اثبات امامت امامان: تفاوت میان نسخه‌ها

*در [[منابع اهل سنت]] نیز، [[حدیث]] [[جابر]] [[نقل]] شده است که از آن میان می‌توان از [[کتاب ]]"[[فرائد السمطین]]" و "[[ینابیع المودة]]" یاد نمود.

*[[حافظ سلیمان قندوزی]] از [[جابر بن یزید جعفی]] می‌گوید: شنیدم [[جابر بن عبدالله انصاری]] می‌گفت: [[رسول خدا]]{{صل}} به من فرمودند: "ای [[جابر]]! اوصیای من و [[امامان]] [[مسلمانان]] پس از من، اوّل آنها [[علی بن ابی‌طالب]] است. بعد از او [[حسن]]، بعد از او [[حسین]]، بعد از او [[علی بن حسین]]، بعد از او [[محمد بن علی]] معروف به [[باقر]]. ای [[جابر]]! تو او را [[درک]] خواهی کرد و چون به خدمتش رسیدی [[سلام]] مرا برسان، بعد از او [[جعفر بن محمد]]، بعد از او [[موسی بن جعفر]]، بعد از او [[علی بن موسی]]، بعد از او [[محمد بن علی]]، بعد از او [[علی بن محمد]]، بعد از او [[حسن بن علی]]، بعد از او [[قائم آل محمد]] که نامش نام من و کنیه‌اش [[کنیه]] من است پسر [[حسن بن علی]]، او همان است که [[خدا]] با دست وی [[شرق]] و [[غرب]] [[زمین]] را [[فتح]] می‌کند، و از [[دوستان]] خویش مدت زیادی [[غایب]] می‌شود، تا حدی که در [[اعتقاد به امامت]] او باقی نمی‌ماند مگر آنان که [[خداوند]] قلویشان را با [[ایمان]] [[امتحان]] کرده است"<ref>{{متن حدیث|يَا جَابِرُ إِنَّ أَوْصِيَائِي وَ أَئِمَّةُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ بَعْدِي أَوَّلُهُمْ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ثُمَّ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ثُمَّ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ثُمَّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الْمَعْرُوفُ فِي التَّوْرَاةِ بِالْبَاقِرِ وَ سَتُدْرِكُهُ يَا جَابِرُ فَإِذَا لَقِيتَهُ فَأَقْرِئْهُ مِنِّي السَّلَامَ ثُمَّ الصَّادِقُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ثُمَّ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ثُمَّ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى ثُمَّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ ثُمَّ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ ثُمَّ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ ثُمَّ سَمِيِّي وَ كَنِيِّي حُجَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ بَقِيَّتُهُ فِي عِبَادِهِ ابْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ذَاكَ الَّذِي يَفْتَحُ اللَّهُ تَعَالَى ذِكْرُهُ عَلَى يَدَيْهِ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا ذَاكَ الَّذِي يَغِيبُ عَنْ شِيعَتِهِ وَ أَوْلِيَائِهِ غَيْبَةً لَا يَثْبُتُ فِيهَا عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ}}؛ ینابیع‌المودة، باب ۹۴، ص۴۹۴؛ کمال‌الدین، ص۲۵۳، ح۳؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۲۱۳؛ بدایة المعارف الإهمیة فی شرح عقائد الإمامیة، ج۲، ص۵۷.</ref>.

===[[دلیل]] دوم: [[نصّ]] و تصریح [[امام]] پیشین به [[امام]] پس از خود===

*با توجّه به [[اثبات امامت]] و [[عصمت امام]] اوّل، هرگاه آن [[امام]] به [[جانشین]] خود تصریح نماید، [[امامت]] [[امام دوم]] [[ثابت]] می‌شود و همین روال درباره امامانِ بعدی جریان دارد.

