پرش به محتوا

آراستگی و پیراستگی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۴ مهٔ ۲۰۲۱
جز
جایگزینی متن - 'هدف آن' به 'هدف آن'
جز (جایگزینی متن - '"]]، دائر' به '»، [[دائر')
جز (جایگزینی متن - 'هدف آن' به 'هدف آن')
خط ۳۷: خط ۳۷:
[[خداوند]]، [[فطرت انسان‌ها]] را به خوبی‌ها و زیبایی‌ها متمایل ساخته و [[ایمان]] را‌محبوب [[دل]] آنان قرار داده است: {{متن قرآن|وَلَكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ }}<ref>« خداوند ایمان را در نظر شما محبوب ساخت و آن را در دل‌های شما آراست » سوره حجرات، آیه ۷.</ref>.<ref>المیزان، ج‌۱۸، ص‌۳۱۳؛ نمونه، ج‌۲۲، ص‌۱۵۹.</ref> همچنین تزیینی که در [[آیه]] {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! برای شما جامه‌ای را فرو فرستاده‌ایم که شرمگاه‌های شما را می‌پوشاند و (نیز) جامه‌ای را که زینت است  و لباس پرهیزگاری، باری ، بهتر است؛ این از آیات خداوند است باشد که آنان در یاد گیرند» سوره اعراف، آیه ۲۶.</ref> از آن سخن رفته محدود به زینت‌های مادی نیست و شامل زینت‌های [[معنوی]] همانند [[صفات انسانی]] و [[ملکات اخلاقی]] نیز می‌شود.
[[خداوند]]، [[فطرت انسان‌ها]] را به خوبی‌ها و زیبایی‌ها متمایل ساخته و [[ایمان]] را‌محبوب [[دل]] آنان قرار داده است: {{متن قرآن|وَلَكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ }}<ref>« خداوند ایمان را در نظر شما محبوب ساخت و آن را در دل‌های شما آراست » سوره حجرات، آیه ۷.</ref>.<ref>المیزان، ج‌۱۸، ص‌۳۱۳؛ نمونه، ج‌۲۲، ص‌۱۵۹.</ref> همچنین تزیینی که در [[آیه]] {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! برای شما جامه‌ای را فرو فرستاده‌ایم که شرمگاه‌های شما را می‌پوشاند و (نیز) جامه‌ای را که زینت است  و لباس پرهیزگاری، باری ، بهتر است؛ این از آیات خداوند است باشد که آنان در یاد گیرند» سوره اعراف، آیه ۲۶.</ref> از آن سخن رفته محدود به زینت‌های مادی نیست و شامل زینت‌های [[معنوی]] همانند [[صفات انسانی]] و [[ملکات اخلاقی]] نیز می‌شود.


[[قرآن‌کریم]] [[دنیا]] و زیبایی‌های آن را مقدمه‌ای برای دستیابی به [[زیبایی]] باقی و [[حقیقی]] می‌داند.<ref> الجواهر، ج‌۱، ص‌۶۴.</ref> تزیینی که [[هدف آن]] بهره‌مندی از [[دنیا]] برای نیل به‌آخرت و [[رضایت الهی]] باشد [[ممدوح]] <ref> المیزان، ج‌۳، ص‌۹۷.</ref> و عبارت از [[زیبایی]] واقعی‌ای است که [[انسان]] [[بصیر]] از آن بهره‌می‌برد، بی‌آنکه سبب [[آلودگی]] او گردد؛ اما آنچه [[انسان]] را در برخی جهات بیاراید و در برخی جهات بیالاید، از یک [[جهت]] [[زینت]] و از جهتی دیگر [[زشتی]] است.<ref>موسوعة اخلاق القرآن، ج‌۵، ص‌۶۶.</ref> [[اهل]] [[ایمان]] به برگرفتن زینت‌های خود هنگام [[نماز]] سفارش شده‌اند: {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! در هر نمازگاهی زیور  خود را بردارید و بخورید و بیاشامید و گزافکاری نکنید که او گزافکاران را دوست نمی‌دارد» سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref> در برخی [[روایات]]، مراد از [[زینت]]، [[لباس]] <ref> تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص‌۱۲.