پرش به محتوا

رشد در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۷۶۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۱
خط ۵۶: خط ۵۶:


===[[دعا]] و [[عبادت]]===
===[[دعا]] و [[عبادت]]===
یادکرد [[امید]] رسیدن به [[رشد]] پس از موضوع [[دعا]]: «... فَاِنّی قَریبٌ اُجیبُ دَعوَةَ الدّاعِ اِذا دَعانِ... لَعَلَّهُم یَرشُدون» (بقره / ۲، ۱۸۶) می‌نمایاند که دعا مایه رشد است.<ref>مواهب الرحمان، ج ۳، ص ۵۹؛ نیز نک: پرتوی از قرآن، ج ۲، ص ۷۱.</ref> از دعاهای [[اولیاء]] [[خدا]] نیز می‌توان به تأثیر دعا در رسیدن به رشد پی برد، چنان‌که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[تعلیم الهی]] مرتبه رشد نزدیک‌تر را از خدا می‌طلبد (کهف / ۱۸، ۲۴) و [[اصحاب کهف]] در دعایشان از خدا رشد درخواست کردند: «... وهَیِّئ لَنا مِن اَمرِنا رَشَدا». (کهف / ۱۸، ۱۰) [[اهل بیت]]{{عم}} نیز به بیان‌های گوناگون از [[خدا]] [[رشد]]،<ref>الکافی، ج ۲، ص ۵۹۱؛ الصحیفة السجادیه، ص ۹۲ـ۹۳، ۲۰۷، ۳۷۹، ۴۸۳.</ref> [[پیوستن]] به جرگه راشدان،<ref>بحار الانوار، ج ۹۵، ص ۳۶۹.</ref> [[عزم]] و [[تصمیم]] بر رشد <ref>الکافی، ج ۲، ص ۵۴۸؛ ج ۳، ص ۴۷۰؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۳۲۸.</ref> و [[توفیق]] [[رشد]] <ref> الصحیفة السجادیه، ص ۱۳۰.</ref> را خواسته‌اند.
یاد کرد [[امید]] رسیدن به [[رشد]] پس از موضوع [[دعا]]: {{متن قرآن|وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ}}<ref>«و چون بندگانم درباره من از تو پرسند من نزدیکم، دعاکننده چون مرا بخواند دعا (ی او) را پاسخ می‌دهم؛ پس باید دعوت مرا پاسخ دهند و به من ایمان آورند باشد که راهیاب شوند» سوره بقره، آیه ۱۸۶.</ref> می‌نمایاند که دعا مایه رشد است.<ref>مواهب الرحمان، ج ۳، ص ۵۹؛ نیز نک: پرتوی از قرآن، ج ۲، ص ۷۱.</ref> از دعاهای [[اولیاء]] [[خدا]] نیز می‌توان به تأثیر دعا در رسیدن به رشد پی برد، چنان‌که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[تعلیم الهی]] مرتبه رشد نزدیک‌تر را از خدا می‌طلبد {{متن قرآن|إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ وَاذْكُرْ رَبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَى أَنْ يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَذَا رَشَدًا}}<ref>«مگر اینکه (بگویی اگر) خداوند بخواهد و چون فراموش کردی پروردگارت را یاد کن و بگو: امید است پروردگارم مرا به رهیافتی  نزدیک‌تر از این رهنمایی کند» سوره کهف، آیه ۲۴.</ref> و [[اصحاب کهف]] در دعایشان از خدا رشد درخواست کردند: {{متن قرآن|إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَهَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که آن جوانان به غار پناه بردند، و گفتند: پروردگارا! به ما از سوی خویش بخشایشی رسان و از کار ما برای ما رهیافتی  فراهم ساز» سوره کهف، آیه ۱۰.</ref> [[اهل بیت]]{{عم}} نیز به بیان‌های گوناگون از [[خدا]] [[رشد]]،<ref>الکافی، ج ۲، ص ۵۹۱؛ الصحیفة السجادیه، ص ۹۲ـ۹۳، ۲۰۷، ۳۷۹، ۴۸۳.</ref> [[پیوستن]] به جرگه راشدان،<ref>بحار الانوار، ج ۹۵، ص ۳۶۹.</ref> [[عزم]] و [[تصمیم]] بر رشد <ref>الکافی، ج ۲، ص ۵۴۸؛ ج ۳، ص ۴۷۰؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۳۲۸.</ref> و [[توفیق]] [[رشد]] <ref> الصحیفة السجادیه، ص ۱۳۰.</ref> را خواسته‌اند.


