باقیات الصالحات: تفاوت میان نسخهها
←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
عرفا و اخلاقپژوهان در تفسیر آن به [[اخلاص]] در عمل و [[صداقت]] در [[نیّت]]،<ref>حقائق التفسیر، ج ۱، ص ۴۱۱؛ لطائف الاشارات، ج ۴، ص ۶۸.</ref> [[خیرخواهی]] برای [[خلق]]،<ref> حقائق التفسیر، ج ۱، ص ۴۱۱.</ref> [[علم]] و [[آزادگی]] و [[فضایل اخلاقی]]،<ref>جامع السعادات، ج ۲، ص ۳۵۹؛ المحجة البیضاء، ج ۶، ص ۱۲۴.</ref> امور ماندنی پس از [[مرگ]] <ref>المحجة البیضاء، ج ۶، ص ۱۲۴؛ جامع السعادات، ج ۲، ص ۳۶۰.</ref> و کارهای مطابق با [[حکم عقل]] <ref>بیان السعاده، ج ۲، ص ۴۶۶.</ref> اشاره کردهاند که به رغم [[اختلاف]] در تعبیر همگی نمایانگر [[عمومیت]] [[آیه]] بوده، با [[تفسیر]] مشهور منافاتی ندارد. در روایتی منسوب به [[امام صادق]]{{ع}} نیز [[باقیات الصالحات]] با رویکردی [[اخلاقی]] و [[عرفانی]] به آموزه [[توحید]] که همانند [[خداوند]]، جاودان است تفسیر شده است.<ref>حقائق التفسیر، ج ۱، ص ۴۱۱.</ref> | عرفا و اخلاقپژوهان در تفسیر آن به [[اخلاص]] در عمل و [[صداقت]] در [[نیّت]]،<ref>حقائق التفسیر، ج ۱، ص ۴۱۱؛ لطائف الاشارات، ج ۴، ص ۶۸.</ref> [[خیرخواهی]] برای [[خلق]]،<ref> حقائق التفسیر، ج ۱، ص ۴۱۱.</ref> [[علم]] و [[آزادگی]] و [[فضایل اخلاقی]]،<ref>جامع السعادات، ج ۲، ص ۳۵۹؛ المحجة البیضاء، ج ۶، ص ۱۲۴.</ref> امور ماندنی پس از [[مرگ]] <ref>المحجة البیضاء، ج ۶، ص ۱۲۴؛ جامع السعادات، ج ۲، ص ۳۶۰.</ref> و کارهای مطابق با [[حکم عقل]] <ref>بیان السعاده، ج ۲، ص ۴۶۶.</ref> اشاره کردهاند که به رغم [[اختلاف]] در تعبیر همگی نمایانگر [[عمومیت]] [[آیه]] بوده، با [[تفسیر]] مشهور منافاتی ندارد. در روایتی منسوب به [[امام صادق]]{{ع}} نیز [[باقیات الصالحات]] با رویکردی [[اخلاقی]] و [[عرفانی]] به آموزه [[توحید]] که همانند [[خداوند]]، جاودان است تفسیر شده است.<ref>حقائق التفسیر، ج ۱، ص ۴۱۱.</ref> | ||
باقیاتالصالحات در عرف [[عامه]] [[مسلمانان]] در معنایی محدودتر از آنچه گذشت یعنی آثار [[نیک]] عام المنفعه (مانند ساختن [[مسجد]]، مدرسه و...) به کار میرود. این اصطلاح به نوشتههای برخی [[فقها]] و [[اخلاق]] پژوهان نیز [[راه]] یافته است.<ref>معراج السعاده، ص ۳۳۳؛ جامع الشتات، ج ۴، ص۱۳۱؛ المغنی، ج ۲، ص ۴۲۸؛ صحیح مسلم، ج ۱، ص ۹۰.</ref> [[ابن عربی]] با اشاره به همین معنا در تفسیر باقیات الصالحات به روایتی از [[رسول خدا]]{{صل}} [[استشهاد]] میکند که میفرماید: [[نامه]] [[اعمال انسان]] جز در مورد خدمات [[مالی]] ماندگار، [[علم]] و [[دانش]] گسترده شده میان [[مردم]] که از آن بهره [[برده]] میشود و فرزند [[صالح]] با [[مرگ]] وی بسته میشود،<ref>رحمة من الرحمن، ج ۳، ص ۱۵؛ کنز العمال، ج ۱۵، ص ۹۵۲.</ref> افزون بر این در روایاتی پرشمار، [[قرآنی]] که [[انسان]] از خود باقی بگذارد و [[تلاوت]] شود، نهر آبی که جاری کند، مسجد و کاروانسرایی که بسازد، نهالی که بکارد، روش نیکویی که پایهگذاری کند (سنة حسنة) و [[وقف]] به عنوان کارهایی یاد شده است که بهرهاش پس از مرگ به انسان میرسد؛<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۱۸۵؛ الخصال، ص۱۵۱، ۳۲۳؛ کنزالعمال، ج ۱۵، ص ۹۵۲ ـ ۹۵۶.</ref> ولی در هیچ یک از این [[روایات]] از موارد یاد شده به عنوان باقیات الصالحات یاد نشده، هر چند در عموم آن داخل است. | باقیاتالصالحات در عرف [[عامه]] [[مسلمانان]] در معنایی محدودتر از آنچه گذشت یعنی آثار [[نیک]] عام المنفعه (مانند ساختن [[مسجد]]، مدرسه و...) به کار میرود. این اصطلاح به نوشتههای برخی [[فقها]] و [[اخلاق]] پژوهان نیز [[راه]] یافته است.<ref>معراج السعاده، ص ۳۳۳؛ جامع الشتات، ج ۴، ص۱۳۱؛ المغنی، ج ۲، ص ۴۲۸؛ صحیح مسلم، ج ۱، ص ۹۰.</ref> [[ابن عربی]] با اشاره به همین معنا در تفسیر باقیات الصالحات به روایتی از [[رسول خدا]]{{صل}} [[استشهاد]] میکند که میفرماید: [[نامه]] [[اعمال انسان]] جز در مورد خدمات [[مالی]] ماندگار، [[علم]] و [[دانش]] گسترده شده میان [[مردم]] که از آن بهره [[برده]] میشود و فرزند [[صالح]] با [[مرگ]] وی بسته میشود،<ref>رحمة من الرحمن، ج ۳، ص ۱۵؛ کنز العمال، ج ۱۵، ص ۹۵۲.</ref> افزون بر این در روایاتی پرشمار، [[قرآنی]] که [[انسان]] از خود باقی بگذارد و [[تلاوت]] شود، نهر آبی که جاری کند، مسجد و کاروانسرایی که بسازد، نهالی که بکارد، روش نیکویی که پایهگذاری کند (سنة حسنة) و [[وقف]] به عنوان کارهایی یاد شده است که بهرهاش پس از مرگ به انسان میرسد؛<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۱۸۵؛ الخصال، ص۱۵۱، ۳۲۳؛ کنزالعمال، ج ۱۵، ص ۹۵۲ ـ ۹۵۶.</ref> ولی در هیچ یک از این [[روایات]] از موارد یاد شده به عنوان باقیات الصالحات یاد نشده، هر چند در عموم آن داخل است.<ref>[[سید عبدالرسول حسینیزاده|حسینیزاده، سید عبدالرسول]]، [[باقیاتالصالحات (مقاله)|مقاله «باقیاتالصالحات»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
==ویژگیها و پیامدها== | ==ویژگیها و پیامدها== |