|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <div class="boxTitle"><big>'''[[آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)|آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟]]'''</big></div> | | <div class="boxTitle"><big>'''[[آیا قیام سید حسنی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)|آیا قیام سید حسنی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟]]'''</big></div> |
| <gallery mode="packed" widths=90px heights=90px perrow=3 caption="پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر آنان در ذیل دیده می‌شود:"> | | <gallery mode="packed" widths=90px heights=90px perrow=3 caption="پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر آنان در ذیل دیده می‌شود:"> |
| {{ستون-شروع|2}} | | {{ستون-شروع|2}} |
| پرونده:1368171.jpg|''[[سید محمد صدر|صدر]]''|link=سید محمد صدر | | پرونده:7474646.jpg|''[[نجم‌الدین طبسی|طبسی]]''|link=نجم‌الدین طبسی |
| پرونده:11046759983.jpg||''[[محمد محمدی ری‌شهری|ری‌شهری]]''|link=محمد محمدی ری‌شهری | | پرونده:11046759983.jpg||''[[محمد محمدی ری‌شهری|ری‌شهری]]''|link=محمد محمدی ری‌شهری |
| پرونده:151879.jpg||95px|''[[نصرت‌الله آیتی|آیتی]]''|link=نصرت‌الله آیتی | | پرونده:152012.jpg||95px|''[[محمد محمدی اشتهاردی|اشتهاردی]]''|link=محمد محمدی اشتهاردی |
| پرونده:Pic661.jpg|''[[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور]]''|link=علی اکبر مهدی‌پور | | پرونده:783993038.jpg|''[[قنبر علی صمدی|صمدی]]''|link=قنبر علی صمدی |
| پرونده:136863.JPG||''[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان]]''|link=خدامراد سلیمیان | | پرونده:11236.jpg||''[[محمد شهبازیان|شهبازیان]]''|link=محمد شهبازیان |
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
| </gallery> | | </gallery> |
|
| |
|
| *از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] [[حضرت مهدی]]{{ع}}، [[خروج]] سرداری از [[اهل]] [[یمن]] است که [[مردم]] را به [[حق]] و [[عدل]] [[دعوت]] می‌کند. در مصادر [[شیعه]]، [[روایات]] فراوانی در این باره وجود دارد، منتها [[روایات]] [[قیام یمانی]] بر چند دسته‌اند: | | *یکی از قیام‌های [[در آستانۀ ظهور]]، قیامی است که با [[پرچم‌داری]] شخصی به نام [[سید حسنی]] صورت می‌گیرد و از نشانه‌های مشهور دربارۀ [[ظهور]] به شمار می‌رود. [[سید حسنی]] [[جوان]] خوش صورتی است که از طرف دیلم و [[قزوین]] [[خروج]] می‌نماید و ظاهراً از [[اولاد]] [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} است. |
| *دسته‌ای از [[روایات]] فقط به اصل [[قیام یمانی]] پرداخته‌اند، از جمله: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|خُرُوجُ الثَّلَاثَةِ الْخُرَاسَانِيِّ وَ السُّفْيَانِيِّ وَ الْيَمَانِيِّ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ فِي شَهْرٍ وَاحِدٍ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ وَ لَيْسَ فِيهَا رَايَةٌ بِأَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِّ يَهْدِي إِلَى الْحَقِ}}.
| | *دو نظریه در مورد [[قیام سید حسنی]] وجود دارد، برخی آن را [[اثبات]] و برخی دیگر آن را رد می‌کنند. |
| *دسته دوم، [[قیام یمانی]] را از [[نشانه‌های ظهور]] دانسته‌اند: از جمله [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|خَمْسٌ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ مِنَ الْعَلَامَاتِ الصَّيْحَةُ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ وَ خُرُوجُ الْيَمَانِيِّ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ}}.
