پرش به محتوا

نبوت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان'
جز (جایگزینی متن - '{{ص}}' به '{{صل}}')
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان')
خط ۱۹: خط ۱۹:
*[[انسان‌ها]] نسبت به بسیاری از مسائل مهم و حیاتی مربوط به [[آفرینش]] خود و سایر مخلوقات، دچار [[غفلت]] یا جهالت‌اند. از این‌رو بدون تذکار و [[تعلیم]] نمی‌توانند به همه حقایق لازم برای کمال و [[سعادت]] خویش دست یابند. دو ویژگی [[فراموشی]] و [[جهل]]، [[انسان‌ها]] را [[نیازمند]] مذکر و معلم می‌کند. [[خداوند متعال]] این [[نیاز]] [[بشر]] را با [[بعثت پیامبران]]، به [[بهترین]] شکل تأمین کرده است. از این‌رو [[ارسال پیامبران]]، [[نعمت]] و [[لطف]] [[پروردگار]] نسبت به [[بندگان]] است. بر این اساس، [[دانشمندان]] [[مسلمان]]، [[برهان لطف]] را برای [[ضرورت]] وجود [[انبیا]] اقامه کرده‌اند. این موضوع در برخی عبارات [[نهج البلاغه]] مورد اشاره قرار گرفته است که تحت دو عنوان زیر بررسی می‌شود<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 820.</ref>.
*[[انسان‌ها]] نسبت به بسیاری از مسائل مهم و حیاتی مربوط به [[آفرینش]] خود و سایر مخلوقات، دچار [[غفلت]] یا جهالت‌اند. از این‌رو بدون تذکار و [[تعلیم]] نمی‌توانند به همه حقایق لازم برای کمال و [[سعادت]] خویش دست یابند. دو ویژگی [[فراموشی]] و [[جهل]]، [[انسان‌ها]] را [[نیازمند]] مذکر و معلم می‌کند. [[خداوند متعال]] این [[نیاز]] [[بشر]] را با [[بعثت پیامبران]]، به [[بهترین]] شکل تأمین کرده است. از این‌رو [[ارسال پیامبران]]، [[نعمت]] و [[لطف]] [[پروردگار]] نسبت به [[بندگان]] است. بر این اساس، [[دانشمندان]] [[مسلمان]]، [[برهان لطف]] را برای [[ضرورت]] وجود [[انبیا]] اقامه کرده‌اند. این موضوع در برخی عبارات [[نهج البلاغه]] مورد اشاره قرار گرفته است که تحت دو عنوان زیر بررسی می‌شود<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 820.</ref>.
===غفلت‌پذیری [[عقل]] [[آدمی]] و [[نیاز]] او به رسولی بیدارکننده===
===غفلت‌پذیری [[عقل]] [[آدمی]] و [[نیاز]] او به رسولی بیدارکننده===
*در آموزه‌های [[حضرت امیر]] {{ع}} [[عقل]] در عین [[حجیت]] مستقل خود، [[نیازمند]] [[تعلیم]] است. به تعبیر دیگر، [[عقل انسان]] مانند چراغ روشنی است که باید گردوغبار را از سیمای آن زدود تا [[نور]] آن [[آشکار]] شود. این زدودن کار [[انبیا]] و اولیاست. از این‌رو در [[خطبه]] اول [[نهج البلاغه]] درباره رهاورد [[بعثت انبیا]] فرمود: [[خداوند]] [[پیامبران]] خود را میان خلقش [[مبعوث]] فرمود و آن‌ها را پی‌درپی به سویشان اعزام کرد تا [[وفاداری]] به [[پیمان]] [[فطرت]] را از آنان بازجویند و [[نعمت]] فراموش‌شده را به یادشان آورند و با [[ابلاغ]] [[احکام الهی]]، [[حجت خدا]] را بر آن‌ها تمام کنند و گنج‌های [[پنهان]] [[عقل‌ها]] را [[آشکار]] سازند<ref>{{متن حدیث|فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 820.</ref>.
*در آموزه‌های [[حضرت امیر]] {{ع}} [[عقل]] در عین [[حجیت]] مستقل خود، [[نیازمند]] [[تعلیم]] است. به تعبیر دیگر، [[عقل انسان]] مانند چراغ روشنی است که باید گردوغبار را از سیمای آن زدود تا [[نور]] آن [[آشکار]] شود. این زدودن کار [[انبیا]] و اولیاست. از این‌رو در [[خطبه]] اول [[نهج البلاغه]] درباره رهاورد [[بعثت انبیا]] فرمود: [[خداوند]] [[پیامبران]] خود را میان خلقش [[مبعوث]] فرمود و آن‌ها را پی‌درپی به سویشان اعزام کرد تا [[وفاداری]] به [[پیمان]] [[فطرت]] را از آنان بازجویند و [[نعمت]] فراموش‌شده را به یادشان آورند و با [[ابلاغ]] [[احکام الهی]]، [[حجت خدا]] را بر آن‌ها تمام کنند و گنج‌های پنهان [[عقل‌ها]] را [[آشکار]] سازند<ref>{{متن حدیث|فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 820.</ref>.
*به‌کارگیری واژه دفائن در [[کلام امام]] {{ع}} استعاره لطیفی است، چون گوهرهای [[خرد]] و نتایج [[اندیشه]] در وجود [[انسان‌ها]] به‌صورت بالقوه موجود است و به گنجینه‌های نهفته شباهت دارد و استعاره آوردن دفینه برای آن‌ها، شکلی زیبا یافته است. این‌که [[امام علی]] {{ع}} [[معارف]] [[عقلی]] را به گنج‌های زیر [[خاک]] [[تشبیه]] کرده که [[پیامبران]] عهده‌دار استخراج آن هستند، حاکی از نقش [[رسولان الهی]] در [[بیداری]] و غفلت‌زدایی از چهره عقل‌هاست. البته [[عقل]]، پس از این هویدایی، شیفته و همراه بیدارکننده خویش خواهد شد<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 820.</ref>.
*به‌کارگیری واژه دفائن در [[کلام امام]] {{ع}} استعاره لطیفی است، چون گوهرهای [[خرد]] و نتایج [[اندیشه]] در وجود [[انسان‌ها]] به‌صورت بالقوه موجود است و به گنجینه‌های نهفته شباهت دارد و استعاره آوردن دفینه برای آن‌ها، شکلی زیبا یافته است. این‌که [[امام علی]] {{ع}} [[معارف]] [[عقلی]] را به گنج‌های زیر [[خاک]] [[تشبیه]] کرده که [[پیامبران]] عهده‌دار استخراج آن هستند، حاکی از نقش [[رسولان الهی]] در [[بیداری]] و غفلت‌زدایی از چهره عقل‌هاست. البته [[عقل]]، پس از این هویدایی، شیفته و همراه بیدارکننده خویش خواهد شد<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 820.</ref>.
===عدم [[احاطه علمی]] [[انسان]] بر تمام [[مصالح]] و [[مفاسد]] اعمالش===
===عدم [[احاطه علمی]] [[انسان]] بر تمام [[مصالح]] و [[مفاسد]] اعمالش===
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش