یا برطرف کردن آن‎ها است. به این ترتیب، باید گره اصلی و [[نقص]] عمده را «ضعف‌های مدیریتی» قلمداد کرد و برای اصلاح [[وضع اقتصادی]] از همین نقطه «شروع» کرد و «[[تحول]] مدیریتی» را جدی و تعیین کننده انگاشت.<ref>[[حسن یعقوبی|یعقوبی]] و [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور]]، [[عوامل فساد اقتصادی اختلاس و راهکارهای پیشگیری آن از منظر علی با تأکید بر بیانیه گام دوم (مقاله)|مقاله «عوامل فساد اقتصادی اختلاس و راهکارهای پیشگیری آن از منظر علی با تأکید بر بیانیه گام دوم»]]</ref>

[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} [[مردم]] و [[حاکم]] را دارای [[حق]] معرفی می‌کند و [[حقوق]] هر یک را چنین برمی‎شمارد: بزرگ‌ترین چیزی که [[خداوند متعال]] از حقوق [[واجب]] گردانیده است، [[حق حاکم]] بر مردم و [[حق مردم]] بر حاکم است؛ واجبی که [[خداوند]] هر یک را بر دیگری واجب گردانیده و از این طریق، نظمی را برای [[الفت]] و [[دوستی]] ایشان و مایه [[عزت]] دینشان قرار داده است. پس مردم اصلاح نمی‌شوند، مگر به وسیله [[اصلاح]] [[حاکمان]] و حاکمان اصلاح نمی‌‎شوند مگر به [[پایداری]] [[مردم]]<ref>سید رضی، نهج البلاغه، خطبه ۲۱۶.</ref>.

در مرتبه بعد، [[سازماندهی]] [[امر]] نظارت و به‌کارگیری عناصر کارآمد و عیون و انسان‌های [[بصیر]] و [[خبیر]] و [[ثقه]] و [[امین]] و تیزبین در امر نظارت و [[بازرسی]] و پیگیری [[کارها]] است که خود، برگ زرین دیگری در امر نظارت و [[مراقبت]] و [[برخورد با فساد]] در جامعه اسلامی است.<ref>[[حسن یعقوبی|یعقوبی]] و [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور]]، [[عوامل فساد اقتصادی اختلاس و راهکارهای پیشگیری آن از منظر علی با تأکید بر بیانیه گام دوم (مقاله)|مقاله «عوامل فساد اقتصادی اختلاس و راهکارهای پیشگیری آن از منظر علی با تأکید بر بیانیه گام دوم»]]</ref>

===فقدان [[اراده]] جدی مسئولان و عدم سرعت، [[قاطعیت]] و [[جدیت]] در برخوردها===

این مورد یکی از اصول اساسی در [[مبارزه با فساد]] برخورد یکسان و بدون [[تبعیض]] و جدی با مرتکبان آن است. [[احترام]] [[امام علی]]{{ع}} به [[قانون]] به حدی بود که خود را در برابر قانون [[صاحب اختیار]] نمی‌دانست. ایشان [[معتقد]] بود هیچ کس فراتر از قانون نیست. هیچ کس نمی‎تواند و نباید مانع [[اجرای قانون الهی]] شود. از این رو، حضرت میفرمودند: مبادا که [[رعایت حق]] و مراعات کسی شما را از [[برپایی حق]] باز دارد<ref>تمیمی آمدی، غررالحکم و دررالکلم، ص۷۵۴.</ref>.