امام علی در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها
←پیامبر و بزرگداشت شخصیت علی{{ع}}
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==پیشینه علی{{ع}} در [[اسلام]] و [[نماز]]== | |||
هنگامی که [[پیامبر]] مادر گرامی‌اش [[آمنه]] و جدش [[عبدالمطلب]] را از دست داد، به [[خانه]] عمویش [[ابوطالب]] رفت. ابوطالب و همسرش [[فاطمه بنت اسد]]، همچون پدر و [[مادری]] [[مهربان]] و [[خیرخواه]]، پیامبر را زیر [[سایه]] خویش می‌گیرند و [[سرپرستی]] می‌کنند، تا اینکه پیامبر با [[خدیجه]] [[ازدواج]] کرد. از این رو، چون علی{{ع}} به [[دنیا]] آمد، پیامبر بدو همچون [[برادر]] می‌نگریست و در پرستاری‌اش، فاطمه بنت اسد را [[یاری]] می‌کرد و گاه ساعت‌ها در پای گاهواره‌اش می‌نشست یا او را در آغوش می‌گرفت<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۸۷؛ امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۱، ص۳۳۵.</ref>. سال‌ها بدین‌سان گذشت، و چون [[خشکسالی]] و قحطی [[حجاز]] پیش آمد، علی{{ع}} به [[خانه پیامبر]] رفت. البته پیامبر، خود، او را برگزید و سرپرستی‌اش را بر عهده گرفت. ماجرا از این قرار بود که ابوطالب با اینکه مردی عالی [[مقام]] بود، چنان [[مال]] و ثروتی نداشت که بتواند در آن ایام [[خرج]] [[فرزندان]] خویش را به آسانی فراهم کند؛ لذا [[عباس بن عبدالمطلب]]، جعفر{{ع}} را به خانه برد، و پیامبر علی{{ع}} را. علی{{ع}} در خانه پیامبر بالید و عضوی از [[خانواده]] [[رسول خدا]]{{صل}} شد<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۵.</ref>. | |||
علی{{ع}} برخی روزها همراه پیامبر به [[غار حرا]] می‌رفت و در راه با او سخن می‌گفت. او نخستین کسی بود که از مقام [[رسالت پیامبر]] [[آگاه]] شد و بی‌درنگ [[دعوت]] ایشان را پذیرفت و بدو [[ایمان]] آورد. [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[مقداد بن اسود]]، [[زید بن ارقم]]، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[ابوسعید خدری]] و [[قتادة بن نعمان]] [[روایت]] کرده‌اند که نخست علی{{ع}} [[مسلمان]] شد، و پیش از او، تنها خدیجه اسلام آورده بود<ref>امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۳، ص۲۲۰.</ref>. در اینجا شایسته است به برخی [[روایات]] و منابعی بنگریم که از این [[حقیقت]] سخن گفته‌اند: | |||
سلمان فارسی از رسول خدا{{صل}} چنین نقل کرده است: «نخستین فرد از شما که در کنار [[حوض]] نزد من آید، همان است که نخست [[ایمان]] آورد»<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۶.</ref>. ناگفته نماند که [[ابن عباس]] و [[ابوموسی اشعری]] و [[ابن ابی شیبه]] نیز با الفاظی دیگر، این [[روایت]] را نقل کرده‌اند<ref>متقی هندی، کنزالعمال، ج۱۵، ح ۳۶۷؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۱۷؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۴۵۷؛ هیثمی، نورالدین، مجمع الزوائد، ج۹، ص١۵٢.</ref>. [[حدیث]] دیگر را [[معاذ بن جبل]] از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده است که فرمود: | |||
ای علی، [[برتری]] من بر تو، به [[مقام پیامبری]] است، و پس از من [[پیامبری]] نیست، و تو را هفت [[فضیلت]] است که کسی از [[قریش]] را نیست: تو نخستین [[مؤمن]] به خدایی و [[وفادارترین]] آنان به [[پیمان]] خدایی، و استوارترینشان در کار خدایی، و هنگام [[عدالت]] از همه بهتری، و در [[رفتار]] با [[مردمان]] از همه دادگرتری، و هنگام [[داوری]] از همه بیناتری، و در [[منزلت]] و مزیت نزد [[خدا]] از آنان والاتری<ref>ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء، ج۱، ص۶۶؛ طبری، محب الدین، الریاض النضره، ج۲، ص۱۹۸.</ref>. | |||
روایتی دیگر است که [[سلمان فارسی]] و [[ابوذر غفاری]] نقل کرده‌اند: | |||
روزی رسول خدا{{صل}} دست علی را گرفت و فرمود: «این همان است که پیش از همه به من ایمان آورد، و نخستین کسی است که [[روز قیامت]] دست در دست من می‌گذارد، و این است [[صدیق اکبر]] و [[فاروق]] [[امت]] که [[حق]] را از [[باطل]] جدا می‌کند. این است [[پشتیبان]] [[مؤمنان]]؛ ولی پشتیبان [[ستمکاران]]، [[مال]] است»<ref>هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۰۴؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج۱۲، ح ۱۲۳۰؛ مناوی، عبدالرؤوف، فیض القدیر، ج۴، ص۳۵۸.</ref>. | |||
در روایتی که [[معقل بن یسار]] نقل کرده است، [[پیامبر]] به [[فاطمه زهرا]]{{س}} می‌فرماید: | |||
ای [[فاطمه]]، آیا [[راضی]] نیستی که مردی را به همسری‌ات درآوردم که پیش از همه امت من [[اسلام]] آورده است و علمش از همه بیش‌تر و [[حلم]] و بردباری‌اش افزون‌تر است؟<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۵، ص۲۶؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج۱۲، ح ۱۱۶۴؛ ج۱۵، ح ۱۱۶۷ - ۱۱۶۵.</ref>. | |||
برخی [[احادیث]] که به [[اسناد]] صحیح و به وسیله [[رجال]] [[ثقه]] [[روایت]] شده‌اند و [[محدثان شیعه]] و [[سنی]] در کتب خود نقل کرده‌اند، درباره [[سبقت]] علی{{ع}} در نمازند؛ از جمله [[ابن عباس]] از [[رسول خدا]]{{صل}} روایت کرده است که فرمود: | |||
نخستین کسی که با من [[نماز]] گزارد، علی{{ع}} بود<ref>نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب، ص۴۴؛ امینی، الغدیر، ج۳، ص۲۲۰.</ref>. | |||
همچنین [[ابوایوب انصاری]] روایت کرده است که رسول خدا{{صل}} فرمود: | |||
[[فرشتگان]] هفت سال بر من و علی [[درود]] می‌فرستادند؛ زیرا در آن سال‌ها تنها من و علی نماز می‌گزاردیم و کسی دیگر نبود که با ما نماز بگزارد<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۱۸؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۸؛ طبری، محب الدین، الریاض النضره، ج۲، ص۱۶۵؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۱۱؛ احمد بن حنبل، مسند ج۹، ص۲؛ دائرةالمعارف تشیع، ج۶، ص۱۷۲ - ۱۷۰.</ref>.<ref>[[محسن معینی|معینی، محسن]]، [[امام علی در نگاه پیامبر (مقاله)| مقاله «امام علی در نگاه پیامبر»]]، [[دانشنامه امام علی ج۱۰ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۱۰]] ص ۲۶۷.</ref>. | |||
==[[پیامبر]] و [[بزرگداشت]] [[شخصیت علی]]{{ع}}== | ==[[پیامبر]] و [[بزرگداشت]] [[شخصیت علی]]{{ع}}== | ||