امام کاظم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '{{خرد}}' به '{{ویرایش غیرنهایی}}') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویرایش غیرنهایی}} | {{ویرایش غیرنهایی}} | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اهل بیت پیامبر خاتم]]''' است. "'''امام کاظم'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام کاظم در حدیث]] | [[امام کاظم در کلام اسلامی]] | [[امام کاظم در تاریخ اسلام]]</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام کاظم (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
==مقدمه== | |||
*نام مبارکش [[موسی]] و نهمین تن از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. به سال ۱۲۸ ه. در [[ابواء]]، جایی میان [[مکه]] و [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد و در پنجاه و پنج سالگی به [[شهادت]] رسید. [[پدر]] والامقامش [[امام]] [[جعفر بن محمد]]{{ع}} و مادرش حُمَیدَه است. از [[القاب]] مشهور او است: کاظم، العبد الصالح، باب الحوائج و [[کنیه]] گرامی‌اش [[ابوالحسن]] و [[ابوابراهیم]] است<ref>مصنفات الشیخ المفید، ۱۱/ ۲۱۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 112.</ref>. | |||
==[[فضائل]] و [[مناقب]]== | |||
*امام کاظم{{ع}} همانند [[پدران]] [[پاک]] نهادش در [[فضیلت‌های اخلاقی]] و عملی آموزگار و نمونه دیگران بود. منش و [[سلوک]] [[پاک]] او همگان را متأثر می‌ساخت؛ چنان که بنابر [[روایات]]، چون او را در زندان حبس کردند، زندان‌بانان را منقلب ساخت و بدو [[ایمان]] آوردند<ref>مناقب آل ابی طالب، ۴/ ۳۲۲.</ref>. درباره [[دانش]] آن [[امام همام]]{{ع}} [[روایت]] کرده‌اند که از همان [[کودکی]] شگفتی [[مردم]] را بر می‌انگیخت<ref>اصول کافی، ۲/ ۴۱۸.</ref>. در [[عبادت]] و [[زهد]] از همه [[مردم]] عصر خویش [[برتر]] بود<ref>ارشاد، مفید/ ۲/ ۱۷.</ref> و بدین روی او را [[لقب]] "العبدالصالح" داده بودند و اهل [[مدینه]] "زین‌المجتهدین" اش می‌خواندند<ref>حضرت موسی کاظم، ۱۹.</ref>. از صفات والای [[اخلاقی]] امام کاظم{{ع}}، [[احسان]] و [[نیکی]] به [[مردم]] بود.[[نیازمندان]] بدو [[حاجت]] می‌بردند و [[نیاز]] خویش را از او بر می‌آوردند و "باب‌الحوائج" اش می‌دانستند. [[لقب]] مشهور [[امام]]{{ع}} "کاظم" است به معنای کسی که هنگام [[خشم]]، خویشتنداری می‌کند و [[خشم]] خود را فرو می‌برد و به آسانی از دیگران در می‌گذرد<ref>ینابیع المودة، ۳/ ۱۱۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 113.</ref>. | |||
==[[امامت]]== | |||
*[[پیامبر]] درحدیث مشهور [[جابر]] [[انصاری]] با صراحت از [[امامت]] [[حضرت کاظم]]{{ع}} یاد کرده است و نیز [[امام صادق]]{{ع}} آشکارا او را [[امام]] پس از خود می‌خواند<ref>بحارالانوار، ۴۸/ ۱۴.</ref>. [[برتری امام]] کاظم{{ع}} بر [[مردمان]] روزگار خویش نیز دلیلی دیگر بر [[امامت]] او است؛ چنان که [[ابن حجر]] هیثمی از علمای [[سنی]] [[مذهب]] درباره ایشان می‌گوید: "[[موسی کاظم]] در [[علم]] و [[معرفت]] و کمال و [[فضل]] [[وارث]] [[پدر]] خویش بود. او از همه کس پارساتر و داناتر و بخشنده‌تر بود"<ref>الصواعق المحرقة، ۲۰۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 113.</ref>. | |||
== | ==روزگار [[امامت]]== | ||
*[[امام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} سی و پنج سال از سال ۱۴۸ تا ۱۸۳ ه. بر [[مسند]] [[امامت]] جلوس فرمود. خلفای معاصر ایشان جملگی از [[بنی عباس]] بودند: [[منصور دوانیقی]]، [[مهدی عباسی]]، [[هادی عباسی]] و [[هارون الرشید]]. [[امام]]{{ع}} در [[عهد]] [[هارون]] سال‌ها در زندان به سر برد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 113.</ref>. | |||
