پرش به محتوا

اهل کتاب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۶: خط ۶۶:
یهود با عدم پرداخت دیون خود به مسلمانان درصدد فشار اقتصادی به آنان برآمدند. این اقدام زمانی صورت گرفت که وضعیت [[مالی]] مسلمانان در مدینه بسیار دشوار بود و آنان از پرداخت [[پول]] مسلمانان در ازای خرید کالا به این دلیل که این [[معامله]] در [[دوران جاهلیت]] و پیش از [[اسلام]] انجام گرفته، سر باز زدند. به گفته برخی [[مفسران]] [[آیه]] {{متن قرآن|وَمِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و از اهل کتاب کسی هست که اگر دارایی فراوانی بدو بسپاری به تو باز پس می‌دهد و از ایشان کسی نیز هست که چون دیناری بدو بسپاری به تو باز نخواهد داد مگر آنکه پیوسته بر سرش ایستاده باشی؛ این بدان روی است که آنان می‌گویند: درباره بی‌سوادان راهی (برای بازخواست) بر ما نیست و بر خداوند دروغ می‌بندند با آنکه خود می‌دانند» سوره آل عمران، آیه ۷۵.</ref> به این نکته اشاره دارد<ref>التبیان، ج ۲، ص۵۰۴؛ الصحیح من السیره، ج ۶، ص۳۲.</ref>. همچنین هنگامی که [[پیامبر]]{{صل}} [[ابوبکر]] را برای دریافت [[کمک مالی]] نزد [[رهبر]] [[قبیله]] [[بنی قینقاع]] فرستاد، آنان به [[طعنه]] گفتند که خدای شما دست نیاز به سوی ما گشوده و او [[تهیدست]] و ما توانگریم: {{متن قرآن|لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاءُ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَقَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ}}<ref>«خداوند سخن آن کسان را که گفتند: خداوند تهیدست است و ما توانگریم شنیده است؛ به زودی آنچه را گفته‌اند و اینکه پیامبران را ناروا می‌کشتند می‌نویسیم و می‌گوییم: عذاب آتش سوزان را بچشید» سوره آل عمران، آیه ۱۸۱.</ref>.<ref>جامع البیان، مج ۳، ج ۴، ص۲۵۸ ـ ۲۶۱؛ اسباب النزول، ص۸۸.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله «اهل کتاب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۵]]، ص۱۴۷-۱۴۸.</ref>
یهود با عدم پرداخت دیون خود به مسلمانان درصدد فشار اقتصادی به آنان برآمدند. این اقدام زمانی صورت گرفت که وضعیت [[مالی]] مسلمانان در مدینه بسیار دشوار بود و آنان از پرداخت [[پول]] مسلمانان در ازای خرید کالا به این دلیل که این [[معامله]] در [[دوران جاهلیت]] و پیش از [[اسلام]] انجام گرفته، سر باز زدند. به گفته برخی [[مفسران]] [[آیه]] {{متن قرآن|وَمِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و از اهل کتاب کسی هست که اگر دارایی فراوانی بدو بسپاری به تو باز پس می‌دهد و از ایشان کسی نیز هست که چون دیناری بدو بسپاری به تو باز نخواهد داد مگر آنکه پیوسته بر سرش ایستاده باشی؛ این بدان روی است که آنان می‌گویند: درباره بی‌سوادان راهی (برای بازخواست) بر ما نیست و بر خداوند دروغ می‌بندند با آنکه خود می‌دانند» سوره آل عمران، آیه ۷۵.</ref> به این نکته اشاره دارد<ref>التبیان، ج ۲، ص۵۰۴؛ الصحیح من السیره، ج ۶، ص۳۲.</ref>. همچنین هنگامی که [[پیامبر]]{{صل}} [[ابوبکر]] را برای دریافت [[کمک مالی]] نزد [[رهبر]] [[قبیله]] [[بنی قینقاع]] فرستاد، آنان به [[طعنه]] گفتند که خدای شما دست نیاز به سوی ما گشوده و او [[تهیدست]] و ما توانگریم: {{متن قرآن|لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاءُ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَقَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ}}<ref>«خداوند سخن آن کسان را که گفتند: خداوند تهیدست است و ما توانگریم شنیده است؛ به زودی آنچه را گفته‌اند و اینکه پیامبران را ناروا می‌کشتند می‌نویسیم و می‌گوییم: عذاب آتش سوزان را بچشید» سوره آل عمران، آیه ۱۸۱.</ref>.<ref>جامع البیان، مج ۳، ج ۴، ص۲۵۸ ـ ۲۶۱؛ اسباب النزول، ص۸۸.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله «اهل کتاب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۵]]، ص۱۴۷-۱۴۸.</ref>


