پرش به محتوا

مقام ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷: خط ۱۷:


== خصوصیات مقام ابراهیم ==
== خصوصیات مقام ابراهیم ==
یکی از [[تاریخ‌نگاران]] [[مکه]] به نام شیخ محمد طاهر کردی مکی آن‌گاه که در سال ۱۳۶۷ ه. ق مقام را برای وی گشوده و سنگ مقام را از نزدیک دیده، اندازه آن را با مقیاس متر تعیین کرده و می‌نویسد: سنگ مقام ابراهیم روی پایه کوچکی از سنگ مرمر که اندازه آن از نظر طول و عرض به اندازه سنگ مقام می‌باشد، قرار گرفته و ارتفاع آن ۱۳ سانتی‌متر است. حجم سنگ اصلی مقام، بیست سانتی‌متر ارتفاع دارد و طول سه ضلع آن از جهت سطح ۳۳ سانتی‌متر و طول ضلع چهارم ۳۸ سانتی‌متر است که محیط آن در مجموع ۱۴۶ سانتی‌متر می‌باشد. عمق و فرورفتگی پاها در یکی ۱۰ سانتی متر و در دیگری ۹ سانتی‌متر و طول هر یک از پاها از روی سنگ، هر یک ۲۷ سانتی‌متر و عرض آنها ۱۴ سانتی‌متر است. لیکن اندازه طول هر یک از دو قدم در قسمت پایین داخل فرورفتگی، ۲۲ سانتی‌متر و عرض آنها ۱۱ سانتی‌متر است و فاصله دو قدم نیز یک سانتی‌متر است<ref>حج در اندیشه اسلامی، سید علی قاضی عسکر، قم، مشعر، ص۱۴۸.</ref>. وی سپس می‌افزاید: مقام، رنگی میان زردی و سرخی داشته، اطراف آن پوشیده از [[نقره]] [[خالص]] است و هم اکنون در مقصورهای طلایی رنگ قرار دارد که از پشت شیشه‌های آن، به خوبی می‌توان جای فرورفتگی پاهای ابراهیم{{ع}} را دید.
یکی از تاریخ‌نگاران [[مکه]] به نام شیخ محمد طاهر کردی مکی آن‌گاه که در سال ۱۳۶۷ ه. ق مقام را برای وی گشوده و سنگ مقام را از نزدیک دیده، اندازه آن را با مقیاس متر تعیین کرده و می‌نویسد: سنگ مقام ابراهیم روی پایه کوچکی از سنگ مرمر که اندازه آن از نظر طول و عرض به اندازه سنگ مقام می‌باشد، قرار گرفته و ارتفاع آن ۱۳ سانتی‌متر است. حجم سنگ اصلی مقام، بیست سانتی‌متر ارتفاع دارد و طول سه ضلع آن از جهت سطح ۳۳ سانتی‌متر و طول ضلع چهارم ۳۸ سانتی‌متر است که محیط آن در مجموع ۱۴۶ سانتی‌متر می‌باشد. عمق و فرورفتگی پاها در یکی ۱۰ سانتی متر و در دیگری ۹ سانتی‌متر و طول هر یک از پاها از روی سنگ، هر یک ۲۷ سانتی‌متر و عرض آنها ۱۴ سانتی‌متر است. لیکن اندازه طول هر یک از دو قدم در قسمت پایین داخل فرورفتگی، ۲۲ سانتی‌متر و عرض آنها ۱۱ سانتی‌متر است و فاصله دو قدم نیز یک سانتی‌متر است<ref>حج در اندیشه اسلامی، سید علی قاضی عسکر، قم، مشعر، ص۱۴۸.</ref>. وی سپس می‌افزاید: مقام، رنگی میان زردی و سرخی داشته، اطراف آن پوشیده از [[نقره]] [[خالص]] است و هم اکنون در مقصورهای طلایی رنگ قرار دارد که از پشت شیشه‌های آن، به خوبی می‌توان جای فرورفتگی پاهای ابراهیم{{ع}} را دید.


