تأمین معیشت: تفاوت میان نسخه‌ها

===بهره‌مندی عادلانه آحاد جامعه از ثروت عمومی===

از [[وظایف]] [[حکومت اسلامی]] در راستای تأمین معاش [[عامه]] مردم، جلوگیری از توزیع ناعادلانه [[ثروت]] و [[سوء]] استفاده از [[اموال عمومی]] است<ref>ر.ک: قانون اساسی، اصول ۴۸ و ۴۹.</ref>. وقتی [[نظام سیاسی جامعه]] به گونه‌ای باشد که عده‌ای اموال عمومی را [[ملک]] مطلق خود بدانند و بدون توجه به چگونگی [[زندگی]] [[توده]] [[مردم]]، اندیشه‌ای جز [[اشرافی‌گری]] و [[تجمل‌گرایی]] نداشته باشند، تنها همان گروه اندک در اوج لذت‌های معیشتی خواهند بود و طیف کثیری از مردم - که دارایی‌شان به تاراج رفته است - از توان [[مالی]] لازم برای تأمین معاش خود [[محروم]] بوده و در تنگنای انواع [[مشکلات]] [[اقتصادی]] قرار خواهند گرفت.

 

امیرمؤمنان{{ع}}، برای برخورداری همگان از اموال عمومی و داشتن زندگی مطلوب در مورد [[اموال]] [[بیت‌المال]] اعلام می‌فرمودند: مردم! شما همگان [[بندگان]] خدایید و اموال هم از آن خداست که میان شما به صورت مساوی تقسیم خواهد شد و در آن مورد هیچ کس را بر دیگری فضیلتی نیست<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۷.</ref>.

 

[[حضرت علی]]{{ع}} بیت‌المال را به طور مساوی میان مردم تقسیم می‌کردند و علت آن را [[تأسی]] به [[روش پیامبر]]{{صل}} و جلوگیری از [[تمرکز ثروت]] در دست [[اغنیا]] بیان می‌داشتند: {{متن حدیث|أَعْطَيْتُ كَمَا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} يُعْطِي بِالسَّوِيَّةِ، وَ لَمْ أَجْعَلْهَا دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ}}<ref>موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب{{ع}}، ج۴، ص۱۲۳.</ref>؛ همان‌گونه که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به طور مساوی تقسیم می‌فرمود، من نیز اموال را مساوی تقسیم می‌کنم و نمی‌گذارم در [[اختیار]] [[ثروتمندان]] دست به دست شود.

 

بر اساس همین سیاست‌های امام علی{{ع}} بود که در دوران [[خلافت]] آن حضرت به تدریج جلوه‌های [[محرومیت]] و [[استضعاف]] از [[جامعه]] رخت بربست و [[معیشت]] افراد، به نحو مطلوبی تأمین شد. [[امام]]{{ع}} در این خصوص می‌فرماید: {{متن حدیث|مَا أَصْبَحَ بِالْكُوفَةِ أَحَدٌ إِلَّا نَاعِماً إِنَّ أَدْنَاهُمْ مَنْزِلَةً لَيَأْكُلُ الْبُرَّ وَ يَجْلِسُ فِي الظِّلِّ وَ يَشْرَبُ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ}}<ref>موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب{{ع}}، ج۴، ص۲۰۳.</ref>؛ در [[کوفه]] کسی نبود جز آن‌که برخوردار و بهره‌مند [از [[زندگی]]] بود. پایین‌ترین [[مردم کوفه]] از نظر جایگاه [[[اقتصادی]] چنان بود که] نان گندم می‌خورد و در [[سایه]] می‌نشست [یعنی دارای سر [[پناه]] بود] و از [[آب فرات]] می‌نوشید<ref>[[محمد رضا کریمی والا|کریمی والا، محمد رضا]]، [[وظایف متقابل مردم و حکومت در حاکمیت علوی (کتاب)|وظایف متقابل مردم و حکومت در حاکمیت علوی]]، ص ۱۶۰.</ref>.