شیعه در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

«[[شیعه]]» به معنای هوادار و پیرو است<ref>فراهیدی، العین، ۲/۱۹۱؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ۸/۱۸۸.</ref> و در [[قرآن کریم]] به [[پیروان]] [[حضرت نوح]]{{ع}} {{متن قرآن|وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ}}<ref>«و از پیروان وی ابراهیم بود» سوره صافات، آیه ۸۳.</ref> و [[موسی]]{{ع}} {{متن قرآن|وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَى حِينِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَذَا مِنْ شِيعَتِهِ وَهَذَا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِنْ شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَى فَقَضَى عَلَيْهِ قَالَ هَذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُضِلٌّ مُبِينٌ}}<ref>«و هنگام بی‌خبری مردم وارد شهر شد و در آن دو مرد را یافت یکی از گروه خویش و دیگری از دشمنانش  که با هم کارزار می‌کردند؛ آنکه از گروه (خود) او بود در برابر آنکه از دشمنانش  بود از وی یاری خواست، پس موسی مشتی بر او زد که او را کشت، (موسی) گفت: این از کار شیطان است که او دشمن گمراه‌کننده آشکاری است» سوره قصص، آیه ۱۵.</ref> شیعه گفته شده‌ است.<ref>مفید، اوائل المقالات، ۳۴–۳۵.</ref> شیعه در اصطلاح [[علم کلام]] به مسلمانانی گفته می‌شود که [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} را [[جانشین]] و [[خلیفه بلافصل]] [[پیامبر خدا]]{{صل}} می‌دانند.<ref>مفید، اوائل المقالات، ۳۵؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱/۱۶۹.</ref> این تعریف شامل فرقه‌های مختلف شیعه می‌شود، اما در اصطلاح رایج، مقصود [[شیعیان]] [[امامیه]] یا دوازده‌ امامی است<ref>زبیدی، تاج العروس، ۱۱/۲۵۷؛ مظفر، تاریخ شیعه، ۳۳؛ طباطبایی، شیعه در اسلام، ۶۹.</ref>؛ چنان‌که به آنان پیروان [[مذهب اهل بیت]]{{ع}} و [[جعفری]] نیز گفته می‌شود.

[[امام‌ خمینی]] که [[پیروان حضرت علی]]{{ع}} و [[فرزندان]] [[معصوم]] ایشان را شیعه نامیده‌است<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۳۳۵، ۳۷۵، ۳۹۱ و ۱۱/۳۸.</ref> و خود از بزرگ‌ترین [[عالمان]] و [[رهبران]] [[شیعی]] می‌باشد، مانند دیگر [[اندیشمندان]]،<ref>اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۵؛ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۷–۱۸؛ طباطبایی، شیعه در اسلام، ۲۸–۳۰.</ref> نخستین دوره [[حیات]] شیعه را در [[زمان حیات پیامبر]]{{صل}} شمرده‌ است.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۴/۵۰۸ و ۶/۳۶۰.</ref> ایشان [[پیروان مکتب اهل بیت]]{{ع}} را ادامه‌ دهنده راه [[اسلام]] پس از پیامبر{{صل}} می‌داند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۴/۵۰۸ و ۲۰/۷۶.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

در کنار [[ادله]] بسیار، [[واقعه غدیر]] و [[جانشینی علی]]{{ع}} از پیامبر{{صل}} در [[سال دهم هجری]]، <ref>ابن‌حنبل، مسند، ۱/۱۱۸–۱۱۹؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۳/۱۱۰.</ref> مهم‌ترین منشأ پیروی [[شیعه]] از علی{{ع}} است. امام‌ خمینی نیز به این مطلب اشاره کرده‌ است.<ref>امام‌ خمینی، ولایت فقیه، ۱۳۶.</ref> افزون بر آن سفارش پیامبر{{صل}} به پیروی از کتاب و [[عترت]]<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۳/۱۴۸؛ سیوطی، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، ۲/۶۰.</ref> که در [[منابع حدیثی شیعه]] و [[سنی]] آمده، دلیل دیگر امام‌ خمینی بر شکل‌گیری این گروه در [[زمان پیامبر]]{{صل}} است.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۹۴.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

