افضلیت اهل بیت پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

افضلیت اهل بیت پیامبر خاتم (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۵۹

۳۲٬۰۲۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۰

←‏برتری امامان از اهل بیت بر پیامبران

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۱۹۶

ویرایش

@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[افضلیت اهل بیت پیامبر خاتم (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
+==مقدمه==
+*[[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در زمینه برتری [[اهل بیت]]{{ع}} می‌‌فرماید: "کسی از این [[امّت]] را هم‌سنگ و هم‌تراز [[آل پیامبر]] نتوان دید و نیز خوشه‌چین خرمن [[اهل‌بیت]] با آنان برابر نیست. دودمان [[پاک]] [[پیامبر]] سنگ بنای [[دین]] و پشتوانه یقین‌اند. تندروان به [[میزان]] آنان بازگردند و کندروان سرانجام خود را بدان‌جا رسانند که راهی جز آن نیابند. ویژگی‌های [[رهبری]] از آنِ [[اهل‌بیت]] است و [[وصیّت]] [[پیامبر]] [[پیامبر]] درباره آنان و [[میراث]] آن [[حضرت]] مخصوص ایشان. اینک [[حق]] به حق‌دار رسید و به [[جایگاه]] اصلی‌اش پر کشید"<ref>{{متن حدیث|لَا یُقَاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ ص مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لَا یُسَوَّی بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَیْهِ أَبَداً هُمْ أَسَاسُ الدِّینِ وَ عِمَادُ الْیَقِینِ إِلَیْهِمْ یَفِی‏ءُ الْغَالِی وَ بِهِمْ یُلْحَقُ التَّالِی وَ لَهُمْ خَصَائِصُ حَقِّ الْوِلَایَةِ وَ فِیهِمُ الْوَصِیَّةُ وَ الْوِرَاثَةُ الْآنَ إِذْ رَجَعَ الْحَقُّ إِلَی أَهْلِهِ وَ نُقِلَ إِلَی مُنْتَقَلِه‏}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲.</ref><ref>ر.ک. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۱۵۵.</ref>
+*از [[حدیث ثقلین]] [[برتری]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} بر دیگران نیز به روشنی به دست می‌آید، زیرا [[پیامبر]]{{صل}} آنان را در کنار [[قرآن]] قرار داده است، [[قرآن]] را [[ثقل اکبر]] و [[اهل بیت]] را [[ثقل اصغر]] نامیده است و فرد دیگری را در ردیف [[قرآن]] قرار نداده است. بنابراین همان‌گونه که [[قرآن کریم]] که [[کلام الهی]] است، بر [[مسلمانان]] [[برتری]] دارد، [[اهل بیت]] نیز که در کنار [[قرآن]] و ملازم با آن هستند، بر دیگران برترند.
+*[[آیه مباهله]] نیز بر [[برتری]] [[اهل کساء]] بر دیگر [[صحابه پیامبر]] دلالت می‌کند، زیرا بر اساس این [[آیه]] [[پیامبر]]{{صل}}، از مردان [[حضرت علی]]{{ع}} و از [[زنان]] [[حضرت زهرا]]{{س}} و از [[کودکان]] [[امام حسن]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} را برگزید. بدون [[شک]] برای [[مباهله]] کسانی [[برگزیده]] می‌شوند که از نظر [[ایمان]] و [[قرب به خداوند]] از [[جایگاه]] بالایی برخوردار باشند<ref>ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۹۴.</ref>.
+==برتری [[امامان]] از [[اهل بیت]] بر پیامبران ==
+*با توجّه به مبنای [[قرآن|قرآنی]] [[امامیه]] از تعریف [[امامت]]؛ [[امامت]] [[مقام الهی]] مافوق [[نبوت]] است و به تبع آن [[امامان]] [[شیعه]] نیز به عنوان [[امام]] از دیگر [[پیامبران]] - جز [[پیامبر اسلام]] - [[افضل]] و [[برتر]] خواهند بود. [[اهل سنت]] نیز با توجّه به مبنای خود از [[امامت]] "تعریف سطحی و نازل از [[امامت]] و [[تطبیق]] آن بر [[حکومت]] و [[حاکم دینی]]" [[عقیده]] [[شیعه]] مبنی بر [[برتری]] [[امامان]] از [[پیامبران]] جز [[حضرت محمد]]{{صل}} را منکر و بر آن خدشه وارد می‌‌کنند<ref>ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامی‌ین، ص ۴۷؛ عبدالقاهر بغدادی، کتاب اصول الدین، ص ۱۵۷. </ref>.
