پرش به محتوا

حدیث سد ابواب در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۰: خط ۱۰:


==ناقلان حدیث==
==ناقلان حدیث==
[[احمد بن حنبل]]، در کتاب «[[فضائل الصحابة]]» سه روایت را از [[زید بن ارقم]]، [[عبدالله بن عباس]] و [[عبدالله بن عمر]] نقل کرده و [[قطیعی]] نیز روایت دیگری را از [[عمر بن خطاب]] به آنها افزوده است<ref>فضائل اهل البیت، ص۶۶، ۸۳، ۱۶۷، ۱۹۴. روایات: ۷۸، ۱۰۹، ۲۴۷، ۲۹۴.</ref>. وی در [[المسند]]<ref>المسند، ج۲، ص۲۳۹؛ و ج۴، ص۴۰۳ و ج۱۴، ص۴۳۲.</ref> نیز سه روایت را از زید بن ارقم، [[سعد بن مالک]] (سعد ابی وقاص) و عبدالله بن عمر نقل کرده است. [[ابوعیسی ترمذی]] در «[[سنن ترمذی]]»<ref>سنن ترمذی، ج۴، ص۴۷۹ - ۴۸۱، روایت ۳۷۲۷ و ۳۷۳۲.</ref>، دو روایت را از عبدالله بن عباس و [[ابوسعید خدری]] نقل کرده. است [[ابو عبدالرحمن نسائی]] در کتاب «الخصائص»<ref>الخصائص، ص۷۲ – ۷۹.</ref> سه روایت را از [[زیدبن ارقم سعد بن ابی وقاص]] و این عباس گزارش کرده است. [[طبرانی]] [[روایات]] مربوط به «سدّ الابواب» را در «[[المعجم الکبیر]]»<ref>المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۶۴ و ج۱۲، ص۱۴.</ref> از [[عبدالله بن عباس]] و [[جابر بن سمره]] و در «المعجم الصغیر»<ref>المعجم الصغیر، ج۴، ص۵۵۳.</ref> از [[سعد بن ابی وقاص]]، بازگو نموده است. [[حاکم نیشابوری]] در «المستدرک»<ref>المستدرک، ج۳، ص۱۲۶ و ۱۳۵، روایات: ۴۶۰۱، ۴۶۳۱ و ۴۶۳۲.</ref>[[حدیث]] مزبور را از [[زید بن ارقم]]، [[عمر بن خطاب]] و سعد بن ابی وقاص نقل کرده است. [[ذهبی]] در «تلخیص المستدرک» حدیث اول را صحیح و حدیث دوم را [[ضعیف]] دانسته و درباره حدیث سوم [[سکوت]] کرده است<ref>المستدرک، ج۳، ص۱۳۵، پاورقی.</ref>. نورالدین [[هیثمی]] در «[[مجمع الزوائد]]» در چند باب<ref>مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۱۴ - ۱۱۵ و ۱۱۹ - ۱۲۰.</ref> چندین [[روایت]] را در این باره نقل کرده و سند چند روایت را معتبر دانسته است. این [[حجر]] عسقلانی در «فتح [[الباری]]»<ref>فتح الباری، ج۷، ص۱۵.</ref> و «القول المسدّد فی الذب عن [[مسند احمد]]»<ref>القول المسدّد، ص۱۹ – ۲۴.</ref>حدیث «[[سدّ]] الابواب» را از طرق مختلف روایت کرده و گفته است علاوه بر این که هر یک از این طرق صلاحیت [[احتجاج]] را دارد، یکدیگر را تقویت کرده و مجموع آنها مفید قطع به [[صحت]] آن است و با شدت تمام این جوزی را که این حدیث را در کتاب «الموضوعات» خود ذکر نموده، مورد [[انتقاد]] قرار داده است. [[جلال الدین سیوطی]]، در کتاب «[[الحاوی للفتاوی]]»<ref>الحاوی للفتاوی، ج۲، ص۱۲.</ref> پس از [[نقل روایات]] مربوط به «سدّ الابواب» گفته است: با این [[روایات صحیح]] و بلکه [[متواتر]] ثابت شد که [[پیامبر]]{{صل}} از گشوده بودن درهای [[خانه‌ها]] به سوی [[مسجد]] منع کرد و جز به علی{{ع}} به هیچ‌کس - حتی عمویش عباس و [[ابوبکر]]- [[اجازه]] نداد. وی در کتاب «اللئالی المصنوعة»<ref>اللئالی المصنوعة، ج١، ص۳۴۷ – ۳۵۰.</ref> نیز به صحت این حدیث [[اذعان]] کرده و سخن [[ابن جوزی]] را (در [[تضعیف]] آن) رد کرده است. [[قسطلانی]] در «[[ارشاد الساری]]»<ref>ارشاد الساری، ج۱، ص۴۵۳ و ج۶، ص۸۵.