پرش به محتوا

حرص در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'غضب الهی' به 'غضب الهی'
جز (جایگزینی متن - 'لطیف' به 'لطیف')
جز (جایگزینی متن - 'غضب الهی' به 'غضب الهی')
خط ۸۳: خط ۸۳:
#حریص در [[قیامت]] نیز از حسابی سخت برخوردار می‌شود، و زان پس از مواقفی دردناک؛
#حریص در [[قیامت]] نیز از حسابی سخت برخوردار می‌شود، و زان پس از مواقفی دردناک؛
#حریص در [[قیامت]] به عذابی جان‌کاه [[مبتلا]] خواهد شد، چراکه [[حرص]] در [[دنیا]] نمی‌تواند از محرّمات [[الهی]] برکنار باشد؛ از این رو در [[قیامت]] نیز عذاب‌های گوناگون را در پی خواهد داشت؛
#حریص در [[قیامت]] به عذابی جان‌کاه [[مبتلا]] خواهد شد، چراکه [[حرص]] در [[دنیا]] نمی‌تواند از محرّمات [[الهی]] برکنار باشد؛ از این رو در [[قیامت]] نیز عذاب‌های گوناگون را در پی خواهد داشت؛
#حریص در دریای [[غضب]] [[الهی]] سرگردان است، همان‌گونه که [[آب]] در جویبارهای باریک به جریان در می‌آید، و سرانجام تمامی اطراف خود را احاطه می‌کند؛ اگر [[حرص]] هیچ پیامد دیگری جز از همین پیامد نداشت، کافی بود تا حریصان زیان‌کارترین و بدبخت‌ترین [[مردمان]] باشند؛ چه یک لحظه [[غضب]] [[الهی]] هستیِ [[آدمی]] را به [[باد]] فنا می‌سپارد، تا چه آید بر سر آنکه همیشه در این دریای آتشین غوطه‌ور است!. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} خود دائماً [[دعا]] می‌فرمودند که:"خدایا! مرا لحظه‌ای به خویش وامگذار!" <ref>{{متن حدیث| اللَّهُمَّ‌ لَا تَكِلْنِي‌ إِلَى‌ نَفْسِي‌ طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً}}.</ref>
#حریص در دریای [[غضب الهی]] سرگردان است، همان‌گونه که [[آب]] در جویبارهای باریک به جریان در می‌آید، و سرانجام تمامی اطراف خود را احاطه می‌کند؛ اگر [[حرص]] هیچ پیامد دیگری جز از همین پیامد نداشت، کافی بود تا حریصان زیان‌کارترین و بدبخت‌ترین [[مردمان]] باشند؛ چه یک لحظه [[غضب الهی]] هستیِ [[آدمی]] را به [[باد]] فنا می‌سپارد، تا چه آید بر سر آنکه همیشه در این دریای آتشین غوطه‌ور است!. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} خود دائماً [[دعا]] می‌فرمودند که:"خدایا! مرا لحظه‌ای به خویش وامگذار!" <ref>{{متن حدیث| اللَّهُمَّ‌ لَا تَكِلْنِي‌ إِلَى‌ نَفْسِي‌ طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً}}.</ref>
#حریص نه از [[ایمان]] بهره‌مند است و نه از [[یقین]]؛ ورنه [[ایمان]] و یقینش همچون سدّی [[استوار]] جلوی [[حرص]] او را می‌گرفتند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۳۰۱-۳۰۲.</ref>.
#حریص نه از [[ایمان]] بهره‌مند است و نه از [[یقین]]؛ ورنه [[ایمان]] و یقینش همچون سدّی [[استوار]] جلوی [[حرص]] او را می‌گرفتند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۳۰۱-۳۰۲.</ref>.
*این مهم‌ترین پیامد [[حرص]] است، از همین رو ما مبحث [[قناعت]] را بدان به پایان بردیم و اشاره کردیم که:[[ایمان]] قلبی همچون سدّی است که در مقابل [[انحرافات]] می‌ایستد، و [[آدمی]] را از در افتادن در آن باز می‌دارد.
