ابعاد اخلاقی و تربیتی انتظار: تفاوت میان نسخه‌ها

از شاخص‌های اصلی [[حکومت مهدوی]]، [[تهذیب نفس]] و [[آراستگی]] به [[مکارم اخلاق]] است<ref>ر. ک. [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵.</ref>. [[انسان]] با توجه به نیروی [[تفکر]] می‌تواند در مسیر‌ رشد‌ [[فکری]] و اخلاقی‌ گام‌ بردارد و با‌ امدادهای‌ [[الهی]] و وجود [[رهبری الهی]]، جهشی بسیار فراگیر داشته باشد<ref>ر. ک. [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص۱۱۸.</ref>. [[انتظار]] در بین [[جامعه منتظر]]؛ [[فرهنگی]] ممتاز و بی‌بدیل می‌سازد که می‌تواند [[جامعه اسلامی]] را در راه [[پیشرفت]] و [[تکامل]] جلو ببرد<ref>ر. ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref>. جامعۀ [[منتظر]]، [[جامعه اسلامی|جامعه‌ای اسلامی]] است و بزرگترین وجه تمایز آن از دیگر جامعه‌ها، [[اخلاق]] [[نورانی]] [[اسلام]] است<ref>ر. ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸.</ref>. [[جامعۀ منتظر]]، برای هماهنگی با [[امام زمان]] {{ع}} در اهتمام به رعایت [[محاسن اخلاق]]، همۀ تلاش و کوشش خود را به کار می‌گیرد. در [[حدیثی]] از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید [[منتظر]] باشد و در حال [[انتظار]] به [[پرهیزگاری]] و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] نماید»<ref>{{متن حدیث|"مَنْ‏ سَرَّهُ‏ أَنْ‏ یَکُونَ‏ مِنْ‏ أَصْحَابِ‏ الْقَائِمِ‏ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ‏ بِالْوَرَعِ‏ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ‏‏"}}؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۷.</ref><ref>ر. ک. نویسندگان آفتاب مهر، [[آفتاب مهر ج۲ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۲، ص ۱۳۴ ـ ۱۳۷؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ج۲، ص۲۴۲؛ [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]] ص: ۱۳۱-۱۳۲؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵؛ [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۲؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۱، ص ۳۲۴.</ref>

# '''[[خودسازی]] و [[پارسایی]]:''' [[تهذیب نفس]] از چنان اهمیتی برخوردار است که [[اعمال]] ناشایست و [[گناهان]] از اسباب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای [[امام]] شمرده شده است<ref>{{متن حدیث|"فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ"}}؛ بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref><ref>ر. ک. [[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|پرچم هدایت]]، ص ۶۶؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی (مقاله)|نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی]]، ص؟؟ ؟.</ref> لذا [[انسان]] [[منتظر]] در بُعد فردی باید به کسب [[فضیلت‌های اخلاقی]] و تقویتِ جنبۀ جسمی روی ‌آورد<ref>ر. ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]] ج۲، ص۲۴۲.</ref> و علاوه بر [[تقوی]]، به [[ورع]]، [[پارسایی]] و [[عبادت]] بپردازد. [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: «[[تقوی]] پیشه سازید و بار سنگین [[انتظار]] را، به [[کمک]] [[ورع]] و [[پارسایی]] به منزل رسانید و با کوشش بسیار در [[عبادت]] و [[اطاعت خدا]]»<ref>{{متن حدیث|"اتَّقُوا اللَّهَ وَ اسْتَعِینُوا عَلَی مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ"}}، الغیبه للنعمانی، ص ۲۲۰؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref><ref>ر. ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸.</ref> از [[روایت]] معلوم می‌‌شود [[یاران مهدی]]، در کمال [[پاکی]] و نهایت [[زیبایی]] [[اخلاق]] [[زندگی]] می‌‌کنند؛ چون [[ورع]] بالاتر از [[تقوای الهی]]، نهایت [[خویشتن‌داری]] در مقابل [[گناه]] و حتی نسبت به موارد مشکوک است و نداشتن آن مساوی با عدم [[دینداری]] قلمداد شده است<ref>ر. ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref>‌.

# '''[[ایمان]] و [[عمل صالح]]:''' [[امام صادق]] {{ع}} در معنای آیۀ [[شریف]]: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> فرمود: «درباره [[قائم]] و یارانش‌، نازل شده است»<ref>{{متن حدیث|"قَالَ نَزَلَتْ فِی الْقَائِمِ وَ أَصْحَابِه‏"}}؛ الغیبة النعمانی، ص۲۴۰، ح ۳۵.</ref>. دوران [[دولت مهدی]] {{ع}}، به تعبیر [[قرآن]]، دوران [[مؤمنین]] و عباد [[صالح]] است<ref>ر. ک. [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref> و شرط [[منتظران ظهور]] و [[کارگزاران]] [[حکومت عدل جهانی]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است<ref>ر. ک. [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۴.</ref> چرا که [[اعمال]] [[شیعه]]، به ظاهر منتسب به [[امام]] [[معصوم]] و [[حجت]] خداست، [[امام]] هم از [[شیعیان]] خود [[انتظار]] [[اعمال]] [[خالص]] دارد و از [[اعمال]] [[ناپسند]] یارانش به شدت رنجیده و ناراحت می‌‌شود<ref>ر. ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref>.

