بحث:هدایت عامه: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'ربوبیّت الهی' به 'ربوبیّت الهی'
(صفحهای تازه حاوی «==مراتب هدایت الهی== *هدایت الهی دارای مراتب مختلف است و پروردگار عالم به...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - 'ربوبیّت الهی' به 'ربوبیّت الهی') |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
*آیاتی که برای یافتن راه صحیح [[زندگی]]، [[مردم]] را به تفکّر و [[اندیشه]] [[دعوت]] کردهاند، اشاره به این نوع [[راهنمایی]] دارند. هدایت [[عقلی]] نیز، بر دو گونه است: | *آیاتی که برای یافتن راه صحیح [[زندگی]]، [[مردم]] را به تفکّر و [[اندیشه]] [[دعوت]] کردهاند، اشاره به این نوع [[راهنمایی]] دارند. هدایت [[عقلی]] نیز، بر دو گونه است: | ||
#هدایتِ [[عقلی]] مادّی: یعنی [[راهنمایی]] [[عقل]]، برای تأمین نیازهای مادّی. یکی از مصادیق این نوع [[هدایت در قرآن]]، راهیابی [[انسان]] در صحرا و دریا به وسیله [[ستارگان]] است. در [[آیات]] متعددی<ref>مانند: سوره نحل، آیه۱۶؛ سوره نمل، آیه۶۳</ref> به این معنا اشاره شده است؛ مانند: {{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ}}<ref>«او کسی است که ستارگان را برای شما قرار داد، تا در تاریکیهای خشکی و دریا، به وسیله آنها راه یابید! ما نشانهها(ی خود) را برای کسانی که میدانند، (و اهل فکر و اندیشهاند) بیان داشتیم» مانند: سوره انعام، آیه ۹۷</ref>. بهرهگیری از [[عقل]] در [[پیشرفت]] انواع [[دانش]]ها در جهت [[تأمین رفاه]] مادّی نیز، مصادیق دیگری از این نوع [[هدایت الهی]] شمرده میشوند.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث (مقاله)|گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث]]، [[فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث، ش ش ۶۴، ص ۳ـ ۲۲]]</ref>. | #هدایتِ [[عقلی]] مادّی: یعنی [[راهنمایی]] [[عقل]]، برای تأمین نیازهای مادّی. یکی از مصادیق این نوع [[هدایت در قرآن]]، راهیابی [[انسان]] در صحرا و دریا به وسیله [[ستارگان]] است. در [[آیات]] متعددی<ref>مانند: سوره نحل، آیه۱۶؛ سوره نمل، آیه۶۳</ref> به این معنا اشاره شده است؛ مانند: {{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ}}<ref>«او کسی است که ستارگان را برای شما قرار داد، تا در تاریکیهای خشکی و دریا، به وسیله آنها راه یابید! ما نشانهها(ی خود) را برای کسانی که میدانند، (و اهل فکر و اندیشهاند) بیان داشتیم» مانند: سوره انعام، آیه ۹۷</ref>. بهرهگیری از [[عقل]] در [[پیشرفت]] انواع [[دانش]]ها در جهت [[تأمین رفاه]] مادّی نیز، مصادیق دیگری از این نوع [[هدایت الهی]] شمرده میشوند.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث (مقاله)|گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث]]، [[فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث، ش ش ۶۴، ص ۳ـ ۲۲]]</ref>. | ||
