ویژگیهای امامت: تفاوت میان نسخهها
←منابع
جز (جایگزینی متن - 'امامت الهی' به 'امامت الهی') |
(←منابع) |
||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
*معنا و مفهوم سخن [[حضرت صالح]]{{ع}} در این [[آیه]]، چنین است: همانا من نزد شما آمدهام تا جایگزین [[رهبران]] و [[حاکمان]] [[فاسد]] باشم و شما را در این زندگانی، [[رهبری]] کنم و زمام امور شما را به دست بگیرم و شما را از [[اطاعت]] [[مستکبران]] و [[مفسدان]] باز دارم. | *معنا و مفهوم سخن [[حضرت صالح]]{{ع}} در این [[آیه]]، چنین است: همانا من نزد شما آمدهام تا جایگزین [[رهبران]] و [[حاکمان]] [[فاسد]] باشم و شما را در این زندگانی، [[رهبری]] کنم و زمام امور شما را به دست بگیرم و شما را از [[اطاعت]] [[مستکبران]] و [[مفسدان]] باز دارم. | ||
*بنابراین [[امامت]] بر اساس مفهوم [[قرآنی]] آن عبارت است از: [[ریاست عامه]] در [[امور دنیا]] و [[دین]]، و یا چنانکه پیش از این گفتیم [[امامت]] یعنی: [[رهبری]] [[انسان]] در [[افعال]] اختیاری او به سوی کمال مقصود <ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[امامت در قرآن (کتاب)|امامت در قرآن]]، ص ۱۴-۲۲</ref>. | *بنابراین [[امامت]] بر اساس مفهوم [[قرآنی]] آن عبارت است از: [[ریاست عامه]] در [[امور دنیا]] و [[دین]]، و یا چنانکه پیش از این گفتیم [[امامت]] یعنی: [[رهبری]] [[انسان]] در [[افعال]] اختیاری او به سوی کمال مقصود <ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[امامت در قرآن (کتاب)|امامت در قرآن]]، ص ۱۴-۲۲</ref>. | ||
==مهمترین ویژگیهای [[امامت]] نزد [[شیعه]]== | |||
===[[امامت]]، منصبی [[الهی]]=== | |||
*در نگاه [[اسلامی]] [[شیعی]]، [[مقام امامت]]، منصبی [[الهی]] است؛ زیرا [[امامت]] و [[خلافت]] به معنای [[جانشینی]] از [[پیامبر]]{{صل}} است و همان گونه که [[پیامبر]]{{صل}} باید از سوی [[خدا]] [[تعیین]] و [[نصب]] شود، [[امام]] و [[جانشین]] او نیز باید از سوی [[خدا]] و البته توسط [[پیامبر]]{{صل}} [[تعیین]] و [[نصب]] شود. در اینجا نیز [[انتخاب]] و [[گزینش]] [[مردم]] و یا [[شورا]] یا [[اکثریت]] آرا بیمعناست، به گونهای که اگر همه [[مردم]] [[جهان]]، در یک [[انتخاب]] کاملاً [[آزاد]] شخصی مانند "[[مسیلمه کذاب]]" - همان کسی که به [[دروغ]] ادّعای [[پیامبری]] کرده بود - را به اتفاق آرا به [[پیامبری]] برگزینند و به [[پیامبر اسلام]] حتی یک [[رأی]] هم ندهند، نه [[مسیلمه کذاب]] [[پیامبر]] میشود و نه [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[نبوت]] و رسالتش را از دست میدهد. همین مطلب درباره [[نصب]] و [[گزینش امام]] و [[جانشین پیامبر]] نیز صادق است. | |||
*علتش این است که [[امام]]، همان [[وظایف]] و رسالتهای [[پیامبر]] جز [[منصب]] [[نبوّت]] و تلقّی [[وحی]] مستقیم و [[ابلاغ]] آن به [[مردم]] را بر عهده دارد. به همین [[دلیل]]، باید همچون [[پیامبر]] از دو ویژگی مهم [[علم]] و [[عصمت]] برخوردار باشد، که شرح اجمالی آن چنین است<ref>شرح تفصیلی دو صفت علم و عصمت به زودی میآید.</ref>: | |||
#[[امام]]، گذشته از آنکه [[علم]] و [[دانش]] خویش را از افراد عادی فرا نمیگیرد بلکه [[علم]] او نیز [[خدادادی]] و موهبتی (و یا [[علم لدنی]]) است، باید عالمترین فرد عصر خویش و آگاهترین از میان [[عالمان]] زمان خود به مسائل اصول و [[فروع دین]] بوده و بر [[تفسیر]] و [[تاویل]] کامل [[قرآن کریم]] توانا باشد، تا بتواند بیانگر [[معارف]] و [[احکام دین]] بوده و پاسخگوی کلیه نیازهای [[علمی]] و [[معنوی]] [[امّت]] باشد؛ زیرا [[امام]] و [[خلیفه مسلمین]] بدون داشتن چنین [[علم]] و [[آگاهی]] گسترده و فراگیر، [[قادر]] به انجام رسالتها و مسئولیتهای بجا مانده از [[پیامبر]]{{صل}} نبوده و در نتیجه، [[مسلمانان]] به یکباره پس از [[ارتحال پیامبر]]{{صل}} با خلأ [[رهبری]] پیامبرگونه روبرو میشوند و دچار [[انحطاط]] [[فکری]] و [[دینی]] و [[سیر]] قهقرایی میگردند<ref>چنانکه به دلیل کنار زدن وصی و جانشین به حق و بلافصل پیامبر{{صل}} علی{{ع}} و ائمه پس از او، از کرسی امامت و خلافت، تا حدود زیادی جامعه اسلامی دچار این انحطاط فکری - فرهنگی و سیر قهقرایی شده است!</ref>. | |||
