آثار شناخت و اعتقاد به امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
آثار شناخت و اعتقاد به امام مهدی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۳ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۱۳
، ۲۳ مهٔ ۲۰۲۰جایگزینی متن - 'جهان آفرینش' به 'جهان آفرینش'
جز (جایگزینی متن - 'امام معصوم' به 'امام معصوم') |
جز (جایگزینی متن - 'جهان آفرینش' به 'جهان آفرینش') |
||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
:::::'''۲. [[محبت]] [[امام]]{{ع}}''': لازمه طبیعی [[معرفت]] و یاد [[حضرت]]، [[محبت]] و انس و [[ارتباط روحی]] با [[امام عصر]]{{ع}} است. ممکن نیست کسی [[حضرت]] بدرستی بشناسد، اما به یاد وی نباشد و یا [[محبت]] وی [[قلب]] او را تسخیر ننماید و پیوسته و بی‌قرار در طلب او برنیاید. [[امامی]] که در قلب‌ها و دل‌های [[مردم]] جادارد و [[حکومت]] او [[حکومت]] بر [[دل‌ها]] و [[جان‌ها]] است که بر پایه [[ایمان]]، [[معرفت]]، [[عشق]] و عاطفه [[استوار]] است، [[مردم]] از عمق [[قلب]] به [[امام]] خود [[عشق]] می‌ورزند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در مورد [[محبوبیت]] [[امام مهدی]]{{ع}} در میان [[مردم]] میفرماید: "شما را به آمدن [[مهدی]] [[بشارت]] می‌دهم که اهل [[آسمان]] و [[زمین]] از [[حکومت]] او [[راضی]] و خشنودند"<ref>{{متن حدیث|أُبَشِّرُكُمْ بِالْمَهْدِيِّ يُبْعَثُ فِي أُمَّتِي... يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً... يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ السَّمَاءِ وَ سَاكِنُ الْأَرْضِ}}؛ الغیبه طوسی، ص ۱۷۸.</ref>. در جای دیگر میفرماید: "[[مهدی]] کسی است که همه اهل [[آسمان]] و [[زمین]] از [[حکومت]] او [[راضی]] است حتی پرندگان [[آسمان]]"<ref>{{متن حدیث| الْمَهْدِيُّ ... يَرْضَى بِخِلَافَتِهِ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ الطَّيْرُ فِي الهواء}}؛ حقیقة الاعتقاد بالامام المهدی المنتظر، فصل هشتم، ص ۱۷۵.</ref>. این [[محبوبیت]] و [[مقبولیت]] به خاطر آن است که [[مردم]] [[جهان]] [[دولت مهدی]]{{ع}} را نماد تحقق آرزو‌های خود می‌دانند و لذا با میل و رغبت به سوی او روی می‌آورند. در [[روایت]] دیگری آمده است: "شور و علاقه و [[دلبستگی]] [[مردم]] به [[رهبر]] [[حکومت جهانی امام مهدی]]{{ع}} به‌گونه‌ای است که [[مردم]] همانند [[زنبور عسل]] نسبت به ملکه آن، علاقه‌مند‌ند و به او [[پناه]] می‌آورند"<ref>{{متن حدیث| تَأْوِي إِلَيْهِ أَمَتَهُ كَمَا تَأْوِي النِّحْلَةُ إِلَى يعسوبها}}؛ حقیقة الاعتقاد بالامام المهدی المنتظر، فصل هشتم، ص ۱۷۵.</ref>. [[محبوبیت]] مردمی، یکی از [[ویژگی‌های حکومت]] [[مهدوی]] است که در هیچ دولتی، مشابه آن دیده نمی‌شود. بدیهی است که نمود این [[محبت]] و [[عشق]]، بیش از همه در [[عصر انتظار]]، زیبنده و نکوهیده است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[بایسته‌های ظهور (مقاله)|بایسته‌های ظهور]]، ص۱۲۴.</ref> | :::::'''۲. [[محبت]] [[امام]]{{ع}}''': لازمه طبیعی [[معرفت]] و یاد [[حضرت]]، [[محبت]] و انس و [[ارتباط روحی]] با [[امام عصر]]{{ع}} است. ممکن نیست کسی [[حضرت]] بدرستی بشناسد، اما به یاد وی نباشد و یا [[محبت]] وی [[قلب]] او را تسخیر ننماید و پیوسته و بی‌قرار در طلب او برنیاید. [[امامی]] که در قلب‌ها و دل‌های [[مردم]] جادارد و [[حکومت]] او [[حکومت]] بر [[دل‌ها]] و [[جان‌ها]] است که بر پایه [[ایمان]]، [[معرفت]]، [[عشق]] و عاطفه [[استوار]] است، [[مردم]] از عمق [[قلب]] به [[امام]] خود [[عشق]] می‌ورزند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در مورد [[محبوبیت]] [[امام مهدی]]{{ع}} در میان [[مردم]] میفرماید: "شما را به آمدن [[مهدی]] [[بشارت]] می‌دهم که اهل [[آسمان]] و [[زمین]] از [[حکومت]] او [[راضی]] و خشنودند"<ref>{{متن حدیث|أُبَشِّرُكُمْ بِالْمَهْدِيِّ يُبْعَثُ فِي أُمَّتِي... يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً... يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ السَّمَاءِ وَ سَاكِنُ الْأَرْضِ}}؛ الغیبه طوسی، ص ۱۷۸.