# [[امام | *فعالیت‌های امام کاظم{{ع}} را بر دو دسته دانسته‌اند: | ||
# [[امام | #فعالیت‌های [[علمی]] و [[فکری]] و چاره‌جویی برای رویارویی با [[عقاید]] [[نادرست]] و [[بدعت‌ها]] و واپس‌گرایی‌ها.[[امام]]{{ع}} شاگردانی پرورانید تا به واسطه آنان آموزه‌های [[راستین]] [[دینی]] و [[شیعی]] را میان [[مردم]] بگستراند. [[شاگردان]] به محضر [[امام]] بار می‌یافتند و در مجلس ایشان می‌نشستند و چون [[فتوا]] یا [[کلامی]] [[علمی]] می‌شنیدند، می‌نوشتند و ثبت می‌کردند<ref>الانوار البهیة، ۱۶۹ و ۱۷۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>. | ||
#فعالیت دیگر [[امام]]{{ع}} [[هدایت]] و نظارت بر پایگاه‌های مردمی و هواخواهان خویش بود. [[امام]]{{ع}} از این گذر می‌کوشید افزون بر حفظ رابطه خویش با [[شیعیان]] و [[هدایت]] آنان، موضع منفی خود در برابر [[حکومت]] را نیز بدانان منتقل کند و در همین مسیر، همواره [[نارضایتی]] خویش از ارباب [[حکومت]] را [[آشکار]] می‌ساخت و [[همکاری]] با آنان را [[حرام]] می‌شمرد<ref>وسائل الشیعه، ۱۲/ ۱۴۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>. | |||
# [[امام | *[[مناظره]] سرزنش‌آمیز [[امام]]{{ع}} با [[هارون الرشید]] در [[مرقد مطهر]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در پیش بزرگان و [[فرماندهان]] کشوری و لشکری را می‌توان از این گونه فعالیت‌ها شمرد<ref>مناقب آل ابی‌طالب، ۴/ ۳۴۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>. | ||
# [[امام | *برخی از مهم‌ترین موضوعات یادکردنی روزگار امام کاظم{{ع}} عبارت‌اند از: | ||
# [[امام | #برخاستن جنبش‌های انقلابی که [[امام]]{{ع}} برخی از آنها را تأیید می‌کرد؛ همانند جنبش [[شهید فخ]]<ref>مقاتل الطالبیین، ۴۵۲ و ۴۵۳.</ref>. | ||
# [[امام | #سازماندهی [[نظام]] سری رابطان به دست [[امام]]{{ع}} که [[وظیفه]] داشتند ارتباط ایشان را با [[شیعیان]] سامان دهند و فرمان‌های [[مقام امامت]] را بدانان برسانند<ref>پیشوایان ما، ۲۱۴.</ref>. | ||
#پیدایی برخی مسلک‌های [[انحرافی]] و اوجگیری فعالیت‌های [[عقیدتی]] و [[سیاسی]] آنها. برخی از این مسلک‌ها ادعای [[تشیع]] نیز سر می‌دادند؛ ولی به هیچ روی مقبول [[امام]]{{ع}} نبودند. فرقه‌های [[ناووسیه]]، [[اسماعیلیه]]، [[مبارکیه]]، سمطیه و [[فطحیه]] چنین بودند. پدید آمدن این فرقه‌ها در قلمرو [[مکتب]] [[تشیع]] شرایط حساسی را برای [[امام]]{{ع}} پدید آورد که تا آن زمان بی‌سابقه بود. [[امام]]{{ع}} با تدبیری خاص، توانست [[شیعیان]] را از این چالش [[فکری]] و [[عقیدتی]] برهاند و امامتِ مقبول [[آیین اسلام]] را برای آنان نمایان سازد. | |||
#[[سازش‌ناپذیری]] امام کاظم{{ع}} در برابر [[حکومت]] و کژروی‌های دیگر [[جامعه اسلامی]]، مسئله‌ای را پیش آورد که برای [[امامان]] پیشین پیش نیامده بود. [[امام]]{{ع}} برای مدتی طولانی در زندان حبس شد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>. | |||
*[[حاکمان عباسی]] از [[وجود امام]]{{ع}} بیمناک بودند و هر از چند گاهی ایشان را به زندان می‌انداختند. روزگار حبس [[امام]]{{ع}} در [[عهد]] هارون‌الرشید طولانی‌تر بود و بارها به زندان رفت<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 115.</ref>. | |||
==[[شهادت]]== | |||
*[[هارون عباسی]]، [[وجود امام]] کاظم{{ع}} را در زندان نیز تاب نیاورد و [[فرمان]] داد ایشان را [[مسموم]] کنند. بدین‌سان، [[امام]]{{ع}} به سال ۱۸۳ ه. در پنجاه و پنج سالگی در زندان [[بغداد]] به [[شهادت]] رسید و پیکر مقدس‌اش در [[کاظمین]] [[عراق]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>کشف الغمة، ۳/ ۳۷- ۳۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 115.</ref>. | |||
== | == پرسش‌های وابسته == | ||
* [[: | |||
== جستارهای وابسته == | |||
==منابع== | |||
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']] | |||
==پانویس== | |||
{{یادآوری پانویس}} | |||
{{پانویس2}} | |||
[[رده:امام کاظم]] | [[رده:امام کاظم]] | ||
[[رده:مدخل]] | |||