موعظه در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخهها
←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[نصیحت]] یا [[موعظه]] بهمعنای منع همراه با بیمدادن و نیز یادآوری [[انسان]] نسبت به خوبیهاست که موجب پدیداری رقت در [[قلب]] [[انسان]] میشود. نتیجه [[نصیحت]]، بازداری [[انسان]] از عمل بد و ترغیب او نسبت به انجام عمل خوب است. [[امام]] {{ع}} [[نصیحت]] را موجب زنده ماندن [[دل]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱</ref> و [[صیقل]] [[جان]] و جلای [[قلب]] [[آدمی]] میداند که نتیجه آن، [[بیداری]] [[آدمی]] است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 837.</ref>. | *[[نصیحت]] یا [[موعظه]] بهمعنای منع همراه با بیمدادن و نیز یادآوری [[انسان]] نسبت به خوبیهاست که موجب پدیداری رقت در [[قلب]] [[انسان]] میشود. نتیجه [[نصیحت]]، بازداری [[انسان]] از عمل بد و ترغیب او نسبت به انجام عمل خوب است. [[امام]] {{ع}} [[نصیحت]] را موجب زنده ماندن [[دل]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱</ref> و [[صیقل]] [[جان]] و جلای [[قلب]] [[آدمی]] میداند که نتیجه آن، [[بیداری]] [[آدمی]] است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 837.</ref>. | ||
*از آنجا که [[نفس]] [[آدمی]] همواره در جهت [[غفلت]] و میل به شهوات نفسانی در حرکت است، از منظر [[امام]]، [[نصیحت]] سودمند [[آدمی]] را بیدار میکند و از [[اسارت]] [[غفلت]] حرکت است، از منظر [[امام]]، [[نصیحت]] سودمند [[آدمی]] را بیدار میکند و از [[اسارت]] [[غفلت]] بازمیدارد. از منظر [[امام]]، [[نصیحت]] و [[موعظه]]، نیازی دائمی و همیشگی است. [[امام]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] سیزده بار از واژههای وعظ و [[موعظه]] استفاده کرده است. [[امام]] {{ع}} در [[تبیین]] حرکت [[پیامبر اکرم]] با اشاره به شرایط [[دوران جاهلیت]] [[روش پیامبر]] را روش [[موعظه]] و [[نصیحت]] برمیشمرد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۹۴</ref> و روش خود را نیز همینگونه [[تبیین]] میکند. ایشان میفرماید: ای [[مردم]]، من همانگونه که [[پیامبران]] امتهای خویش را [[پند]] میدادند، شمایان را [[پند]] دادم و حقایق را از همه سو به گوشتان رساندم و آنچه را [[جانشینان]] [[پیامبران]] به بازماندگانشان گفتند، به شما گفتم<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸۱</ref>. [[امام]] {{ع}} در فرازهایی چند [[مردمان]] را به گوش [[جان]] سپردن به [[نصایح]] [[قرآنی]] فرامیخواند و آنان را از سرسختی در برابر نصیحتهای [[قرآنی]] پرهیز میدهد<ref>نهج البلاغه، خطبههای ۱۷۵ و ۱۸۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 837.</ref>. | *از آنجا که [[نفس]] [[آدمی]] همواره در جهت [[غفلت]] و میل به شهوات نفسانی در حرکت است، از منظر [[امام]]، [[نصیحت]] سودمند [[آدمی]] را بیدار میکند و از [[اسارت]] [[غفلت]] حرکت است، از منظر [[امام]]، [[نصیحت]] سودمند [[آدمی]] را بیدار میکند و از [[اسارت]] [[غفلت]] بازمیدارد. از منظر [[امام]]، [[نصیحت]] و [[موعظه]]، نیازی دائمی و همیشگی است. [[امام]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] سیزده بار از واژههای وعظ و [[موعظه]] استفاده کرده است. [[امام]] {{ع}} در [[تبیین]] حرکت [[پیامبر اکرم]] با اشاره به شرایط [[دوران جاهلیت]] [[روش پیامبر]] را روش [[موعظه]] و [[نصیحت]] برمیشمرد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۹۴</ref> و روش خود را نیز همینگونه [[تبیین]] میکند. ایشان میفرماید: ای [[مردم]]، من همانگونه که [[پیامبران]] امتهای خویش را [[پند]] میدادند، شمایان را [[پند]] دادم و حقایق را از همه سو به گوشتان رساندم و آنچه را [[جانشینان]] [[پیامبران]] به بازماندگانشان گفتند، به شما گفتم<ref>{{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي قَدْ بَثَثْتُ لَكُمُ الْمَوَاعِظَ الَّتِي وَعَظَ [بِهَا الْأَنْبِيَاءُ] الْأَنْبِيَاءُ بِهَا أُمَمَهُمْ وَ أَدَّيْتُ إِلَيْكُمْ مَا أَدَّتِ الْأَوْصِيَاءُ إِلَى مَنْ بَعْدَهُمْ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۸۱</ref>. [[امام]] {{ع}} در فرازهایی چند [[مردمان]] را به گوش [[جان]] سپردن به [[نصایح]] [[قرآنی]] فرامیخواند و آنان را از سرسختی در برابر نصیحتهای [[قرآنی]] پرهیز میدهد<ref>نهج البلاغه، خطبههای ۱۷۵ و ۱۸۹</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 837.</ref>. | ||
==شرایط [[موعظه]]== | ==شرایط [[موعظه]]== | ||
*واعظ یکی از ارکان [[موعظه]] است. واعظ، خود باید در [[کردار]]، عامل به گفتار باشد. در اینصورت [[موعظه]] اثرگذار خواهد بود. از اینرو [[امام]] در [[کلامی]] فرمود: ای [[مردم]]! از شعله چراغ آن اندرزدهندهای که خود به آنچه میگوید عمل میکند، فروغ گیرد و از آن چشمهای [[آب]] برگیرید که آبش صاف و گواراست نه تیرهگون و گل آلود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۴</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 838.</ref>. | *واعظ یکی از ارکان [[موعظه]] است. واعظ، خود باید در [[کردار]]، عامل به گفتار باشد. در اینصورت [[موعظه]] اثرگذار خواهد بود. از اینرو [[امام]] در [[کلامی]] فرمود: ای [[مردم]]! از شعله چراغ آن اندرزدهندهای که خود به آنچه میگوید عمل میکند، فروغ گیرد و از آن چشمهای [[آب]] برگیرید که آبش صاف و گواراست نه تیرهگون و گل آلود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۴</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 838.</ref>. |