+*در تحلیل این [[شبهه]] نکات ذیل قابل [[تأمل]] است:
+*'''۱. عنوان [[امامت]] مثبت [[افضلیت]]:''' بعد از اینکه [[شیعه]] با [[دلیل]] [[قرآن|قرآنی]] ثابت نمود که [[مقام امامت]] از [[مقام]] نبود بالاتر است و از سوی دیگر [[نصوص دینی]] "[[آیات]] و [[روایات نبوی]]" بر [[تعیین]] [[حضرت علی]]{{ع}} و یازده [[امام]] دیگر به عنوان [[امام]] و [[جانشین]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} دلالت می‌‌کنند، رهاورد دو مقدمه فوق ([[برتری]] [[امامت]] بر [[نبوت]] و [[نصب]] [[دوازده]] [[معصوم]] به [[مقام امامت]] توسط [[قرآن]] و [[سنت]]) [[برتری]] و [[افضلیت]] [[امامان]] [[شیعه]] بر [[پیامبر|پیامبرانی]] می‌‌شود که دارای [[مقام امامت]] صرف و فاقد [[مقام امامت]] بودند.
+*باری این [[دلیل]] تنها [[برتری]] [[ائمه]] [[شیعه]] بر [[پیامبر|پیامبرانی]] را ثابت می‌‌کند که به [[مقام امامت]] نائل نیآمدند، اما ادعای [[افضلیت]] [[امامان]] بر تمامی‌ [[پیامبران]] جز [[پیامبر اسلام]]{{صل}} را [[دلیل]] بعدی روشن می‌‌کند.
+*'''۲. وجود [[نصوص]] خاص بر [[افضلیت]] [[ائمه]]{{عم}}:''' علاوه بر دو نکته [[برتری]] [[امامت]] بر [[نبوت]] و وجود [[نص]] بر [[امامت]] [[امامان]] [[شیعه]] می‌‌توان از طریق [[آیات]] و [[روایات]] [[افضلیت]] [[امامان]] [[شیعه]] و به شکل بارز [[برتری]] [[حضرت علی]]{{ع}} بر سایر [[پیامبران]] را ثابت نمود. به دیگر سخن اگر فرضاَ در صحت و [[صدق]] [[دلیل]] پیشین بر مدعای [[شیعه]] [[شک و تردید]] نمود، باز می‌‌توان از طریق [[نصوص]] خاص آن را تنقیح و [[اثبات]] نمود؛ چراکه [[نصوص]] خاصی از [[قرآن]] و [[روایات]] بر [[افضلیت]] [[امامان]] بر [[پیامبران]] وجود دارد که اینک به اختصار به آن می‌‌پردازیم:
+*در [[جریان مباهله]]<ref>مباهله آن است که [[پیروان]] دو [[دین]] مختلف بعد از ناامیدی از اثبات علمی‌ و استدلالی حقانیت [[مکتب]] خود توافق می‌‌کنند که در زمان و مکان خاصی جمع شده و از [[خداوند]] بخواهند که عذاب خود را بر پیرو [[دین]] رقیب نازل کند</ref> [[خداوند]] از پیامبرش خواست با [[اهل‌ بیت]] خود به [[مباهله]] و [[دعا]] دست بزنند{{متن قرآن|فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءكُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ }}<ref> بنابراین، پس از دست یافتن تو به دانش، به هر کس که با تو به چالش برخیزد؛ بگو:بیایید تا فرزندان خود و فرزندان شما و زنان خود و زنان شما و خودی‌های خویش و خودی‌های شما را فرا خوانیم آنگاه (به درگاه خداوند) زاری کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم؛ سوره آل عمران، آیه:۶۱.