===[[دلیل]] سوم: عناوین عامّی که جز بر [[امامان شیعه]]، انطباق ندارد===

*در کتب صحاحِ [[اهل سنت]]، احادیثی است که اگر چه [[نام امامان]] در آنها نیامده، ولی عناوین آنها هیچ مصداقی، جز [[امامان شیعه]] ندارد<ref>ر.ک: نفحات الازهار فی خلاصه عبقات الانوار، ج۴، ص۲۲۵؛ نهج الحق و کشف الصدق، ص۲۳۰؛ احقاق الحق و ازهاق الباطل، ج۷، ص۴۷۷؛ دلائل الصدقی لنهج الحق، ج۶، ص۲۶۴.</ref>:

*[[مسلم]] در صحیح خود از قول [[پیامبر]]{{صل}} آورده است: "همواره این امر [[عزیز]] و بلند مرتبه و [[پیروز]] است تا [[دوازده نفر]] زمام آن را در دست دارند، همگی آنان از قریش‌اند"<ref>{{متن حدیث|لَا يَزَالُ هَذَا الْإِسْلَامُ عَزِيزاً إِلَى اثْنَيْ عَشَرَ خَلِيفَةً كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ}}؛ صحیح مسلم، ج۶، ص۳؛ صحیح البخاری، ج۹، ص۱۴۷، ح۷۹.</ref>. و در جایی دیگر آورده است: "این [[دین]] پیوسته برپا خواهد بود تا [[قیامت]] [[قیام]] کند و بر شما [[دوازده خلیفه]] باشد که همگی از قریش‌اند"<ref>{{متن حدیث|لَا يَزَالُ الدِّينُ قَائِماً حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ وَ يَكُونَ عَلَيْكُمُ اثْنَا عَشَرَ خَلِيفَةً كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ}}؛ صحیح مسلم، ج۶، ص۴؛ دلائل الصدق لنهج الحق، ج۶، ص۲۶۴.</ref>.

*[[احمد بن حنبل]] در [[مسند]] خود از گفته [[پیامبر]]{{صل}} می‌نویسد: "امر [[اسلام]] همیشه [[نیکو]] خواهد بود تا [[دوازده خلیفه]] بیایند. آن‌گاه کلمه آهسته‌ای گفت که من آن را نشنیدم. از پدرم پرسیدم چه گفت؟ گفت: می‌فرماید: همه آنها از قریش‌اند"<ref>{{متن حدیث|لَا يَزَالُ هَذَا الْأَمْرُ صَالِحاً حَتَّى يَكُونَ اثْنَا عَشَرَ أَمِيراً ثُمَّ قَالَ كَلِمَةً لَمْ أَفْهَمْهَا فَقُلْتُ لِأَبِي مَا قَالَ قَالَ قَالَ كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ}}مسند احمدبن حنبل، ج۵، ص۹۷-۱۰۷؛ احقاق‌الحق و ازهاق‌الباطل، ج۱۳، ص۶؛ الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر{{ع}}، ص۱۷۹.</ref>.

*آنچه از جمع‌بندی این [[روایات]] به دست می‌آید چند نکته است:

#پس از [[پیامبر]]{{صل}} ۱۲ نفر خواهند بود.

*وی، آن‌گاه احتمال داده که دو نفر دیگر از خلفای [[دوازده‌گانه]]، المهتدی و الظاهر از [[حاکمان عباسی]] باشند، چون این دو نفر به [[عقیده]] [[سیوطی]]، افراد عادلی بوده‌اند!

*وی می‌افزاید: ولی دو نفر دیگر باقی مانده‌اند که باید [[منتظر]] آنان بمانیم، یکی از آن دو، [[مهدی]]{{ع}} است که از [[اهل بیت]]{{عم}} [[پیامبر]]{{صل}}  است<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۰؛ عبقات الانوار فی امامة الأئمة الأطهار، ج۴، ص۲۵۵.</ref>. نفر دوم را نیز مسکوت گذاشته و از وی نام نمی‌برد.

*'''نقد احتمال چهارم'''

*این احتمال گرچه اشکال عددی را ندارد، ولی از چند سو مخدوش است:

#[[فرقه]] [[امامیه]]، هیچ اختلافی در تعداد و [[تطبیق]] آن تعداد بر افراد ندارد.

#افرادی را که [[شیعه]] خلفای [[دوازده‌گانه]] می‌داند، در کتب [[اهل سنت]] نیز، وارد شده و دارای مستند [[روایی]] است.

==منابع==