#هدایت [[عقلی]] [[معنوی]]: یعنی بهره گیری از [[قدرت]] [[اندیشه]]، برای تأمین نیازهای [[معنوی]] و دستیابی به قلّه کمالات انسانی. همه آیاتی که [[انسان]] را به تفکّر درباره حقایق مرتبط با مبدأ و [[معاد]] [[دعوت]] کردهاند، به این نوع هدایت اشاره دارند. در روایتی بسیار زیبا و تأمل برانگیز، [[امام]] کاظم{{ع}} شماری از این دسته [[آیات]] را برای یکی از یارانش به نام هشام بن حکم [[تفسیر]] کرده و سخن را با این جملات آغاز میفرماید: {{متن حدیث|"یا هِشامُ! إنَّ اللّهَ تَبارَکَ و تَعالی بَشَّرَ أهلَ العَقلِ وَ الفَهمِ فی کِتابِهِ فَقالَ: {{متن قرآن|فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ}}.<ref>سوره انعام، آیه ۹۷</ref> یا هِشامُ! إنَّ اللّهَ تَبارَکَ و تَعالی أکمَلَ لِلنّاسِ الحُجَجَ بِالعُقولِ، و نَصَرَ النَّبِیّینَ بِالبَیانِ، و دَلَّهُم عَلی رُبوبِیَّتِهِ بِالأَدِلَّةِ"}}؛ای هشام، [[خداوند متعال]] در کتابش صاحبان [[خرد]] و [[فهم]] را [[بشارت]] داده و فرموده است: «پس، به آن [[بندگان]] من که به سخن، گوش فرا میدهند. وای هشام، [[خداوند متعال]] دلایلش را با [[خرد]]، کامل کرد و [[پیامبران]] را با سخنوری، [[یاری]] رسانید و آنان را با [[برهان]]، به | #هدایت [[عقلی]] [[معنوی]]: یعنی بهره گیری از [[قدرت]] [[اندیشه]]، برای تأمین نیازهای [[معنوی]] و دستیابی به قلّه کمالات انسانی. همه آیاتی که [[انسان]] را به تفکّر درباره حقایق مرتبط با مبدأ و [[معاد]] [[دعوت]] کردهاند، به این نوع هدایت اشاره دارند. در روایتی بسیار زیبا و تأمل برانگیز، [[امام]] کاظم{{ع}} شماری از این دسته [[آیات]] را برای یکی از یارانش به نام هشام بن حکم [[تفسیر]] کرده و سخن را با این جملات آغاز میفرماید: {{متن حدیث|"یا هِشامُ! إنَّ اللّهَ تَبارَکَ و تَعالی بَشَّرَ أهلَ العَقلِ وَ الفَهمِ فی کِتابِهِ فَقالَ: {{متن قرآن|فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ}}.<ref>سوره انعام، آیه ۹۷</ref> یا هِشامُ! إنَّ اللّهَ تَبارَکَ و تَعالی أکمَلَ لِلنّاسِ الحُجَجَ بِالعُقولِ، و نَصَرَ النَّبِیّینَ بِالبَیانِ، و دَلَّهُم عَلی رُبوبِیَّتِهِ بِالأَدِلَّةِ"}}؛ای هشام، [[خداوند متعال]] در کتابش صاحبان [[خرد]] و [[فهم]] را [[بشارت]] داده و فرموده است: «پس، به آن [[بندگان]] من که به سخن، گوش فرا میدهند. وای هشام، [[خداوند متعال]] دلایلش را با [[خرد]]، کامل کرد و [[پیامبران]] را با سخنوری، [[یاری]] رسانید و آنان را با [[برهان]]، به [[ربوبیّت الهی]]، [[راهنمایی]] ساخت».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافیریال ج ۱، ص ۱۳</ref> همچنین، همه روایاتی که [[عقل]] را [[حجت خدا]] و فرستاده او معرفی کردهاند، اشاره به این نوع هدایت دارند؛ [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: {{متن حدیث|"حُجَّةُ اللّهِ عَلَی العِبادِ النَّبِیُّ، وَ الحُجَّةُ فیما بَینَ العِبادِ و بَینَ اللّهِ العَقلُ}}؛ [[حجّت]] [[خداوند]] بر [[بندگان]]، [[پیامبر]] است و [[حجّت]] میان [[بندگان]] و [[خداوند]]، [[خرد]] است».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۵</ref>. <ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث (مقاله)|گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث]]، [[فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث، ش ش ۶۴، ص ۳ـ ۲۲]]</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{یادآوری پانویس}} | {{یادآوری پانویس}} | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} |