یأس در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}})) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
| خط ۱۰: | خط ۹: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
"[[یأس]]" به‌معنی [[قطع امید]] کردن، [[نومید]] شدن و [[مأیوس]] شدن (از چیزی) است<ref>فرهنگ معاصر عربی – فارسی.</ref>. | "[[یأس]]" به‌معنی [[قطع امید]] کردن، [[نومید]] شدن و [[مأیوس]] شدن (از چیزی) است<ref>فرهنگ معاصر عربی – فارسی.</ref>. | ||
همچنین قرآن یکی از ویژگی‌های مذموم [[انسان]] را این می‌داند که در [[بلاها]] و به هنگام [[سختی‌ها]] گرفتار یأس میشود: {{متن قرآن|وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ كَانَ يَئُوسًا}}<ref>«و چون به آدمی نعمت دهیم روی برمی‌تابد و با تکبّر کناره می‌جوید و چون بدی بدو رسد ناامید می‌گردد» سوره اسراء، آیه ۸۳.</ref>. | ==یأس در [[آیات]] و [[روایات]]== | ||
[[خدای متعال]] در [[قرآن]] از آن [[نهی]] کرده است: {{متن قرآن|وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ}}<ref>«و از رحمت خداوند نومید نگردید که جز گروه کافران (کسی) از رحمت خداوند نومید نمی‌گردد» سوره یوسف، آیه ۸۷.</ref>. همچنین قرآن یکی از ویژگی‌های مذموم [[انسان]] را این می‌داند که در [[بلاها]] و به هنگام [[سختی‌ها]] گرفتار یأس میشود: {{متن قرآن|وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ كَانَ يَئُوسًا}}<ref>«و چون به آدمی نعمت دهیم روی برمی‌تابد و با تکبّر کناره می‌جوید و چون بدی بدو رسد ناامید می‌گردد» سوره اسراء، آیه ۸۳.</ref>. | |||
[[امام علی]]{{ع}} قطع امید را بزرگ‌ترین [[بلا]] و [[گرفتاری]] می‌داند<ref>گفتار امیرالمؤمنین علی{{ع}}، ج۱، ص۵۷۷.</ref> و توصیه می‌کند که نسبت به کسانی که در مسیر [[نادرست]] گام برداشته‌اند [[ناامید]] نباشیم؛ چه بسا خصلتی در او باشد که به او مدد رساند و باعث برگشت وی به | [[امام علی]]{{ع}} قطع امید را بزرگ‌ترین [[بلا]] و [[گرفتاری]] می‌داند<ref>گفتار امیرالمؤمنین علی{{ع}}، ج۱، ص۵۷۷.</ref> و توصیه می‌کند که نسبت به کسانی که در مسیر [[نادرست]] گام برداشته‌اند [[ناامید]] نباشیم؛ چه بسا خصلتی در او باشد که به او مدد رساند و باعث برگشت وی به مسیر حق شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۰.</ref>. اما در عین‌حال باید توجه داشت که قطع امید و بریدن [[طمع]] از آنچه در دست [[مردم]] است خصلتی [[پسندیده]] است و باعث میشود [[آدمی]] تمام [[همّت]] و توجه خویش را مصروف [[خدا]] کند. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|الْيَأْسُ مِمَّا فِي أَيْدِي النَّاسِ عِزٌّ لِلْمُؤْمِنِ فِي دِينِهِ}}<ref>وسائل الشیعة، ج۶، ص۳۱۴.</ref>؛ «قطع امید از آنچه در دست مردم است، موجب [[عزّت]] [[مؤمن]] در دینش می‌گردد». | ||
==یأس در سخنان [[امام سجاد]] {{ع}}== | |||
