پرش به محتوا

عمرو بن صبیح‌ صیداوی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


'''عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌'''، از [[سربازان]] [[عمر بن سعد]] بود که در [[کربلا]] حضور فعال داشت. او علاوه بر اینکه [[قاتل]] [[عبدالله بن عقیل بن ابی‌طالب]] و [[موسی‏ بن عقیل]]‏ بود، پس از [[شهادت امام حسین]]{{ع}}، از جمله ده نفری بود که‌ داوطلب‌ شد تا بر [[بدن مطهر امام حسین]]{{ع}} اسب بتاراند.<ref>اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۵ قمری.، ص۵۴.</ref>
'''عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌'''، از [[سربازان]] [[عمر بن سعد]] بود که در [[کربلا]] حضور فعال داشت. او علاوه بر اینکه [[قاتل]] [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] و [[موسی بن عقیل بن ابی طالب]]‏ بود، پس از [[شهادت امام حسین]]{{ع}}، از جمله ده نفری بود که‌ داوطلب‌ شد تا بر بدن مطهر [[امام حسین]]{{ع}} اسب بتاراند.<ref>اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۵ قمری.، ص۵۴.</ref>


==نقش در [[واقعه کربلا]]==
==مقدمه==
بنا به نقل [[ابو مخنف]]، [[طبری]] و [[شیخ مفید]]، [[عبدالله بن‌ مسلم بن عقیل|عبدالله ‏بن مسلم]] دلاورانه جنگید و سه [[حمله]] به صفوف [[دشمن]] داشت. سرانجام عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌، تیری‌ به‌ طرف‌ او افکند و [[عبدالله]] دستش‌ را سپر پیشانی خود قرار داد.‌ دست‌ و پیشانی‌اش‌ به‌هم‌ دوخته‌ شد، چنان‌ که‌ نتوانست‌ حرکت‌ دهد و با تیر دوم او، عبدالله به شهادت رسید.<ref>- ر.ک: وقعة الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص۲۴۷؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۴۷؛ ارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۱۱۱. قس الاخبار الطوال، دینوری، ابوحنیفه احمدبن ‌داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره: ۱۹۶۰ میلادی.، ص۲۵۷؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۸؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی‌ بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۹۳،۷۴؛ تاریخ بلعمی، تکمله و ترجمه تاریخ طبرری، بلعمی، ابوعلی محمدبن محمد، تهران: انتشارات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ، ۱۳۴۱ شمسی.، ج۲، ص۷۰۹.</ref> اما بنا به نقل [[بلاذری]] پس از اینکه عمرو بن‌ صبیح‌ صیداوی اولین تیر را زد‌، [[لشکر]] به‌طور گروهی و یا شخص [[زید بن‌ رقاد جنبی|زید بن رقّاد]] او را به [[شهادت]] رساند و گفته شده شخص‌ دیگری‌ نیزه‌ای‌ بر قلب‌ او وارد آورد و آن‌ بزرگوار به‌ شهادت‌ رسید.<ref>- ر.ک: انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۳، ص۴۰۶.</ref> با توجه به [[روایات]] فوق الذکر، در منابع از چند نفر به صورت انفرادی ([[عمرو]] بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌، [[عامر بن صعصعه]]، [[اسید بن ‌مالک حضرمی‌|اسید بن مالک]] و [[زید]] بن رقّاد) و نیز از [[لشکر]] [[کوفه]] به‌طور دسته‌جمعی به عنوان [[قاتل]] [[عبدالله]] ‏بن مسلم یاد شده است. لیکن بیشتر آنان عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌ را قاتل دانسته‌اند.<ref>در تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲– ۱۹۶۷ میلادی.</ref>  
بنا به نقل [[ابو مخنف]]، [[طبری]] و [[شیخ مفید]]، [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] دلاورانه جنگید و سه [[حمله]] به صفوف [[دشمن]] داشت. سرانجام عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌، تیری‌ به‌ طرف‌ او افکند و عبدالله بن مسلم بن عقیل دستش‌ را سپر پیشانی خود قرار داد.‌ دست‌ و پیشانی‌اش‌ به‌هم‌ دوخته‌ شد، چنان‌ که‌ نتوانست‌ حرکت‌ دهد و با تیر دوم او، عبدالله بن مسلم بن عقیل به شهادت رسید.<ref>ر.ک: وقعة الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص۲۴۷؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی، ج۵، ص۴۴۷؛ ارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری، ج۲، ص۱۱۱. قس الاخبار الطوال، دینوری، ابوحنیفه احمدبن ‌داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره: ۱۹۶۰ میلادی.، ص۲۵۷؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۸؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی‌ بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۹۳،۷۴؛ تاریخ بلعمی، تکمله و ترجمه تاریخ طبرری، بلعمی، ابوعلی محمدبن محمد، تهران: انتشارات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ، ۱۳۴۱ شمسی.، ج۲، ص۷۰۹.</ref> اما بنا به نقل [[بلاذری]] پس از اینکه عمرو بن‌ صبیح‌ صیداوی اولین تیر را زد‌، [[لشکر]] به‌طور گروهی و یا شخص [[زید بن رقاد جنبی]] او را به [[شهادت]] رساند و گفته شده شخص‌ دیگری‌ نیزه‌ای‌ بر قلب‌ او وارد آورد و آن‌ بزرگوار به‌ شهادت‌ رسید.<ref>ر.ک: انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۳، ص۴۰۶.</ref>