*این مهم‌ترین پیامد [[حرص]] است، از همین رو ما مبحث [[قناعت]] را بدان به پایان بردیم و اشاره کردیم که:[[ایمان]] قلبی همچون سدّی است که در مقابل [[انحرافات]] می‌ایستد، و [[آدمی]] را از در افتادن در آن باز می‌دارد.
خط ۹۲: خط ۹۲:
*[[شجاعت]] بیهوده و [[ترس]] بی‌سبب نیز در همین شمار است. حریص از سوئی برای برآوردن غریزۀ [[حرص]]، دست به [[شجاعت]] بیهوده می‌زند؛ و از سوئی دیگر سخت بر آنچه در دست دارد ترسان است و خوفناک، از این رو یا به تهوّر [[پناه]] می‌برد تا بر آنچه دارد بیفزاید، و یا به [[ترس]] چنگ می‌زند تا آنچه را دارد نگاه دارد.
*[[شجاعت]] بیهوده و [[ترس]] بی‌سبب نیز در همین شمار است. حریص از سوئی برای برآوردن غریزۀ [[حرص]]، دست به [[شجاعت]] بیهوده می‌زند؛ و از سوئی دیگر سخت بر آنچه در دست دارد ترسان است و خوفناک، از این رو یا به تهوّر [[پناه]] می‌برد تا بر آنچه دارد بیفزاید، و یا به [[ترس]] چنگ می‌زند تا آنچه را دارد نگاه دارد.
*پست‌همّتی و بی‌غیرتی نیز در همین شمارند؛ چه بسا حریصانِ متشخّصِ نامبردار که برای برآوردن غریزۀ خویش تن به بی‌همّتی‌ای می‌دهند، که پست‌ترین [[مردمان]] از آن اجتناب می‌ورزند.
*پست‌همّتی و بی‌غیرتی نیز در همین شمارند؛ چه بسا حریصانِ متشخّصِ نامبردار که برای برآوردن غریزۀ خویش تن به بی‌همّتی‌ای می‌دهند، که پست‌ترین [[مردمان]] از آن اجتناب می‌ورزند.
*بی‌بهره ماندن از [[توبه]] نیز همین‌گونه است؛ چه حریص تنها در صورتی موفّق به [[توبه]] می‌شود که دست از آن [[رذیلت]] باز شوید؛ امّا بدیهی است که چنین توفیقی را هیچ‌گاه به‌دست نخواهد آورد، چرا که هرگاه [[توبه]] کند باز همان [[حرص]] او را در گناهی دیگر می‌افکند، و باز [[توبه]] اش شکسته می‌شود. سخن در توبه‌های بعدی نیز همین‌گونه است و از عاقبتی همین‌سان برخوردار!. از همین رو است که در [[حدیث]] پیشین، [[امام صادق]]{{ع}} حریص را غوطه‌ور در [[غضب]] [[الهی]] دانستند.
*بی‌بهره ماندن از [[توبه]] نیز همین‌گونه است؛ چه حریص تنها در صورتی موفّق به [[توبه]] می‌شود که دست از آن [[رذیلت]] باز شوید؛ امّا بدیهی است که چنین توفیقی را هیچ‌گاه به‌دست نخواهد آورد، چرا که هرگاه [[توبه]] کند باز همان [[حرص]] او را در گناهی دیگر می‌افکند، و باز [[توبه]] اش شکسته می‌شود. سخن در توبه‌های بعدی نیز همین‌گونه است و از عاقبتی همین‌سان برخوردار!. از همین رو است که در [[حدیث]] پیشین، [[امام صادق]]{{ع}} حریص را غوطه‌ور در [[غضب الهی]] دانستند.
*[[عجله]] نیز از دیگر رذائلی است که حریصان بدان [[مبتلا]] می‌شوند؛ چرا که [[حرص]] و [[عجله]] همچون دو نوزاد همزاد، به‌وسیله [[شیطان]] پدید می‌آیند و همواره یکدیگر را [[همراهی]] می‌کنند.<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۳۰۴.</ref>.
*[[عجله]] نیز از دیگر رذائلی است که حریصان بدان [[مبتلا]] می‌شوند؛ چرا که [[حرص]] و [[عجله]] همچون دو نوزاد همزاد، به‌وسیله [[شیطان]] پدید می‌آیند و همواره یکدیگر را [[همراهی]] می‌کنند.<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۳۰۴.</ref>.


۲۱۸٬۱۹۶

ویرایش