پرش به محتوا

علم ذاتی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۱۵: خط ۱۵:
در [[آیات قرآن]] به صراحت تأکید شده است، [[علمی]] که به [[انسان‌ها]] و [[برگزیدگان خداوند]] می‌رسد، به [[اذن]] و [[خواست الهی]] است و اگر خداوند نخواهد، دانشی نخواهند داشت: {{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>«بلکه هیچ موجودی در آسمان‌ها و زمین نیست جز اینکه خدا را بنده فرمانبردار است» سورۀ مریم، آیۀ ۹۳.</ref>.
در [[آیات قرآن]] به صراحت تأکید شده است، [[علمی]] که به [[انسان‌ها]] و [[برگزیدگان خداوند]] می‌رسد، به [[اذن]] و [[خواست الهی]] است و اگر خداوند نخواهد، دانشی نخواهند داشت: {{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>«بلکه هیچ موجودی در آسمان‌ها و زمین نیست جز اینکه خدا را بنده فرمانبردار است» سورۀ مریم، آیۀ ۹۳.</ref>.


[[روایات]] نیز اشاره به این مطلب دارند که علوم [[اهل بیت]] {{عم}} از طریق فراگیری از [[پیامبر]] {{صل}}، بهره‌مندی از کتاب‌های [[الهی]] و ویژه، [[الهام]]، [[تحدیث فرشتگان]] و... به ‌دست می‌آید؛ یعنی وقتی علوم آنان کسبی است، ذاتی بودن آن [[نفی]] می‌شود و علوم ایشان غیرذاتی است. در روایتی [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "گاهی (درهای) علم به روی ما گشوده می‌شود و ما (مطالبی را) می‌دانیم و گاهی بسته می‌شود و نمی‌دانیم امام فردی مانند دیگر انسان‌هاست؛ همانند آنان به‌ [[دنیا]] می‌آید؛ (...) [[امتیاز]] او نسبت‌ به دیگران این است که علومی ویژه به او داده شده و دعای او [[مستجاب]] است"<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، خصال، ج ۲، ص۵۲۸.</ref>. علاوه بر اینکه ایشان برای نگه داری [[علوم]] و کمالاتی که [[خداوند]] به آنها عنایت کرده است [[رنج]] بیشتری از سایرین را تحمل می‌کنند<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج ۶، ص۳۱۸ و ۳۱۹؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن (مقاله)|قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن]]، ص۲۷۶؛ [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سید حبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص۱۹؛ [[مصطفی سلطانی|سلطانی، مصطفی]]، [[امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه (کتاب)|امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه]]، ص۶۹.</ref>.
[[روایات]] نیز اشاره به این مطلب دارند که علوم [[اهل بیت]] {{عم}} از طریق فراگیری از [[پیامبر]] {{صل}}، بهره‌مندی از کتاب‌های [[الهی]] و ویژه، [[الهام]]، [[تحدیث فرشتگان]] و... به ‌دست می‌آید؛ یعنی وقتی علوم آنان کسبی است، ذاتی بودن آن [[نفی]] می‌شود و علوم ایشان غیرذاتی است. در روایتی [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "گاهی (درهای) علم به روی ما گشوده می‌شود و ما (مطالبی را) می‌دانیم و گاهی بسته می‌شود و نمی‌دانیم امام فردی مانند دیگر انسان‌هاست؛ همانند آنان به‌ [[دنیا]] می‌آید؛ (...) امتیاز او نسبت‌ به دیگران این است که علومی ویژه به او داده شده و دعای او [[مستجاب]] است"<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، خصال، ج ۲، ص۵۲۸.</ref>. علاوه بر اینکه ایشان برای نگه داری [[علوم]] و کمالاتی که [[خداوند]] به آنها عنایت کرده است [[رنج]] بیشتری از سایرین را تحمل می‌کنند<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج ۶، ص۳۱۸ و ۳۱۹؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن (مقاله)|قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن]]، ص۲۷۶؛ [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سید حبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص۱۹؛ [[مصطفی سلطانی|سلطانی، مصطفی]]، [[امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه (کتاب)|امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه]]، ص۶۹.</ref>.


=== ذاتی به معنای غیر استقلالی ([[فطری]]) ===
=== ذاتی به معنای غیر استقلالی ([[فطری]]) ===
۱۱۳٬۱۶۴

ویرایش