</ref>. در جای دیگر میفرماید: "[[مهدی]] کسی است که همه اهل [[آسمان]] و [[زمین]] از [[حکومت]] او [[راضی]] است حتی پرندگان [[آسمان]]"<ref>{{متن حدیث| الْمَهْدِيُّ ... يَرْضَى بِخِلَافَتِهِ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ الطَّيْرُ فِي الهواء}}؛ حقیقة الاعتقاد بالامام المهدی المنتظر، فصل هشتم، ص ۱۷۵.</ref>. این [[محبوبیت]] و [[مقبولیت]] به خاطر آن است که [[مردم]] [[جهان]] [[دولت مهدی]]{{ع}} را نماد تحقق آرزو‌های خود می‌دانند و لذا با میل و رغبت به سوی او روی می‌آورند. در [[روایت]] دیگری آمده است: "شور و علاقه و [[دلبستگی]] [[مردم]] به [[رهبر]] [[حکومت جهانی امام مهدی]]{{ع}} به‌گونه‌ای است که [[مردم]] همانند [[زنبور عسل]] نسبت به ملکه آن، علاقه‌مند‌ند و به او [[پناه]] می‌آورند"<ref>{{متن حدیث| تَأْوِي إِلَيْهِ أَمَتَهُ كَمَا تَأْوِي النِّحْلَةُ إِلَى يعسوبها}}؛ حقیقة الاعتقاد بالامام المهدی المنتظر، فصل هشتم، ص ۱۷۵.</ref>. [[محبوبیت]] مردمی، یکی از [[ویژگی‌های حکومت]] [[مهدوی]] است که در هیچ دولتی، مشابه آن دیده نمی‌شود. بدیهی است که نمود این [[محبت]] و [[عشق]]، بیش از همه در [[عصر انتظار]]، زیبنده و نکوهیده است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[بایسته‌های ظهور (مقاله)|بایسته‌های ظهور]]، ص۱۲۴.</ref> | ||
:::::'''۳. [[رضایت]] [[امام]]{{ع}}''': از لوازم دیگر [[معرفت امام زمان]]{{ع}}، اهتمام نسبت به رضایت‌مندی و جلب [[خشنودی]] [[امام عصر]]{{ع}} است که [[رضایت خداوند]] در گرو آن است؛ زیرا اگر بنا است ما در پی کسب [[رضایت الهی]] باشیم، قطعاً راهش [[تبعیت]] از [[حجت الهی]] و جلب [[رضایت]] [[حضرت]]، در این عصر است آن وقت [[خداوند]] نیز از ما [[راضی]] و [[خشنود]] خواهند شد. براساس مفاد [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ}}<ref>"بگو اگر خداوند را دوست می‌دارید از من پیروی کنید تا خداوند شما را دوست بدارد و گناهانتان را بیامرزد و خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است" سوره آل عمران، آیه ۳۱.</ref>، [[رضایت]] [[حضرت]] نیز فقط از راه [[تبعیت]] از [[دستورات]] [[دین]]، یعنی عمل به [[تقوی]] و آراستن به [[اخلاق نیکو]]، میسر است. در [[توقیع]] شریفی که از [[ناحیه مقدسه]] [[حضرت صاحب الامر]]{{ع}} به مرحوم [[شیخ مفید]]، صادر گردیده است، [[اعمال ناشایست]] و گناهانی که از [[شیعیان]] آن [[حضرت]] سر میزند، یکی از اسباب و یا تنها سبب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای آن [[حضرت]] شمرده شده است: "تنها چیزی که ما میان ما و [[شیعیان]] فاصله انداخته است، همانا [[اعمال]] و [[رفتار]] ناخوشایندی که از آنان [[انتظار]] نمی‌رود، از آنان سر میزند و ما آن را نمی‌پسندیم"<ref>{{متن حدیث|فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ}}؛ الاحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.