</ref> به صحت [[حدیث سدّ الابواب]] اذعان نموده و سخن [[ابن حجر عسقلانی]] در این باره را نقل کرده است. [[ابو جعفر طحاوی]]<ref>شرح مشکل الآثار، ج۹، ص۱۷۸ – ۱۹۹.</ref>، ابن المغازلی [[شافعی]]<ref>مناقب علی بن ابی طالب{{ع}}، ص۲۵۳ – ۲۶۱.</ref>، [[خطیب]] خوارزمی<ref>المناقب، ص۱۰۹، ۳۰۱، ۳۱۵، ۳۳۲.</ref>، [[محمد بن طلحه شافعی]]<ref>مطالب السئول، ص۸۴.</ref>، [[سبط ابن الجوزی]]<ref>تذکرة الخواص، ص۷۰ – ۷۱.</ref>، [[محمد بن احمد قرطبی]]<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج۵، ص۱۹۹ – ۲۰۱.</ref>، [[محب الدین طبری]]<ref>ذخائر العقبی، ج۱، ص۳۷۶ – ۳۷۷.</ref>، ابراهیم [[جوینی]] [[خراسانی]]<ref>فرائد السمطین، ج۱، ص۲۰۷ – ۲۰۸.</ref>، [[ابن کثیر دمشقی]]<ref>البدایة والنهایة، ج۷، ص۲۴۰.</ref>، [[علی بن محمد بن عرّاق]]<ref>تنزیه الشریعه، ج۱، ص۳۸۴.</ref>، [[ابن حجر مکی]]<ref>الصواعق المحرقه، ص۱۵۶.</ref>، میرزا محمد بن معتمدخان بدخشانی<ref>نزل الابرار، ص۷۱ – ۷۲.</ref>، [[علی بن ابراهیم حلبی]]<ref>السیرة الحلبیة، ج۳، ص۳۴۶.</ref>، [[شیخ سلیمان قندوزی حنفی]]<ref>ینابیع الموده، ص۱۰۰ – ۱۰۱.</ref> از دیگر [[عالمان اهل سنت]] می‌باشند که [[حدیث]] «[[سدّ]] الابواب» را به عنوان [[فضیلت]] ممتاز [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} نقل کرده‌اند.<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[حدیث سدالابواب (مقاله)|مقاله «حدیث سدالابواب»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۳ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی، ج۳]]، ص۴۳۵.</ref>
[[احمد بن حنبل]]، در کتاب «[[فضائل الصحابة]]» سه روایت را از [[زید بن ارقم]]، [[عبدالله بن عباس]] و [[عبدالله بن عمر]] نقل کرده و [[قطیعی]] نیز روایت دیگری را از [[عمر بن خطاب]] به آنها افزوده است<ref>فضائل اهل البیت، ص۶۶، ۸۳، ۱۶۷، ۱۹۴. روایات: ۷۸، ۱۰۹، ۲۴۷، ۲۹۴.</ref>. وی در [[المسند]]<ref>المسند، ج۲، ص۲۳۹؛ و ج۴، ص۴۰۳ و ج۱۴، ص۴۳۲.</ref> نیز سه روایت را از زید بن ارقم، [[سعد بن مالک]] (سعد ابی وقاص) و عبدالله بن عمر نقل کرده است. [[ابوعیسی ترمذی]] در «[[سنن ترمذی]]»<ref>سنن ترمذی، ج۴، ص۴۷۹ - ۴۸۱، روایت ۳۷۲۷ و ۳۷۳۲.</ref>، دو روایت را از عبدالله بن عباس و [[ابوسعید خدری]] نقل کرده. است [[ابو عبدالرحمن نسائی]] در کتاب «الخصائص»<ref>الخصائص، ص۷۲ – ۷۹.</ref> سه روایت را از زید بن ارقم، سعد بن ابی وقاص و ابن عباس گزارش کرده است. [[طبرانی]] [[روایات]] مربوط به «سدّ الابواب» را در «[[المعجم الکبیر]]»<ref>المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۶۴ و ج۱۲، ص۱۴.</ref> از [[عبدالله بن عباس]] و [[جابر بن سمره]] و در «المعجم الصغیر»<ref>المعجم الصغیر، ج۴، ص۵۵۳.</ref> از [[سعد بن ابی وقاص]]، بازگو نموده است. [[حاکم نیشابوری]] در «المستدرک»<ref>المستدرک، ج۳، ص۱۲۶ و ۱۳۵، روایات: ۴۶۰۱، ۴۶۳۱ و ۴۶۳۲.</ref>[[حدیث]] مزبور را از [[زید بن ارقم]]، [[عمر بن خطاب]] و سعد بن ابی وقاص نقل کرده است. [[ذهبی]] در «تلخیص المستدرک» حدیث اول را صحیح و حدیث دوم را [[ضعیف]] دانسته و درباره حدیث سوم [[سکوت]] کرده است<ref>المستدرک، ج۳، ص۱۳۵، پاورقی.