آیه تطهیر در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها
←شأن نزول آیه
(←پانویس) |
|||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
از جمله [[روایات]] [[شأن نزول]] این [[آیه]] احادیث ذیل‌اند: | از جمله [[روایات]] [[شأن نزول]] این [[آیه]] احادیث ذیل‌اند: | ||
# مسلم به سند خود از [[عایشه]] نقل می‌کند:[[پیامبر]]{{صل}} صبحگاهی از حجره خارج شد، در حالی که بر روی دوش او عبایی بافته شده از موی سیاه بود. [[حسن بن علی]] بر او وارد شد، او را داخل آن ( | # مسلم به سند خود از [[عایشه]] نقل می‌کند:[[پیامبر]]{{صل}} صبحگاهی از حجره خارج شد، در حالی که بر روی دوش او عبایی بافته شده از موی سیاه بود. [[حسن بن علی]] بر او وارد شد، او را داخل آن (عبا) کرد؛ آنگاه حسین وارد شد، او نیز با او داخل شد. سپس [[فاطمه]] وارد شد، او را نیز داخل آن کرد، بعد علی وارد شد و او را نیز در آن داخل نمود؛ آنگاه این آیه را [[تلاوت]] کرد: «[[خداوند]] چنین می‌خواهد که هر [[رجس]] و [[پلیدی]] را از شما [[خاندان]] [[نبوت]] دور کند و شما را از هر [[عیب]]، کاملاً [[پاک]] و [[منزه]] گرداند»<ref>{{متن حدیث|خَرَجَ النَّبِيُّ غَدَاةً وَ عَلَيْهِ مِرْطٌ مُرَحَّلٌ مِنْ شَعْرٍ أَسْوَدَ، فَجَاءَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ فَأَدْخَلَهُ ثُمَّ جَاءَ الْحُسَيْنُ فَدَخَلَ مَعَهُ، ثُمَّ جَاءَتْ فَاطِمَةُ فَأَدْخَلَهَا، ثُمَّ جَاءَ عَلِيٌّ فَأَدْخَلَهُ- ثُمَّ قَالَ: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}}}؛ قشیری نیسابوری، صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴.</ref>. | ||
# [[ترمذی]] به سند خود از [[ام سلمه]] نقل می‌کند: پیامبر{{صل}} روی حسن، حسین، علی و فاطمه پارچه‌ای کشید، آنگاه عرض کرد: «بار خدایا! اینان [[اهل بیت]] و [[خواص]] من هستند، [[رجس]] و [[پلیدی]] را از آنان دور کن و پاکشان گردان»<ref>{{متن حدیث|أنّ النبيّ{{صل}} جلّل على [[الحسن]] و الحسين و عليّ و فاطمة كساء ثمّ قال: اللّهمّ هؤلاء [[أهل]] بيتي و خاصَّتي، أذهب عنهم [[الرجس]] و طهّرهم تطهيرا}}؛ ترمذی، سنن الترمذی، ج۵، ص۶۹۹، حدیث ۳۸۷۱.</ref>. | # [[ترمذی]] به سند خود از [[ام سلمه]] نقل می‌کند: پیامبر{{صل}} روی حسن، حسین، علی و فاطمه پارچه‌ای کشید، آنگاه عرض کرد: «بار خدایا! اینان [[اهل بیت]] و [[خواص]] من هستند، [[رجس]] و [[پلیدی]] را از آنان دور کن و پاکشان گردان»<ref>{{متن حدیث|أنّ النبيّ{{صل}} جلّل على [[الحسن]] و الحسين و عليّ و فاطمة كساء ثمّ قال: اللّهمّ هؤلاء [[أهل]] بيتي و خاصَّتي، أذهب عنهم [[الرجس]] و طهّرهم تطهيرا}}؛ ترمذی، سنن الترمذی، ج۵، ص۶۹۹، حدیث ۳۸۷۱.