خصوصیاتی که مورخان از کیفیت فرورفتگی پاها و اثر انگشتان نقل کرده‌اند، بیانگر آن است که ابراهیم در آن هنگام پابرهنه بوده است<ref>حج در اندیشه اسلامی، سید علی قاضی عسکر، مشعر، ص۱۴۹.</ref>.
خصوصیاتی که مورخان از کیفیت فرورفتگی پاها و اثر انگشتان نقل کرده‌اند، بیانگر آن است که ابراهیم در آن هنگام پابرهنه بوده است<ref>حج در اندیشه اسلامی، سید علی قاضی عسکر، مشعر، ص۱۴۹.</ref>.
خط ۲۳: خط ۲۳:
پیش از آن‌که مقام ابراهیم در محفظه‌ای فلزی و طلایی رنگ قرار بگیرد، روی مقام قبه‌ای وجود داشت که آن را از چوب ساخته و از چهار سوی پنجره‌هایی برای آن گذاشته بودند. درب ورودی مقام در قسمت شرقی آن قرار داشت که [[حاجیان]] پس از ورود، پشت مقام ایستاده [[نماز]] می‌گزاردند، پرده خاصی نیز برای مقام بافته و روی این قبه چوبی می‌انداختند. مطالبی نیز بر پرده مقام ابراهیم نوشته شده بود<ref>حج در اندیشه اسلامی، قاضی عسکر، مشعر، ص۱۵۱.</ref>.
پیش از آن‌که مقام ابراهیم در محفظه‌ای فلزی و طلایی رنگ قرار بگیرد، روی مقام قبه‌ای وجود داشت که آن را از چوب ساخته و از چهار سوی پنجره‌هایی برای آن گذاشته بودند. درب ورودی مقام در قسمت شرقی آن قرار داشت که [[حاجیان]] پس از ورود، پشت مقام ایستاده [[نماز]] می‌گزاردند، پرده خاصی نیز برای مقام بافته و روی این قبه چوبی می‌انداختند. مطالبی نیز بر پرده مقام ابراهیم نوشته شده بود<ref>حج در اندیشه اسلامی، قاضی عسکر، مشعر، ص۱۵۱.</ref>.


مقام ابراهیم، سنگی [[بهشتی]] است که [[خداوند]] آن را به [[زمین]] فرو فرستاده است. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: سه سنگ از بهشت‌اند: مقام ابراهیم، سنگ [[بنی‌اسرائیل]]، [[حجر الاسود]]<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۲۰۳.</ref>. [[عبدالله بن عمر]] گفت: از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم که فرمود: [[حجرالاسود]] و مقام ابراهیم، دو یاقوت بهشتی هستند که خداوند [[نور]] آن دو را مخفی و پنهان ساخته است و اگر [[خدا]] چنین نمی‌کرد، نور حجر الاسود و مقام، میان [[مشرق]] و [[مغرب]] را روشن می‌ساخت<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۲۰۴.</ref>.
مقام ابراهیم، سنگی بهشتی است که [[خداوند]] آن را به [[زمین]] فرو فرستاده است. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: سه سنگ از بهشت‌اند: مقام ابراهیم، سنگ [[بنی‌اسرائیل]]، [[حجر الاسود]]<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۲۰۳.</ref>. [[عبدالله بن عمر]] گفت: از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم که فرمود: [[حجرالاسود]] و مقام ابراهیم، دو یاقوت بهشتی هستند که خداوند [[نور]] آن دو را مخفی و پنهان ساخته است و اگر [[خدا]] چنین نمی‌کرد، نور حجر الاسود و مقام، میان [[مشرق]] و [[مغرب]] را روشن می‌ساخت<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۲۰۴.</ref>.


[[ابن عباس]] با بیان اینکه حجرالاسود و مقام ابراهیم، دو یاقوت از یاقوت‌های بهشت‌اند می‌گوید: سرانجام این دو به [[بهشت]] بازگردانده می‌شوند<ref>اخبار مکه، ج۱، ص۴۴۴.</ref>. همچنین [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: بین رکن (حجر الاسود) و مقام ابراهیم [[باغی]] از باغ‌های [[بهشت]] است. هر کس در آنجا چهار رکعت [[نماز]] بگزارد، از درون [[عرش]] به او خطاب می‌شود: ای [[بنده خدا]]، [[گناهان]] گذشته‌ات را [[خداوند]] بخشید، عمل را از نو آغاز کن<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج۱، ص۴۶۸.</ref>.
[[ابن عباس]] با بیان اینکه حجرالاسود و مقام ابراهیم، دو یاقوت از یاقوت‌های بهشت‌اند می‌گوید: سرانجام این دو به [[بهشت]] بازگردانده می‌شوند<ref>اخبار مکه، ج۱، ص۴۴۴.</ref>. همچنین [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: بین رکن (حجر الاسود) و مقام ابراهیم [[باغی]] از باغ‌های [[بهشت]] است. هر کس در آنجا چهار رکعت [[نماز]] بگزارد، از درون [[عرش]] به او خطاب می‌شود: ای [[بنده خدا]]، [[گناهان]] گذشته‌ات را [[خداوند]] بخشید، عمل را از نو آغاز کن<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج۱، ص۴۶۸.</ref>.