</ref>. همه [[مفسران]] و اهل [[تاریخ]] بالاتفاق ذکر کرده‌اند که [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} در [[مباهله]] تنها دختر خویش [[حضرت زهرا]]{{س}} و [[امام حسن]] و [[امام حسین]] و [[امام علی]]{{عم}} را به همراه خود به [[مباهله]] برد<ref>مسند احمد، ج ۱، ص ۱۸۵؛ تفسیر کبیر، ج ۸، ص ۸۱. </ref>[[حضرت زهرا]]{{س}} مصداق فراز [[آیه]] {{متن قرآن|نِسَاءنَا}}. [[امام حسن]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} مصداق فراز {{متن قرآن|أَبْنَاءَنَا}} و [[حضرت علی]]{{ع}} نیز مصداق {{متن قرآن|أَنفُسَنَا}} است. از اینجا معلوم می‌‌شود که آن [[حضرت]] هم نفس و هم ردیف [[پیامبر اسلام]]{{صل}} است و به تعبیر دقیق‌تر [[مقام]] و مرتبه [[حضرت علی]]{{ع}} پیش [[خداوند]] چنان بلند مرتبه است که [[خداوند]] و [[رسول|رسولش]] وی را هم نفس [[پیامبر]] ذکر می‌‌کند و این [[دلیل]] بر این است که غیر از [[حضرت علی]]{{ع}} احدی در صفات و [[کمالات]] مانند وی برای [[پیامبر]] نیست و چون [[پیامبر اسلام]] [[برترین]] [[انسان]]‌ها و [[پیامبران]] است، هم ردیف و هم نفس وی یعنی [[حضرت علی]]{{ع}} نیز مانند [[پیامبر]] بردیگر [[پیامبران]] [[برتر]] خواهد بود<ref>ر.ک: فاضل مقداد، اللوامع الالهیه، ص ۳۸۳.</ref>.
+*[[پیامبر اسلام]]{{صل}} در موارد مختلف به [[افضلیت]] [[دوازده امام]] [[معصوم]] و در موارد خاص به [[برتری]] [[حضرت علی]]{{ع}} نسبت به همه [[انسان‌ها]] و [[پیامبران]] تأکید و تصریح داشته است گزارش بعضی می‌‌پردازیم:
+*'''۱. [[اهل البیت]] اولین مخلوق [[الهی]]:''' در [[نصوص]] [[روایت|روایی]] تأکید شده است [[روح]] [[انسان‌ها]] پیش از عالم [[دنیا]] در عالمی‌ دیگر به نام [[عالم ذر]]، [[عالم الست|الست]] یا [[نور]] تحقق داشته است که اولین [[روح]] مخلوق در آن عالم [[روح]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[حضرت علی]]{{ع}} و سایر [[ائمه]]{{عم}} می‌‌باشد. در [[احادیث]] به [[اتحاد]] [[نور]] [[حضرت علی]]{{ع}} با [[نور]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} تأکید شده است: "من و [[امام علی|علی بن ابی طالب]] از [[نور]] [[خدا]] و از عین [[عرش]] [[آفریده]] شده‌ایم چهارده هزار سال پیش از آن‌که [[خداوند]] [[آدم]] را بیافریند، ما [[خداوند]] را [[تسبیح]] و [[تقدیس]] می‌‌کردیم"<ref>{{متن حدیث|خلقت أنا و علي بن أبي‌ طالب من نور الله عن يمين العرش، نسبّح الله ونقدّسه، من قبل أن يخلق الله - عزّ وجلّ‌ - آدم بأربعة عشر ألف سنة}}؛ فرائد السمطین، ج ۱، ص ۴۱، تذکرۀ الخواص، ص ۴۶. برای روایات بیشتر ر.ک: موسوعۀ الامامۀ فی نصوص اهل السنۀ، ج ۳، ص ۵۸ به بعد و ج ۴، ص ۴۱۵؛ شمس الدین احمد ذهبی، تاریخ الأسلام، ج ۲۵، ص ۲۸۵.</ref>
+*[[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} با این بیان در [[مقام]] [[تمجید]] و معرفی [[مقام]] [[حقیقی]] [[حضرت علی]]{{ع}} است که او را متحد خود در عالم [[انوار]] و [[ارواح]] ذکر می‌‌کند. بر این مضمون روایاتی چند از [[اهل سنت]] گزارش‌ شده است <ref>ینابیع المودۀ، ج ۳، باب ۵۶، ص ۳۰۷.</ref>
+*اینکه نفس [[خلقت]] اولیه بر [[افضلیت]] [[مقام]] [[حضرت علی]]{{ع}} دلالت می‌‌کند، روشن و نیاز به توضیح نیست؛ چرا که خود [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} همین نکته را بربرتری [[امام]] خود و [[حضرت علی]]{{ع}} بر [[فرشتگان]] می‌‌شمارد: "چگونه ما بر [[ملائکه]] [[افضل]] نباشیم در حالی که در [[معرفت]]، [[تسبیح]]، ‌تهلیل و [[تقدیس]] [[خداوند]] بر آنان [[سبقت]] گرفتیم؟! [[ارواح]] ما اولین مخلوق [[الهی]] بود، به [[توحید]] و [[حمد]] [[خدا]] به نطق آمدیم <ref>{{متن حدیث|فَكَيْفَ لَا نَكُونُ أَفْضَلَ مِنَ‏ الْمَلَائِكَةِ وَ قَدْ سَبَقْنَاهُمْ‏ إِلَى‏ مَعْرِفَةِ رَبِّنَا وَ تَسْبِيحِهِ وَ تَهْلِيلِهِ وَ تَقْدِيسِهِ لِأَنَّ أَوَّلَ مَا خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْوَاحُنَا فَأَنْطَقَهَا بِتَوْحِيدِهِ وَ تَمْجِيدِهِ}}؛ یناییع المودة، ج ۳، ص ۳۷۹، ب ۹۳، ح ۱؛ بحار، ج ۲۶، ص ۳۳۷. </ref>
+*'''۲. درج [[اسامی]] [[امامان]] در [[بهشت]] و معرفی آنان به [[پیامبران]]:''' درروایات مختلف وارد شده است که نام پنج‌تن آل‌عبا یا [[دوازده امام]] قبل از ورود [[آدم]] به [[زمین]] در جاهای [[مقدس]] مانند [[بهشت]]، [[عرش]] و درب [[بهشت]] درج شده بود و [[آدم]] از چیستی و وجود آنها سؤال نموده است و [[خداوند]] نیز [[اوصاف الهی]] آنها را ذکر فرمود.
+*[[خداوند]] در بعض [[احادیث]] قدسی و غیر آن مانند [[حدیث معراج]] به این مسئله تصریح داشته است، چنان‌که بعد از مشاهده [[پیامبر]] [[اسامی]] داوزده [[امام]] در ساق [[عرش الهی]] از طرف [[خدا]] ندا آمد که:{{متن حدیث|هُمْ‏ أَوْصِيَاؤُكَ‏ وَ خُلَفَاؤُكَ‏ وَ خَيْرُ خَلْقِي‏ بَعْدَكَ‏}}<ref>«آنها اوصيا و خلفاى تو و بهترين خلق من پس از تو مى‌باشند» ینابیع المودة، ج ۳، ص ۶۷۹، ب ۹۳، ح ۱؛ بحار، ج ۲۶، ص ۳۳۷.</ref>
+*[[وصی]] [[حضرت محمد]]{{صل}} صرف امور شخصی و [[خانوادگی]] مرسوم در امر [[وفات]] نیست، بلکه مراد [[وصایت]] و [[جانشینی]] در امور [[نبوت]] است. این نکته خوشبختانه در ادامه [[حدیث]] آمده است، چنان‌که [[پیامبر]] بعد از مشاهده [[دوازده]] [[نور]] پرسید آیا اینها اوصیای من هستند؟ ندای [[الهی]] آمد که: " ای [[محمّد]] اینان [[اولیا]]، [[اوصیا]]، برگزیدگان و حجت‌های من بر مخلوقات بعد از تو هستند. آنان [[اوصیا]] و خلفای تو و [[بهترین]] خلقم بعد از تو هستند" <ref>{{متن حدیث|يَا مُحَمَّدُ هَؤُلَاءِ أَوْلِيَائِي وَ أَحِبَّائِي وَ أَصْفِيَائِي وَ حُجَجِي بَعْدَك‏ عَلَى بَرِيَّتِي،  وَ هُمْ أَوْصِيَاؤُك‏، و عِزَّتِي وَ جَلَالِي، لَأُطَهِّرَنَّ الْأَرْض‏ بِآخِرِهِمْ المهدي من الظلم‏}}؛ ینابیع المودة، ج ۳، صص ۳۷۹، ۳۸۰، ب ۹۳، ح ۱۱، ص ۴؛ بحار، ج ۲۶، ص ۳۳۷. </ref>. روشن است اگر در میان [[انسان‌ها]] و [[پیامبران]] علاوه بر [[امامان]] انسان‌های [[برتری]] بود، نام و [[اسامی]] آنان در [[بهشت]] درج و [[آدم]] آنها را مشاهده می‌کرد. درج [[اسامی]] [[ائمه]] [[دلیل]] بر [[برتری]] آنان است.