</ref>؛ "[[هدف]] و مقصد خویش را نسبت به [[محبت]] و [[دوستی]] ما [[اهل بیت]]، بر مبنای عمل به [[سنت]] و [[اجرای احکام الهی]] قرار دهید؛ پس همانا که موعظه‌ها و سفارش‌های لازم را نمودم، و [[خداوند متعال]] نسبت به [[رفتار]] همه ما و شما [[شاهد]] و [[گواه]] است"<ref>{{متن حدیث| اجْعَلُوا قَصْدَكُمْ إِلَيْنَا بِالْمَوَدَّةِ عَلَى السُّنَّةِ الْوَاضِحَةِ فَقَدْ نَصَحْتُ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَاهِدٌ عَلَيَّ وَ عَلَيْكُمْ}}؛ بحار الانوار، ج۵۳، ص۱۷۹.</ref>. ازاین‌رو، [[پیروی]] از خواسته‌های [[امام]]{{ع}} و دوری گزیدن از [[گناهان]] و [[اعمال ناشایست]]، لازمه [[معرفت]]، [[دوستی]] و [[محبت]] صادقانه نسبت به [[امام]]{{ع}} است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[بایسته‌های ظهور (مقاله)|بایسته‌های ظهور]]، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref> | :::::'''۳. [[رضایت]] [[امام]]{{ع}}''': از لوازم دیگر [[معرفت امام زمان]]{{ع}}، اهتمام نسبت به رضایت‌مندی و جلب [[خشنودی]] [[امام عصر]]{{ع}} است که [[رضایت خداوند]] در گرو آن است؛ زیرا اگر بنا است ما در پی کسب [[رضایت الهی]] باشیم، قطعاً راهش [[تبعیت]] از [[حجت الهی]] و جلب [[رضایت]] [[حضرت]]، در این عصر است آن وقت [[خداوند]] نیز از ما [[راضی]] و [[خشنود]] خواهند شد. براساس مفاد [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ}}<ref>"بگو اگر خداوند را دوست می‌دارید از من پیروی کنید تا خداوند شما را دوست بدارد و گناهانتان را بیامرزد و خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است" سوره آل عمران، آیه ۳۱.</ref>، [[رضایت]] [[حضرت]] نیز فقط از راه [[تبعیت]] از [[دستورات]] [[دین]]، یعنی عمل به [[تقوی]] و آراستن به [[اخلاق نیکو]]، میسر است. در [[توقیع]] شریفی که از [[ناحیه مقدسه]] [[حضرت صاحب الامر]]{{ع}} به مرحوم [[شیخ مفید]]، صادر گردیده است، [[اعمال ناشایست]] و گناهانی که از [[شیعیان]] آن [[حضرت]] سر میزند، یکی از اسباب و یا تنها سبب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای آن [[حضرت]] شمرده شده است: "تنها چیزی که ما میان ما و [[شیعیان]] فاصله انداخته است، همانا [[اعمال]] و [[رفتار]] ناخوشایندی که از آنان [[انتظار]] نمی‌رود، از آنان سر میزند و ما آن را نمی‌پسندیم"<ref>{{متن حدیث|فَمَا يَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا يَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَكْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ}}؛ الاحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.</ref>؛ "[[هدف]] و مقصد خویش را نسبت به [[محبت]] و [[دوستی]] ما [[اهل بیت]]، بر مبنای عمل به [[سنت]] و [[اجرای احکام الهی]] قرار دهید؛ پس همانا که موعظه‌ها و سفارش‌های لازم را نمودم، و [[خداوند متعال]] نسبت به [[رفتار]] همه ما و شما [[شاهد]] و [[گواه]] است"<ref>{{متن حدیث| اجْعَلُوا قَصْدَكُمْ إِلَيْنَا بِالْمَوَدَّةِ عَلَى السُّنَّةِ الْوَاضِحَةِ فَقَدْ نَصَحْتُ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَاهِدٌ عَلَيَّ وَ عَلَيْكُمْ}}؛ بحار الانوار، ج۵۳، ص۱۷۹.</ref>. ازاین‌رو، [[پیروی]] از خواسته‌های [[امام]]{{ع}} و دوری گزیدن از [[گناهان]] و [[اعمال ناشایست]]، لازمه [[معرفت]]، [[دوستی]] و [[محبت]] صادقانه نسبت به [[امام]]{{ع}} است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[بایسته‌های ظهور (مقاله)|بایسته‌های ظهور]]، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref> | ||
