پرش به محتوا

اجل: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۳۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ ژوئن ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]]| + - [[))
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اجل در قرآن]] - [[اجل در حدیث]] - [[اجل در نهج البلاغه]] - [[اجل در معارف دعا و زیارات]] - [[اجل در کلام اسلامی]] - [[اجل در اخلاق اسلامی]] - [[اجل در عرفان اسلامی]] - [[اجل در فقه سیاسی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اجل در قرآن]] - [[اجل در حدیث]] - [[اجل در نهج البلاغه]] - [[اجل در معارف دعا و زیارات]] - [[اجل در کلام اسلامی]] - [[اجل در اخلاق اسلامی]] - [[اجل در عرفان اسلامی]] - [[اجل در فقه سیاسی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اجل (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
 
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
==مقدمه==
*"اجل" به معنای مدت معینِ هر چیزی است؛ اما در [[علم کلام]]، به معنای مدت [[عمر]] [[انسان]] است. زمان فرا رسیدن [[مرگ]] [[انسان]] را نیز اجل می‌گویند<ref>مفردات راغب‌، ۱۱.</ref>.
"اجل" به معنای مدت معینِ هر چیزی است؛ اما در [[علم کلام]]، به معنای مدت [[عمر]] [[انسان]] است. زمان فرا رسیدن [[مرگ]] [[انسان]] را نیز اجل می‌گویند<ref>مفردات راغب‌، ۱۱.</ref>.
*[[متکلمان]] در این باره که اجل بر چند گونه است، [[اختلاف]] نظر دارند. نظریه پذیرفته شده [[شیعیان]] این است که اجل دو گونه است: اجل حتمی و اجل غیر حتمی<ref>{{متن قرآن| هُوَ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن طِينٍ ثُمَّ قَضَى أَجَلاً وَأَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْتَرُونَ }}؛ سوره انعام، آیه ۲؛ جبر و اختیار، ۱۳۴.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 66.</ref>.
 
[[متکلمان]] در این باره که اجل بر چند گونه است، [[اختلاف]] نظر دارند. نظریه پذیرفته شده [[شیعیان]] این است که اجل دو گونه است: اجل حتمی و اجل غیر حتمی<ref>{{متن قرآن| هُوَ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن طِينٍ ثُمَّ قَضَى أَجَلاً وَأَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْتَرُونَ }}؛ سوره انعام، آیه ۲؛ جبر و اختیار، ۱۳۴.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 66.</ref>.


==اجل حتمی==
==اجل حتمی==
*هر انسانی با توجه به [[طبیعت]] و استعداد جسمی خود و تقدیری که برای او رقم خورده است، مدت معینی زنده می‌ماند. اگر [[زندگی]] [[انسان]] به گونه طبیعی پایان یابد، [[مرگ]] او فرا خواهد رسید. این گونه [[مرگ]] را "اجل حتمی" یا "اجل مسمی" گویند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 67.</ref>.
هر انسانی با توجه به [[طبیعت]] و استعداد جسمی خود و تقدیری که برای او رقم خورده است، مدت معینی زنده می‌ماند. اگر [[زندگی]] [[انسان]] به گونه طبیعی پایان یابد، [[مرگ]] او فرا خواهد رسید. این گونه [[مرگ]] را "اجل حتمی" یا "اجل مسمی" گویند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 67.</ref>.


==اجل غیر حتمی==
==اجل غیر حتمی==
*گاه [[انسان]] پیش از فرا رسیدن اجل حتمی، بر اثر علت‌هایی- مانند [[بیماری]]، بلایای طبیعی و [[جنگ]]- از [[دنیا]] می‌رود. این گونه [[مرگ]] را "اجل غیر حتمی" یا "اجل معلق" گویند<ref>المیزان‌، ۷/ ۱۰- ۸؛ تفسیر نمونه‌، ۵/ ۱۵۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 67.</ref>.
گاه [[انسان]] پیش از فرا رسیدن اجل حتمی، بر اثر علت‌هایی- مانند [[بیماری]]، بلایای طبیعی و [[جنگ]]- از [[دنیا]] می‌رود. این گونه [[مرگ]] را "اجل غیر حتمی" یا "اجل معلق" گویند<ref>المیزان‌، ۷/ ۱۰- ۸؛ تفسیر نمونه‌، ۵/ ۱۵۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 67.</ref>.


==تغییر اجل==
==تغییر اجل==
*در پاره‌ای از روایاتِ بزرگان [[معصوم]]{{ع}} آمده است که برخی [[اعمال]] [[پسندیده]]- مانند [[صله رحم]] و [[صدقه]]- اجل [[انسان]] را دور می‌کنند و برخی [[گناهان]]، آن را پیش می‌آورند<ref>بحارالانوار، ۵/ ۱۴۰/ ۷.</ref>. از برخی [[آیات قرآن]] نیز برمی‌آید که چون اجل کسی فرا رسد، پیش و پس کردنش ممکن نیست<ref>{{متن قرآن|وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ يَسْتَقْدِمُونَ}}؛ سوره اعراف، آیه ۳۴.</ref>. مراد این [[آیات]]، "اجل حتمی" است؛ ولی مراد آن [[روایات]]، "اجل غیر حتمی" است که [[اعمال انسان]]، آن را پیش و پس می‌کنند. هر چند [[اعمال]] [[آدمی]] در اجل معلق او مؤثرند، فقط [[خداوند]] است که هر دو اجل را تعیین می‌کند. بنابراین، [[مرگ]] [[انسان]] به هر یک از دو اجل که پیش آید، در [[قضا و قدر الهی]] معین بوده است. بدین ترتیب، هر کس تنها یک اجل دارد و آن، اجلِ تعیین شده در [[علم]] [[خداوند]] است<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی‌، ۲/ ۶۱۴.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 67.</ref>.
در پاره‌ای از روایاتِ بزرگان [[معصوم]]{{ع}} آمده است که برخی [[اعمال]] [[پسندیده]]- مانند [[صله رحم]] و [[صدقه]]- اجل [[انسان]] را دور می‌کنند و برخی [[گناهان]]، آن را پیش می‌آورند<ref>بحارالانوار، ۵/ ۱۴۰/ ۷.</ref>. از برخی [[آیات قرآن]] نیز برمی‌آید که چون اجل کسی فرا رسد، پیش و پس کردنش ممکن نیست<ref>{{متن قرآن|وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ يَسْتَقْدِمُونَ}}؛ سوره اعراف، آیه ۳۴.</ref>. مراد این [[آیات]]، "اجل حتمی" است؛ ولی مراد آن [[روایات]]، "اجل غیر حتمی" است که [[اعمال انسان]]، آن را پیش و پس می‌کنند. هر چند [[اعمال]] [[آدمی]] در اجل معلق او مؤثرند، فقط [[خداوند]] است که هر دو اجل را تعیین می‌کند. بنابراین، [[مرگ]] [[انسان]] به هر یک از دو اجل که پیش آید، در [[قضا و قدر الهی]] معین بوده است. بدین ترتیب، هر کس تنها یک اجل دارد و آن، اجلِ تعیین شده در [[علم]] [[خداوند]] است<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی‌، ۲/ ۶۱۴.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 67.</ref>.


==منابع==
==منابع==
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
{{منابع}}
 
#[[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
==جستارهای وابسته==
{{پایان منابع}}


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


۱۱۵٬۱۸۲

ویرایش