از نگاه شیعه منابع [[دریافت احکام]] [[دین]] کتاب، [[سنت]]، [[عقل]] و [[اجماع]] است. شیعه بر خلاف اهل سنت، سنت را اعم از [[سنت پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} می‌داند و [[معتقد]] است [[پیامبر]]{{صل}} برای پس از خود، [[اهل بیت]]{{ع}} را [[مرجع علمی]] و دینیِ [[مردم]] معرفی کرده‌ است<ref>شرف‌الدین، المراجعات، ۶۰–۷۶.</ref>؛ اما [[اهل سنت]] به جای استفاده از [[سنت]] اهل بیت{{ع}} از [[قیاس]]، [[استحسان]]، [[مصالح مرسله]] و [[اجتهاد]] [[صحابه]] (عمل به [[رأی]]) برای [[استنباط احکام]] استفاده می‌کنند.<ref>جناتی، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، ۳–۵.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

از سوی دیگر، امام‌ خمینی در آثار خود، در [[تحکیم]] و تقویت مبانی [[مذهب شیعه]] کوشیده‌است. [[کتاب کشف اسرار]] از نخستین نوشته‌های ایشان در [[دفاع]] از [[عقاید شیعه]] است؛ چنان‌که در دیگر کتاب‌ها و آثار ایشان نیز همین دیده می‌شود.<ref>امام‌ خمینی، آداب الصلاة، ۲۸۵؛ امام‌ خمینی، تقریرات، ۳/۱۹۶؛ امام‌ خمینی، چهل حدیث، ۵۷۶–۵۷۷.</ref> ایشان در آثار و سخنرانی‌های خود دربارهٔ ویژگی‌ها و [[وظایف شیعیان]] [[سخن]] گفته‌است<ref>امام‌ خمینی، چهل حدیث، ۵۶۸–۵۷۲؛ امام‌ خمینی، حدیث جنود، ۲۹۰–۲۹۱؛ امام‌ خمینی، صحیفه، ۵/۴۰۷، ۵۳۲ و ۱۵/۳۳۰.</ref> و در [[وصیت‌نامه]] خود به [[پیروی]] از [[مذهب]] [[حق]] دوازده‌امامی [[افتخار]] کرده و برخی [[نعمت‌های الهی]] را که از طریق [[اهل بیت]]{{ع}} به [[مردم]] رسیده، برشمرده است<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۹۶–۳۹۷.</ref>؛ چنان‌که در مقابله با برخی [[منحرفان]] از گروه‌های [[اسلامی]] و غیر اسلامی که علیه [[تشیع]] و [[اعتقادات]] آن سخن می‌گفتند و برخی از آنان خود را از طرفداران [[امام‌ خمینی]] معرفی می‌کردند، بر جایگاه والا و [[مقدس]] [[مذهب تشیع]] و برخی ویژگی‌های آن ازجمله مقابله آن با [[بیگانگان]] و دست‌نشاندگان آنان تأکید کرد و دربارهٔ دسیسه‌های [[دشمنان]] برای شکستن این [[سد]] [[استوار]] هشدار داد و به‌شدت [[رفتار]] چنین گروه‌های منحرفی را محکوم و مردود ساخت.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۳/۲۰۳–۲۰۵.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

