حجابت: تفاوت میان نسخه‌ها

حجابت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۱۳

۴ بایت حذف‌شده ، ‏۱ فوریهٔ ۲۰۲۱

←‏مقدمه

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 ==مقدمه==
-حجابت، مشتق از "حجب" به معنای دربانی بود و شخص دارای این سمت را [[حاجب]] می‌گفتند<ref>صبح الاعشی، ج۳، ص۲۷۳؛ لغت‌نامه دهخدا، ج۵، ص۸۷۰۴.</ref>. وظیفۀ [[حاجب]]، دادن اجازۀ ورود به [[مردم]]، نزد [[حاکم]] و [[خلیفه]] بود. این امر، جهت [[حفظ]] [[هیبت]] و [[شوکت]] [[حاکم]] صورت می‌گرفت. [[خلفای راشدین]]، حاجبی نداشتند و [[مردم]] بدون واسطه به حضور پذیرفته می‌شدند، ولی "[[معاویة]] بن [[ابی سفیان]]" نخستین بار، بنا به پیشنهاد "[[زیاد بن ابیه]]" آن را باب کرد و برای خود [[حاجب]] برگزید؛ تا جایی که حضور [[مردم]] نزد [[خلیفه]] طبقه‌بندی شده بود؛ به گونه‌ای که [[اهل]] [[خانواده]]، [[اهل]] سن، [[اهل]] [[ادب]] و [[فضل]] به ترتیب وارد می‌شدند.
+حجابت، مشتق از "حجب" به معنای دربانی بود و شخص دارای این سمت را [[حاجب]] می‌گفتند<ref>صبح الاعشی، ج۳، ص۲۷۳؛ لغت‌نامه دهخدا، ج۵، ص۸۷۰۴.</ref>. وظیفۀ [[حاجب]]، دادن اجازۀ ورود به [[مردم]]، نزد [[حاکم]] و [[خلیفه]] بود. این امر، جهت [[حفظ]] [[هیبت]] و [[شوکت]] [[حاکم]] صورت می‌گرفت. [[خلفای راشدین]]، حاجبی نداشتند و [[مردم]] بدون واسطه به حضور پذیرفته می‌شدند، ولی "[[معاویة بن ابی سفیان]]" نخستین بار، بنا به پیشنهاد "[[زیاد بن ابیه]]" آن را باب کرد و برای خود [[حاجب]] برگزید؛ تا جایی که حضور [[مردم]] نزد [[خلیفه]] طبقه‌بندی شده بود؛ به گونه‌ای که [[اهل]] [[خانواده]]، [[اهل]] سن، [[اهل]] [[ادب]] و [[فضل]] به ترتیب وارد می‌شدند.
 با این همه، چهارگروه در همه حال، اجازۀ ورود داشتند، از جمله: [[مؤذن]]، طارق اللیل (داروغه)، [[رسول]] [[ثغور]] (پیک مرزها) و صاحب طعام (متصدّی [[غذا]]).
 [[دولت بنی عباس]] [[ملاقات]] [[خلیفه]] با [[مردم]] را محدودتر کرد و جز در امور مهمّ، ملاقاتی صورت نمی‌گرفت و همواره میان [[مردم]] و [[خلیفه]]، دو دار وجود داشت "دارالخاصه" و "دارالعامه"<ref>تاریخ التمدن الاسلامی، ج۲، ص۲۵۲؛ تاریخ الاسلام، ج۲، ص۲۶۴؛ تاریخ بیهقی، کتاب المحاسن و المساوی، ج۱، ص۱۲۴.</ref>. [[ابن خلدون]] [[محدودیت]] مزبور را "[[حجاب]] ثانی" نامید<ref>مقدمه ابن خلدون، ص۲۹۰.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۷۷.</ref>.