</ref>. | ||
# همچنین از [[عمر بن ابی سلمه]] ( | # همچنین از [[عمر بن ابی سلمه]] (ربیب [[پیامبر]]{{صل}}) نقل می‌کند: هنگامی که [[آیه تطهیر]] در [[خانه]] [[ام سلمه]] بر پیامبر{{صل}} نازل شد، پیامبر{{صل}} [[فاطمه]] و حسن و حسین{{عم}} را [[دعوت]] نمود و روی آنان کسایی کشید و علی نیز پشت سرش بود؛ پس کساء را روی او هم کشید. سپس عرض کرد: «بار خدایا! اینان اهل بیت من هستند. رجس و پلیدی را از آنان دور کن و پاکشان گردان». ام سلمه عرض کرد: «ای [[رسول خدا]]! آیا من هم با آنانم؟» حضرت{{صل}} فرمود: «تو در جایگاه خود هستی، تو بر خیری»<ref>{{متن حدیث|لمّا نزلت هذه الآية على النبيّ{{صل}} {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}} في بيت أمّ [[سلمة]] فدعا فاطمة و حسنا و حسينا فجلّلهم بكساء و عليّ [[خلف]] ظهره فجلله بکساء ثمّ قال: اللّهمّ هؤلاء [[أهل]] بيتي فأذهب عنهم الرّجس و طهرّهم تطهيرا، قالت أمّ سلمة و أنا معهم يا نبي [[اللّه]]؟ قال: أنت على مكانك و إنّك على خير}}؛ ترمذی، سنن الترمذی، ج۵، ص۳۵۱، حدیث ۳۲۰۵.</ref>. | ||
# همچنین به سند خود از [[انس بن مالک]] نقل می‌کند: رسول خدا{{صل}} تا شش ماه هنگام رفتن به [[نماز صبح]]، مرتب بر درب [[خانه فاطمه]]{{س}} گذر می‌کرد و می‌فرمود: [[نماز]]، ای اهل بیت! «[[خداوند]] چنین می‌خواهد که هر رجس و پلیدی را از شما [[خاندان]] [[نبوت]] دور کند و شما را از هر [[عیب]]، کاملاً [[پاک]] و [[منزه]] گرداند»<ref>{{متن حدیث| أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} كَانَ يَمُرُّ بِبَابِ فَاطِمَةَ سِتَّةَ أَشْهُرٍ- إِذَا خَرَجَ إِلَى صَلَاةِ الْفَجْرِ يَقُولُ: الصَّلَاةَ يَا أَهْلَ الْبَيْتِ {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}}}؛ ترمذی، سنن الترمذی، ج۵، ص۳۵۲، حدیث ۳۲۰۶.</ref>. | # همچنین به سند خود از [[انس بن مالک]] نقل می‌کند: رسول خدا{{صل}} تا شش ماه هنگام رفتن به [[نماز صبح]]، مرتب بر درب [[خانه فاطمه]]{{س}} گذر می‌کرد و می‌فرمود: [[نماز]]، ای اهل بیت! «[[خداوند]] چنین می‌خواهد که هر رجس و پلیدی را از شما [[خاندان]] [[نبوت]] دور کند و شما را از هر [[عیب]]، کاملاً [[پاک]] و [[منزه]] گرداند»<ref>{{متن حدیث| أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} كَانَ يَمُرُّ بِبَابِ فَاطِمَةَ سِتَّةَ أَشْهُرٍ- إِذَا خَرَجَ إِلَى صَلَاةِ الْفَجْرِ يَقُولُ: الصَّلَاةَ يَا أَهْلَ الْبَيْتِ {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}}}؛ ترمذی، سنن الترمذی، ج۵، ص۳۵۲، حدیث ۳۲۰۶.</ref>. | ||
# [[احمد بن حنبل]] به سندش از ام سلمه نقل می‌کند: [[پیامبر]]{{صل}} در [[خانه]] او بود که [[فاطمه]] قابلمه‌ای آورد که در آن آب‌گوشت بود و با آن نزد پیامبر رسید. پیامبر به او فرمود: «[[همسر]] و دو پسرت را فرابخوان». [[ام سلمه]] می‌گوید: علی، حسن و حسین آمدند و بر پیامبر وارد شدند. آنها نشستند و از آن آب‌گوشت خوردند و این در حالی بود که پیامبر بر بسترش نشسته بود. این بستر بر سکویی بود و عبایی خیبری زیرش قرار داشت. ام سلمه گفت: من در اتاق [[نماز]] می‌خواندم که این [[آیه]]: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}} نازل شد. او گفت: پس پیامبر باقیمانده این | # [[احمد بن حنبل]] به سندش از ام سلمه نقل می‌کند: [[پیامبر]]{{صل}} در [[خانه]] او بود که [[فاطمه]] قابلمه‌ای آورد که در آن آب‌گوشت بود و با آن نزد پیامبر رسید. پیامبر به او فرمود: «[[همسر]] و دو پسرت را فرابخوان». [[ام سلمه]] می‌گوید: علی، حسن و حسین آمدند و بر پیامبر وارد شدند. آنها نشستند و از آن آب‌گوشت خوردند و این در حالی بود که پیامبر بر بسترش نشسته بود. این بستر بر سکویی بود و عبایی خیبری زیرش قرار داشت. ام سلمه گفت: من در اتاق [[نماز]] می‌خواندم که این [[آیه]]: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}} نازل شد. او گفت: پس پیامبر باقیمانده این عبا را گرفت و آنها را با آن پوشاند. سپس دستش را بیرون آورد و با آن به [[آسمان]] اشاره کرد و فرمود: «بار خدایا! اینان [[اهل بیت]] و [[خواص]] من هستند. پس هرگونه [[پلیدی]] را از آنها دور کن و کاملاً پاکشان گردان! بار خدایا! اینان اهل بیت و خواص من هستند. پس هرگونه پلیدی را از آنها دور کن و کاملاً پاکشان گردان!». | ||
او گفت: من سرم را به درون خانه بردم و گفتم: آیا من هم با شما هستم، ای [[رسول خدا]]؟ فرمود: «تو به سوی خیر | او گفت: من سرم را به درون خانه بردم و گفتم: آیا من هم با شما هستم، ای [[رسول خدا]]؟ فرمود: «تو به سوی خیر روانی. تو به سوی خیر روانی»<ref>{{متن حدیث|أَنَّ النَّبِيَّ{{صل}} كَانَ فِي بَيْتِهَا، فَأَتَتْهُ فَاطِمَةُ بِبُرْمَةٍ، فِيهَا خَزِيرَةٌ، فَدَخَلَتْ بِهَا عَلَيْهِ، فَقَالَ لَهَا: «ادْعِي زَوْجَكِ وَابْنَيْكِ» قَالَتْ: فَجَاءَ عَلِيٌّ، وَالْحُسَيْنُ، وَالْحَسَنُ، فَدَخَلُوا عَلَيْهِ، فَجَلَسُوا يَأْكُلُونَ مِنْ تِلْكَ الْخَزِيرَةِ، وَهُوَ عَلَى مَنَامَةٍ لَهُ عَلَى دُكَّانٍ تَحْتَهُ كِسَاءٌ خَيْبَرِيٌّ. قَالَتْ: وَأَنَا أُصَلِّي فِي الْحُجْرَةِ، فَأَنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ هَذِهِ الْآيَةَ: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}} قَالَتْ: فَأَخَذَ فَضْلَ الْكِسَاءِ، فَغَشَّاهُمْ بِهِ، ثُمَّ أَخْرَجَ يَدَهُ، فَأَلْوَى بِهَا إِلَى السَّمَاءِ، ثُمَّ قَالَ: «اللهُمَّ هَؤُلَاءِ أَهْلُ بَيْتِي وَخَاصَّتِي، فَأَذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ، وَطَهِّرْهُمْ تَطْهِيرًا، اللهُمَّ هَؤُلَاءِ أَهْلُ بَيْتِي وَخَاصَّتِي، فَأَذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ، وَطَهِّرْهُمْ تَطْهِيرًا». قَالَتْ: فَأَدْخَلْتُ رَأْسِي الْبَيْتَ، فَقُلْتُ: وَأَنَا مَعَكُمْ يَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «إِنَّكِ إِلَى خَيْرٍ، إِنَّكِ إِلَى خَيْرٍ»}}؛ ابن حنبل، مسند الإمام احمد بن حنبل، ج۴۴، ص۱۱۸-۱۱۹، حدیث ۲۶۵۰۸.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۱۸۹.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||