در نگاه [[امام‌ خمینی]] شیعیان هم‌اکنون نیز مظلوم‌اند؛ چنان‌که در اوج [[انقلاب اسلامی]] و [[کشتار]] [[مردم ایران]] به دست [[محمد رضا پهلوی]]، برخی از سران [[کشورهای اسلامی]] [[سرکوب]] شیعیان را به دست پهلوی روا و جایز می‌دانستند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۲/۴۴۸.</ref> به [[باور]] ایشان با آنکه شیعیان در رأس [[موحدان]] [[جهان]] جای دارند، بعضی از طایفه‌های [[اسلامی]] که [[عقاید]] و کتاب‌هایشان [[گواه]] [[الحاد]] و شرکشان است، بر اثر [[دشمنی]] با [[اهل بیت]]{{ع}}، شیعیان را متهم به [[شرک]] و [[کفر]] می‌کنند و با [[اغفال]] مردمِ بی‌خبر، از این منظر جنایتی غیرقابل جبران در [[حق]] [[بشریت]] مرتکب می‌شوند<ref>امام‌ خمینی، آداب الصلاة، ۲۸۵.</ref>؛ چنان‌که در برخی کشورهای اسلامی به‌رغم [[جمعیت]] فراوان آنان از جایگاه و [[حقوق]] خود بازداشته شده‌اند؛ ازجمله در [[پاکستان]] که امام‌ خمینی چند [[روز]] پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] در [[دیدار]] با [[وزیر مختار]] این [[کشور]] همراه با [[ابلاغ]] [[سلام]] به [[مردم]] [[پاکستان]] و تأکید بر [[وحدت]] و [[برادری]] [[مسلمانان]] و [[لزوم]] [[مبارزه]] برای قطع دست [[استعمارگران]] و دستیابی به [[حقوق]] خود، از [[دولت]] این کشور خواست به [[شیعیان]] [[احترام]] بیشتری بگذارد و [[مذهب شیعه]] را که در آن [[زمان]] بیش از ده میلیون نفر می‌شدند، به رسمیت بشناسد<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۶/۳۱۷.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

از پایان [[سده اول هجری]]، [[کوفه]] از مناطق ایران و پیوسته به قلمرو مسلمانان، مرکز تجمع و فعالیت شیعیان بود.<ref>آل قاسم، تاریخ الحوزات العلمیه، ۱/۳۸۲–۴۰۶.</ref> [[قم]] نیز در این سده به یکی از پایگاه‌های بانفوذ [[شیعه]] تبدیل شد<ref>قمی، تاریخ قم، ۲۴۲–۲۶۴.</ref> و این [[نفوذ]] با حکومت‌های [[علویان]] [[طبرستان]]<ref>ابن‌خلدون، تاریخ، ۴/۲۹.</ref> و [[آل بویه]] در [[ایران]] و [[عراق]] و دیگر [[دولت‌های شیعی]] گسترش یافت.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۵۸–۱۶۱.</ref> به گفته [[امام‌ خمینی]] ایران ازجمله مناطقی بود که با آغوش باز به [[اسلام]] و [[تشیع]] روی آورد<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۵/۵۳۳.</ref> و به عنوان مهد اسلام و تشیع مطرح شد <ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۶/۳۴۴.</ref> و مجاهدت‌های [[ایرانیان]] در دوره [[انقلاب اسلامی]] در گسترش [[مذهب شیعه]] مؤثر بود.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۷/۸۴.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

[[صفویه]] در [[قرن دهم]] با تکیه بر [[مذهب تشیع]] [[دوازده امامی]] توانست در ایران یک [[کشور]] مستقل شیعی بنا کند و [[ایرانیان]] را به صورت [[ملت]] واحد شیعی‌مذهب درآورد.<ref>راوندی، تاریخ اجتماعی ایران و کهن‌ترین ملل باستانی از آغاز تا اسلام، ۸/۴۶–۴۸؛ حلبی، تاریخ علم کلام در ایران و جهان، ۱۳۷.</ref> در این مقطع به علت [[آمادگی مردم]] ایران برای پذیرش [[تشیع]]، شیعه در ایران رشد کرد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۴/۱۲۶.</ref> در این دوره برخی از [[مجتهدان]] و [[علما]] با [[همکاری]] با [[دولت]] صفوی در [[اصلاح]] و [[خدمت]] به [[اسلام]] نقش‌آفرینی کردند<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۴۳۷؛ جعفریان، اطلس شیعه، ۳۲۲–۳۲۸.</ref>. از آن دوران تاکنون [[ایران]] مرکز [[تشیع]] در [[جهان اسلام]] است. [[امام‌ خمینی]] ایران را مهد و مرکز [[شیعیان]] جهانِ معاصر شمرده‌است<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۶/۳۴۴.</ref> و [[جمهوری اسلامی ایران]] [[پرچمدار]] شیعیان و حامی همه [[مسلمانان]] به صورت عام و شیعیان به صورت خاص است.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