</ref> دانسته شده که کمترین آن، [[پوشش]] برای عورت است.<ref> فقه القرآن، ج‌۱، ص‌۹۵.</ref> لباسی که زشتی‌های [[آدمی]] را بپوشاند و وی را [[زینت]] دهد، از [[نعمت‌های خدا]] به شمار می‌رود: {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! برای شما جامه‌ای را فرو فرستاده‌ایم که شرمگاه‌های شما را می‌پوشاند و (نیز) جامه‌ای را که زینت است  و لباس پرهیزگاری، باری ، بهتر است؛ این از آیات خداوند است باشد که آنان در یاد گیرند» سوره اعراف، آیه ۲۶.</ref>.<ref>راهنما، ج‌۵، ص‌۵۰۰.</ref>
[[قرآن‌کریم]] [[دنیا]] و زیبایی‌های آن را مقدمه‌ای برای دستیابی به [[زیبایی]] باقی و [[حقیقی]] می‌داند.<ref> الجواهر، ج‌۱، ص‌۶۴.</ref> تزیینی که [[هدف]] آن بهره‌مندی از [[دنیا]] برای نیل به‌آخرت و [[رضایت الهی]] باشد [[ممدوح]] <ref> المیزان، ج‌۳، ص‌۹۷.</ref> و عبارت از [[زیبایی]] واقعی‌ای است که [[انسان]] [[بصیر]] از آن بهره‌می‌برد، بی‌آنکه سبب [[آلودگی]] او گردد؛ اما آنچه [[انسان]] را در برخی جهات بیاراید و در برخی جهات بیالاید، از یک [[جهت]] [[زینت]] و از جهتی دیگر [[زشتی]] است.<ref>موسوعة اخلاق القرآن، ج‌۵، ص‌۶۶.</ref> [[اهل]] [[ایمان]] به برگرفتن زینت‌های خود هنگام [[نماز]] سفارش شده‌اند: {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! در هر نمازگاهی زیور  خود را بردارید و بخورید و بیاشامید و گزافکاری نکنید که او گزافکاران را دوست نمی‌دارد» سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref> در برخی [[روایات]]، مراد از [[زینت]]، [[لباس]] <ref> تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص‌۱۲.</ref> دانسته شده که کمترین آن، [[پوشش]] برای عورت است.<ref> فقه القرآن، ج‌۱، ص‌۹۵.</ref> لباسی که زشتی‌های [[آدمی]] را بپوشاند و وی را [[زینت]] دهد، از [[نعمت‌های خدا]] به شمار می‌رود: {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! برای شما جامه‌ای را فرو فرستاده‌ایم که شرمگاه‌های شما را می‌پوشاند و (نیز) جامه‌ای را که زینت است  و لباس پرهیزگاری، باری ، بهتر است؛ این از آیات خداوند است باشد که آنان در یاد گیرند» سوره اعراف، آیه ۲۶.</ref>.<ref>راهنما، ج‌۵، ص‌۵۰۰.</ref>


لفظ {{متن قرآن|رِيشًا}} که بر [[لباس]] عطف شده، به معنای [[تجمل]] و پوششهای آراینده و [[زیبا]] و [[مباح]] دانسته شده که فراتر از [[میزان]] حداقلی مورد اشاره در آیه‌اند.<ref>فقه القرآن، ج‌۱، ص‌۹۵.</ref> گذشته از اطلاقی که در امر [[آیه]] {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! در هر نمازگاهی زیور  خود را بردارید و بخورید و بیاشامید و گزافکاری نکنید که او گزافکاران را دوست نمی‌دارد» سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref> وجود دارد<ref>المیزان، ج‌۸، ص‌۷۹.