+*'''۳. [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]] [[غایت]] [[آفرینش]]:''' در [[روایات]] متعدد از [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] شده است که آن [[حضرت]] [[فلسفه]] و [[غایت]] [[آفرینش]] عالم امکان را وجود خویش و [[اهل بیت]] در [[بهشت]] درج و [[حضرت آدم]] آنها را [[زیارت]] کرده است، در اکثر همین [[روایات]] [[خداوند]] در جواب سؤال [[آدم]] از [[فضل]] آنان تأکید کرده است که اگر وجود آنان نبود عالمی [[خلق]] نمی‌شد {{متن حدیث|يا آدم، لولاهم لمّا خلقتك، ولما خلقت الجنّة والنار، والعرش والكرسي، واللوح والقلم}} <ref>ر.ک: تاریخ بغداد، ج۱، ص ۲۴۷؛ تاریخ مدینه دمشق، ج۱۴، ص ۱۷۰؛ فرائد السمطین، ج۱، ص ۳۶؛ موسوعه الأمامه فی نصوص اهل السنه، ج۳، صص ۶۹، ۳۰۴ و ۴۰۰.</ref>
+*'''۴. عدم [[قیاس]] احدی به [[امامان]]:''' [[مقام]] و [[رتبه]] شخص [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} در عالم امکان چنان بلند مرتبه و در نقطه اوج است که به فرموده شخص [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} احدی در حدی نیست که با آنان مقایسه گردد{{متن حدیث|نَحْنُ لَا يُقَاسُ‏ بِنَا أَحَدٌ‏}}<ref>«هيچ كس با ما قابل قياس نيست‏»؛ فرائد السمطین، ج۱، ص ۴۵؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص ۱۰۴؛ ینابیع الموده، ج۲، ص ۱۱۷؛ ابن حجر، زهرالفردوس، ج۴، ص ۱۲۱؛ دیلمی، الفردوس، ج۴، ص ۲۸۳ و نیز: موسوعه الامامه، ج ۴، ص ۲۲. </ref>.
+*از [[امام علی]]{{ع}} نیز [[روایات]] مختلف به این مضمون وارد شده است، مانند: "احدى قابل قياس با ما اهل بيت نيست"<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ أَهْلَ الْبَيْتِ لَا يُقَاسُ‏ بِنَا أَحَدٌ‏}}؛ تاریخ [[مدینه]] دمشق، ج۳۰، ص ۳۶۱؛ حلیه الأولیاء، ج۷، ص ۲۰۱؛ ابن الطریق، الوحی المبین، ص ۲۲۵؛ نهج البلاغه، [[خطبه]] ۲؛ موسوعه الامامه، ج۴، ص ۲۴. </ref>
+*بر عین این [[روایت]] [[احمد بن حنبل]] از بزرگان [[اهل سنت]] [[فتوا]] داده است، وقتی [[عبدالله]] فرزندش از [[برترین]] [[مردم]] پرسید؟ او جواب داد: [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] سپس ساکت شد، [[عبدالله]] می‌گوید سپس پرسیدم پس [[جایگاه]] [[علی بن ابی طالب]] کجاست؟ [[احمد]] در جواب گفت: {{متن حدیث|هو من اهل البیت لایقاس به هؤلاء‏}}<ref>ینابیع الموده، ج۲، ص ۲۹۸. </ref>
+*'''۵. تصریح به [[افضلیت]] [[حضرت علی]]{{ع}}:''' روایت‌های پیشین به دلالت التزامی بر [[افضلیت]] [[اهل بیت]]{{عم}} دلالت می‌کردند که برخی می‌توانستند در دلالت آنها [[شک و تردید]] ایجاد نمایند، لکن خوشبختانه [[روایات]] متعددی وارد شده است که به دلالت مطابقی و شفاف بر [[برتری]] [[اهل بیت]] و [[امامان]] دلالت می‌کنند که اینک به برخی اشاره می‌شود:
