زیارت آل یاسین: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = امام مهدی

| عنوان مدخل  =  

| مداخل مرتبط =  

| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)

[[محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری]] می‌‌گوید: نامه‌ای از [[ناحیه مقدسه]] که [[خداوند]] آن را محفوظ بدارد، صادر شد که پس از بیان مسائلی نوشته بود: {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}} نه درباره [[امر خدا]] [[تعقل]] می‌‌کنید و نه از اولیائش می‌‌پذیرید. [[حکمت]] رسای [[الهی]] است؛ اما انذارها مردمی را که [[ایمان]] نمی‌آورند، فایده نمی‌بخشد، [[سلام]] بر ما و بر بندگان صالح خدا هنگامی که خواستید به وسیله ما به [[خدا]] و خود ما توجه نمایید، بگویید آنگونه که [[خدای متعال]] فرموده است: {{متن حدیث|سَلَامٌ عَلَى آلِ يس‏.... آمِينَ يَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين‏}}<ref>طبرسی، احتجاح، ج۲، ص۴۹۳ و ابن مشهدی، مزار کبیر، ص۵۶۷.</ref>.<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص۶۸.</ref>

== نکات ==

# '''تفاوت نقل [[احتجاج]] با نقل المزار:''' دو نقل که تفاوت عمده‌ای با هم دارند، برای این [[توقیع]] بیان شده است. یکی، نقل احتجاج است که نسبتاً مختصر و با [[اتقان]] بیشتر است؛ ولی متأسفانه [[اسناد]] در این کتاب حذف شده است. از سوی دیگر متن مزار، مفصل‌تر و با سند جامع است؛ ولی در متن آن کمی [[اضطراب]] وجود دارد. شایان ذکر است که هر دو نقل از طریق [[محمد بن عبد الله بن جعفر حمیری]] رسیده است. [[مرحوم علامه مجلسی]] در جلد ۵۳ [[بحارالانوار]]، صفحه ۱۷۳ نقل احتجاج را و در جلد ۹۱، صفحه ۳۶ نقل مزار را و در جلد ۹۹، صفحه ۹۲ [[نقلی]] شبیه به نقل مزار بیان کرده است<ref>محمود اباذری|اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی، ص۶۹.</ref>.

# '''[[حرکت]] در راه [[قرآن]]:''' قرائت این [[زیارت]] در واقع عمل به سفارش قرآن است، بر اساس آنچه که در مقدمه کتاب توضیح آن گذشت، [[خداوند متعال]] در آیاتی مانند {{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا}}<ref> و ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای آنکه به اذن خداوند از او فرمانبرداری کنند و اگر آنان هنگامی که به خویش ستم روا داشتند نزد تو می‌آمدند و از خداوند آمرزش می‌خواستند و پیامبر برای آنان آمرزش می‌خواست خداوند را توبه‌پذیر بخشاینده می‌یافتند؛ سوره نساء، آیه: ۶۴.</ref>، {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَابْتَغُواْ إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُواْ فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref> ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید؛ سوره مائده، آیه: ۳۵.</ref> و {{متن قرآن|وَلِلَّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُواْ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ}}<ref> و خداوند را نام‌های نیکوتر است، او را بدان‌ها بخوانید! و آنان را که در نام‌های خداوند کژاندیشی می‌کنند وانهید، به زودی بدانچه می‌کرده‌اند کیفر می‌بینند؛ سوره اعراف، آیه: ۱۸۰.</ref> راه و روش [[ارتباط با خود]] را بیان کرده است. [[امام زمان]] [[باب الله]] و [[سبیل الله]] است که از راه او می‌‌توان به [[توحید]] راه پیدا کرد<ref>برای تحقیق بیشتر ر. ک: کلینی، کافی، ج۱، ص۱۹۶؛ صدوق، توحید، ص۲۵؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۳، ص۲۷۷.</ref>.

# '''مراد از [[آل یس]]:''' مراد از "[[یس]]" بر اساس [[روایات]] متعدد، [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} است، چنانچه "طه" نیز به همین معناست و منظور از "آل یس و [[آل]] طه" نیز قطعاً [[اهل بیت]] ایشان{{عم}} می‌‌باشند<ref>عروسی حویزی، نور الثقلین، ج۴، ص۴۳۱.</ref>. اما نکته‌ای که در این [[توقیع]] وجود دارد، این است که می‌‌فرماید: "بگویید همان‌گونه که [[خداوند]] فرموده است: {{متن قرآن|سَلَامٌ عَلَى آلِ يس‏...}}". تعبیر {{متن قرآن|سَلامٌ عَلَى إِلْ يَاسِينَ}} که در [[قرآن]] آمده است<ref>سوره صافات: ۱۳۰.</ref>، [[ظاهر آیه]] با توجه به شواهد و قرائن موجود در آیاتِ قبل از آن، [[حضرت الیاس]]{{ع}} است؛ ولی روایت‌های وارد شده در ذیل آن نشان می‌‌دهد که مراد [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} می‌‌باشند. دلیل این شیوه بیان که ظاهر آیه حضرت الیاس یا [[خانواده]] او و [[حقیقت]] آن [[اهل بیت]] [[رسول اکرم]]{{صل}} باشند را شاید بتوان در بیان [[نورانی]] [[امام علی]]{{ع}} یافت که صیانت [[قرآن]] از [[تحریف]] بوده است<ref>عروسی حویزی، نور الثقلین، ج۴، ص۴۳۱.</ref>. یعنی همان دلیلی که اقتضا می‌‌کرد [[آیه اکمال دین]] در بین [[آیه ۳ مائده]] و [[آیه تطهیر]] در بین [[آیات]] مربوط به [[همسران پیامبر]] قرار داده شود، اینجا نیز اقتضا می‌‌کند که [[فضیلت اهل بیت]]{{عم}} به این صورت بیان گردد. از بیان [[امام رضا]]{{ع}} استفاده می‌‌شود که تعبیر [[سلام]] بر [[اهل بیت در قرآن]] منحصراً درباره [[اهل بیت پیامبر خدا]]{{صل}} آمده است و لاغیر<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۲۳، ص۱۶۷.</ref>.

== [[زیارت آل یس]] در یک نگاه (نقل [[احتجاج]]) ==

در ابتدای این [[دعا]] در مجموع حدود چهل سلام (با تفکیک سلام ها) بیان شده که در بیش از نیمی از آن به لقب‌های حضرت و در نیم دیگر به حالت‌های گوناگون ایشان اشاره شده است:

#{{متن حدیث| دَاعِيَ اللَّهِ}}: [[دعوت]] کننده به [[خداوند]]. کار [[امام]] و [[هدف]] اصلی ظهور دعوت به [[عبودیت]] خالصانه خداست {{متن قرآن| يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>(آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند؛ سوره نور، آیه: ۵۵.</ref>

#{{متن حدیث|رَبَّانِيَّ آيَاتِه‏}}: [[عارف]] و [[آگاه]] به [[آیات الهی]]<ref>{{عربی| الرَّبَّانیُّ المُتَأَلِّه، العارِفُ باللّه تعالی، الرَّبَّانِی العالم الرَّاسِخُ فی العِلم و الدین}}؛ (ابن منظور، لسان العرب، ج۱، ص۴۰۴).</ref>.

#{{متن حدیث|بَابَ اللَّهِ}}: راه رسیدن به خداوند، [[واسطه فیض الهی]].

#{{متن حدیث|دَيَّانَ دِينِه‏}}: [[قاضی]] و [[داور]] [[دین خدا]]. صاحب لسان العرب می‌‌گوید: از برخی از گذشتگان از [[حضرت علی]] سؤال شد گفت: او بعد از [[پیامبر خدا]]، [[دیان]] این [[امت]] بود<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۱۶۶.</ref>؛ مقصود این است که دین خدا به دست اوست.

