پرش به محتوا

دنیادوستی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ آوریل ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:
*حبّ [[دنیا]] در مراتب ضعیف آن ناشایست و [[ناپسند]] است، چه به هرحال [[بنده]] را از [[خدای متعال]] باز می‌دارد و [[حجاب]] او از [[درک]] [[نور]] او می‌گردد، چه [[حجاب]] را برای وارد نشدن بیگانگان به‌کار می‌برند، نه آنکه آن را برای خارج کردن صاحب‌خانه استفاده نمایند!.
*حبّ [[دنیا]] در مراتب ضعیف آن ناشایست و [[ناپسند]] است، چه به هرحال [[بنده]] را از [[خدای متعال]] باز می‌دارد و [[حجاب]] او از [[درک]] [[نور]] او می‌گردد، چه [[حجاب]] را برای وارد نشدن بیگانگان به‌کار می‌برند، نه آنکه آن را برای خارج کردن صاحب‌خانه استفاده نمایند!.
*از آن ناپسندتر امّا، مراتب شدید حبّ [[دنیا]] است؛ چه در این مراتب - همان‌گونه که پیش از این اشاره کردیم-، [[قلب]] [[آدمی]] هم‌چون جهنّم شده تنها و تنها سر در پی [[دنیا]] می‌نهد، و هر لحظه بهره‌ای بیشتر از آن را طلب می‌نماید.
*از آن ناپسندتر امّا، مراتب شدید حبّ [[دنیا]] است؛ چه در این مراتب - همان‌گونه که پیش از این اشاره کردیم-، [[قلب]] [[آدمی]] هم‌چون جهنّم شده تنها و تنها سر در پی [[دنیا]] می‌نهد، و هر لحظه بهره‌ای بیشتر از آن را طلب می‌نماید.
*این مراتب به حسب [[دنیا پرستی]] ترتیب یافته، یک یک از پس یکدیگر وارد می‌شود. در این میان، می‌توان [[دنیادوستی]] را به‌گونه‌ای دیگر نیز مورد بررسی قرار داد؛ چه می‌توان آنچه برای [[انسان]] در این دنیای مادّی [[محبوب]] می‌شود را، نه خود [[دنیا]] که بخشی از آن دانست؛ در این صورت نیز مراتبی از ناپسندی این صفت [[رذیلت اخلاقی]] دامن‌گیر [[انسان]] خواهد شد، هر چند [[قبح]] آن به اندازه [[دنیادوستی]] مطلق نخواهد بود. این مطلب را در این چند بخش می‌توان خلاصه کرد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷۲-۲۷۳.</ref>.
*این مراتب به حسب [[دنیا پرستی]] ترتیب یافته، یک یک از پس یکدیگر وارد می‌شود. در این میان، می‌توان دنیادوستی را به‌گونه‌ای دیگر نیز مورد بررسی قرار داد؛ چه می‌توان آنچه برای [[انسان]] در این دنیای مادّی [[محبوب]] می‌شود را، نه خود [[دنیا]] که بخشی از آن دانست؛ در این صورت نیز مراتبی از ناپسندی این صفت [[رذیلت اخلاقی]] دامن‌گیر [[انسان]] خواهد شد، هر چند [[قبح]] آن به اندازه دنیادوستی مطلق نخواهد بود. این مطلب را در این چند بخش می‌توان خلاصه کرد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷۲-۲۷۳.</ref>.


==انواع [[دنیادوستی]] غیر مطلق==
==انواع دنیادوستی غیر مطلق==
#'''[[دنیادوستی]] برای استفاده از آن در راه [[خداوند متعال]]:''' در این صورت، [[دنیا]] هم‌چون قلمی است که نویسنده با آن به [[نوشتن]] مطالب خویش می‌پردازد؛ چه او را هیچ هدفی از به‌کارگیری قلم جز از [[نوشتن]] نیست. پر واضح است که در اینجا [[قلب]] راگرایشی به [[دنیا]] نبوده، آن را تنها برای تحصیل رضای [[حضرت حق]] به‌کار می‌برد و بس.
#'''دنیادوستی برای استفاده از آن در راه [[خداوند متعال]]:''' در این صورت، [[دنیا]] هم‌چون قلمی است که نویسنده با آن به [[نوشتن]] مطالب خویش می‌پردازد؛ چه او را هیچ هدفی از به‌کارگیری قلم جز از [[نوشتن]] نیست. پر واضح است که در اینجا [[قلب]] راگرایشی به [[دنیا]] نبوده، آن را تنها برای تحصیل رضای [[حضرت حق]] به‌کار می‌برد و بس.
#'''خویشتن [[دوستی]]:''' پیش از این، درباره این صفت [[رذیلت]] سخن داشتیم و به [[حجاب]] بودن آن نیز اشاره کردیم. این مرتبه نیز در شمار مراتب [[دنیا]] [[دوستی]] است، هرچند- همان‌گونه که پیش از این گفتیم- حرکت برای زدودن این [[رذیلت]] از [[نفس]]، هم [[واجب]] است و هم بسیار مشکل.
#'''خویشتن [[دوستی]]:''' پیش از این، درباره این صفت [[رذیلت]] سخن داشتیم و به [[حجاب]] بودن آن نیز اشاره کردیم. این مرتبه نیز در شمار مراتب [[دنیا]] [[دوستی]] است، هرچند- همان‌گونه که پیش از این گفتیم- حرکت برای زدودن این [[رذیلت]] از [[نفس]]، هم [[واجب]] است و هم بسیار مشکل.
#'''علاقمندی به مقدار لازم از مادّیات [[دنیا]] برای [[زندگی]] عادیِ انسانی:''' این مقدار، هرچند برای حیات [[آدمی]] ضروری است، امّا علاقه‌مندی به آن نیز در شمار مراتب ناشایست [[دنیادوستی]] بوده، [[دل]] نبستن به آن برای سالکان [[راه کمال]] سخت لازم است و بایسته.
#'''علاقمندی به مقدار لازم از مادّیات [[دنیا]] برای [[زندگی]] عادیِ انسانی:''' این مقدار، هرچند برای حیات [[آدمی]] ضروری است، امّا علاقه‌مندی به آن نیز در شمار مراتب ناشایست دنیادوستی بوده، [[دل]] نبستن به آن برای سالکان [[راه کمال]] سخت لازم است و بایسته.
#'''علاقه‌مندی به [[مال]] [[حلال]] دنیائی:''' این مرتبه نیز هرچند برای بسیاری از افراد ناگزیر می‌نماید، امّا به‌ هر حال [[ناپسند]] بوده در شمار [[رذائل اخلاقی]] به حساب می‌آید.
#'''علاقه‌مندی به [[مال]] [[حلال]] دنیائی:''' این مرتبه نیز هرچند برای بسیاری از افراد ناگزیر می‌نماید، امّا به‌ هر حال [[ناپسند]] بوده در شمار [[رذائل اخلاقی]] به حساب می‌آید.
#علاقمندی به مشتبهات و مکروهات دنیائی: این مرتبه، در شمار قبیح‌ترین مراتب [[دنیادوستی]] است که زدودن آن از [[نفس]]، اوّلین گام در مسیر [[سلوک]] إلی اللّه است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷۳-۲۷۴.</ref>.
#علاقمندی به مشتبهات و مکروهات دنیائی: این مرتبه، در شمار قبیح‌ترین مراتب دنیادوستی است که زدودن آن از [[نفس]]، اوّلین گام در مسیر [[سلوک]] إلی اللّه است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷۳-۲۷۴.</ref>.


==منابع==
==منابع==
۲۱۸٬۱۲۲

ویرایش