ینبع: تفاوت میان نسخهها
←منابع
جز (جایگزینی متن - '، -' به ' -') |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==یَنبُع== | ==یَنبُع== | ||
مراد از ینبع در [[کتب سیره]] و [[تاریخ]] دره «یَنبُع النخل» است و آن درهای است با چشمهها و [[آبادیها]] و نخلهای فراوان که نامش را از کثرت درختان خرما گرفته است. ابتدای این دره در [[بواط]] - در حدود ۷۰ کیلومتری غرب [[مدینه]] - است و همچنان پیش میرود تا این که میان دو سلسله [[کوه]] بزرگ، پس از انضمام شاخههای متعدد به آن، به انتها میرسد. [[جبل]] الاشعر - که امروزه الفِقرَه نامیده میشود - نام یکی از این دو کوه است. این کوه در قسمت جنوبی این دره واقع بوده و تأمین کننده آب درههایی بزرگ در ینبع - از جمله نَخَلَی و عَباثر - است. دیگر کوه، [[کوه رضوی]] است در سوی شمال که دارای درههایی است که ضأس مهمترین آنهاست. در آثار و منابع متقدم، از ینبع به عنوان موضعی در سمت راست [[رضوی]] یاد شده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> این مکان، در هفت مرحلهای مدینه و به فاصله یک شب راه از رضوی واقع شده و از متعلقات و [[املاک]] بنی حسن بن [[علی بن ابیطالب]]{{ع}} به شمار میرفته است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> ساکنان این منطقه، مردمانی از [[انصار]] و [[جهینه]] و لیثاند. چشمه هایش پر آب و درهای دارد به نام [[یلیل]] و دارای [[منبر]]. <ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> دره این روستای [[ثروتمند]] در غیقه ختم میشود. برخی هم ینبع را دژی گفتهاند دارای [[نخل]] و آب و زرع که در آن [[موقوفات]] علی{{ع}} قرار دارد و تولیت آن را فرزندانش بر عهده دارند.<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> بعضی هم در ترسیم موقعیت جغرافیایی ینبع، آن را مکانی بین [[مکه]] و مدینه و از بلاد [[بنی ضمره]]،<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۴۰۲.</ref> و برخی آن را از [[اراضی تهامه]] بر شمردهاند.<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> [[عمر بن خطاب]] این منطقه را به علی{{ع}} [[اقطاع]] نمود و حضرت چاههای زیادی را که تعدادش را ۱۰۰<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص۳۸۸.</ref> تا ۱۷۰ <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۴۱، ص۳۲.</ref>حلقه ذکر کردهاند حفر و سپس [[وقف]] نمود. [[غزوه ذات العشیره]]،<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۰۳.</ref> [[پناه دادن]] [[امام سجاد]]{{ع}} به [[خانواده]] [[مروان بن حکم]] هنگام [[واقعه حره]]<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۸۵؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۱۱۳.</ref> و مخفی شدن [[نفس زکیه]] در این منطقه<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۷، ص۶۰۱.</ref> از جمله رخدادهای مهم [[تاریخی]] در [[سرزمین]] ینبع است.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۳۴۱.</ref> | مراد از ینبع در [[کتب سیره]] و [[تاریخ]] دره «یَنبُع النخل» است و آن درهای است با چشمهها و [[آبادیها]] و نخلهای فراوان که نامش را از کثرت درختان خرما گرفته است. ابتدای این دره در [[بواط]] - در حدود ۷۰ کیلومتری غرب [[مدینه]] - است و همچنان پیش میرود تا این که میان دو سلسله [[کوه]] بزرگ، پس از انضمام شاخههای متعدد به آن، به انتها میرسد. [[جبل]] الاشعر - که امروزه الفِقرَه نامیده میشود - نام یکی از این دو کوه است. این کوه در قسمت جنوبی این دره واقع بوده و تأمین کننده آب درههایی بزرگ در ینبع - از جمله نَخَلَی و عَباثر - است. دیگر کوه، [[کوه رضوی]] است در سوی شمال که دارای درههایی است که ضأس مهمترین آنهاست. در آثار و منابع متقدم، از ینبع به عنوان موضعی در سمت راست [[رضوی]] یاد شده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> این مکان، در هفت مرحلهای مدینه و به فاصله یک شب راه از رضوی واقع شده و از متعلقات و [[املاک]] بنی حسن بن [[علی بن ابیطالب]]{{ع}} به شمار میرفته است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> ساکنان این منطقه، مردمانی از [[انصار]] و [[جهینه]] و لیثاند. چشمه هایش پر آب و درهای دارد به نام [[یلیل]] و دارای [[منبر]]. <ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> دره این روستای [[ثروتمند]] در غیقه ختم میشود. برخی هم ینبع را دژی گفتهاند دارای [[نخل]] و آب و زرع که در آن [[موقوفات]] علی{{ع}} قرار دارد و تولیت آن را فرزندانش بر عهده دارند.