پرش به محتوا

هوشیاری: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - 'باقی' به 'باقی'
جز (جایگزینی متن - 'نادرست' به 'نادرست')
جز (جایگزینی متن - 'باقی' به 'باقی')
خط ۴۰: خط ۴۰:
*براین اساس، می‌‌توان گفت که نه تنها [[وظیفه]] [[دانش]] [[اخلاق]] همین تبدیل رذائل به [[فضائل]] است، که [[پیامبران]] نیز برای آن [[مبعوث]] شده‌اند که [[نفوس]] را مهذّب ساخته رذائل را از آن بزدایند، و [[فضائل]] را بر جایش نشانند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۱۷۵.</ref>.
*براین اساس، می‌‌توان گفت که نه تنها [[وظیفه]] [[دانش]] [[اخلاق]] همین تبدیل رذائل به [[فضائل]] است، که [[پیامبران]] نیز برای آن [[مبعوث]] شده‌اند که [[نفوس]] را مهذّب ساخته رذائل را از آن بزدایند، و [[فضائل]] را بر جایش نشانند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۱۷۵.</ref>.
*این مطلب در [[قرآن کریم]] هم برای عموم [[انبیاء]]{{عم}}‌‌، و هم در خصوص [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به‌وضوح آمده است: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است‌"سوره حدید، آیه ۲۵.</ref> و {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب) ، پیامبری از خود آنان برانگیخت که بر ایشان آیاتش را می‌خواند و آنها را پاکیزه می‌گرداند و به آنان کتاب (قرآن) و فرزانگی می‌آموزد و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره جمعه، آیه ۲.</ref>.
*این مطلب در [[قرآن کریم]] هم برای عموم [[انبیاء]]{{عم}}‌‌، و هم در خصوص [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به‌وضوح آمده است: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است‌"سوره حدید، آیه ۲۵.</ref> و {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«اوست که در میان نانویسندگان (عرب) ، پیامبری از خود آنان برانگیخت که بر ایشان آیاتش را می‌خواند و آنها را پاکیزه می‌گرداند و به آنان کتاب (قرآن) و فرزانگی می‌آموزد و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره جمعه، آیه ۲.</ref>.
*آری! [[تهذیب نفس]] و تبدیل رذائل به [[فضائل]]، در شمار کارهای دشوار برشمرده شده؛ از همین رو به عنوان [[جهاد]] بزرگ از آن یاد می‌‌شود. به این [[حدیث نبوی]] بنگرید: "آفرین بر گروهی که [[جهاد]] اصغر را گذراندند و [[جهاد اکبر]] بر آنان [[باقی]] ماند!. جهادگران باز پرسیدند: ای [[پیامبر خدا]]! [[جهاد اکبر]] کدام است؟؛ و ایشان فرمودند: [[جهاد]] با [[نفس]]!"<ref>{{متن حدیث|مَرْحَباً بِقَوْمٍ‌ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِيَ عَلَيْهِمُ الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْسِ}}؛ بحار الأنوار، ج۷، ص۶۵.</ref>.
*آری! [[تهذیب نفس]] و تبدیل رذائل به [[فضائل]]، در شمار کارهای دشوار برشمرده شده؛ از همین رو به عنوان [[جهاد]] بزرگ از آن یاد می‌‌شود. به این [[حدیث نبوی]] بنگرید: "آفرین بر گروهی که [[جهاد]] اصغر را گذراندند و [[جهاد اکبر]] بر آنان باقی ماند!. جهادگران باز پرسیدند: ای [[پیامبر خدا]]! [[جهاد اکبر]] کدام است؟؛ و ایشان فرمودند: [[جهاد]] با [[نفس]]!"<ref>{{متن حدیث|مَرْحَباً بِقَوْمٍ‌ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِيَ عَلَيْهِمُ الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْسِ}}؛ بحار الأنوار، ج۷، ص۶۵.</ref>.
*امّا همان‌گونه که در مَثَل آمده است: {{متن حدیث|أَفْضَلُ‌ الْأَعْمَالِ‌ أَحْمَزُهَا}} <ref>"[[برترین]] [[کارها]]، سخت‌ترین و تلخ‌ترین آنها است"</ref>؛ ازاین‌رو [[تهذیب نفس]]، ارزشمندترین کارهاست، چه سخت‌ترین [[کارها]] می‌‌باشد. [[حضرت حق]] نیز [[آدمی]] را تنها برای همین آفریده، که با پشت سرگذاردن آن [[جهاد]]، به این مقصود نائل آید: {{متن قرآن|فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا}}<ref>«پس هر کس به لقای پروردگارش امید دارد باید کاری شایسته کند و در پرستش پروردگارش هیچ کس را شریک نسازد» سوره کهف، آیه ۱۱۰.</ref>.
*امّا همان‌گونه که در مَثَل آمده است: {{متن حدیث|أَفْضَلُ‌ الْأَعْمَالِ‌ أَحْمَزُهَا}} <ref>"[[برترین]] [[کارها]]، سخت‌ترین و تلخ‌ترین آنها است"</ref>؛ ازاین‌رو [[تهذیب نفس]]، ارزشمندترین کارهاست، چه سخت‌ترین [[کارها]] می‌‌باشد. [[حضرت حق]] نیز [[آدمی]] را تنها برای همین آفریده، که با پشت سرگذاردن آن [[جهاد]]، به این مقصود نائل آید: {{متن قرآن|فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا}}<ref>«پس هر کس به لقای پروردگارش امید دارد باید کاری شایسته کند و در پرستش پروردگارش هیچ کس را شریک نسازد» سوره کهف، آیه ۱۱۰.</ref>.
*کوتاه سخن آنکه [[تربیت نفس]] نیز همچون [[آموزش]] آن می‌‌باشد، چه همان‌گونه که [[آدمی]] می‌‌تواند خود را از [[چاه]] سیاه و ظلمانی [[جهل]] به مرتبه‌ای بلند و [[نورانی]] از [[علم]] رهنمون شود، و بالاتر از آن به مراتبی از عرفان - که سخت ارجمندتر از [[دانش]] است - نائل شود، به همان ترتیب می‌‌تواند از گنداب رذائل به [[بهشت]] [[فضائل]] روکند، تا سرانجام به [[مقام قرب]] او - جلَّ وعلا! - رسد: {{متن قرآن|إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ * فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ}}<ref>«بی‌گمان پرهیزگاران در بوستان‌ها و (کنار) جویبارانند * در جایگاهی راستین نزد فرمانفرمایی توانمند» سوره قمر، آیه ۵۴-۵۵.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۱۷۶-۱۷۷.</ref>.
*کوتاه سخن آنکه [[تربیت نفس]] نیز همچون [[آموزش]] آن می‌‌باشد، چه همان‌گونه که [[آدمی]] می‌‌تواند خود را از [[چاه]] سیاه و ظلمانی [[جهل]] به مرتبه‌ای بلند و [[نورانی]] از [[علم]] رهنمون شود، و بالاتر از آن به مراتبی از عرفان - که سخت ارجمندتر از [[دانش]] است - نائل شود، به همان ترتیب می‌‌تواند از گنداب رذائل به [[بهشت]] [[فضائل]] روکند، تا سرانجام به [[مقام قرب]] او - جلَّ وعلا! - رسد: {{متن قرآن|إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ * فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ}}<ref>«بی‌گمان پرهیزگاران در بوستان‌ها و (کنار) جویبارانند * در جایگاهی راستین نزد فرمانفرمایی توانمند» سوره قمر، آیه ۵۴-۵۵.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۱۷۶-۱۷۷.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۳

ویرایش