|
|
| خط ۲۳: |
خط ۲۳: |
|
| |
|
| ==ریشه احتمالی داستان== | | ==ریشه احتمالی داستان== |
| با در نظر گرفتن چند مطلب ریشه احتمالی [[داستان غرانیق]] روشن می‌شود:
| |
| #[[مبارزه]] با [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] در رأس برنامه‌های [[پیامبر گرامی]]{{صل}} بود و هرگاه سخنی از بتها به میان می‌آورد در جهت نفی آنها بود و مشرکان نیز از روش آن حضرت [[آگاه]] بودند.
| |
| #مشرکان به یکدیگر توصیه می‌کردند که به [[قرآن]] گوش فرا ندهند و در ضمن ([[تلاوت]]) آن [[بیهوده‌گویی]] (سر و صدا و جنجال) کنند. {{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَا تَسْمَعُوا لِهَذَا الْقُرْآنِ وَالْغَوْا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَغْلِبُونَ}}<ref>«و کافران گفتند: به این قرآن گوش ندهید و در (هنگام خوانده شدن) آن، سخنان بیهوده سر دهید باشد که پیروز گردید» سوره فصلت، آیه ۲۶.</ref>
| |
| #[[مشرکان قریش]] برای بتها [[احترام]] قائل بودند و از آنها [[امید]] [[شفاعت]] داشتند و در ضمن [[طواف]] [[کعبه]] این سرود را می‌خواندند: {{عربی|"واللاتِ و العُزّی و مناةِ الثالثةِ الاخری فاِنّهُن الغرانیقُ العُلی و اِنّ شفاعتَهُنّ لَتُرتَجی"}}<ref>تاریخ قرآن، ص ۱۵۸.</ref> بنابراین، احتمال می‌رود هنگامی که پیامبر گرامی{{صل}} [[آیه]] {{متن قرآن|أَفَرَأَيْتُمُ اللاَّتَ وَالْعُزَّى وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الأُخْرَى }}<ref>«آیا بت‌های «لات» و «عزّی» را (شایسته پرستش) دیده‌اید؟ و آن سومین بت دیگر «منات» را؟» سوره نجم، آیه ۱۹-۲۰.</ref> را خواند و مشرکان براساس روش همیشگی حضرت می‌دانستند که در ادامه به نفی و [[نکوهش]] بتها خواهد پرداخت و از سویی مایل بودند هنگامی که آن حضرت، [[آیات الهی]] را می‌خواند جنجال کنند این جمله را که [[شعار]] آنان بود با صدای بلند تکرار کردند و همانجا به نظرشان رسید که در [[تجلیل]] از بتها با صدای بلند بگویند: {{عربی|"واللاتِ و العُزّی و مناةِ الثالثةِ الاخری فاِنّهُن الغرانیقُ العُلی و اِنّ شفاعتَهُنّ لَتُرتَجی"}} و در این هنگام افرادی که در فاصله‌ای دورتر از آن [[حضرت]] بوده‌اند [[گمان]] کرده باشند که این جمله را نیز که هموزن [[آیات]] پیشین [[سوره نجم]] است ایشان فرموده یا خود همان [[مشرکان]] چنین شایع کرده باشند، افزون بر آن، این احتمال نیز به طور جدّی مطرح شده است که این داستان از [[روایات]] [[اسرائیلی]] است که برای بهره‌گیری [[تبلیغاتی]] ضدّ [[اسلام]] به دست برخی علمای [[یهود]] و [[نصارا]] ساخته و در [[روایات اسلامی]] وارد شده است<ref>الاسرائیلیات، ص۳۱۶ـ۳۲۱؛ میقات، ش۲۴، ص۷۳.</ref>.<ref>[[حسن ضیاء توحیدی|توحیدی، حسن ضیاء]]، [[افسانه غرانیق (مقاله)|مقاله «افسانه غرانیق»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>
| |
|
| |
|
| ==[[روایات]] [[شان نزول]]== | | ==[[روایات]] [[شان نزول]]== |
