بیعت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←بیعت غدیر
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
*[[پیامبر]] پس از [[فتح مکه]] افزون بر مردان، با [[زنان]] نیز [[بیعت]] کردند؛ امّا مفاد و چگونگی آن متفاوت از مردان بود. [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> به این [[بیعت]] و مواد آن اشاره دارد<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>. | *[[پیامبر]] پس از [[فتح مکه]] افزون بر مردان، با [[زنان]] نیز [[بیعت]] کردند؛ امّا مفاد و چگونگی آن متفاوت از مردان بود. [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref> به این [[بیعت]] و مواد آن اشاره دارد<ref>[[حمید رضا مطهری‌فر|مطهری‌فر، حمید رضا]]، [[بیعت ۱ (مقاله)|بیعت]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>. | ||
===[[بیعت غدیر]]=== | ===[[بیعت غدیر]]=== | ||
*این [[بیعت]] از مهم‌ترین رخدادهای آخرین سال [[زندگی پیامبر]]{{صل}} بود که در آن [[امام علی]]{{ع}} را به [[جانشینی]] خود [[منصوب]] کرد و [[مسلمانان]] حاضر در آنجا نیز به [[دستور پیامبر]]{{صل}} با [[امام]] به عنوان [[جانشین پیامبر]]{{صل}}[[بیعت]] کردند و به [[اعتقاد]] بسیاری از [[مفسران]] [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> به این واقعه اشاره دارد<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۴۹-۲۵۸؛ مجمع البیان، ج۳، ص۳۴۴؛ الارشاد، ج۱، ص۱۷۵-۱۷۷؛ المیزان، ج۶، ص۵۹.</ref> که می‌فرماید: ای [[پیامبر]] آنچه از طرف پروردگارت به تو نازل شده است، | *این [[بیعت]] از مهم‌ترین رخدادهای آخرین سال [[زندگی پیامبر]]{{صل}} بود که در آن [[امام علی]]{{ع}} را به [[جانشینی]] خود [[منصوب]] کرد و [[مسلمانان]] حاضر در آنجا نیز به [[دستور پیامبر]]{{صل}} با [[امام]] به عنوان [[جانشین پیامبر]]{{صل}} [[بیعت]] کردند و به [[اعتقاد]] بسیاری از [[مفسران]] [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> به این واقعه اشاره دارد<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۴۹-۲۵۸؛ مجمع البیان، ج۳، ص۳۴۴؛ الارشاد، ج۱، ص۱۷۵-۱۷۷؛ المیزان، ج۶، ص۵۹.</ref> که می‌فرماید: ای [[پیامبر]] آنچه از طرف پروردگارت به تو نازل شده است، کاملاً به مردم برسان و اگر نکنی، [[رسالت]] او را انجام نداده‌ای. [[خداوند]] تو را از خطرهای احتمالی [[مردم]] نگاه می‌دارد.... | ||
*افزون بر بیعت‌های فوق که عمومی بوده، نامی ویژه یافته‌اند، برخی بیعت‌های موردی نیز در [[سیره پیامبر]] گزارش شده و پاره‌ای [[آیات]] مانند: {{متن قرآن|يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَلَا يَنْقُضُونَ الْمِيثَاقَ}}<ref>«آنان که به عهد خداوند وفا می‌کنند و پیمان را نمی‌شکنند» سوره رعد، آیه ۲۰.</ref> بر آنها [[تطبیق]] داده شده است<ref>ر.ک: تفسیر قرطبی، ج۹، ص۲۰۲.</ref>؛ همچنین [[مسلمانان]] گاه پیش از غزوه‌های [[پیامبر]] با وی [[بیعت]] می‌کردند که [[آیه]] {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ...}}<ref>«و بی‌گمان اینان پیش‌تر با خداوند پیمان بسته بودند که (در جنگ به دشمن) پشت نکنند و پیمان خداوند بازخواست می‌گردد» سوره احزاب، آیه ۱۵.</ref> نمونه‌ای از این دسته است. این [[آیه]] بر [[بیعت]] با [[پیامبر]] پیش از [[جنگ خندق]] [[تطبیق]] داده شده است<ref>تفسیر قرطبی، ج۱۴، ص۹۹؛ مجمع البیان، ج۸، ص۵۴۵.</ref>. افزون بر این موارد که در رخدادی [[تاریخی]] و خارجی تبلور یافته برخی [[آیات]] نیز بر مطلق [[بیعت]] با [[پیامبر]] یا در خصوص [[جهاد]]، [[پذیرش]] [[اسلام]] یا [[اطاعت]] و [[فرمانبری]] از [[پیامبر]]{{صل}} بدون نظر به واقعه‌ای خاص [[تفسیر]] شده است. | *افزون بر بیعت‌های فوق که عمومی بوده، نامی ویژه یافته‌اند، برخی بیعت‌های موردی نیز در [[سیره پیامبر]] گزارش شده و پاره‌ای [[آیات]] مانند: {{متن قرآن|يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَلَا يَنْقُضُونَ الْمِيثَاقَ}}<ref>«آنان که به عهد خداوند وفا می‌کنند و پیمان را نمی‌شکنند» سوره رعد، آیه ۲۰.</ref> بر آنها [[تطبیق]] داده شده است<ref>ر.ک: تفسیر قرطبی، ج۹، ص۲۰۲.</ref>؛ همچنین [[مسلمانان]] گاه پیش از غزوه‌های [[پیامبر]] با وی [[بیعت]] می‌کردند که [[آیه]] {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ...}}<ref>«و بی‌گمان اینان پیش‌تر با خداوند پیمان بسته بودند که (در جنگ به دشمن) پشت نکنند و پیمان خداوند بازخواست می‌گردد» سوره احزاب، آیه ۱۵.</ref> نمونه‌ای از این دسته است. این [[آیه]] بر [[بیعت]] با [[پیامبر]] پیش از [[جنگ خندق]] [[تطبیق]] داده شده است<ref>تفسیر قرطبی، ج۱۴، ص۹۹؛ مجمع البیان، ج۸، ص۵۴۵.</ref>. افزون بر این موارد که در رخدادی [[تاریخی]] و خارجی تبلور یافته برخی [[آیات]] نیز بر مطلق [[بیعت]] با [[پیامبر]] یا در خصوص [[جهاد]]، [[پذیرش]] [[اسلام]] یا [[اطاعت]] و [[فرمانبری]] از [[پیامبر]]{{صل}} بدون نظر به واقعه‌ای خاص [[تفسیر]] شده است. | ||
*تعبیر {{متن قرآن|أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذَا عَاهَدْتُمْ}}<ref>«و چون با خداوند پیمان بستید وفا کنید» سوره نحل، آیه ۹۱.</ref> در [[آیه]] ۹۱ [[سوره نحل]] به [[بیعت]] بر [[اسلام]] {{متن قرآن|وَلَا تَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا}}<ref>«و پیمان با خداوند را به بهایی اندک مفروشید» سوره نحل، آیه ۹۵.</ref><ref>تفسیر قرطبی، ج۱۰، ص۱۱۱؛ روح المعانی، مج ۸، ج۱۴، ص۳۲۵.</ref>. | *تعبیر {{متن قرآن|أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذَا عَاهَدْتُمْ}}<ref>«و چون با خداوند پیمان بستید وفا کنید» سوره نحل، آیه ۹۱.</ref> در [[آیه]] ۹۱ [[سوره نحل]] به [[بیعت]] بر [[اسلام]] {{متن قرآن|وَلَا تَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا}}<ref>«و پیمان با خداوند را به بهایی اندک مفروشید» سوره نحل، آیه ۹۵.</ref><ref>تفسیر قرطبی، ج۱۰، ص۱۱۱؛ روح المعانی، مج ۸، ج۱۴، ص۳۲۵.</ref>. | ||