:::::'''۴. [[دعا برای سلامتی]] و [[تعجیل]] [[ظهور امام]]{{ع}}''': از آثار مهم دیگری [[معرفت]] و احساس [[نیاز]] و پیوند نسبت به [[امام زمان]]{{ع}}، [[دعا برای سلامتی]] و [[تعجیل فرج]] آن [[حضرت]] است. مراد از "[[دعا]]" صرفاً [[خواندن]] زبانی نیست بلکه خواستن از روی احساس [[قلبی]] وعشق است. یعنی همچنان که [[امام زمان]]{{ع}} نماد همه [[آمال]] و آرزو‌های [[انسان منتظر]] است، می‌‌باید بزرگ‌ترین دغدغه [[انسان منتظر]] نیز، [[تعجیل]] [[ظهور]] [[حضرت]] باشد و با [[الحاح]] و التماس، آن را از پیشگاه [[خداوند]] مسئلت نمایند. زیرا -چنانچه قبلاً اشاره گردید- [[جهان | :::::'''۴. [[دعا برای سلامتی]] و [[تعجیل]] [[ظهور امام]]{{ع}}''': از آثار مهم دیگری [[معرفت]] و احساس [[نیاز]] و پیوند نسبت به [[امام زمان]]{{ع}}، [[دعا برای سلامتی]] و [[تعجیل فرج]] آن [[حضرت]] است. مراد از "[[دعا]]" صرفاً [[خواندن]] زبانی نیست بلکه خواستن از روی احساس [[قلبی]] وعشق است. یعنی همچنان که [[امام زمان]]{{ع}} نماد همه [[آمال]] و آرزو‌های [[انسان منتظر]] است، می‌‌باید بزرگ‌ترین دغدغه [[انسان منتظر]] نیز، [[تعجیل]] [[ظهور]] [[حضرت]] باشد و با [[الحاح]] و التماس، آن را از پیشگاه [[خداوند]] مسئلت نمایند. زیرا -چنانچه قبلاً اشاره گردید- [[جهان آفرینش]] بر پایه اسباب و مسببات، [[استوار]] میباشد و پیدایش هر پدیده‌ای مشروط به وجود شرایط و زمینه‌های آن است. طبق [[آموزه‌های دینی]]، [[دعا]] یکی از اساب و عوامل تحجیل [[ظهور]] است. یعنی پدیده [[ظهور]] وابسته به تحقق شرایط و زمینه‌های آن میباشد و [[دعا]] یکی از اسباب [[تعجیل فرج]] و جزء سلسله [[علل ظهور]] است. به همین جهت در [[ادعیه]] و [[روایات]]، بر کثرت [[دعا برای تعجیل فرج]] [[حضرت]]، تأکید شده است و آن را موجب [[فرج]] و [[گشایش]] [[شیعیان]] عنوان نموده است. خود [[امام عصر]]{{ع}} در توقیعی که خطاب به [[اسحاق بن یعقوب]]، صادر فرموده است، [[شیعیان]] را توصیه نموده است که برای [[تعجیل]] در ظهورش زیاد [[دعا]] نمایند. [[حضرت]] در فرازی از این [[توقیع]] میفرماید: "برای زودرس بودن امر [[فرج]]، بسیار [[دعا]] کنید زیرا [[گشایش]] شما در آن است"<ref>{{متن حدیث|وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ}}؛ الاحتجاج طبرسی، ج۲، ص۲۸۴؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۹۲.</ref>. گرچه کلمه "[[فرج]]" به معنای مطلق [[گشایش]] است. اما در اینجا به قرینه سیاق [[توقیع]] و کلمه "[[تعجیل]]" که بیانگر موضوع [[دعا]] است، مراد از "[[فرج]]"، [[ظهور]] [[حضرت]] است. ضمن اینکه خود "[[ظهور]]" بارزترین مصداق [[فرج]] است لذا [[ظهور]] [[حضرت]] که [[فرج]] اکبر و مصداق اتم آن است، مشمول کلمه "[[فرج]]" میباشد. همچنین، تأکید با کلمه {{متن حدیث|إِنَّ}} و کاربرد {{متن حدیث|ذَلِكَ}} به جای ضمیر "ه"، بر اهمیت موضوع [[دعا]] و تأثیر قطعی آن در [[تعجیل]] [[ظهور]]، دلالت دارد. این [[دعوت]]، خطاب به عموم [[مردم]] است نه فرد و یا افراد خاصی. [[پیام]] [[حضرت]] در این فراز از [[توقیع]] این است که: | ||
:::::*فرا رسیدن هرچه زودتر امر [[ظهور]] [[حضرت]]، می‌‌باید به یک خواسته [[قلبی]] [[مردم]] تبدیل شود چون "[[دعا]]" صرفاً [[خواندن]] زبانی نیست بلکه خواستن از روی [[شناخت]] همراه با [[عشق]] و احساس [[قلبی]] است و این در صورتی است که [[تعجیل]] [[ظهور]]، به عنوان مهم‌ترین دغدغه، در صدر فهرست خواسته‌های [[مردم]]، قرار گیرد و بزرگ‌ترین [[حاجت]] آنان محسوب شود. | :::::*فرا رسیدن هرچه زودتر امر [[ظهور]] [[حضرت]]، می‌‌باید به یک خواسته [[قلبی]] [[مردم]] تبدیل شود چون "[[دعا]]" صرفاً [[خواندن]] زبانی نیست بلکه خواستن از روی [[شناخت]] همراه با [[عشق]] و احساس [[قلبی]] است و این در صورتی است که [[تعجیل]] [[ظهور]]، به عنوان مهم‌ترین دغدغه، در صدر فهرست خواسته‌های [[مردم]]، قرار گیرد و بزرگ‌ترین [[حاجت]] آنان محسوب شود. | ||