[[امام سجاد]]{{ع}} با اشاره به [[لطف]] و [[رحمت]] بی‌کران خدا، یأس را امری [[ناشایست]] و ناروا می‌داند و می‌فرماید: «[[فضل]] خدا آن‌قدر زیاد است که حتی [[مجرمان]] مأیوس نمی‌شوند»: {{متن حدیث|فَأَمَّا أَنْتَ- يَا إِلَهِي- فَأَهْلٌ أَنْ لَا يَغْتَرَّ بِكَ الصِّدِّيقُونَ، وَ لَا يَيْأَسَ مِنْكَ الْمُجْرِمُونَ}}<ref>نیایش سی‌ونهم.</ref>؛ «اما تو ای خدای من، شایسته‌ای که [[صدّیقان]] به رحمت تو [[مغرور]] نشوند و مجرمان از رحمت تو نومید نگردند، که تو آن [[پروردگار]] بزرگ هستی که [[فضل]] خود از کسی بازنداری و در گرفتن [[حق]] خود از دیگران سخت نگیری». آن [[حضرت]] در جایی دیگر با خدای خویش این‌گونه [[مناجات]] می‌کند: «بارخدایا، درگاه تو به روی خواهندگان گشوده است و عطایت سائلان را رایگان است و فریادرسی‌ات فریادخواهان را نزدیک. [[امیدواران]] از تو [[نومید]] نشوند و جویندگان از عطای تو [[مأیوس]] نگردند و آمرزش‌خواهان از عقوبتت به [[شقاوت]] نیفتند»<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>. | |||
بارها میشود که ما خواسته‌ای داریم و [[دعا]] می‌کنیم اما آن را برآورده نمی‌یابیم. [[امام سجاد]]{{ع}} به ما می‌آموزد که هیچ‌گاه از [[اجابت]] [[خدا]] [[ناامید]] نشویم: «بار خدایا، بر [[محمد و خاندانش]] [[درود]] بفرست و چنان مکن که [[سپاسگزاری]] در برابر نعمتت را فراموش کنم، یا از ذکر [[احسان]] و [[بخشش]] تو [[غافل]] شوم، یا از [[استجابت]] دعایم -هر چند به تأخیر افتد- نومید گردم، چه در مسرّت باشم یا [[اندوه]]، چه در [[سختی]] باشم یا [[آسایش]].»..<ref>نیایش بیست‌ویکم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ فرهنگ معاصر عربی- فارسی، آذرتاش آذرنوش، نشر نی، تهران، ۱۳۷۹، چاپ اول؛ قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند؛ گفتار امیر المؤمنین علی{{ع}} ترجمه غررالحکم، سیدحسین شیخ‌الاسلامی، ج۱، انتشارات انصاریان، قم، ۱۳۷۹، چاپ پنجم؛ میزان الحکمة، محمد محمدی ری‌شهری، تحقیق: دارالحدیث، ترجمه: حمیدرضا شیخی، نشر: دارالحدیث، ۱۳۷۷، ج۱۴، چاپ اول؛ نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نشر آدینه سبز، قم، ۱۳۸۸، چاپ پنجم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «یأس»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۳۷.</ref> | بارها میشود که ما خواسته‌ای داریم و [[دعا]] می‌کنیم اما آن را برآورده نمی‌یابیم. [[امام سجاد]]{{ع}} به ما می‌آموزد که هیچ‌گاه از [[اجابت]] [[خدا]] [[ناامید]] نشویم: «بار خدایا، بر [[محمد و خاندانش]] [[درود]] بفرست و چنان مکن که [[سپاسگزاری]] در برابر نعمتت را فراموش کنم، یا از ذکر [[احسان]] و [[بخشش]] تو [[غافل]] شوم، یا از [[استجابت]] دعایم -هر چند به تأخیر افتد- نومید گردم، چه در مسرّت باشم یا [[اندوه]]، چه در [[سختی]] باشم یا [[آسایش]].»..<ref>نیایش بیست‌ویکم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ فرهنگ معاصر عربی- فارسی، آذرتاش آذرنوش، نشر نی، تهران، ۱۳۷۹، چاپ اول؛ قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند؛ گفتار امیر المؤمنین علی{{ع}} ترجمه غررالحکم، سیدحسین شیخ‌الاسلامی، ج۱، انتشارات انصاریان، قم، ۱۳۷۹، چاپ پنجم؛ میزان الحکمة، محمد محمدی ری‌شهری، تحقیق: دارالحدیث، ترجمه: حمیدرضا شیخی، نشر: دارالحدیث، ۱۳۷۷، ج۱۴، چاپ اول؛ نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نشر آدینه سبز، قم، ۱۳۸۸، چاپ پنجم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «یأس»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۳۷.</ref> | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «یأس»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | # [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «یأس»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||