</ref>. نورالدین [[هیثمی]] در «[[مجمع الزوائد]]» در چند باب<ref>مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۱۴ - ۱۱۵ و ۱۱۹ - ۱۲۰.</ref> چندین [[روایت]] را در این باره نقل کرده و سند چند روایت را معتبر دانسته است. این [[حجر]] عسقلانی در «فتح [[الباری]]»<ref>فتح الباری، ج۷، ص۱۵.</ref> و «القول المسدّد فی الذب عن [[مسند احمد]]»<ref>القول المسدّد، ص۱۹ – ۲۴.</ref>حدیث «[[سدّ]] الابواب» را از طرق مختلف روایت کرده و گفته است علاوه بر این که هر یک از این طرق صلاحیت [[احتجاج]] را دارد، یکدیگر را تقویت کرده و مجموع آنها مفید قطع به [[صحت]] آن است و با شدت تمام این جوزی را که این حدیث را در کتاب «الموضوعات» خود ذکر نموده، مورد [[انتقاد]] قرار داده است. [[جلال الدین سیوطی]]، در کتاب «[[الحاوی للفتاوی]]»<ref>الحاوی للفتاوی، ج۲، ص۱۲.</ref> پس از [[نقل روایات]] مربوط به «سدّ الابواب» گفته است: با این [[روایات صحیح]] و بلکه [[متواتر]] ثابت شد که [[پیامبر]]{{صل}} از گشوده بودن درهای [[خانه‌ها]] به سوی [[مسجد]] منع کرد و جز به علی{{ع}} به هیچ‌کس - حتی عمویش عباس و [[ابوبکر]]- [[اجازه]] نداد. وی در کتاب «اللئالی المصنوعة»<ref>اللئالی المصنوعة، ج١، ص۳۴۷ – ۳۵۰.</ref> نیز به صحت این حدیث [[اذعان]] کرده و سخن [[ابن جوزی]] را (در [[تضعیف]] آن) رد کرده است. [[قسطلانی]] در «[[ارشاد الساری]]»<ref>ارشاد الساری، ج۱، ص۴۵۳ و ج۶، ص۸۵.</ref> به صحت [[حدیث سدّ الابواب]] اذعان نموده و سخن [[ابن حجر عسقلانی]] در این باره را نقل کرده است. [[ابو جعفر طحاوی]]<ref>شرح مشکل الآثار، ج۹، ص۱۷۸ – ۱۹۹.</ref>، ابن المغازلی [[شافعی]]<ref>مناقب علی بن ابی طالب{{ع}}، ص۲۵۳ – ۲۶۱.</ref>، [[خطیب]] خوارزمی<ref>المناقب، ص۱۰۹، ۳۰۱، ۳۱۵، ۳۳۲.</ref>، [[محمد بن طلحه شافعی]]<ref>مطالب السئول، ص۸۴.</ref>، [[سبط ابن الجوزی]]<ref>تذکرة الخواص، ص۷۰ – ۷۱.</ref>، [[محمد بن احمد قرطبی]]<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج۵، ص۱۹۹ – ۲۰۱.</ref>، [[محب الدین طبری]]<ref>ذخائر العقبی، ج۱، ص۳۷۶ – ۳۷۷.</ref>، ابراهیم [[جوینی]] [[خراسانی]]<ref>فرائد السمطین، ج۱، ص۲۰۷ – ۲۰۸.</ref>، [[ابن کثیر دمشقی]]<ref>البدایة والنهایة، ج۷، ص۲۴۰.</ref>، [[علی بن محمد بن عرّاق]]<ref>تنزیه الشریعه، ج۱، ص۳۸۴.</ref>، [[ابن حجر مکی]]<ref>الصواعق المحرقه، ص۱۵۶.</ref>، میرزا محمد بن معتمدخان بدخشانی<ref>نزل الابرار، ص۷۱ – ۷۲.</ref>، [[علی بن ابراهیم حلبی]]<ref>السیرة الحلبیة، ج۳، ص۳۴۶.</ref>، [[شیخ سلیمان قندوزی حنفی]]<ref>ینابیع الموده، ص۱۰۰ – ۱۰۱.</ref> از دیگر [[عالمان اهل سنت]] می‌باشند که [[حدیث]] «[[سدّ]] الابواب» را به عنوان [[فضیلت]] ممتاز [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} نقل کرده‌اند.<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[حدیث سدالابواب (مقاله)|مقاله «حدیث سدالابواب»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۳ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی، ج۳]]، ص۴۳۵.</ref>


==[[سند حدیث]]==
==[[سند حدیث]]==
۲۱۷٬۶۰۶

ویرایش