از سوی دیگر، امام‌ خمینی خود به عنوان [[رهبر]] [[شیعه]] در [[جهان]] معاصر بزرگ‌ترین [[انقلاب]] مردمی را [[رهبری]] کرد و موفق شد بر پایه [[اصول اسلامی]] و شیعه، تمدن اسلامی را زنده کند.<ref>داستانی بیرکی، امام‌ خمینی از نگاه نخبگان جهان، ۱۹؛ دهشیری، بازتاب مفهومی و نظری انقلاب اسلامی ایران در روابط بین‌الملل، سیزده.</ref> [[پیروزی انقلاب اسلامی]] در سال ۱۳۵۷ به رهبری ایشان در [[هویت‌یابی]]، معرفی و گسترش شیعه، تأثیر بسزایی داشت. تا پیش از [[انقلاب اسلامی]] [[شیعیان]] نقش زیادی در مناسبات [[سیاسی]] [[حکومت‌ها]] و [[ساختار قدرت]] [[جهانی]] نداشتند؛ اما پس از آن، [[امید]] و [[خودباوری]] و [[اعتماد به نفس]] در آنان تقویت شد و نقطه عطفی در احیای [[هویت دینی]] شیعیان بلکه [[مسلمانان]] [[جهان]] شد و حرکت‌های بسیاری با الهام‌ گرفتن از [[انقلاب اسلامی ایران]] ظهور کردند. تأثیرپذیری شیعیان جهان در شکل‌گیری یا تقویت [[احزاب]] و [[تشکل‌های سیاسی]] در کشورهای منطقه، همچون [[عراق]]، لبنان، [[بحرین]]، [[پاکستان]]، افغانستان و [[فلسطین]] نمایان شد. با انقلاب اسلامی از [[نفوذ]] اندیشه‌های مادی ازجمله [[مارکسیسم]] کاسته شد و [[اسلام]] [[شیعی]] راهنمای عملی [[جوامع اسلامی]] بلکه [[مستضعفان]] و [[ستمدیدگان]] جهان مطرح شد.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

امروز بخش قابل توجهی از [[مردم مدینه]] و نیز مناطق شرقی [[عربستان]] شیعه‌اند<ref>فؤاد ابراهیم، شیعیان عربستان، ۲۳–۲۴؛ امین، اعیان الشیعه، ۱/۲۰۰ و ۲۰۸.</ref>؛ اما بیشتر شیعیان جهان در [[ایران]]، عراق، بحرین، پاکستان، افغانستان و [[جمهوری]] [[آذربایجان]] زندگی می‌کنند.<ref>صدای شیعه، پایگاه اطلاع‌رسانی، آمار و ارقام مسلمانان و شیعیان در جهان، ۱۳/۱/۱۳۹۳ش؛ مظفر، تاریخ شیعه، ۱۸۳–۱۸۴.</ref> بخش بزرگی از [[مردم یمن]] [[شیعه]] زیدی‌ مذهب‌اند و عده‌ای از [[شیعیان]] [[امامیه]] نیز در آن [[کشور]] [[زندگی]] می‌کنند.<ref>مظفر، تاریخ شیعه، ۲۱۴.</ref> در [[سوریه]]،<ref>مظفر، تاریخ شیعه، ۲۳۱.</ref> لبنان و [[اردن]] نیز شماری از شیعیان زندگی می‌کنند. در [[ترکیه]] بیش از دو میلیون شیعه [[جعفری]] وجود دارد<ref>نواب، جغرافیای تشیع، ۱/۲۹۹.</ref> و شمار [[علویان]] این کشور حدود بیست میلیون نفرند.<ref>منصوری، روزنامه رسالت، ۱۴/۷/۱۳۹۰ش، ۶.</ref> پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] و [[رهبری]] [[امام‌ خمینی]] روزبه‌روز بر شمار شیعیان [[جهان]] به‌ویژه در [[آفریقا]] و [[آسیا]] افزوده شد.<ref>شریف، مصاحبه، ۱۴/۶/۹۱؛ امین‌آبادی، انقلاب رهبرساز، ۷.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

