|
|
| خط ۸: |
خط ۸: |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[خیر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | | : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[خیر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> |
|
| |
| ==مقدمه==
| |
| “خیر” در مقابل “شر” از واژه‌های ناظر به ارزش‌هاست و به لحاظ گستره معنایی، جامع، و تقریباً معادل تمام چیزهایی است که از جهتی [[ارزشمند]]، مفید، مطلوب و [[نافع]] باشند<ref>ر.ک: حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۰۰.</ref>. در ظاهر چنین به نظر می‌رسد که حوزه معنایی خیر، بسیار گسترده‌تر از حوزه معنایی [[عمل صالح]] است؛ زیرا عمل صالح در [[ادبیات]] [[دینی]] معمولاً بر اعمالی اطلاق می‌شود که همچون [[واجبات]] و [[مستحبات]] دارای مرجحات ارزشی باشند. در [[قرآن]] نیز این واژه گاه معادل [[مال]] و [[ثروت]] و گاه به معنای عمل صالح و [[نیک]] به کار رفته است. به بیان برخی لغت‌شناسان، مدلول و معنای خیر هر چیزی است که از نظر گاه خاص [[دین الهی]]، درست و ارزشمند دانسته شده باشد<ref>توشیهیکو ایزوتسو، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن، ص۲۷۶.</ref>؛ از این‌رو، هر عملی که در راستای نیل به کمال مطلوب و هدف‌های غایی [[انسان]] نقش مثبت ایفا کند، مصداق “خیر” خواهد بود. در مقابل هر فعل و عملی که در این مسیر نقش منفی یا بازدارنده ایفا کند، مصداق “شر” خواهد بود. [[علامه طباطبایی]] در توضیح معنای “خیر” می‌نویسد: واژه خیر که جمع آن “خیرات” است، با آنکه بیشتر در خیر [[مالی]] [[ظهور]] دارد، اما هر نوع عمل صالح و نیکویی همچون [[عبادات]]، [[انفاق]]، [[عدل]]، [[قسط]] و... را در بر می‌گیرد<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۸۵.</ref>.
| |
| “خیر” علاوه بر امور ذاتاً مطلوب، بر اموری که اصطلاحاً مطلوبیت ابزاری دارند و در طریق نیل به [[کمالات]] و هدف‌های غایی مؤثر واقع می‌شوند، نیز اطلاق می‌گردد. به بیان برخی [[اندیشمندان]]، هر کاری که انسان سعی می‌کند با انجام آن به مطلوب و [[هدف]] نهایی خود برسد. چنین کاری به سبب این تأثیرش در پرتو آن مطلوب ذاتی و هدف نهایی خیر خواهد بود؛ یعنی چون سبب و واسطه وصول به هدف نهایی و خیر ذاتی است، طبعاً خیر بودن آن سببی و مع‌الواسطه و به اصطلاح مطلوب بالغیر است و معنای [[ارزش اخلاقی]] از آن انتزاع می‌شود<ref>[[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، اخلاق در قرآن، ج۱، ص۶۱.</ref>.
| |
|
| |
|
| ==سفارش به [[نیکی‌ها]]== | | ==سفارش به [[نیکی‌ها]]== |