+*[[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} خطاب به [[عبدالرحمن بن عوف]] فرمود:{{متن حدیث|إنّكم أصحابي و علي بن أبي طالب أخي و منّي و أنا من علي، فهو باب علمي و وصيّي، و هو و فاطمة و الحسن و الحسين هم خير الأرض عنصراً و شرفاً و كرماً "}}<ref>ینابیع الموده، ج۲، ص ۳۳۳؛ خوارزمی، مقتل الحسین، ج۱، ص ۶۰.</ref>
+*[[عایشه]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} [[روایت]] می‌کند که [[بهترین]] [[خلق]] و بزرگ‌ترین آنان نزد [[خداوند]] در [[قیامت]] را [[خوارج]] خواهد کشت: "آنان، بدترينِ [[مردم]] و آفريده‌ها هستند كه بهترينِ [[مردم]] و آفريدهها و نزديكترين‌شان به خدا، آنان را خواهد كشت"<ref>{{متن حدیث|هُمْ‏ شَرُّ الْخَلْقِ‏ وَ الْخَلِيقَةِ، يَقْتُلُهُمُ خَيْرُ الْخَلْقِ وَ الْخَلِيقَةِ وَ أَقْرَبُهُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَسِيلَةً"}}؛ قاضی نعمان مغربی، شرح الأخبار، ج۱، ص ۱۴۲؛ مناقب ابن مغازلی، ص ۵۶.</ref>. [[حضرت]] شخص خود و اهل بیتش را [[برگزیده الهی]] بر جمیع مخلوقات توصیف می‌کند: "خداوند تعالى مرا و اهل بيت مرا بر جميع خلق اختيار كرد... پس من و اهل بيت من از ميان خلق او برگزيده او هستيم‏"<ref>{{عربی|" إِنَ‏ اللَّهَ‏ تَعَالَى‏ اخْتَارَنِي‏ وَ أَهْلَ‏ بَيْتِي‏ عَنْ‏ جَمِيعِ‏ الْخَلْقِ‏... فَأَنَا وَ أَهْلُ بَيْتِي صَفْوَةُ اللَّهِ وَ خِيَرَتُهُ مِنْ خَلْقِه‏"}}؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص ۲۵۶؛ ابن طاوس، الطرائف، ص ۹۷؛ تاریخ بغداد، ج ۴، ص ۳۹۲. </ref>
+*[[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} در میان جمعی از [[انصار]] و [[مهاجر]] خطاب به [[حضرت علی]]{{ع}} فرمود: ای [[علی]]! اگر احدی [[عبادت]] [[خدا]] را به کمال انجام دهد، سپس در [[افضلیت]] تو و اهل بیتت بر [[مردم]] [[شک و تردید]] نماید، در [[آتش]] خواهد بود"<ref>{{متن حدیث|يا علي لو أنّ أحدا عبد اللّه حق عبادته ثم يشك فيك و أهل بيتك أنكم افضل الناس كان في النار‏}}؛ الموده فی القربی، ص ۱۳۲۰؛ ینابیع الموده، ج۳، ص ۲۹۸.</ref>.
+*[[حدیث]] دیگر معروف به [[حدیث]] {{متن حدیث|أَكْلِ‏ الطَّيْر}} است که برخی از [[اهل سنت]] مانند [[حاکم نیشابوری]] در مستدرک و [[ذهبی]] در تذکرة الحفاظ به صحت آن تصریح داشتند. [[انس بن مالک]] می‌گوید من پرنده‌های بریان شده برای [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} تقدیم کردم، [[حضرت]] لقمه‌ای از آن را میل نمود و فرمود: " خدایا! [[بهترین]] و دوست‌ داشتنی‌ترین [[خلقت]] از اولین تا آخرین را به سوی ما برسان"<ref>{{متن حدیث|أللّهمَّ أئتني بأحبّ خلقك إليك من الأوّلين و الآخرين}}؛ سنن ترمذی، ج۵، ص ۴۳۶،ب ۱۱؛ المستدرک علی الصحیحین، ج۳، صص ۱۳۰ و ۱۴۲؛ المعم الکبیر، ج ۱، ص ۲۵۳، ح ۷۳۰؛ مناقب ابن مغازلی، ص ۱۶۹، ح ۲۰۱؛ فضائل الصحابه، ج۲، ص ۵۶۰، ح ۹۴۵.</ref>.[[أنس]] می‌گوید: ناگاه صدای درب به صدا درآمد و دیدم که [[امام علی|علی]]{{ع}} است. بعد از ورود [[حضرت علی]]{{ع}}، [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} برای [[اجابت]] دعایش [[حمد]] و [[سپاس]] [[خدا]] را نمود.
