پرش به محتوا

خشونت گفتاری در خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'روابط خانوادگی' به 'روابط خانوادگی'
جز (جایگزینی متن - 'زندگی خانوادگی' به 'زندگی خانوادگی')
جز (جایگزینی متن - 'روابط خانوادگی' به 'روابط خانوادگی')
خط ۲۹: خط ۲۹:
پیامدهای [[خشونت]] گفتاری و [[بدزبانی]] در [[زندگی]] این جهانی و آن جهانی چنان سنگین است که [[رسول خدا]]{{صل}} این‌گونه درباره آن هشدار داده است. در برخی خبرها در ماجرای [[تدفین]] [[سعد بن معاذ]] که اشاره شد، آمده است که او گرفتار خشونت گفتاری و بدزبانی بوده است. از [[امام صادق]]{{ع}} دراین‌باره چنین [[روایت]] شده است: {{متن حدیث|إِنَّ سَعْداً لَمَّا مَاتَ‏ شَيَّعَهُ‏ سَبْعُونَ‏ أَلْفَ‏ مَلَكٍ‏ فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} عَلَى قَبْرِهِ فَقَالَ وَ مِثْلُ سَعْدٍ يُضَمُّ فَقَالَتْ أُمُّهُ هَنِيئاً لَكَ يَا سَعْدُ وَ كَرَامَةً فَقَالَ لَهَا رَسُولُ اللَّهِ يَا أُمَّ سَعْدٍ لَا تَحْتِمِي عَلَى اللَّهِ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَدْ سَمِعْنَاكَ وَ مَا تَقُولُ فِي سَعْدٍ فَقَالَ إِنَّ سَعْداً كَانَ فِي لِسَانِهِ غِلَظٌ عَلَى أَهْلِهِ}}<ref>«وقتی سعد [بن مُعاذ] فوت کرد هفتاد هزار فرشته او را تشییع کردند و رسول خدا{{صل}} بر قبر او ایستاد و گفت: دوستی مانند سعد از دنیا رفت. مادر سعد گفت:[بهشت]بر تو گوارا و گرامی باد. پیامبر به او فرمود: ای مادر سعد، در کار خدا به طور جزم سخن مگو. مادر سعد گفت: ای رسول خدا، آنچه درباره سعد گفتی شنیدیم. پیامبر فرمود: سعد نسبت به خانواده‌اش درشتی در زبان داشت». کتاب الزهد، ص۸۷؛ بحارالانوار، ج۶، ص۲۱۷. قریب به همین: الکافی، ج۳، ص۲۳۶.</ref>.
پیامدهای [[خشونت]] گفتاری و [[بدزبانی]] در [[زندگی]] این جهانی و آن جهانی چنان سنگین است که [[رسول خدا]]{{صل}} این‌گونه درباره آن هشدار داده است. در برخی خبرها در ماجرای [[تدفین]] [[سعد بن معاذ]] که اشاره شد، آمده است که او گرفتار خشونت گفتاری و بدزبانی بوده است. از [[امام صادق]]{{ع}} دراین‌باره چنین [[روایت]] شده است: {{متن حدیث|إِنَّ سَعْداً لَمَّا مَاتَ‏ شَيَّعَهُ‏ سَبْعُونَ‏ أَلْفَ‏ مَلَكٍ‏ فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} عَلَى قَبْرِهِ فَقَالَ وَ مِثْلُ سَعْدٍ يُضَمُّ فَقَالَتْ أُمُّهُ هَنِيئاً لَكَ يَا سَعْدُ وَ كَرَامَةً فَقَالَ لَهَا رَسُولُ اللَّهِ يَا أُمَّ سَعْدٍ لَا تَحْتِمِي عَلَى اللَّهِ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَدْ سَمِعْنَاكَ وَ مَا تَقُولُ فِي سَعْدٍ فَقَالَ إِنَّ سَعْداً كَانَ فِي لِسَانِهِ غِلَظٌ عَلَى أَهْلِهِ}}<ref>«وقتی سعد [بن مُعاذ] فوت کرد هفتاد هزار فرشته او را تشییع کردند و رسول خدا{{صل}} بر قبر او ایستاد و گفت: دوستی مانند سعد از دنیا رفت. مادر سعد گفت:[بهشت]بر تو گوارا و گرامی باد. پیامبر به او فرمود: ای مادر سعد، در کار خدا به طور جزم سخن مگو. مادر سعد گفت: ای رسول خدا، آنچه درباره سعد گفتی شنیدیم. پیامبر فرمود: سعد نسبت به خانواده‌اش درشتی در زبان داشت». کتاب الزهد، ص۸۷؛ بحارالانوار، ج۶، ص۲۱۷. قریب به همین: الکافی، ج۳، ص۲۳۶.</ref>.


خشونت گفتاری و بدزبانی چنان است که رسول خدا{{صل}} این‌گونه [[پیروان]] خود را نسبت به آن هشدار داده است تا [[ساحت]] [[روابط]] [[خانوادگی]] را از آن [[پاک]] نمایند و فضای [[خانواده]] را با آن هولناک و رنج‌آور نسازند. اَنَس بن [[مالک]] از رسول خدا{{صل}} روایت کرده است که فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ شَرَّ النَّاسِ مَنْزِلَةٌ يَوْمَ القِيَامَةِ مَنْ يُخَافُ لِسَانُهُ أَوْ يُخَافُ شَرُّهُ}}<ref>«بی‌گمان بدترین مردمان از نظر جایگاه در روز قیامت کسی است که از زبانش یا شرش بترسند». مداراة الناس، ص۳۵؛ کتاب الصمت و آداب اللسان، ص۱۲۷؛ الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۵، ص۱۶۴؛ الجامع الصغیر، ج۲، ص۷۷؛ کنزالعمال، ج۳، ص۵۵۲.</ref>.
خشونت گفتاری و بدزبانی چنان است که رسول خدا{{صل}} این‌گونه [[پیروان]] خود را نسبت به آن هشدار داده است تا [[ساحت]] [[روابط خانوادگی]] را از آن [[پاک]] نمایند و فضای [[خانواده]] را با آن هولناک و رنج‌آور نسازند. اَنَس بن [[مالک]] از رسول خدا{{صل}} روایت کرده است که فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ شَرَّ النَّاسِ مَنْزِلَةٌ يَوْمَ القِيَامَةِ مَنْ يُخَافُ لِسَانُهُ أَوْ يُخَافُ شَرُّهُ}}<ref>«بی‌گمان بدترین مردمان از نظر جایگاه در روز قیامت کسی است که از زبانش یا شرش بترسند». مداراة الناس، ص۳۵؛ کتاب الصمت و آداب اللسان، ص۱۲۷؛ الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۵، ص۱۶۴؛ الجامع الصغیر، ج۲، ص۷۷؛ کنزالعمال، ج۳، ص۵۵۲.</ref>.


کسی که در [[خانه]] با [[بدزبانی]] [[امنیت]] [[خانوادگی]] را می‌گیرد و [[روح]] اعضای [[خانواده]] را می‌آزارد در چنین جایگاهی است. [[رسول خدا]]{{صل}} در هشداری فرموده است: {{متن حدیث|فِتْنَةُ اللِّسَانِ‏ أَشَدُّ مِنْ‏ ضَرْبِ‏ السَّيْفِ‏}}<ref>«گزش زبان، سخت‌تر از ضربت شمشیر است». بحارالانوار، ج۷۱، ص۲۸۶؛ مستدرک الوسائل، ج۹، ص۳۱؛ میزان الحکمة، ج۱۰، ص۲۶۴.</ref>.
کسی که در [[خانه]] با [[بدزبانی]] [[امنیت]] [[خانوادگی]] را می‌گیرد و [[روح]] اعضای [[خانواده]] را می‌آزارد در چنین جایگاهی است. [[رسول خدا]]{{صل}} در هشداری فرموده است: {{متن حدیث|فِتْنَةُ اللِّسَانِ‏ أَشَدُّ مِنْ‏ ضَرْبِ‏ السَّيْفِ‏}}<ref>«گزش زبان، سخت‌تر از ضربت شمشیر است». بحارالانوار، ج۷۱، ص۲۸۶؛ مستدرک الوسائل، ج۹، ص۳۱؛ میزان الحکمة، ج۱۰، ص۲۶۴.</ref>.
خط ۴۱: خط ۴۱:
در [[منطق]] [[دین]] هرگونه بدزبانی، هرچند فقط به صورت بالا بردن صدا باشد، [[ممنوع]] است، و [[خداوند]] آن را [[زشت]] و [[نکوهیده]] معرفی کرده است. بنابراین [[پرهیز]] از [[بدزبانی]] و جلوگیری از هرگونه جلوه آن از امور اساسی در [[زندگی]] و [[سلامت]] فرد و [[خانواده]] است؛ هرچند غرولند زیر لب باشد، و یا تعابیری که آرام به زبان آید ولی گزنده باشد و از [[خشونت]] گفتاری برآید. [[جمیل بن دراج]]<ref>وی شخصیتی برجسته از اصحاب امام صادق و امام کاظم{{عم}} و از راویان ثقه است. ر.ک: رجال النجاشی، ص۱۲۶-۱۲۷؛ معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۱۴۹-۱۵۲؛ معجم الثقات، ص۲۹؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۷۱۲-۷۱۵.</ref> از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] کرده است که فرمود: {{متن حدیث|أَيُّمَا امْرَأَةٍ قَالَتْ لِزَوْجِهَا مَا رَأَيْتُ‏ قَطُّ مِنْ‏ وَجْهِكَ‏ خَيْراً فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهَا}}<ref>«هر زنی به شوهرش بگوید: از تو خیری ندیده‌ام، خداوند اعمال [نیک] او را تباه سازد». کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۴۴۰؛ مکارم الاخلاق، ص۲۱۵؛ وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۱۱۵؛ جواهر الکلام، ج۳۱، ص۱۴۷. در برخی نقل‌ها {{متن حدیث|مَا رَأَيْتُ‏ مِنْكَ‏ خَيْراً}} آمده است.</ref>.
در [[منطق]] [[دین]] هرگونه بدزبانی، هرچند فقط به صورت بالا بردن صدا باشد، [[ممنوع]] است، و [[خداوند]] آن را [[زشت]] و [[نکوهیده]] معرفی کرده است. بنابراین [[پرهیز]] از [[بدزبانی]] و جلوگیری از هرگونه جلوه آن از امور اساسی در [[زندگی]] و [[سلامت]] فرد و [[خانواده]] است؛ هرچند غرولند زیر لب باشد، و یا تعابیری که آرام به زبان آید ولی گزنده باشد و از [[خشونت]] گفتاری برآید. [[جمیل بن دراج]]<ref>وی شخصیتی برجسته از اصحاب امام صادق و امام کاظم{{عم}} و از راویان ثقه است. ر.ک: رجال النجاشی، ص۱۲۶-۱۲۷؛ معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۱۴۹-۱۵۲؛ معجم الثقات، ص۲۹؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۷۱۲-۷۱۵.</ref> از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] کرده است که فرمود: {{متن حدیث|أَيُّمَا امْرَأَةٍ قَالَتْ لِزَوْجِهَا مَا رَأَيْتُ‏ قَطُّ مِنْ‏ وَجْهِكَ‏ خَيْراً فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهَا}}<ref>«هر زنی به شوهرش بگوید: از تو خیری ندیده‌ام، خداوند اعمال [نیک] او را تباه سازد». کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۴۴۰؛ مکارم الاخلاق، ص۲۱۵؛ وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۱۱۵؛ جواهر الکلام، ج۳۱، ص۱۴۷. در برخی نقل‌ها {{متن حدیث|مَا رَأَيْتُ‏ مِنْكَ‏ خَيْراً}} آمده است.</ref>.


معلوم است که پاسداشت زبان تا چه حد لازم است، و اینکه هنگام [[اختلاف]] و بروز [[مشکلات]] زندگی و در وقت [[خشم]] نباید این پاسداشت [[سست]] گردد و سخنانی بر زبان آید که نباید؛ و لازم است آفات گوناگون زبان در [[روابط]] [[خانوادگی]] که هریک نمودی از خشونت گفتاری است شناخته شود و از آنها پرهیز گردد؛ جلوه‌هایی چون: دشنام‌دهی، [[ناسزاگویی]]، [[مسخره کردن]]، [[سرزنش]] نمودن، [[بهتان]] زدن، [[لعنت]] کردن، [[منت]] گذاشتن، [[مشاجره]] نمودن و...<ref>ر.ک: احیاء علوم الدین، ج۳، ص۱۰۴-۱۵۷؛ المحجة البیضاء، ج۵، ص۱۹۰-۲۸۸ [کتاب آفات اللسان].</ref> که به مواردی از آنها اشاره می‌شود.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۳۳۶-۳۴۲.</ref>
معلوم است که پاسداشت زبان تا چه حد لازم است، و اینکه هنگام [[اختلاف]] و بروز [[مشکلات]] زندگی و در وقت [[خشم]] نباید این پاسداشت [[سست]] گردد و سخنانی بر زبان آید که نباید؛ و لازم است آفات گوناگون زبان در [[روابط خانوادگی]] که هریک نمودی از خشونت گفتاری است شناخته شود و از آنها پرهیز گردد؛ جلوه‌هایی چون: دشنام‌دهی، [[ناسزاگویی]]، [[مسخره کردن]]، [[سرزنش]] نمودن، [[بهتان]] زدن، [[لعنت]] کردن، [[منت]] گذاشتن، [[مشاجره]] نمودن و...<ref>ر.ک: احیاء علوم الدین، ج۳، ص۱۰۴-۱۵۷؛ المحجة البیضاء، ج۵، ص۱۹۰-۲۸۸ [کتاب آفات اللسان].</ref> که به مواردی از آنها اشاره می‌شود.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۳۳۶-۳۴۲.</ref>


==دشنام‌دهی و ناسزاگویی==
==دشنام‌دهی و ناسزاگویی==
۲۱۷٬۴۹۱

ویرایش