#[[امام]] باید همچون [[پیامبر]]{{صل}} از هرگونه [[گناه]]، [[خطا]] و [[اشتباه]] پیراسته بوده و از "[[مقام عصمت]]" به تمام معنا و مراتب آن برخوردار باشد؛ زیرا بدون برخورداری از "[[عصمت]]" نمیتواند مورد [[اعتماد]] [[مردم]] قرار گیرد و [[مردم]] [[مسلمان]] به شیوههای عملی و [[کردار]] و [[رفتار]] او تأسّی جویند و او را [[سرمشق]] و الگوی خود در [[زندگی]] و [[رفتار]] [[دینی]] قرار دهند. در حالی که سخت [[نیازمند]] به چنین [[الگو]] و سرمشقی در [[زندگی]] و [[رفتار]] [[دینی]] هستند و بلکه میتوان گفت نیاز [[مردم]] به شیوه [[رفتار]] پیامبرگونه [[امام]] و [[جانشین پیامبر]]{{صل}} برای [[الگوگیری]]، اگر بیشتر از نیازشان به گفتار و [[سیره]] قولی او نباشد، کمتر نیست. به همین [[دلیل]]، با وجود [[عصمت]] است که همه گفتار و [[رفتار]] [[امام]]{{ع}} [[حجّت شرعی]] بوده و بدون هیچگونه تردید و دغدغهای لازمالاجرا میباشد<ref>چنانکه آیه «اولی الامر» (سوره نساء، آیه ۵۴) نیز که اطاعت صاحبان امر یعنی جانشینان [[پیامبر]]{{صل}} را بدون چون و چرا و مطلق واجب میداند، اقتضا دارد که [[امام]] و خلیفه پس از پیامبر{{صل}} نیز معصوم باشد. (ر.ک: المیزان، ج۴، ص۳۹۱ - ۳۹۳؛ تفسیر کبیر، فخر رازی، ج۱۰، ص۱۴۳ - ۱۴۴).</ref>. | |||
*با توجه به این [[ویژگیهای امام]] که امری درونی و مخفی بوده و تشخیص آن از توان [[بشر]] عادی خارج است، [[ضرورت]] دارد که خود [[خداوند متعال]]، فرد یا افراد دارای این ویژگیها و [[شایسته]] برای [[امامت]] و [[رهبری]] بر [[امت]] [[مسلمان]] را معرفی و [[نصب]] کند. [[راز]] پافشاری [[شیعه]] بر منصبی [[الهی]] بودن [[امامت]] - همچون [[نبوّت]] - و [[ضرورت نصب]] و [[گزینش امام]] توسط [[خدا]] و [[پیامبر]]{{صل}}، در همین نهفته است که امامِ مناسب این [[جایگاه]] و با این ویژگیها را جز [[خدا]] و رسولش نمیشناسند و لذا [[مردم]] صلاحیت [[نصب]] و [[گزینش امام]] را ندارند. | |||
*[[گواه]] این سخن، همان جریانی است که در آغاز [[رسالت پیامبر]] اکرم{{صل}} رخ داد. هنگامی که آن [[حضرت]]، قبیلهای از [[قبایل]] [[عرب]] را به [[آیین]] خویش فراخواند، آنان گفتند: اگر ما در دینت از تو [[پیروی]] کرده و به تو [[ایمان]] آوریم و به دنبال آن [[خداوند]] تو را بر مخالفانت [[پیروز]] گرداند، آیا میپذیری که پس از شما [[رهبری]] بر [[دین]] و [[امت]] تو از آنِ ما باشد؟ آن [[حضرت]] فرمود: این امر از آنِ خداست و آن را در هر جا و برای هر کسی که بخواهد قرار میدهد<ref>سیرة ابن هشام، ج۲، ص۳۲؛ السیرة الحلبیة؛ برهانالدین علی بن ابراهیم حلبی، ج۲، ص۳.</ref><ref>[[عبدالله ابراهیمزاده آملی|ابراهیمزاده آملی، عبدالله]]، [[ امامت و رهبری - ابراهیمزاده آملی (کتاب)| امامت و رهبری]]، ص:۳۳-۳۵.</ref> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[پرونده:11246.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[امامت در قرآن (کتاب)|'''امامت در قرآن''']] | * [[پرونده:11246.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[امامت در قرآن (کتاب)|'''امامت در قرآن''']] | ||
* [[پرونده:1100439.jpg|22px]] [[عبدالله ابراهیمزاده آملی|ابراهیمزاده آملی، عبدالله]]، [[ امامت و رهبری - ابراهیمزاده آملی (کتاب)| '''امامت و رهبری''']] | |||
==پانویس== | ==پانویس== |