#{{متن حدیث|خَلِيفَةَ اللَّهِ}}: [[جانشین خدا]]، کسی که از سوی خداوند[[امر]] [[هدایت]] و امور عالم به او سپرده شده است.

#{{متن حدیث|نَاصِرَ حَقِّه‏}}: [[یاری]] کننده [[حق خداوند]]. حق خداوند عبودیت محض و خالصانه او و [[شناخت]] اوست، همچنانکه شایسته است تا شناخته شود.

#{{متن حدیث|حُجَّةَ اللَّه‏}}: [[حجت]] و دلیل و [[برهان الهی]]، کسی که [[خداوند]] به وسیله او بر [[خلق]] [[احتجاج]] می‌‌کند که با در [[اختیار]] قرار دادن چنین [[امام]] [[معصوم]] و [[نعمت]] عظیم و بی‌نظیرش چه کرده‌اند؟<ref>نک: نساء: ۱۶۵ وصافات: ۲۴ و تکاثر: ۸.</ref>

#{{متن حدیث|دَلِيلَ إِرَادَتِه‏}}: راهنمای [[خواست الهی]]. با توجه به [[مقام]] والای [[عصمت]]، امام [[معیار حق]] و راه [[شناخت]] خواست خداست<ref>نعمانی، الغیبه، ص۷۲.</ref>

#{{متن حدیث|تَالِيَ كِتَابِ اللَّه‏}}: [[تلاوت]] کننده [[قرآن]]، یا [[عدل]] و [[همتای قرآن]]<ref>{{عربی|تِلْوُ الشی ء: الذی یَتلُوه}}؛ نعمانی، الغیبه، ۱۴، ۱۰۲.</ref>، یا [[پیروی]] کننده از [[کتاب خدا]]<ref>{{عربی| تَلا إذا اتَّبع، فهو تالٍ أَی تابع}}؛ نعمانی، الغیبه، ۱۴، ۱۰۲.</ref><ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص۷۱.</ref>.

#{{متن حدیث|تَرْجُمَانَه‏}}: تفسیرکننده و تبیین کننده قرآن. در توقیعی که از [[ناحیه مقدسه]] صادر شده، تعبیر {{متن حدیث|تَرَاجِمَةِ وَحْيِك‏}} آمده است. {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الْأَئِمَّةِ الْهَادِينَ الْمَهْدِيِّينَ،...وَ تَرَاجِمَةِ وَحْيِك...}}<ref>ابن مشهدی، مزار کبیر، ص۶۶۸.</ref>. واژه {{متن حدیث|تَرْجُمَانَه‏}} جمع "ترجمان" است. به تعبیر دیگر، امام نسخه عینی قرآن و تجسم [[حقیقت]] آن و در یک کلمه [[قرآن ناطق]] است<ref>حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۷، ص۳۴.</ref>.

#{{متن حدیث|بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ}}: حجت باقی مانده از سوی [[خدا]] بر [[زمین]]، حجت حیّ [[الهی]]: {{متن قرآن|بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ وَمَا أَنَاْ عَلَيْكُم بِحَفِيظٍ}}<ref> برنهاده خداوند برای شما بهتر است اگر مؤمن باشید و من بر شما نگهبان نیستم؛ سوره هود، آیه: ۸۶.</ref>

#{{متن حدیث|مِيثَاقَ اللَّهِ الَّذِي أَخَذَهُ وَ وَكَّدَه‏}}: [[پیمان]] خدا که آن را گرفته و محکم کرده است. به کار رفتن تعبیر {{متن حدیث| میثاق الله}} درباره امام نهایت اهمیت پیمانی را نشان می‌‌دهدکه خداوند از [[مردم]]، درباره [[ولایت]] و [[امامت]] گرفته است، همان‌گونه که در [[قرآن کریم]] از امامت به "[[عهد]]" تعبیر شده است: {{متن قرآن|وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref> و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد؛ سوره بقره، آیه: ۱۲۴.</ref>

#{{متن حدیث| وَعْدَ اللَّهِ الَّذِي ضَمِنَه‏}}: [[وعده خدا]] که خود آن را ضمانت نموده است<ref>نور: ۵۵ و فتح: ۲۸.</ref>.