در صدر اسلام، فاصله میان رکن [[حجر الاسود]] و مقام ابراهیم از چنان اهمیتی برخوردار بوده که اگر می‌خواستند کسی را [[سوگند]] دهند او را آنجا برده سوگندش می‌دادند تا [[جرأت]] [[دروغ]] گفتن به خود ندهد و به [[حقیقت]] اعتراف کند. [[حضرت مهدی]]{{ع}} نیز پس از آن‌که ظهور می‌کند، کنار [[کعبه]] ایستاده و سیصد و سیزده نفر از [[شهدای بدر]]، میان حجر الاسود و مقام ابراهیم با آن حضرت [[بیعت]] می‌کنند.
در صدر اسلام، فاصله میان رکن [[حجر الاسود]] و مقام ابراهیم از چنان اهمیتی برخوردار بوده که اگر می‌خواستند کسی را [[سوگند]] دهند او را آنجا برده سوگندش می‌دادند تا جرأت [[دروغ]] گفتن به خود ندهد و به [[حقیقت]] اعتراف کند. [[حضرت مهدی]]{{ع}} نیز پس از آن‌که ظهور می‌کند، کنار [[کعبه]] ایستاده و سیصد و سیزده نفر از شهدای بدر، میان حجر الاسود و مقام ابراهیم با آن حضرت [[بیعت]] می‌کنند.


[[قبور]] بسیاری از [[پیامبران]] میان [[رکن و مقام]] واقع شده و این ویژگی نیز بر اهمیت این مکان افزوده است<ref>مجمع البحرین، ماده (قوم).</ref>.
[[قبور]] بسیاری از [[پیامبران]] میان [[رکن و مقام]] واقع شده و این ویژگی نیز بر اهمیت این مکان افزوده است<ref>مجمع البحرین، ماده (قوم).</ref>.


یکی از [[واجبات]] [[عمره]] و [[حج]]، نماز [[طواف]] است. مشهور [[فقهای شیعه]] و [[سنی]] بر این باورند که [[واجب]] است [[حاجیان]] نماز طواف را پشت مقام ابراهیم بخوانند<ref>جواهر الکلام، ج۱۹، ص۳۰۰.</ref>. از جمله [[دلایل]] [[فقیهان]] بر این [[فتوا]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى}} است. البته در [[فقه حنفی]]، خواندن نماز طواف، واجب است لیکن اقامه آن را پشت مقام ابراهیم [[مستحب]] دانسته و معتقدند اگر [[حاجی]] نتوانست آنجا نماز بگزارد، هر کجا امکان داشت بخواند<ref>الاساس فی التفسیر، ج۱، ص۲۶۹.</ref>. [[دعا خواندن]] نزد مقام ابراهیم مستحب بوده و بر اساس آن‌چه که در [[روایات]] آمده، [[امید]] [[استجابت]] آن از طرف [[پروردگار]] بسیار است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۹۶۵.</ref>.
یکی از [[واجبات]] [[عمره]] و [[حج]]، نماز [[طواف]] است. مشهور فقهای شیعه و [[سنی]] بر این باورند که [[واجب]] است [[حاجیان]] نماز طواف را پشت مقام ابراهیم بخوانند<ref>جواهر الکلام، ج۱۹، ص۳۰۰.</ref>. از جمله [[دلایل]] [[فقیهان]] بر این [[فتوا]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى}} است. البته در فقه حنفی، خواندن نماز طواف، واجب است لیکن اقامه آن را پشت مقام ابراهیم [[مستحب]] دانسته و معتقدند اگر [[حاجی]] نتوانست آنجا نماز بگزارد، هر کجا امکان داشت بخواند<ref>الاساس فی التفسیر، ج۱، ص۲۶۹.</ref>. دعا خواندن نزد مقام ابراهیم مستحب بوده و بر اساس آن‌چه که در [[روایات]] آمده، [[امید]] [[استجابت]] آن از طرف [[پروردگار]] بسیار است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۹۶۵.</ref>.


== وجه تسمیه ==
== وجه تسمیه ==
۱۱۲٬۳۴۹

ویرایش