محتوای دعای ندبه چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای دعای ندبه چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۱۳

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۳ ژوئن ۲۰۲۰

جز

جایگزینی متن - 'جامعۀ اسلامی' به 'جامعۀ اسلامی'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۰۵۸

ویرایش

@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 #'''[[حمد]] و [[صلوات]] و ثنای بر قضا'''‏: این [[دعا]] با [[حمد]] و [[ستایش]] [[پروردگار]] و [[درود]] بر [[پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}} و [[اهل بیت]] {{ع}} آغاز می‌‏شود. در [[آداب دعا]] بیان شده است که با [[نام خداوند]] و تحمید و [[تمجید]] او و [[صلوات بر محمد]]{{صل}} و آل او انجام گیرد که این امر، در این [[دعا]]، به [[زیبایی]] به چشم می‌‌خورد<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۱ ـ ۹۲؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>. در ادامه، [[حمد]] و ثنای دوباره بر جریان [[قضای الهی]] نسبت به اولیائش بیان می‌‌شود، در واقع دربردارندۀ همۀ [[دعا]] به نحو اجمال است که با عباراتی مختصر، مضامین بعدی [[دعا]] را مورد اشاره قرار می‏‌دهد: «بارخدایا! [[ستایش]] فقط تو را سزاست بر آن [[قضا]] و قدری که دربارۀ‏ [[اولیا]] و نمایندگانت جاری شد... و آنان را سبب دست‏‌آویزی به سویت و وسیله‌‏ای برای [[خشنودی]] محضت قرار دادی»<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.
 #'''[[سپاس]] به درگاه [[الهی]] برای [[نعمت]] بزرگ [[وحی]] و [[نبوت]] و [[ولایت]] و [[امامت]]''': در فرازهای ابتدایی [[دعا]]، ویژگی [[اولیای الهی]] به ویژه [[زهد]] و بی‌رغبت بودن به مادیات و [[علت]] این [[گزینش]] و [[اصطفاء]] که همان [[وفای به عهد]] و پیمانی است که با خدای خود بسته‌اند بیان شده و بر این نکته تاکید می‌‌گردد که این [[حجت‌های الهی]]، واسطۀ درگاه [[خداوند]] و راه رسیدن به [[رضایت]] و [[خشنودی]] [[حق تعالی]] هستند<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۱ ـ ۹۲. </ref>.
-#'''[[ضرورت وحی]] و [[نبوت]] و [[خالی نبودن زمین از حجت]] {{متن حدیث|فَبَعْضٌ أَسْکَنْتَه‏.... فَنَتَّبِعَ آیاتِکَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزی}}''': در این بخشِ از [[دعا]]، به [[پیامبران بزرگ الهی]] که [[صاحب]] [[دین]] و [[شریعت]] بودند با برشمردن برخی از ویژگی‌هایشان اشاره شده است که به نوعی [[تاریخ]] از آغاز تا تکامل‏ بیان شده و این [[پیامبران]] عبارت است از: [[حضرت آدم]] {{ع}}، [[حضرت نوح]] {{ع}}، [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}، [[حضرت موسی]] {{ع}}، و [[حضرت عیسی]] {{ع}}  که هر کدام از اینان [[صاحب]] [[شریعت]] بودند<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۱ ـ ۹۲؛ [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref>. [[خداوند]] برای هر یک از آنها جانشینانی قرار داد تا [[زمین]] هرگز از [[حجت]] خالی نماند<ref>{{متن قرآن|رُّسُلاً مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ}}«پیامبرانی نویدبخش و هشدار دهنده تا پس از این پیامبران برای مردم بر خداوند حجتی نباشد و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره نساء، آیه ۱۶۵.‏</ref>، [[دین]] پابرجا و [[حجت]] بر [[بندگان]] تمام باشد و [[حق]] از بین نرود و هیچ کس بهانه‌ای نداشته باشد که بگوید چرا [[پیامبری]] برایمان نفرستادی که ما را [[انذار]] کند! و [[راهنمایی]] برایمان قرار ندادی! که در نتیجه از [[آیات]] تو [[پیروی]] می‌‌کردیم و [[خوار]] و ذلیل نمی‌شدیم!<ref>{{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّا أَهْلَكْنَاهُمْ بِعَذَابٍ مِنْ قَبْلِهِ لَقَالُوا رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَنَخْزَى}}«و اگر ما پیش از آن با عذابی آنان را نابود می‌کردیم می‌گفتند: پروردگارا! چرا فرستاده‌ای برای ما نفرستادی تا از آیات تو پیش از آنکه زبون و خوار گردیم پیروی کنیم» سوره طه، آیه ۱۳۴.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۰-۹۱؛ [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref> باید توجه داشت این بخش‌ها با وجود [[جامعه]] معنا می‌یابد؛ زیرا بدون [[جامعه]] چگونه می‌توان فراز «تا [[حق]] از میان نرود و [[باطل]] بر اهلش [[غلبه]] نکند» را فهمید و معنا کرد؛ لذا اقامۀ [[دین]] بدون [[جامعه]] امکان ندارد و این [[ضرورت]] جامعۀ [[اسلامی]] را بیان می‌کند<ref>ر.ک. [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref>.