+*[[روایت]] صریح و شفاف که بر [[افضلیت]] [[امامان]] بر همه [[مردم]] حتی [[پیامبران پیشین]] دلالت می‌کند، [[روایت]] [[امام علی|علی]]{{ع}} است که در کتب [[فریقین]] آمده است. آن [[حضرت]] از [[پیامبر]] پرسید که شما [[افضل]] هستنید یا [[جبرئیل]]؟ [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} با تصریح به [[افضلیت]] [[پیامبران]] بر [[فرشتگان]] فرمود: "اى علىّ! [[خداوند]] - تبارك و تعالى - پيامبران مرسل خود را بر ملائكه مقرّب خود برترى داده است و مرا بر تمام انبياء و مرسلين برترى داده است، و فضيلت، بعد از من براى تو و [[امامان]] بعد از تو مى‏باشد، و ملائكه كمككار ما و دوستان ما هستند"<ref>{{متن حدیث|يَا عَلِيُّ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَضَّلَ أَنْبِيَاءَهُ‏ الْمُرْسَلِينَ‏ عَلَى‏ مَلَائِكَتِهِ‏ الْمُقَرَّبِينَ‏ وَ فَضَّلَنِي عَلَى جَمِيعِ النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ وَ الْفَضْلُ بَعْدِي لَكَ يَا عَلِيُّ وَ لِلْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِكَ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ لَخُدَّامُنَا وَ خُدَّامُ مُحِبِّينَا}}؛ ینابیع الموده، ج۳، ص ۳۷۷، باب ۷۳.</ref>.
+*'''۶. [[روایات]] ولوی:''' علاوه بر [[روایات نبوی]] از خود [[امامان]] [[شیعه]] [[روایات]] متعددی بر [[افضلیت]] خودشان بر همه [[مردم]] حتی [[پیامبران]] وارد شده است. شاید اینجا [[شبهه]] دور به نظر رسد که ما [[افضلیت]] [[امامان]] را با [[احادیث]] خود [[امامان]] ثابت می‌کنیم و این [[استدلال]] [[حجت]] نخواهد بود.
+*در پاسخ باید گفت ما بیش از [[اثبات]] [[افضلیت]] [[امامان]] نخست [[امامت]] و صفات لازمه آن مانند [[عصمت]]، [[مرجعیت دینی]] و [[حجیت]] اقوالش را ثابت و به عنوان مبنا و پیش‌فرض می‌پذیریم، آن‌گاه با مراجعه به این منبع یعنی منبع [[عصمت]] و [[حجت الهی]] در [[مقام]] سؤال از [[برترین]] [[انسان‌ها]] جواب خودمان را از آنان دریافت می‌کنیم:
+*[[امام علی]]{{ع}} [[عترت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} را [[بهترین]] عترت‌ها توصیف فرمود: "عترت او بهترين عترت‏هاست"<ref>{{متن حدیث|عِتْرَتُهُ‏ خَيْرُ الْعِتَرِ}}؛ نهج البلاغه، خ ۹۴.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "ما در كنار خداونديم و ما برگزيدۀ خداونديم و ما منتخب الهى هستيم"<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ جَنْبُ اللَّهِ وَ نَحْنُ صَفْوَةُ اللَّهِ وَ نَحْنُ خِيَرَتُه}}؛ فرائد السمطین، ج۲، ص ۲۵۳، نقل از موسوعه الأمامه، ج۳، ص ۲۷۴.</ref>