</ref> و هرگونه خیر و نعمتی را دربر‌می‌گیرد،<ref>تفسیر نمونه، ج‌۶، ص‌۱۴۸.</ref> در‌پاره‌ای از [[روایات]] نیز برخی موارد آراستن ظاهری <ref>تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص‌۱۳.</ref> همانند شانه کردن موها هنگام [[نماز]]،<ref> تفسیر عیاشی، ج‌۲،ص‌۱۲.</ref> [[غسل]] و [[پوشیدن لباس]] سفید <ref>الصافی، ج‌۲، ص‌۱۸۹.</ref> و نیز آراستن [[بدن]] و [[جامه]] برای [[نمازهای جمعه]] و عیدین <ref>مجمع‌البیان، ج‌۳، ص‌۶۳.</ref> از مصادیق [[زینت]] معرفی شده‌اند. در [[آیه]] بعد نیز از [[تحریم]] زینتها منع شده است: {{متن قرآن|قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ}}<ref>«بگو: چه کسی زیوری را که خداوند برای بندگانش پدید آورده و (نیز) روزی‌های پاکیزه را، حرام کرده است؟ » سوره اعراف، آیه ۳۲.</ref>. در [[حدیثی]] [[عثمان‌ بن مظعون]] با [[رسول‌الله]]{{صل}} از قصد خود مبنی بر [[رهبانیت]] و ترک دنیا‌ و مواردی‌ دیگر همچون عدم بهره‌مندی از همسر‌ خود و بوی خوش و خوردن گوشت، سخن گفت و رسول‌اکرم{{صل}} وی را از [[افراط و تفریط]] برحذر داشتند.<ref> التفسیر الکبیر، ج‌۱۴، ص‌۶۳.</ref>
لفظ {{متن قرآن|رِيشًا}} که بر [[لباس]] عطف شده، به معنای [[تجمل]] و پوششهای آراینده و [[زیبا]] و [[مباح]] دانسته شده که فراتر از [[میزان]] حداقلی مورد اشاره در آیه‌اند.<ref>فقه القرآن، ج‌۱، ص‌۹۵.</ref> گذشته از اطلاقی که در امر [[آیه]] {{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ}}<ref>«ای فرزندان آدم! در هر نمازگاهی زیور  خود را بردارید و بخورید و بیاشامید و گزافکاری نکنید که او گزافکاران را دوست نمی‌دارد» سوره اعراف، آیه ۳۱.</ref> وجود دارد<ref>المیزان، ج‌۸، ص‌۷۹.</ref> و هرگونه خیر و نعمتی را دربر‌می‌گیرد،<ref>تفسیر نمونه، ج‌۶، ص‌۱۴۸.</ref> در‌پاره‌ای از [[روایات]] نیز برخی موارد آراستن ظاهری <ref>تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص‌۱۳.</ref> همانند شانه کردن موها هنگام [[نماز]]،<ref> تفسیر عیاشی، ج‌۲،ص‌۱۲.</ref> [[غسل]] و [[پوشیدن لباس]] سفید <ref>الصافی، ج‌۲، ص‌۱۸۹.</ref> و نیز آراستن [[بدن]] و [[جامه]] برای [[نمازهای جمعه]] و عیدین <ref>مجمع‌البیان، ج‌۳، ص‌۶۳.</ref> از مصادیق [[زینت]] معرفی شده‌اند. در [[آیه]] بعد نیز از [[تحریم]] زینتها منع شده است: {{متن قرآن|قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ}}<ref>«بگو: چه کسی زیوری را که خداوند برای بندگانش پدید آورده و (نیز) روزی‌های پاکیزه را، حرام کرده است؟ » سوره اعراف، آیه ۳۲.</ref>. در [[حدیثی]] [[عثمان‌ بن مظعون]] با [[رسول‌الله]]{{صل}} از قصد خود مبنی بر [[رهبانیت]] و ترک دنیا‌ و مواردی‌ دیگر همچون عدم بهره‌مندی از همسر‌ خود و بوی خوش و خوردن گوشت، سخن گفت و رسول‌اکرم{{صل}} وی را از [[افراط و تفریط]] برحذر داشتند.<ref> التفسیر الکبیر، ج‌۱۴، ص‌۶۳.</ref>
۲۱۸٬۱۲۲

ویرایش