#{{متن حدیث| الْعَلَمُ الْمَنْصُوب‏}}: [[پرچم]] برافراشته. در [[زیارت جامعه کبیره]] تعبیر {{متن حدیث| اعلام الهدی}} آمده؛ یعنی ستون‌ها و نشانه‌های [[هدایت]].

#{{متن حدیث|َ الْعِلْمُ الْمَصْبُوب‏}}: [[دانش]] ریزان. کنایه از فراوانی [[علم امام]] است که چون متصل به [[علم الهی]] است، بی‌نهایت و پایان ناپذیر است<ref>کلینی، کافی، ج۱، ص۲۲۲.</ref>.

#{{متن حدیث|الْغَوْثُ}}: [[فریادرس]]. [[امام]] مغیث و فریادرس [[مظلومان]] است؛ اما به کار رفتن مصدر به جای وصف برای نشان دادن تأکید و [[مبالغه]] است.

#{{متن حدیث|الرَّحْمَةُ الْوَاسِعَةُ}}: [[رحمت]] گسترده. در [[حدیث قدسی]] [[لوح]] سبز، از [[امام زمان]] با عبارت {{متن حدیث| رَحْمَةً لِلْعالَمِين‏}} یاد شده است<ref>کلینی، کافی، ج۱، ص۵۲۸.</ref>.

#{{متن حدیث| الْإِمَامُ الْمَأْمُون‏}}: امامی که [[امین]] [[اسرار الهی]] است. در [[توقیع]] صادر شده از [[ناحیه مقدسه]] در [[اعمال]] [[ماه رجب]]، تعبیر {{متن حدیث|الْمَأْمُونُونَ عَلَى سِرِّك‏}} در وصف [[اهل بیت]]{{عم}} آمده است<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۵، ص۳۹۳.</ref>.

#{{متن حدیث|الْمُقَدَّمُ الْمَأْمُولُ}}: [[پیشوایی]] که مورد آرزوست. همه [[مستضعفان]] عالم آرزوی دیدن و ظهورش را دارند<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص۷۱-۷۲.</ref>.

==== [[سلام‌ها]] ====

# سلام بر تو، آن گاه که [[قرآن]] را قرائت می‌‌کنی. و به تبیین و تفسیرش می‌‌پردازی<ref>نحل: ۴۴ و مزمل: ۲۰.</ref>.

# [[سلام]] بر تو، آن گاه که به [[رکوع]] و [[سجده]] می‌‌روی.

# سلام بر تو، آن گاه که {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه‏}} و {{متن حدیث|اللَّهُ أَكْبَر}} می‌‌گویی.

# سلام بر تو، آن گاه که [[خدا]] را [[حمد]] و [[ستایش]] می‌‌نمایی و [[طلب مغفرت]] می‌‌کنی.

# سلام بر تو، آن گاه که [[صبح و شام]] می‌‌کنی.

# سلام بر تو، در شب آن گاه که تاریکی‌اش همه جا را فرا می‌‌گیرد.

# سلام بر تو، در [[روز]] آن گاه که روشنایی‌اش فراگیر می‌‌شود. [[آیه]] {{متن قرآن|وَ النَّهارِ إِذا تَجَلَّى‏}}<ref>لیل: ۲.</ref>. به دوره [[قیام]] حضرت [[تأویل]] شده است<ref>عروسی حویزی، نور الثقلین، ج۵، ص۵۸۸.</ref>

# و سرانجام می‌‌گوییم: سلام بر تو، به همه [[سلام‌ها]]؛ یعنی سلامی به همه [[فضائل]] و ویژگی‌ها و حالت‌های ایشان<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص۷۳-۷۴.</ref>.