| | *الف) اکثر کسانی که می‌گویند [[قیام سید حسنی]] از [[نشانه‌های ظهور]] [[امام مهدی]]{{ع}} است به یک [[روایت]] [[استدلال]] می‌کنند و آن اینکه [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: «وقتی [[فرزندان عباس]] با هم [[اختلاف]] کنند و [[سلطنت]] آنان [[سست]] شود، شامی و [[یمانی]] [[ظهور]] می‌کنند و [[سید حسنی|حسنی]] به حرکت درمی‌آید و [[امام مهدی]]{{ع}} از [[مدینه]] به [[مکه]] می‌آید و از [[خداوند]] اجازه [[ظهور]] می‌طلبد. آنگاه برخی از [[موالی]]([[دوستان]] و [[یاران]]) او این خبر را برای [[سید حسنی|حسنی]] می‌برند و او بر [[خروج]]، پیش‌دستی می‌کند؛ اما [[اهل مکه]] او را می‌کشند و سرش را برای شامی می‌فرستند؛ در این زمان، [[امام مهدی]]{{ع}} [[آشکار]] می‌شود و [[مردم]] با او [[بیعت]] می‌کنند». |
| *دسته دیگر [[قیام یمانی]] را از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] دانسته‌اند. در دو [[روایت]] به حتمی بودن [[قیام یمانی]] تصریح شده است: [[روایت]] اول از [[امام صادق]]{{ع}}: {{متن حدیث|النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْيَمَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ يَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ}}. در بررسی این [[روایت]] باید گفت: اولاً [[سند]] این [[روایت]] [[ضعیف]] است. ثانیاً این [[روایت]] در کتاب‌های [[روایی]] دیگر از جمله [[بحارالانوار]] و [[اثبات الهداة]] نیز [[نقل]] شده است، ولی عبارتی که دلالت بر حتمی بودن [[قیام یمانی]] دارد ـ{{متن حدیث|مِنَ الْمَحْتُومِ}}ـ در [[روایت]] آن دو [[کتاب ذکر]] نشده است، بر این اساس برای [[استدلال]] بر حتمی بودن [[قیام یمانی]] نمی‌توان به آن [[استدلال]] کرد.
| | *از بررسی این [[روایت]] به چند مطلب می‌توان پی برد: |
| * [[حدیث]] دوم را [[عمر بن حنظله]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: {{متن حدیث|قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْیَمَانِیُّ وَ السُّفْیَانِیُّ وَ الصَّیْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَیْدَاء}}.
| | #حركت [[سید حسنی]] یكی از [[علائم ظهور]] است. |
| *در کافی و [[الغیبة]] [[نعمانی]] نیز همین [[روایت]] [[نقل]] شده است؛ اما در این دو کتاب واژۀ {{متن حدیث|مَحْتُومَات}} وجود ندارد. از آنجا که هر سه، [[روایت]] را از [[عمر بن حنظله]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده‌اند، نمی‌توان آن را بیش از یک [[حدیث]] دانست. [[روایت]] [[نعمانی]] [[سند]] معتبری ندارد، اما [[روایت]] کافی معتبر است، هم‌چنان‌که به نظر می‌رسد، [[نقل]] [[شیخ صدوق]] نیز از نظر سندی اطمینان‌پذیر است. بنابراین، در برابر ما یک [[روایت]] با دو نقلِ متفاوت وجود دارد: در یک [[نقل]] {{متن حدیث|خَمْسُ عَلَامَاتٍ قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِم}} است و در [[نقل]] دیگر {{متن حدیث|قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ}}. به لحاظ [[سند روایت]]، [[سند روایت]] کافی از [[سند روایت]] [[کمال الدین]] معتبرتر است زیرا در [[سند]] [[کمال الدین]] [[حسین]] بن [[حسن]] بن ابان وجود دارد که در کتاب‌های رجالی قدما توثیق نشده است، هرچند ابن [[داود]] وی را توثیق کرده است.
| | #دو حركت توسط [[سید حسنی]] آغاز می‌شود، یكی از آنها پیش از [[خروج]] و دیگری [[پس از ظهور]] اتفاق می‌افتد. |
| *علاوه بر اینکه مسألۀ تقسیم [[نشانه‌های ظهور]] به حتمی و غیرحتمی، آن‌قدر [[مسلم]] بوده است که گاهی [[اصحاب ائمه]]{{عم}} از حتمی یا غیرحتمی بودن برخی از [[نشانه‌ها]] سؤال می‌کردند. این سؤالات نشان‌دهنده [[مسلم]] بودن اصل تقسیم [[نشانه‌ها]] به حتمی و غیرحتمی است. در حالی که [[نقل]] نشده یکی از [[اصحاب]] در مورد حتمی بودن [[قیام یمانی]] سؤال کند. از میان [[نشانه‌های ظهور]] معمولاً پنج علامت در کنار هم ذکر می‌شوند و گاهی این پنج علامت به حتمیت توصیف شده‌اند، مثلاً [[ابوحمزه ثمالی]] می‌گوید: از [[امام باقر]]{{ع}} سؤال کردم: آیا [[خروج سفیانی]] از حتمیات است؟ فرمودند: {{متن حدیث|نَعَمْ وَ النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ طُلُوعُ الشَّمْسِ مِنْ مَغْرِبِهَا مَحْتُومٌ وَ اخْتِلَافُ بَنِی الْعَبَّاسِ فِی الدَّوْلَةِ مَحْتُومٌ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ مَحْتُومٌ وَ خُرُوجُ الْقَائِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ مَحْتُومٌ}}. البته با این همه برخی از [[دانشمندان]] قائل به حتمی بودن [[قیام یمانی]] هستند.
| | #مبدأ این حركت مشخص نیست، اما در ادامه، به مكه منتهی می‌شود. البته برخی شروع این حركت را از مكه و به [[انگیزه]] [[خروج]] می‌دانند كه با ظاهر [[روایت]] سازگار نیست. |
| *آنچه از مجموع [[روایات]] متعددی که دربارۀ [[یمانی]] وارد شده است به [[دست]] می‌آید، در مورد [[قیام یمانی]] دو دیدگاه وجود دارد بسیاری از [[دانشمندان]] [[قیام یمانی]] را از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] می‌دانند، چنانچه معروف و مشهور نیز همین است ولی در مقابل برخی از [[دانشمندان]] [[دلایل]] حتمی بودن [[قیام یمانی]] را کامل نمی‌دانند. البته فراوانی روایاتی که در مورد [[قیام یمانی]] وارد شده به حدی است که می‌توان گفت: اصل حرکت و [[قیام یمانی]] دارای [[دلیل]] معتبر است، لکن دیگر خصوصیات و ویژگی‌های مربوط به او و جزئیات دیگر، با رعایت [[ضوابط سندی]] قابل [[اثبات]] نیست. بر فرض که عباراتِ [[روایات]] رمزی باشند، حرکت [[یمانی]] سمبلی از یک [[قیام]] بر [[حق]] در مقابل [[انحراف]] و [[گمراهی]] موجود در دوران [[غیبت]] خواهد بود. | | #زمان حركت [[سید حسنی|حسنی]] بسیار نزدیک به [[زمان ظهور]] [[حضرت]] است؛ زیرا، در [[روایت]] بیان شده است [[خروج]] می‌كند و كشته می‌شود و سپس [[امام]] [[ظهور]] می‌كند. |
| | # [[سید حسنی]] شخصیتی مثبت بوده و حركت وی بر [[حق]] است. |
| | # [[سرنوشت]] [[سید حسنی]] این است كه به [[دست]] [[مردم]] مكه كشته شده و سرش برای [[سفیانی]] فرستاده می‌شود. |
| | *ب) کسانی که این موضوع را رد کردند بر این باورند که در [[روایت]] [[امام صادق]]{{ع}} اشکالاتی وجود دارد؛ از جمله اینکه: |
| | #برگشت [[حکومت]] [[عباسیان]] یا تشکیل [[حکومتی]] به نام آنان در [[آخرالزمان]] بر هیچ [[دلیل]] و قرینه [[درستی]] [[استوار]] نیست. |
| | #اینکه [[امام مهدی]]{{ع}} پس از آمدن از [[مدینه]] به [[مکه]]، تازه اجازه [[ظهور]] بخواهد. |
| | #پیش دستی [[سید حسنی|حسنی]] برای [[قیام]] در برابر [[امام مهدی]]{{ع}}. |
| | # [[کشته شدن حسنی]] به [[دست]] [[اهل مکه]] و فرستادن سر او برای شامی؛ زیرا فرستادن سر مقتول، مربوط به [[تاریخ]] [[صدر اسلام]] است، نه [[آخر الزمان]]. |
| | *در واقع این پیشینه دربارۀ [[احادیث]] مربوط به [[سید حسنی|حسنی]] و مهم‌تر از آن، [[ضعف]] منبع و [[سند]] و متن این [[احادیث]]، چنین نتیجه می‌دهد که [[قیام حسنی]] [[قبل از ظهور]]، چیزی نیست که بتوان به شیؤۀ [[علمی]]، آن را [[اثبات]] کرد. |
| | *در نتیجه دربارۀ [[قیام سید حسنی]] دو نظریه وجود دارد: یکی اینکه، [[قیام سید حسنی]] از [[نشانه‌های ظهور]] به شمار می‌رود. نظریه دیگر اینکه، به [[دلیل]] [[ضعف]] سندی و دلالت [[ضعیف]] [[روایت]] مذکور و نیز [[روایات]] مربوط به [[سید حسنی]]، نمی‌توان [[قیام سید حسنی]] را [[اثبات]] کرد. |
|
| |
|
| <div class="readmoreButton">[[آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)|'''ادامه''']]</div> | | <div class="readmoreButton">[[آیا قیام سید حسنی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)|'''ادامه''']]</div> |