:::::*این خواستن و احساس [[نیاز]] به [[ظهور امام زمان]]{{ع}} باید فراگیر باشد و به صورت یک [[اراده]] جمعی تبدیل شود تا موجب جلب [[عنایت الهی]] بر [[تحقق ظهور]] گردد. [[امام حسن عسکری]]{{ع}} نیز در روایتی، [[دعا]] برای [[تعجیل]] [[ظهور]] فرزندش در [[زمان غیبت]] را، یکی از ویژگی‌های [[شیعیان]] و [[منتظران ظهور]]، ذکر نموده است. [[حضرت]] به [[احمد بن اسحاق قمی]] میفرماید: "بخدا [[سوگند]]، فرزندم غیبتی خواهدداشت که در آن زمان از [[هلاکت]] و [[گمراهی]] کسی [[نجات]] نمی‌یابد مگر اینکه [[خداوند]] او را بر پذیرش [[امامت]] فرزندم، موفق نمایند و برای [[تعجیل]] ظهورش دعاکنند"<ref>{{متن حدیث| وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ غَيْبَةً لَا يَنْجُو فِيهَا مِنَ الْهَلَكَةِ إِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِيهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِيلِ فَرَجِهِ}}؛ کشف الغمة فی معرفة الائمه، ج۳، ص۳۳۴؛ الزام الناصب فی اثبات الحجه الغائب، ج۱، ص۲۰۲؛ حیاة الامام المهدی{{ع}}، ص۱۰۵.</ref>. اینکه در [[تعلیمات دینی]] ([[ادعیه]] و [[روایات]]) این همه بر توجه [[مردم]] نسبت به [[امام عصر]]{{ع}} تأکید شده است، برای آن است که [[مردم]] اهمیت [[دوران غیبت]] را [[درک]] نمایند و بدانند که در این دوران، [[امام عصر]]{{ع}} تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیاء]] و واسطه همه فیوضات [[الهی]] است و لذا در این عصر و زمان، می‌‌باید تمامی توجهات و نگاه‌ها بسوی آن یگانه دوران، معطوف گردد و [[حاجات]] و نیازها، همه در ذیل [[توسل]] به آن وجود [[مقدس]]، از [[خداوند]] خواسته شود. در میان [[خواسته‌ها]] نیز، [[تعجیل]] [[ظهور]] [[حضرت]]، مهم‌ترین خواسته و بلکه مقدم بر همه خواسته‌های [[مردم]] باشد. به همین جهت، در دعای [[شریف]] افتتاح، در [[مقام]] [[توسل]] به ساحت [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و سایر [[معصومین]]{{ع}}، برای هر کدام یکبار [[توسل]] ذکر شده است که جمعاً حدود یازده سطر است اما وقتی نوبت به [[امام دوازدهم]] [[حضرت صاحب الامر]]{{ع}} می‌رسد، بیش از بیست و پنج سطر و تعداد شش بار [[توسل]] به پیشگاه [[مقدس]] آن [[حضرت]]، ذکر شده است. در این دعای [[شریف]]، همه حوائج مادی و [[معنوی]]، [[دنیوی]] و [[اخروی]]، فردی و جمعی، در ذیل توجه به آن [[حضرت]]، از [[خداوند]] مسئلت می‌‌شود. {{متن حدیث|...اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعْثَنَا وَ اشْعَبْ بِهِ صَدْعَنَا وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا وَ كَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا وَ أَعْزِزْ بِهِ ذِلَّتَنَا وَ أَغْنِ بِهِ عَائِلَنَا وَ اقْضِ بِهِ عَنْ مَغْرَمِنَا وَ اجْبُرْ بِهِ فَقْرَنَا وَ سُدَّ بِهِ خَلَّتَنَا وَ يَسِّرْ بِهِ عُسْرَنَا وَ بَيِّضْ بِهِ وُجُوهَنَا وَ فُكَّ بِهِ أَسْرَنَا وَ أَنْجِحْ بِهِ طَلِبَتَنَا وَ أَنْجِزْ بِهِ مَوَاعِيدَنَا وَ اسْتَجِبْ بِهِ دَعْوَتَنَا وَ أَعْطِنَا بِهِ سُؤْلَنَا وَ بَلِّغْنَا بِهِ مِنَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ آمَالَنَا وَ أَعْطِنَا بِهِ فَوْقَ رَغْبَتِنَا...}}<ref>مفاتیح الجنان، ص۱۹۳ «دعای افتتاح».</ref>. در تمامی این [[خواسته‌ها]]، انگشت اشاره در کلمه {{متن حدیث|بِهِ}}، بسوی وجود [[مقدس]] [[امام عصر]]{{ع}} است. همه این تأکیدات و این نوع تعلیمات در [[ادعیه]]، برای این است که می‌‌باید آن وجود [[مقدس]]، مرکز ثقل توجهات [[مردم]] در [[عصر غیبت]] باشد. بنابراین، [[دعا]] به عنوان یک عامل [[معنوی]] مؤثر در [[تعجیل]] [[ظهور]] [[حضرت]] و نیز عطف توجه [[مردم]] به سوی [[امام عصر]]{{ع}} در این زمان، یکی از بایسته‌های مهم [[انتظار]] [[زمینه‌ساز]] است تا تدریجاً این [[دعاها]] و احساس پیوندها، بستر را برای [[ظهور]] [[حضرت]] فراهم سازد. در روایتی، [[زراره]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] نموده است که [[حضرت]] فرمود: "آیا می‌‌خواهید شما را به چیزی [[راهنمایی]] کنم که [[پیامبر]]{{صل}} در مورد تأثیر آن استثنائی قائل نشده است؟<ref>{{متن حدیث|أَ لَا أَدُلُّكَ عَلَى مَا لَمْ يَسْتَثْنِ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}}}</ref>؛ بعد فرمود: [[دعاء]] جلو [[قضای الهی]] را بعد از [[تأیید]] نیز میگیرد و آن را تغییر می‌‌دهد!<ref>{{متن حدیث|الدُّعَاءُ يَرُدُّ الْقَضَاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً}}؛ عدة الداعی و نجاح الساعی، ص۱۳.</ref>. توضیح مطلب این است که: گاهی مقدرات و زمینه‌های یک امر فراهم می‌‌گردد تا [[قضا]] بیاید و به آن حتمیت و فعلیت بخشد اما وقتی عاملی مثل [[دعا]] بیاید، در تقدیرات اولیه اثر می‌‌گذارد و شرایط را عوض می‌‌کند آنوقت با تغییر در تقدیرات، [[قضا]] نیز دچار تغییر می‌‌شود و در نتیجه آنچه مقدر شده بود، محقق نمی‌گردد. اینکه گفته می‌‌شود: همه امور به [[قضای الهی]] تحقق می‌‌پذیرد، با تأثیرات [[دعا]] منافات ندارد زیرا [[دعاء]] خودش دارای تأثیرات جوهری و [[تکوینی]] است و می‌‌تواند در سلسله طولی [[علل]] تحقق اشیأ قرار گیرد. البته این تاثیرگذاری نیز به [[اذن]] و [[اراده الهی]] انجام میگیرد و لذا [[اعتقاد]] به تأثیر [[دعاء]] عین [[توحید]] است زیرا همان خدای که ما را [[مأمور]] به [[دعا کردن]] کرده است {{متن قرآن|ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ}}<ref>"مرا بخوانید تا پاسختان دهم" سوره غافر، آیه ۶۰.</ref>، دعاهای [[بندگان]] را نیز، دارای اثر [[استجابت]] نموده و آن را مجرای تحقق [[اراده]] خود قرار داده است. بنابراین، امر [[ظهور حضرت حجت]]{{ع}} و [[تعجیل]] و یا تأخیر در زمان آن، همانند سایر امور، وا بسته به [[قضای الهی]] است در عین حال ما نیز موظف به دعاییم و دعای ما نیز، می‌‌تواند در [[تعجیل]] [[ظهور]] آن [[حضرت]]، مؤثر باشد. مهم این است که [[دعا]]، ناشی از خواست [[قلبی]] [[مردم]] باشد و آثارش در عمل و [[رفتار]] آنان نمود پیدا کند یعنی [[شیعیان]] و [[منتظران]] [[عاشق]] آن [[حضرت]]، در پی [[دعوت]] خویش، با تلاش در [[تهذیب نفس]] و [[اصلاح]] امور، عملا در تسریع امر [[فرج]]، سهم گیرند و زمینه را برای پذیرش حرکت عدالت‌خواهانه [[امام عصر]]{{ع}} آماده نمایند. در این زمینه، دعاهای متعددی وارد شده راست که [[ائمه]]{{ع}} خوندن و مداومت بر آن را توصیه نموده است نظیر: دعای: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ... اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي}}. دعای [[معروف]] به [[دعای غریق]]: {{متن حدیث|يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ}}. و دعاهای مثل: [[دعای ندبه]]، دعای: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ...}}، [[دعای عهد]]، دعای [[صاحب الامر]]، [[زیارت آل یاسین]]، [[زیارت جامعه]] و... از جمله [[دعاها]] و اذکاری است که [[خواندن]] آن در [[زمان غیبت]]، سفارش شده است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[بایسته‌های ظهور (مقاله)|بایسته‌های ظهور]]، ص ۱۲۵-۱۲۷.</ref> | :::::*این خواستن و احساس [[نیاز]] به [[ظهور امام زمان]]{{ع}} باید فراگیر باشد و به صورت یک [[اراده]] جمعی تبدیل شود تا موجب جلب [[عنایت الهی]] بر [[تحقق ظهور]] گردد. [[امام حسن عسکری]]{{ع}} نیز در روایتی، [[دعا]] برای [[تعجیل]] [[ظهور]] فرزندش در [[زمان غیبت]] را، یکی از ویژگی‌های [[شیعیان]] و [[منتظران ظهور]]، ذکر نموده است. [[حضرت]] به [[احمد بن اسحاق قمی]] میفرماید: "بخدا [[سوگند]]، فرزندم غیبتی خواهدداشت که در آن زمان از [[هلاکت]] و [[گمراهی]] کسی [[نجات]] نمی‌یابد مگر اینکه [[خداوند]] او را بر پذیرش [[امامت]] فرزندم، موفق نمایند و برای [[تعجیل]] ظهورش دعاکنند"<ref>{{متن حدیث| وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ غَيْبَةً لَا يَنْجُو فِيهَا مِنَ الْهَلَكَةِ إِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِيهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِيلِ فَرَجِهِ}}؛ کشف الغمة فی معرفة الائمه، ج۳، ص۳۳۴؛ الزام الناصب فی اثبات الحجه الغائب، ج۱، ص۲۰۲؛ حیاة الامام المهدی{{ع}}، ص۱۰۵.</ref>. اینکه در [[تعلیمات دینی]] ([[ادعیه]] و [[روایات]]) این همه بر توجه [[مردم]] نسبت به [[امام عصر]]{{ع}} تأکید شده است، برای آن است که [[مردم]] اهمیت [[دوران غیبت]] را [[درک]] نمایند و بدانند که در این دوران، [[امام عصر]]{{ع}} تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیاء]] و واسطه همه فیوضات [[الهی]] است و لذا در این عصر و زمان، می‌‌باید تمامی توجهات و نگاه‌ها بسوی آن یگانه دوران، معطوف گردد و [[حاجات]] و نیازها، همه در ذیل [[توسل]] به آن وجود [[مقدس]]، از [[خداوند]] خواسته شود. در میان [[خواسته‌ها]] نیز، [[تعجیل]] [[ظهور]] [[حضرت]]، مهم‌ترین خواسته و بلکه مقدم بر همه خواسته‌های [[مردم]] باشد. به همین جهت، در دعای [[شریف]] افتتاح، در [[مقام]] [[توسل]] به ساحت [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و سایر [[معصومین]]{{ع}}، برای هر کدام یکبار [[توسل]] ذکر شده است که جمعاً حدود یازده سطر است اما وقتی نوبت به [[امام دوازدهم]] [[حضرت صاحب الامر]]{{ع}} می‌رسد، بیش از بیست و پنج سطر و تعداد شش بار [[توسل]] به پیشگاه [[مقدس]] آن [[حضرت]]، ذکر شده است. در این دعای [[شریف]]، همه حوائج مادی و [[معنوی]]، [[دنیوی]] و [[اخروی]]، فردی و جمعی، در ذیل توجه به آن [[حضرت]]، از [[خداوند]] مسئلت می‌‌شود. {{متن حدیث|...اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعْثَنَا وَ اشْعَبْ بِهِ صَدْعَنَا وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا وَ كَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا وَ أَعْزِزْ بِهِ ذِلَّتَنَا وَ أَغْنِ بِهِ عَائِلَنَا وَ اقْضِ بِهِ عَنْ مَغْرَمِنَا وَ اجْبُرْ بِهِ فَقْرَنَا وَ سُدَّ بِهِ خَلَّتَنَا وَ يَسِّرْ بِهِ عُسْرَنَا وَ بَيِّضْ بِهِ وُجُوهَنَا وَ فُكَّ بِهِ أَسْرَنَا وَ أَنْجِحْ بِهِ طَلِبَتَنَا وَ أَنْجِزْ بِهِ مَوَاعِيدَنَا وَ اسْتَجِبْ بِهِ دَعْوَتَنَا وَ أَعْطِنَا بِهِ سُؤْلَنَا وَ بَلِّغْنَا بِهِ مِنَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ آمَالَنَا وَ أَعْطِنَا بِهِ فَوْقَ رَغْبَتِنَا...}}<ref>مفاتیح الجنان، ص۱۹۳ «دعای افتتاح».</ref>. در تمامی این [[خواسته‌ها]]، انگشت اشاره در کلمه {{متن حدیث|بِهِ}}، بسوی وجود [[مقدس]] [[امام عصر]]{{ع}} است. همه این تأکیدات و این نوع تعلیمات در [[ادعیه]]، برای این است که می‌‌باید آن وجود [[مقدس]]، مرکز ثقل توجهات [[مردم]] در [[عصر غیبت]] باشد. بنابراین، [[دعا]] به عنوان یک عامل [[معنوی]] مؤثر در [[تعجیل]] [[ظهور]] [[حضرت]] و نیز عطف توجه [[مردم]] به سوی [[امام عصر]]{{ع}} در این زمان، یکی از بایسته‌های مهم [[انتظار]] [[زمینه‌ساز]] است تا تدریجاً این [[دعاها]] و احساس پیوندها، بستر را برای [[ظهور]] [[حضرت]] فراهم سازد. در روایتی، [[زراره]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] نموده است که [[حضرت]] فرمود: "آیا می‌‌خواهید شما را به چیزی [[راهنمایی]] کنم که [[پیامبر]]{{صل}} در مورد تأثیر آن استثنائی قائل نشده است؟<ref>{{متن حدیث|أَ لَا أَدُلُّكَ عَلَى مَا لَمْ يَسْتَثْنِ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}}}}</ref>؛ بعد فرمود: [[دعاء]] جلو [[قضای الهی]] را بعد از [[تأیید]] نیز میگیرد و آن را تغییر می‌‌دهد!<ref>{{متن حدیث|الدُّعَاءُ يَرُدُّ الْقَضَاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً}}؛ عدة الداعی و نجاح الساعی، ص۱۳.</ref>. توضیح مطلب این است که: گاهی مقدرات و زمینه‌های یک امر فراهم می‌‌گردد تا [[قضا]] بیاید و به آن حتمیت و فعلیت بخشد اما وقتی عاملی مثل [[دعا]] بیاید، در تقدیرات اولیه اثر می‌‌گذارد و شرایط را عوض می‌‌کند آنوقت با تغییر در تقدیرات، [[قضا]] نیز دچار تغییر می‌‌شود و در نتیجه آنچه مقدر شده بود، محقق نمی‌گردد. اینکه گفته می‌‌شود: همه امور به [[قضای الهی]] تحقق می‌‌پذیرد، با تأثیرات [[دعا]] منافات ندارد زیرا [[دعاء]] خودش دارای تأثیرات جوهری و [[تکوینی]] است و می‌‌تواند در سلسله طولی [[علل]] تحقق اشیأ قرار گیرد. البته این تاثیرگذاری نیز به [[اذن]] و [[اراده الهی]] انجام میگیرد و لذا [[اعتقاد]] به تأثیر [[دعاء]] عین [[توحید]] است زیرا همان خدای که ما را [[مأمور]] به [[دعا کردن]] کرده است {{متن قرآن|ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ}}<ref>"مرا بخوانید تا پاسختان دهم" سوره غافر، آیه ۶۰.</ref>، دعاهای [[بندگان]] را نیز، دارای اثر [[استجابت]] نموده و آن را مجرای تحقق [[اراده]] خود قرار داده است. بنابراین، امر [[ظهور حضرت حجت]]{{ع}} و [[تعجیل]] و یا تأخیر در زمان آن، همانند سایر امور، وا بسته به [[قضای الهی]] است در عین حال ما نیز موظف به دعاییم و دعای ما نیز، می‌‌تواند در [[تعجیل]] [[ظهور]] آن [[حضرت]]، مؤثر باشد. مهم این است که [[دعا]]، ناشی از خواست [[قلبی]] [[مردم]] باشد و آثارش در عمل و [[رفتار]] آنان نمود پیدا کند یعنی [[شیعیان]] و [[منتظران]] [[عاشق]] آن [[حضرت]]، در پی [[دعوت]] خویش، با تلاش در [[تهذیب نفس]] و [[اصلاح]] امور، عملا در تسریع امر [[فرج]]، سهم گیرند و زمینه را برای پذیرش حرکت عدالت‌خواهانه [[امام عصر]]{{ع}} آماده نمایند. در این زمینه، دعاهای متعددی وارد شده راست که [[ائمه]]{{ع}} خوندن و مداومت بر آن را توصیه نموده است نظیر: دعای: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ... اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي}}. دعای [[معروف]] به [[دعای غریق]]: {{متن حدیث|يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ}}. و دعاهای مثل: [[دعای ندبه]]، دعای: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ...}}، [[دعای عهد]]، دعای [[صاحب الامر]]، [[زیارت آل یاسین]]، [[زیارت جامعه]] و... از جمله [[دعاها]] و اذکاری است که [[خواندن]] آن در [[زمان غیبت]]، سفارش شده است<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[بایسته‌های ظهور (مقاله)|بایسته‌های ظهور]]، ص ۱۲۵-۱۲۷.</ref> | ||