+#'''[[ضرورت وحی]] و [[نبوت]] و [[خالی نبودن زمین از حجت]] {{متن حدیث|فَبَعْضٌ أَسْکَنْتَه‏.... فَنَتَّبِعَ آیاتِکَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزی}}''': در این بخشِ از [[دعا]]، به [[پیامبران بزرگ الهی]] که [[صاحب]] [[دین]] و [[شریعت]] بودند با برشمردن برخی از ویژگی‌هایشان اشاره شده است که به نوعی [[تاریخ]] از آغاز تا تکامل‏ بیان شده و این [[پیامبران]] عبارت است از: [[حضرت آدم]] {{ع}}، [[حضرت نوح]] {{ع}}، [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}، [[حضرت موسی]] {{ع}}، و [[حضرت عیسی]] {{ع}}  که هر کدام از اینان [[صاحب]] [[شریعت]] بودند<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۱ ـ ۹۲؛ [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref>. [[خداوند]] برای هر یک از آنها جانشینانی قرار داد تا [[زمین]] هرگز از [[حجت]] خالی نماند<ref>{{متن قرآن|رُّسُلاً مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ}}«پیامبرانی نویدبخش و هشدار دهنده تا پس از این پیامبران برای مردم بر خداوند حجتی نباشد و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره نساء، آیه ۱۶۵.‏</ref>، [[دین]] پابرجا و [[حجت]] بر [[بندگان]] تمام باشد و [[حق]] از بین نرود و هیچ کس بهانه‌ای نداشته باشد که بگوید چرا [[پیامبری]] برایمان نفرستادی که ما را [[انذار]] کند! و [[راهنمایی]] برایمان قرار ندادی! که در نتیجه از [[آیات]] تو [[پیروی]] می‌‌کردیم و [[خوار]] و ذلیل نمی‌شدیم!<ref>{{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّا أَهْلَكْنَاهُمْ بِعَذَابٍ مِنْ قَبْلِهِ لَقَالُوا رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَنَخْزَى}}«و اگر ما پیش از آن با عذابی آنان را نابود می‌کردیم می‌گفتند: پروردگارا! چرا فرستاده‌ای برای ما نفرستادی تا از آیات تو پیش از آنکه زبون و خوار گردیم پیروی کنیم» سوره طه، آیه ۱۳۴.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۰-۹۱؛ [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref> باید توجه داشت این بخش‌ها با وجود [[جامعه]] معنا می‌یابد؛ زیرا بدون [[جامعه]] چگونه می‌توان فراز «تا [[حق]] از میان نرود و [[باطل]] بر اهلش [[غلبه]] نکند» را فهمید و معنا کرد؛ لذا اقامۀ [[دین]] بدون [[جامعه]] امکان ندارد و این [[ضرورت]] [[جامعۀ اسلامی]] را بیان می‌کند<ref>ر.ک. [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref>.
 #'''[[شریعت خاتم]] [[انبیاء]] [[حضرت محمد]] {{صل}} و [[اهل بیت]] طاهرینش {{ع}}''': در سلسلۀ [[پیامبران]] به [[حضرت رسول]] می‌رسد که آورندۀ [[دین اسلام]] به عنوان آخرین و [[کامل‌ترین]] [[دین]] از سوی [[خداوند]] است و سرانجام بر همۀ دین‌ها [[غلبه]] پیدا خواهد کرد<ref>{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}}«اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دین‌ها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند» سوره توبه، آیه ۳۳.</ref>. در این فراز از [[دعا]]، [[عصمت اهل بیت]] {{ع}} با ذکر [[آیۀ تطهیر]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> تاکید می‌‌گردد و ماجرای [[مودّت]] [[اهل بیت]] به عنوان [[اجر رسالت]]<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ ـ ۲۳۱.</ref> و وظیفۀ [[امت]] در برابر آنان و سرِّ این [[وظیفه]] بیان می‌‌شود<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>.
 #'''[[امامت]] و [[فضائل]] امیرالمؤمنین علی {{ع}} و مظلومیت‌های [[خاندان رسالت]]''': [[نصب]] [[امیر مؤمنان]] {{ع}} به [[امامت]] و [[ولایت]] و اشاره به [[حدیث غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث مدینة العلم]]، موضوع [[وصایت]] و [[اخوّت]] آن [[حضرت]] با [[پیامبر]] و اینکه او [[ساقی کوثر]] است و شیعیانش رستگارند و اینکه پس از [[پیامبر]]، دورۀ "[[قتال بر تأویل]]" بود و وی با [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]] جنگید و سران [[کفر]] و [[شرک]] و [[نفاق]] را درهم کوبید و در [[دل]] آنان کینه‌های [[بدر]] و [[خیبر]] و [[حنین]] را نهاد و سرانجام به دست شقی‌ترین فرد به [[شهادت]] رسید<ref>ر.ک. [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۱ ـ ۹۲.</ref>. سپس اشاره به قضایای پس از [[پیامبر]] و [[دشمنی]] [[قریش]] با او و کنار زدنش از [[خلافت]] و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیت‌های [[خاندان رسالت]] دارد. در این بخش از [[انتقام‌گیری]] [[امام زمان]] از خون‌های به ناحق ریختۀ [[اهل بیت]] و احیاگری او نسبت به [[دین خدا]] و اعادۀ [[شکوه]] [[مکتب]] و [[قبله]] و [[نبرد]] با [[بدعت‌ها]] و تحریف‌ها و تجدید [[عدالت]] [[علوی]] سخن به میان می‌آید. از این جهت [[دعای ندبه]] را می‌توان منشور خط [[علوی]] و [[مظلومیت شیعه]] دانست که به فلسفۀ [[غیبت امام زمان]] {{ع}} و [[اعتقاد]] به [[ظهور منجی]] و احیای کتاب و [[سنّت]] گره می‌خورد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ ـ ۲۳۱؛ [[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص ۱۳۷.</ref>.