=== [[آزار پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] ===
=== آزار پیامبر{{صل}} و [[مسلمانان]] ===
برخی [[آیات]] نشان می‌دهد که افرادی از [[اهل کتاب]] همانند [[مشرکان]] با شیوه‌های گوناگون، از جمله با سخنان خود، مسلمانان را [[اذیت]] می‌کردند: {{متن قرآن|لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ}}<ref>«بی‌گمان با مال و جانتان آزمون خواهید شد و از آنان که پیش از شما به آنان کتاب (آسمانی) داده‌اند و از کسانی که شرک ورزیده‌اند (سخنان دل) آزار بسیار خواهید شنید و اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید؛ بی‌گمان این از کارهایی است که آهنگ آن می‌کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۶.</ref> برخی، [[آیه]] را در [[شأن]] کعب بن اشرفِ [[شاعر]] از [[یهودیان]] [[مدینه]] نازل دانسته‌اند که در اشعار خویش به تحریک [[مشرکان]] و هجو [[پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] پرداخته و نام و زیبایی‌های [[زنان]] [[مسلمان]] را موضوع غزل‌های عاشقانه خود قرار می‌داد<ref>مجمع‌البیان، ج۲، ص۹۰۳؛ زادالمسیر، ج۱، ص۵۲۰.</ref>. برخی نیز آن را اشاره به سخن یکی از یهودیان دانسته‌اند که با شنیدن آیه {{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref>«کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref> در [[تمسخر]] آن، [[خدا]] را [[تهیدست]] و خود را توانگر خوانده بود<ref> تفسیر قرطبی، ج ۴، ص۱۹۳.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله «اهل کتاب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۵]]، ص۱۴۸.</ref>
برخی [[آیات]] نشان می‌دهد که افرادی از [[اهل کتاب]] همانند [[مشرکان]] با شیوه‌های گوناگون، از جمله با سخنان خود، مسلمانان را [[اذیت]] می‌کردند: {{متن قرآن|لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ}}<ref>«بی‌گمان با مال و جانتان آزمون خواهید شد و از آنان که پیش از شما به آنان کتاب (آسمانی) داده‌اند و از کسانی که شرک ورزیده‌اند (سخنان دل) آزار بسیار خواهید شنید و اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید؛ بی‌گمان این از کارهایی است که آهنگ آن می‌کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۶.</ref> برخی، [[آیه]] را در [[شأن]] کعب بن اشرفِ [[شاعر]] از [[یهودیان]] [[مدینه]] نازل دانسته‌اند که در اشعار خویش به تحریک [[مشرکان]] و هجو [[پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] پرداخته و نام و زیبایی‌های [[زنان]] [[مسلمان]] را موضوع غزل‌های عاشقانه خود قرار می‌داد<ref>مجمع‌البیان، ج۲، ص۹۰۳؛ زادالمسیر، ج۱، ص۵۲۰.</ref>. برخی نیز آن را اشاره به سخن یکی از یهودیان دانسته‌اند که با شنیدن آیه {{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref>«کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref> در [[تمسخر]] آن، [[خدا]] را [[تهیدست]] و خود را توانگر خوانده بود<ref> تفسیر قرطبی، ج ۴، ص۱۹۳.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله «اهل کتاب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۵]]، ص۱۴۸.</ref>


۱۱۳٬۱۳۲

ویرایش