[[زیارت ناحیه مقدسه]] نام قاتل [[عبدالله بن عقیل|عبدالله ‏بن‌ عقیل]]، پسر عموی [[حسین بن علی{{ع}}|امام حسین{{ع}}]] نیز عمرو بن صبیح صیداوی ذکر شده است.<ref>- الطبقات الکبری، ابن سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دار صادر، ۱۴۰۵ قمری.، ج۵، ص۴۷۷؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۶۹؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی‌ بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۹۲.</ref> همچنین [[موسی بن عقیل|موسی‏ بن عقیل‏ بن ابی‌ طالب{{ع}}]] نیز پس از کشتن تنی چند، با نیزه عمرو بن صبیح صیداوی که از کمین‌گاه به او [[حمله]] کرده بود، به شهادت رسید.<ref>- رک: ناسخ التواریخ (دوره امام سجاد{{ع}})، سپهر، لسان الملک میرزا محمد تقی، تهران: کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۹۸ قمری.، ج۲، ص۳۱۹؛ ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المر تضویه، ۱۳۴۵ قمری.، ص۱۶۲-۱۶۴؛ وسیله الدارین فی انصار الحسین، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، ۱۴۰۲ قمری.، ص۲۳۳؛ عشرة کامله، ص۴۳۱. </ref> ابو عمرو [[زاهد]] او را ‌زنازاده‌ می‌داند.<ref>- اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۵ قمری.، ص۵۴. </ref>
با توجه به [[روایات]] فوق الذکر، در منابع از چند نفر به صورت انفرادی (عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌، [[عامر بن صعصعه]]، [[اسید بن مالک حضرمی]] و [[زید بن رقاد جنبی]]) و نیز از [[لشکر]] [[کوفه]] به‌طور دسته‌جمعی به عنوان [[قاتل]] [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] یاد شده است. لیکن بیشتر آنان «عمرو بن‌ صُبَیح‌ صیداوی‌» را قاتل دانسته‌اند.<ref>در تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲– ۱۹۶۷ میلادی.</ref>  


بنا به نقل [[طبری]]، [[عمرو]] بن صبیح گوید: «من بعضی از [[خاندان امام]] را با نیزه زدم و زخمی کردم اما هیچکس را نکشتم».
[[زیارت ناحیه مقدسه]] نام قاتل [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]]، پسر عموی [[امام حسین]]{{ع}} نیز «عمرو بن صبیح صیداوی» ذکر شده است.<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دار صادر، ۱۴۰۵ قمری، ج۵، ص۴۷۷؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی، ج۵، ص۴۶۹؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی‌ بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۹۲.</ref>


==[[مرگ]]==
همچنین [[موسی بن عقیل بن ابی طالب]] نیز پس از کشتن تنی چند، با نیزه «عمرو بن صبیح صیداوی» که از کمین‌گاه به او [[حمله]] کرده بود، به شهادت رسید.<ref>رک: ناسخ التواریخ (دوره امام سجاد{{ع}})، سپهر، لسان الملک میرزا محمد تقی، تهران: کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۹۸ قمری.، ج۲، ص۳۱۹؛ ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المر تضویه، ۱۳۴۵ قمری.، ص۱۶۲-۱۶۴؛ وسیله الدارین فی انصار الحسین، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، ۱۴۰۲ قمری.، ص۲۳۳؛ عشرة کامله، ص۴۳۱. </ref> [[ابو عمرو زاهد]] او را ‌زنازاده‌ می‌داند.<ref>اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۵ قمری.، ص۵۴. </ref>
شب هنگام [[یاران]] [[مختار ثقفی|مختار]] سوی عمرو بن صبیح آمدند و او را دستگیر کردند و پیش مختار بردند. مختار به او گفت: «تو گفتی که آل‌ [[رسول]] را با نیزه زدی، پس با ضربات نیزه او را آنقدر بزنید تا کشته شود». به روایتی دیگر همراه گروهی که بر [[بدن امام]] اسب تاراندند، با اسب‌هایی با نعل آهنین که بر [[بدن]] او تاختند، به [[هلاکت]] رسید. سپس جسدش را سوزاندند.<ref>- اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۵ قمری.، ص۱۲۱،۱۱۲؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار{{ع}}، علامه مجلسی، ملامحمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲ شمسی.، ج۴۵، ص۳۷۴،۶۰.</ref>


.<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص۲۶۶-۲۶۷.</ref>
بنا به نقل [[طبری]]، «عمرو بن صبیح‌ صیداوی‌» گوید: «من بعضی از [[خاندان امام]] را با نیزه زدم و زخمی کردم اما هیچکس را نکشتم».
 
شب هنگام [[یاران]] [[مختار ثقفی]] سوی عمرو بن صبیح‌ صیداوی‌ آمدند و او را دستگیر کردند و پیش مختار بردند. مختار به او گفت: «تو گفتی که آل‌ [[رسول]] را با نیزه زدی، پس با ضربات نیزه او را آنقدر بزنید تا کشته شود». به روایتی دیگر همراه گروهی که بر بدن [[امام]] اسب تاراندند، با اسب‌هایی با نعل آهنین که بر [[بدن]] او تاختند، به [[هلاکت]] رسید. سپس جسدش را سوزاندند.<ref>اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: الحیدریه، ۱۳۸۵ قمری، ص۱۲۱،۱۱۲؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار{{ع}}، علامه مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲ شمسی، ج۴۵، ص۳۷۴،۶۰.</ref>.<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص۲۶۶-۲۶۷.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
*[[عبدالله بن عقیل بن ابی‌طالب]] (شهید)
*[[عبدالله بن عقیل بن ابی‌طالب]] (شهید)
*[[موسی‏ بن عقیل]](شهید)
*[[موسی بن عقیل بن ابی طالب]](شهید)


==منابع==
==منابع==
۱۱۵٬۱۶۹

ویرایش