رویکرد [[عبادی]] به خدا و [[نماز]]، از اسباب لازمِ رشد و [[اهمال]] در آن از [[موانع رشد]] است، چنان‌که در نماز برخی براثر کوتاهی و [[سبک شمردن]] آن و [[پیروی]] از [[شهوات]] خویش از رشد باز مانده و در مسیر [[غیّ]] قرار می‌گیرند: «فَخَلَفَ مِن بَعدِهِم خَلفٌ اَضاعُوا الصَّلوةَ واتَّبَعُوا الشَّهَوتِ فَسَوفَ یَلقَونَ غَیـّا». ([[مریم]] / ۱۹، ۵۹)<ref>المیزان، ج ۵، ص ۲۷۰.</ref> [[روایات اهل بیت]]{{عم}} نیز به برخی از عوامل و موانع رشد اشاره دارند؛ مثلاً [[عقل]] ref>نهج‌البلاغه، [[حکمت]] ۴۲۱.</ref> و [[تقوا]] را سبب رشد می‌خوانند <ref>بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱۱۰ ـ ۱۱۱.</ref> و برخلاف [[گمان]] [[توده]] [[مردم]] که رشد را در کسب [[دنیا]] <ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۸۳؛ بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۴۲۶.</ref> و رسیدن به [[خواسته‌های نفسانی]] می‌دانند، رشد را در [[مخالفت با نفس]]<ref>الکافی، ج ۸، ص ۲۲.</ref> و [[شهوت]] <ref>تحف‌العقول، ص ۲۱۴؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۹۱ ـ ۳۹۲.</ref> و موافقت با [[هوای نفس]] <ref>غررالحکم، ص ۳۰۷.</ref> و پیروی از آن <ref>بحارالانوار، ج ۲، ص ۳۱۴.</ref> از موانع رشد می‌شناسانند.
رویکرد [[عبادی]] به خدا و [[نماز]]، از اسباب لازمِ رشد و [[اهمال]] در آن از [[موانع رشد]] است، چنان‌که در نماز برخی براثر کوتاهی و [[سبک شمردن]] آن و [[پیروی]] از [[شهوات]] خویش از رشد باز مانده و در مسیر [[غیّ]] قرار می‌گیرند: {{متن قرآن|فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا}}<ref>«و از پس آنان جانشینانی جایگزین شدند که نماز را تباه کردند و شهوت‌ها را پی گرفتند و زودا که با (کیفر) گمراهی روبه‌رو گردند» سوره مریم، آیه ۵۹.</ref>.<ref>المیزان، ج ۵، ص ۲۷۰.</ref> [[روایات اهل بیت]]{{عم}} نیز به برخی از عوامل و موانع رشد اشاره دارند؛ مثلاً [[عقل]] <ref>نهج‌البلاغه، [[حکمت]] ۴۲۱.</ref> و [[تقوا]] را سبب رشد می‌خوانند <ref>بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱۱۰ ـ ۱۱۱.</ref> و برخلاف [[گمان]] [[توده]] [[مردم]] که رشد را در کسب [[دنیا]] <ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۸۳؛ بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۴۲۶.</ref> و رسیدن به [[خواسته‌های نفسانی]] می‌دانند، رشد را در [[مخالفت با نفس]]<ref>الکافی، ج ۸، ص ۲۲.</ref> و [[شهوت]] <ref>تحف‌العقول، ص ۲۱۴؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۹۱ ـ ۳۹۲.</ref> و موافقت با [[هوای نفس]] <ref>غررالحکم، ص ۳۰۷.</ref> و پیروی از آن <ref>بحارالانوار، ج ۲، ص ۳۱۴.</ref> از موانع رشد می‌شناسانند.


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش