پرش به محتوا

تضرع: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[تضرع (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[تضرع (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
==مقدمه==
*{{متن قرآن|وَاذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ وَلَا تَكُنْ مِنَ الْغَافِلِينَ}}<ref>«و پروردگارت را در دل خود به لابه و ترس و بی‌بانگ بلند در گفتار، سپیده‌دمان و دیرگاه عصرها  یاد کن و از غافلان مباش!» سوره اعراف، آیه ۲۰۵.</ref>
[[تضرّع]] و [[زاری]] یک [[انسان]] در مقابل انسان دیگر کاری [[شایسته]] و [[زیبا]] نیست، زیرا این کار [[کرامت انسانی]] [[فرد]] را خدشه‌دار می‌سازد. اما همین عمل در برابر [[خدای بزرگ]] [[پسندیده]] و مطلوب است. [[خدای متعال]] از ما خواسته است که با حالت مسکنت و [[بیچارگی]] او را بخوانیم: {{متن قرآن|ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً}}<ref>«پروردگارتان را به لابه و نهانی بخوانید» سوره اعراف، آیه ۵۵.</ref>. از این‌روست که [[امام سجاد]]{{ع}} هم به ما می‌آموزد که در مقابل [[خدا]] تضرّع داشته باشیم و خود را در مقابل او حقیر و [[ذلیل]] بدانیم: {{متن حدیث|وَ افْعَلْ بِي فِعْلَ عَزِيزٍ تَضَرَّعَ‏ إِلَيْهِ‏ عَبْدٌ ذَلِيلٌ فَرَحِمَهُ}}<ref>دعای ۳۱.</ref>؛ «ای [[خداوند]]، با من همانند پیروزمندی [[رفتار]] کن که بنده‌ای ذلیل در برابرش زاری می‌کند و آن پیروزمند بر او [[رحمت]] می‌آورد».
==نکات==
[[تضرع]] در برابر خدا جلب کننده [[رحمت الهی]] است<ref>دعای ۳۱ و نیز: نیایش سیزدهم.</ref> و باعث [[نجات]] انسان می‌شود: «ای خداوند، [[غضب]] تو را جز [[حلم]] تو فرو نمی‌نشاند و [[سخط]] تو را جز [[عفو]] تو باز نمی‌گرداند و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز تضرّع به درگاه تو و زاری در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌و‌هشتم.</ref>.
تضرع از ضرع به معنای اظهار [[ذلت]] و [[ضعف]] است هنگامی که بر [[انسان]] مصیبتی وارد می‌شود در آغاز به صورت پنهانی [[نجات]] خود را از [[خدا]] می‌خواهد؛ اما با شدت یافتن [[مصیبت]] و [[ظهور]] آثار [[ناامیدی]] و [[انقطاع]] از اسباب بدون [[نگرانی]] از اطلاع دیگران به صورت علنی و [[آشکار]] [[خداوند]] را می‌خواند و این همان تضرع است که در بعضی [[آیات]] مقابل خفیه قرار گر فته است ([[علامه طباطبائی]] درتفسیر [[المیزان]] ج ۷ ص ۱۳۳ این گونه می‌نویسد. به‌طوری که راغب در مفردات [ص ۳۰۴] گفته "تضرع" به معنای اظهار ضراعت و [[درماندگی]] است به همین جهت در مقابل آن، "خفیة" را به کار برده که معنای پوشیدگی است. بنا بر این، [[ تضرع]] در [[دعا]] عبارت است از اظهار و علنی ساختن آن، و خفیه در آن عبارت است از اخفا و [[نهان]] داشتن آن. ودو واژه "تضرع" و "خفیه" مطلب را از جهتی دیگر نیز تعمیم می‌دهد و آن همان کوچکی و بزرگی [[مصیبت]] است. روی این حساب معنای [[آیه]] این است که: [[خدای تعالی]] [[نجات دهنده]] از هر [[مصیبت]] و گرفتاری است، چه زمینی و چه دریایی، چه کوچک و چه بزرگ.)<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۹۷.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
امام سجاد{{ع}} همان‌طور که از تضرّع در مقابل خدا بسان یک [[ارزش]] یاد می‌کند از تضرع و زاری در مقابل دیگران به خدا [[پناه]] می‌برد: «ای خداوند، چنان کن که به هنگام [[ضرورت]] به نیروی تو بتازم و به هنگام نیاز از تو [[یاری]] خواهم و به هنگام مسکنت به درگاه تو تضرّع کنم. و مرا میازمای که به هنگام [[اضطرار]] از جز تویی یاری جویم و به هنگام [[بینوایی]] به پیشگاه جز تویی [[خاضع]] شوم و به هنگام [[ترس]] در برابر جز تویی تضرع کنم، تا آنگاه مستحق [[خذلان]] و منع و [[اعراض]] تو گردم»<ref>نیایش بیستم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۵۶.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==


==منابع==
==منابع==
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]


==پانویس==
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}


[[رده:تضرع]]
[[رده:تضرع]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:مدخل]]
۷۳٬۲۶۲

ویرایش