<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> بعضی هم در ترسیم موقعیت جغرافیایی ینبع، آن را مکانی بین [[مکه]] و مدینه و از بلاد [[بنی ضمره]]،<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۴۰۲.</ref> و برخی آن را از [[اراضی تهامه]] بر شمردهاند.<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> [[عمر بن خطاب]] این منطقه را به علی{{ع}} [[اقطاع]] نمود و حضرت چاههای زیادی را که تعدادش را ۱۰۰<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص۳۸۸.</ref> تا ۱۷۰ <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۴۱، ص۳۲.</ref>حلقه ذکر کردهاند حفر و سپس [[وقف]] نمود. [[غزوه ذات العشیره]]،<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۰۳.</ref> [[پناه دادن]] [[امام سجاد]]{{ع}} به [[خانواده]] [[مروان بن حکم]] هنگام [[واقعه حره]]<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۸۵؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۱۱۳.</ref> و مخفی شدن [[نفس زکیه]] در این منطقه<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۷، ص۶۰۱.</ref> از جمله رخدادهای مهم [[تاریخی]] در [[سرزمین]] ینبع است.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۳۴۱.</ref> | ||
==ینبوع== | |||
«ینبوع» یا «[[ینبُع]]» قریهای بود در غرب [[مدینه]] (در [[ساحل]] [[دریای سرخ]]) و ۲۱۳ کیلومتری [[مکه]] که امروزه به عنوان [[شهر]] بندری از رونقی برخوردار است. از آنجا که این [[قریه]] چشمهها و آبهای فراوانی داشته به این نام [[شهرت]] یافته است. هنگامی که [[پیامبر]]{{صل}} [[غنایم جنگی]] را میان [[مجاهدان]] تقسیم میکردند، این مکان سهم علی{{ع}} شد و آن حضرت با حفر چاههایی به ایجاد نخلستان پرداخته و درآمد آن را به [[یتیمان]] و [[مستمندان]] [[بنی هاشم]] اختصاص دادند. ایشان تا قبل از [[خلافت]] عمدتاً در این مکان سکونت یافته و به کار مشغول بودهاند. پس از [[شهادت امام]]، این منطقه به [[فرزندان امام حسن]]{{ع}} اختصاص یافت. در آن مکان مسجدی ساختند که به گفته «ابن رشید» پیامبر{{صل}} در مکان آن نمازگزارده بودند. امروزه ینبوع که یکی از زیارتگاههای مهم و فراموش شده است، چند تن از [[اولاد]] [[ائمه]] و [[سادات]] [[جلیل القدر]] در آن به خاک سپرده شدهاند. معروفترین آنان عبارتند از: | |||
#[[علی اصغر]]، کوچکترین [[فرزند امام سجاد]]{{ع}} | |||
#[[احمد بن علی بن علی بن محمد بن عون بن محمد حنفیه]]، وی به دست برادرش «[[عیسی بن علی]]» در دوران «[[المقتدر عباسی]]» در این مکان [[شهید]] و مدفون شد. | |||
# [[داوود بن محمد بن عبدالله بن عبیدالله به حسن بن عبیدالله بن عباس بن علی]]{{ع}} که در [[زمان]] «[[اخیضر]]» علیه [[جور]] و [[ستم]] او [[قیام]] کرد و به دست «[[ادریس بن موسی]]» در این مکان به [[قتل]] رسید و مدفون شد<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۴۱۴.</ref>.<ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۱۰۵.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
خط ۱۵: | خط ۲۱: | ||
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]. | # [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]. | ||
# [[پرونده:IM010527.jpg|22px]] [[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|'''معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة''']] | # [[پرونده:IM010527.jpg|22px]] [[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|'''معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة''']] | ||
# [[پرونده:IM009876.jpg|22px]] [[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|'''سیره خانوادگی ائمه معصوم''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||