+*در [[روایات]] بلندی [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "بواسطه ما [[خدا]] افتتاح نمود و بما ختم كرد ما اولين و آخرين هستيم ما بهترين جهانيان و نواميس زمان و سرور بندگان و [[رهبر]] دنيا و راه استوار و صراط مستقيم ما علت وجودیم‏"<ref>{{متن حدیث|بِنَا فَتَحَ‏ اللَّهُ‏ وَ بِنَا خَتَمَ‏ اللَّهُ‏ وَ نَحْنُ‏ الْأَوَّلُونَ‏ وَ نَحْنُ الْآخِرُونَ وَ نَحْنُ أَخْيَارُ الدَّهْرِ وَ نَوَامِيسُ الْعَصْرِ وَ نَحْنُ سَادَةُ الْعِبَادِ وَ سَاسَةُ الْبِلَادِ وَ نَحْنُ النَّهْجُ الْقَوِيمُ وَ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ وَ نَحْنُ عِلَّةُ الْوُجُودِ}}؛ بحار، ج ۲۶، ص ۲۵۹. </ref>
+*'''بیان نکته جمع [[روایات]] [[افضلیت]] [[امام علی|علی]]{{ع}} و [[ابو بکر]]:''' از مطالب پیشین روشن شد که [[امام علی|علی]]{{ع}} [[افضل]] [[مردم]] بعد از [[پیامبر]] بود این نکته و اصل با ظاهر [[روایات]] [[اهل سنت]] دال برافضلیت [[ابوبکر]] و [[عمر]] و در بعضی [[روایت]] [[عثمان]] اصطکاک پیدا می‌کند، لکن برای جمع می‌توان این نکته را افزود حداقل پیش [[عالمان]] مختلف [[اهل سنت]]، در [[افضلیت]] [[حضرت علی]]{{ع}} بر دیگر [[اصحاب]] تردیدی وجود ندارد اما اینکه آنان در عین حال [[ابوبکر]] و [[عمر]] را [[افضل]] شمردند، باید گفت این [[افضلیت]] در بین [[صحابه]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} بود که از نظر آنان این سه [[شخصیت]] از دیگران [[برتر]] بودند، در این مقایسه [[حضرت علی]]{{ع}} اصلاً زیر مجموعه و جزء افراد مقایسه شده نیست؛ چراکه [[شخصیت]] [[امام علی|علی]]{{ع}} مافوق [[صحابه]] و هم‌ردیف [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} بوده است.
+*بر این جمع [[کلام]] [[احمد بن حنبل]] صریحاً دلالت می‌کند که پیش‌تر گزارش شد. افزون بر وی این نکته در بعضی [[روایات]] و دیدگاه‌های بعضی [[صحابه]] نیز آمده است. مثلاً [[عبدالله]] [[فرزند]] [[عمر]] می‌گوید: ما وقتی [[صحابه]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} را [از حیث [[برتری]]] شمارش می‌کردیم، می‌گفتیم: [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]]. در این هنگام شخصی سؤال کرد که پس [[جایگاه]] [[امام علی|علی]]{{ع}} کجاست؟ [[عبدالله بن عمر]] گفت: "[[علی]] از [[اهل بیت]] است و کسی با او [[قیاس]] نمی‏‌شود، [[علی]] در [[رتبه]] خود همراه با [[رسول الله]] است‏"<ref>{{متن حدیث|عَلِيٌّ مِنْ أَهْلِ الْبَيْتِ لَا يُقَاسُ بِهِ أَحَدٌ، هُوَ مَعَ رسول الله{{صل}} وَ فِي دَرَجَتِهِ}}؛ ینابیع الموده، ج۲، ص ۲۹۷، ب ۵۶، ح۸۵۰.</ref>.
+*از گزارش [[عبدالله بن عمر]] چنین استفاده می‌شود که گویا [[افضلیت]] [[امام علی|علی]]{{ع}} بر دیگر [[اصحاب]] مثل [[آفتاب]] روشن بوده است، محل بحث تنها بین [[صحابه]] با قطع‌نظر آن [[حضرت]] بود که ظاهراً [[اکثریت]] بر س شخص فوق متمایل بودند»<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی]]، [[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]، ص۹۷ - ۱۰۶.</ref>.
 ==برتری [[امامان]] از [[اهل بیت]] بر پیامبران ==