# '''[[الگوپذیری]] و [[تأسی]] به [[امام]]:''' [[امام]]، [[پیشوا]] و [[راهبر]] [[جامعه]] و [[انسان کامل]] است و از همۀ [[بدی‌ها]] و [[رذائل اخلاقی]] دور بوده و همۀ [[کمالات]] [[اخلاقی]] را در عالی‌ترین حد آن دارد<ref>ر. ک. [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث]]. </ref> و [[منتظران]] خود را منتسب به [[امام زمان]] {{ع}} می‌‌دانند؛ لذا در [[پیروی]] از آن [[حضرت]] باید پیش قدم باشند<ref>ر. ک. [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی (مقاله)|کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی]]، ص ۳۱۰</ref> و برای قرارگرفتن در صف [[یاران مهدی]] {{ع}} باید الگوپذیری عملی و [[اخلاقی]] از او داشته و به سفارش ایشان به [[منتظران]] عمل نمایند که: «هریک از شما باید به آنچه موجب نزدیکی و جلب [[محبت]] ما [[اهل بیت]] می‌شود، عمل کند و از کارهایی که موجبات [[ناراحتی]] و [[خشم]] و رنجش ما می‌گردد، دوری گزیند»<ref>{{متن حدیث|"فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ أَمْرَنَا بَغْتَةٌ فُجَاءَةٌ حِینَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا یُنْجِیهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَی حَوْبَة"}}؛ الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳. </ref>. همچنین طبق دعای آن [[حضرت]]<ref>{{متن حدیث|"اللهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ..."}}؛ مفاتیح الجنان، دعای امام زمان {{ع}}.</ref> باید به [[بندگی]] و دوری از [[معصیت]] پرداخت تا با الگوپذیری و [[تأسی]] به [[امام]] در افکار، [[آداب]]، منش و [[رفتار]]، همراه و هم رنگ [[مهدی موعود]] شد<ref>ر. ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۲۶.</ref> و [[توفیق]] [[زیارت]] ایشان را پیدا کرد<ref>ر. ک. [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref>.

# '''ملکۀ [[تقوی]] و [[عدالت]]:''' [[پروای الهی]] در [[دوران غیبت]]، اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که عوامل فراوانی دست به هم داده است تا [[انسان‌ها]] را به [[بیراهه]] کشانده، [[گمراه]] سازند<ref>ر. ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]].</ref>. [[منتظران]] [[حکومت عدل جهانی]] باید پیوسته، نمونه [[عدل]] و عدل‌طلبی باشند و با اجتناب از [[معاصی]] و رعایت [[تقوای الهی]]، بتواند ملکۀ [[عدالت]] را در خود پدید آورند تا در [[عصر ظهور]] که عصر استقرار [[عدل]] [[ناب]] و مطلق است خویشتن را با شرایط نوین [[تمدن]] [[توحیدی]] [[مهدوی]] هماهنگ سازد. در غیر این صورت هاضمۀ شخصیت فرد، [[قدرت]] جذب مؤلفه‌های [[فرهنگ]] [[عدالت]] محور [[دولت مهدی]] {{ع}} را نخواهد داشت<ref>ر. ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۱۱۰-۱۱۸.</ref> و از دیدگاه [[اسلام]]، پیدایش [[عدالت فراگیر]] [[اجتماعی]] در گرو تحقق [[عدالت]] فردی در آحاد [[جامعه]] است<ref>ر. ک. [[مهدی علی‌زاده|علی‌زاده، مهدی]]، [[نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار]]، ص۷۹-۹۰.</ref>.

# '''[[امر به معروف و نهی از منکر]]:''' [[تقوی]]، وقتی معنی پیدا می‌‌کند که [[انسان]] در قبال [[جامعه]] [[احساس مسئولیت]] کند‌ و از [[امر به معروف و نهی از منکر]] [[غفلت]] نورزد<ref>ر. ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref> دست روی دست نگذارد چون [[انتظار]] بدون [[گرایش]] به [[صلاح]] و [[زمینه‌سازی]] برای [[شایستگی]]، انتظاری کاذب است<ref>رک. [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref> چرا که [[خداوند]] بزرگ در آیاتی تأکید کرده، [[سرنوشت]] هیچ [[قوم]] و ملتی را دچار دگرگونی نمی‌کند مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند<ref>سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳. </ref>. از این رو خواست گروهیِ [[جامعه]]، بسترهای گوناگونی را فراهم می‌سازد که در دگرگونی [[سرنوشت]] آن اجتماع، نقش بسزایی دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>.

== نتیجه‌==

بنابراین، جامعۀ [[منتظر]] باید دارای [[اخلاق]] و [[رفتار]] [[اسلامی]] باشد که برای ایجاد جامعۀ [[مهدوی]] باید به [[خودسازی]] و [[پارسایی]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]]، [[اقتدا]] به [[امام]]، ملکه [[تقوی]] و [[عدالت]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] پرداخت

# [[پرونده:11830.jpg|22px]]‌ [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|'''تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه''']]

# [[پرونده:13681057.jpg|22px]] [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|'''دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان''']]