=== بخش دوم: عرضه [[اعتقادات]] و [[گواه]] گرفتن حضرت نسبت به آن ===

# اعتقاد به [[ولایت]] و [[امامت دوازده امام]] که اولین [[امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب]]{{ع}} و آخرینشان [[خاتم اوصیا]]، [[حضرت مهدی]]{{ع}} است؛ [[گواهی]] می‌‌دهیم که اول و آخر [[خلقت]] ایشان هستند.

# [[اعتقاد به رجعت]] اهل بیت{{عم}} و اینکه هیچ شکی در تحقق آن وجود ندارد، در این دوره [[رجعت]] افرادی که [[بی‌ایمان]] از [[دنیا]] رفته‌اند، یا در [[حیات]] خود عمل صالحی انجام نداده‌اند، دیگر برای آنها سودی نخواهد داشت.

# قرار گرفتن افرادی مانند [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[عایشه]] به عنوان [[همسر]] [[حضرت رسول]]{{صل}} و همچنین افرادی که پیشانی آنها از فرط [[سجده‌های طولانی]] پینه بسته بود در برابر [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، سبب شد تا عده‌ای درباره حضرت به [[شک و تردید]] دچار شوند. [[اصبغ بن نباته]] می‌‌گوید: [[حارث همدانی]] با تعدادی از [[شیعیان]] به محضر امیرالمؤمنین{{ع}} آمد و عرضه داشت: عده‌ای از یارانتان درباره شما به شک و تردید دچار شده‌اند، پدر و مادرم فدایتان باد! این [[شک]] را از ما بر طرف نمایید و [[حقیقت]] را برایمان روشن سازید.

 

 

 

 

 

 

# این همان نوری است که در [[روایت]] بالا از [[کتاب کافی]] بیان شد که همه از آن بهره‌مند نخواهد شد {{متن حدیث| َوَ يَحْجُبُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ نُورَهُمْ عَمَّنْ يَشَاءُ فَتُظْلِمُ قُلُوبُهُمْ}} بلکه کسانی که تسلیم در برابر [[اهل بیت]]{{عم}} باشند، قلبشان به وسیله [[خداوند]] [[تطهیر]] شده، آنگاه [[شایستگی]] پذیرش [[محبت]] و [[ولایت]] [[محمد]]{{صل}} و [[آل محمد]]{{عم}} را می‌‌یابند. در نتیجه، [[نور]] [[خورشید]] فروزان [[اهل بیت]]{{عم}} در [[قلب]] آنها پدیدار می‌‌شود و این [[انسان]] خاکی را آن چنان [[ارزشمند]] و قیمتی خواهد کرد که [[فرشتگان]] [[افتخار]] [[خدمت]] گزاری آنان را خواهند یافت و [[بهشت]] بی‌تاب حضور آنها خواهد شد.

 

 

 

 

مراد از تعبیر {{متن حدیث|الْمُرْتَقِبِ الْخَائِف‏}} به معنای کسی که در حال انتظار و [[ترس]] است، چیست؟ این تعبیر در [[قرآن]] درباره [[حضرت موسی]]{{ع}} به کار رفته است که تحت تعقیب ماموران [[فرعون]] بود. [[خداوند]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ}}<ref> آنگاه (موسی) از آن (شهر) هراسان در حالی که (هر سو را) پاس می‌داشت، بیرون رفت، گفت: پروردگارا! مرا از گروه ستمکاران رهایی بخش، سوره قصص، آیه: ۲۱.</ref>

 

[[امام حسین]]{{ع}} نیز که تحت تعقیب مأموران فرعون زمانش، یزید، بود با ترنم همین [[آیه]] از [[مدینه]] به سوی [[مکه]] خارج شد<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۳۲.</ref>. حضرت مهدی{{ع}} نیز که تحت تعقیب فرعون [[زمان]] [[سفیانی]] است، از مدینه خارج شده و به سوی مکه می‌‌رود؛ در حالی که این آیه را بر لب دارد<ref>نعمانی، الغیبه، ص۲۸۰.</ref>.

 

 

 

 

 

 

[[رده:زیارتنامه‌های منسوب به امام مهدی]]

[[رده:احادیث نامدار]]