آیه اولی الامر: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه اولی الامر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۱

۵٬۲۳۰ بایت حذف‌شده ، ۲۳ اکتبر

←‏تقریر سوم

دیداریویکی‌متن

فرقانی

مدیران

۱۱٬۱۴۲

ویرایش

@@ خط ۶۷: / خط ۶۷: @@
 خلاصه اینکه در این [[آیه]] [[اطاعت از اولی الامر]] در سیاق [[اطاعت خداوند]] و [[اطاعت رسول]] قرار گرفته است، بدیهی است اطاعت از خدا و [[رسول]] به صورت مطلق و بدون هیچ قید و شرطی [[واجب]] است؛ بنابراین [[اطاعت اولی الامر]] هم علی‌الاطلاق و بدون قید و شرط واجب است. از سوی دیگر [[اطاعت]] مطلق مستلزم [[معصوم]] بودن [[اولی الامر]] از هر گونه [[خطا]] و [[اشتباه]] است زیرا [[پیروی]] و [[فرمانبرداری]] بی‌چون و چرا تنها از فردی واجب می‌‌شود که از هر گونه خطا و [[لغزش]] [[پاک]] و مبرا باشد و [[خداوند]] هرگز اطاعت از غیر معصوم را به صورت مطلق واجب نمی‌کند<ref>دلائل الصدق، ج ۲، ص۱۷-۱۸؛ مناهج الیقین، ص۴۷۵. و الإنصاف فی مسائل دام فیها الخلاف، ج ۲، ص۳۷۵.</ref>.<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)| معارف و عقاید ۵ ج۱]]، ص۱۰۷-۱۱۱؛ [[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[عصمت در قرآن (کتاب)|عصمت در قرآن]]، ص۵۱؛ [[حسن علی‌پور وحید|علی‌پور وحید، حسن]]، [[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]، ص ۴۲؛ [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]]، ص ۲۱۲-۲۳۳.</ref>
-==== تقریر سوم ====
-در این [[آیه]]، [[اطاعت از خدا]] و [[رسول]] [[واجب]] شمرده شده است. اطاعت از خدا که بالذات صاحب [[فرمان]] و صاحب همه امور و شؤون است، عمل به آموزه‌های [[قرآن]] می‌باشد و [[اطاعت از رسول]] {{صل}} در بیان جزئیات [[احکام]] و [[تفسیر آیات]] نیز (به نحوی) همان اطاعت از خدا خواهد بود؛ پس [[اطاعت]] ایشان در [[منصب رهبری]] و [[حاکمیت]] [[جامعه]] و [[داوری]] بین [[مردم]] و نیز اطاعت در احکامی است که از جانب [[خدا]] به [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[تفویض]] شده است<ref>مانند تحریم تمام مُسکرات از جانب رسول خدا {{صل}} که در حدیث صحیح السند از امام صادق {{ع}} بدین‌گونه نقل شده است: {{متن حدیث|حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْخَمْرَ بِعَيْنِهَا وَ حَرَّمَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} الْمُسْكِرَ مِنْ كُلِ شَرَابٍ فَأَجَازَ اللَّهُ لَهُ ذَلِكَ...}}؛ کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۶۶-۲۶۷.</ref>. روشن است اطاعت حضرت که هم‌اکنون در قید [[حیات]] نیستند، عمل به [[سنت]] ایشان می‌باشد؛ سنتی که صحت آن احراز شده است. [[خداوند]] در این آیه، امر به اطاعت از خود را با تعبیر {{متن قرآن|أَطِيعُوا}} و پس از آن، امر به [[اطاعت از اولی الامر]] را با عطف بر اطاعت از رسول تنها با یک تعبیر {{متن قرآن|أَطِيعُوا}} (اطاعت کنید) بدون آنکه آن را تکرار کند، آورده است؛ از این‌رو، ابعاد، شرایط و آثاری که قرآن برای اطاعت از رسول برشمرده، برای اطاعت از اولی الامر نیز مطرح است. با بررسی [[اطاعت از رسول خدا]] در قرآن به این موارد بر می‌خوریم:
-# اطاعت از رسول خدا، اطاعت از خداست. قرآن می‌فرماید: {{متن قرآن|مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ}}<ref>«هر که از پیامبر فرمانبرداری کند بی‌گمان از خداوند فرمان برده است و هر که رو گرداند (بگو بگرداند) ما تو را مراقب آنان نفرستاده‌ایم» سوره نساء، آیه ۸۰.</ref>.
-# یکی از [[اهداف رسالت]] [[پیامبران]] اطاعت از آنان است. قرآن می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ...}}<ref>«و ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای آنکه به اذن خداوند از او فرمانبرداری کنند و اگر آنان هنگامی که به خویش ستم روا داشتند نزد تو می‌آمدند و از خداوند آمرزش می‌خواستند و پیامبر برای آنان آمرزش می‌خواست خداوند را توبه‌پذیر بخشاینده می‌یافتند» سوره نساء، آیه ۶۴.</ref>.
-# [[اطاعت از رسول خدا]] {{صل}} در [[قرآن]] بر خلاف اطاعت‌های دیگر، مطلق و بدون هیچ قید و شرطی است. قرآن هر جا سخن از [[اطاعت از رسول]] دارد، آن را به طور مطلق بیان کرده است، حتی قرآن [[اطاعت]] ظاهری بدون [[همراهی]] [[دل]] را از [[پیامبر]] کافی نمی‌داند، بلکه [[تسلیم]] [[قلبی]] در برابر [[حکم]] پیامبر را [[شرط ایمان]] قرار داده، می‌فرماید: {{متن قرآن|فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«پس نه، به پروردگارت سوگند که ایمان نمی‌آورند تا در آنچه میانشان ستیز رخ داده است تو را داور کنند سپس از آن داوری که کرده‌ای در خود دلتنگی نیابند و یکسره (بدان) تن در دهند» سوره نساء، آیه ۶۵.</ref>.<ref>[[فتح‌الله نجارزادگان|نجارزادگان، فتح‌الله]]، [[بررسی تطبیقی تفسیر آیات ولایت (کتاب)|بررسی تطبیقی تفسیر آیات ولایت]] ص ۷۵؛ [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)| ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]]، ص ۲۱۲-۲۳۳.</ref>
 === دوم: دلالت بر نصب امام ===