[[پیروی]] از [[علمای دین]] که [[نایبان عام امام]]{{ع}} در دوره [[غیبت امام زمان]]{{ع}} هستند،<ref>امام‌ خمینی، ولایت فقیه، ۱۴۶.</ref> [[مبارزه]] با قدرت‌های [[ستمگر]]<ref>امام‌ خمینی، ولایت فقیه، ۱۵۰؛ امام‌ خمینی، صحیفه، ۵/۷۰.</ref> و [[جهاد]] و [[شهادت]]<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۲۴/۸۰.</ref> با [[فرهنگ شیعه]] پیوند خورده‌است. به [[اعتقاد]] [[امام‌ خمینی]]، [[شیعیان]] از آغاز اسلام، نماد [[مقاومت]] و [[دفاع از حق]] و عدالت بوده‌اند و نه تنها خود به دیگران [[ستم]] نکرده‌اند، زیر بار ستم نیز نرفته‌اند<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۵/۵۳۳.</ref> و [[امامان شیعه]]{{ع}} به دلیل مبارزه با حکومت‌های [[باطل]] در طول [[تاریخ اسلام]]، همواره از [[حاکمان]]، [[اذیت]] و [[آزار]] دیده‌اند.<ref>امام‌ خمینی، ولایت فقیه، ۱۳۵.</ref> [[امام‌علی]]{{ع}} و فرزندانش در پیشبرد اسلام و [[قرآن]] پیش‌قدم بودند و قیام‌های پی‌درپی شیعیانِ آن حضرت، اسلام را زنده کرده‌ است و تنها [[طایفه]] درگیر با [[زورگویان]] و دیکتاتورهای زمانه، [[شیعیان امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} بوده‌اند؛ چنان‌که [[پرچمداران]] قیام‌های معاصر علیه [[ستمگران]] نیز شیعیان علی‌اند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۶/۳۶۰.</ref> از نگاه ایشان شیعیان با اعتقاد به شهادت و [[فداکاری]]، از [[مکتب]] خود [[پاسداری]] کرده‌اند و خواهان [[گسترش عدالت]] در جامعه‌اند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۴/۵۰۸ و ۵/۵۳۲–۵۳۳.</ref>.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>

توصیه به [[وحدت]] و [[همدلی]] با دیگر [[فرقه‌های اسلامی]] از دیگر سفارش‌های [[امام‌ خمینی]] به شیعیان است<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۳/۱۳۳ و ۱۴/۳۱.</ref>. ایشان خاطرنشان کرده‌ است که [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به‌رغم [[اعتقاد]] به [[جانشینی]] خود برای [[حفظ اسلام]] [[سکوت]] کرد و امروز نیز [[معتقدان]] و مدعیان پیروی آن حضرت باید [[مصالح مسلمانان]] را در نظر بگیرند و [[وحدت امت اسلامی]] را [[پاس]] دارند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۹/۶۶–۶۷.</ref> ایشان به شیعیان توصیه کرده‌است در [[نماز جماعت]] دیگر فرقه‌های اسلامی شرکت کنند<ref>امام‌ خمینی، استفتائات، ۱/۲۷۹.</ref> و از رفتار [[جاهلانه]] و تفرقه‌انگیز دوری کنند و در [[موسم حج]] از تشکیل [[نماز]] گروهی در [[خانه‌ها]] و بلند کردن صدای مخالف رویه و از افتادن روی [[قبور]] [[مطهر]] و کارهای مخالف [[شرع]] اجتناب کنند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۰/۶۱–۶۲.</ref> نیز شیعیان همانند امیرالمؤمنین{{ع}} باید [[عدالت]] را در میان خود زنده کنند؛ زیرا با [[ستم]] در [[حق دیگران]] نمی‌شود ادعای پیروی از آن حضرت داشت.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۹/۶۶.</ref> شیعیان باید در [[مبارزه با ظلم]]، [[دفاع از مظلوم]]<ref>امام‌ خمینی، جهاد اکبر، ۲۸.</ref> و مقدم‌ کردن مصلحت‌های [[مسلمانان]] بر مصلحت‌های شخصی<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۹/۶۶.</ref> و [[استقامت]] در [[راه خدا]] و [[تحمل]] [[مشکلات]]<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱۱/۳۸.</ref> از [[پیشوایان]] خود پیروی کنند.<ref>[[احمد فکور افشاگر|فکور افشاگر]] و [[سید عباس رضوی|رضوی]]، [[شیعه - فکور افشاگر و رضوی (مقاله)| مقاله «شیعه»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۶]]، ص۵۷۹ – ۵۹۶.</ref>