پرش به محتوا

آستان قدس رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'دوازده' به 'دوازده'
جز (جایگزینی متن - 'تعیین' به 'تعیین')
جز (جایگزینی متن - 'دوازده' به 'دوازده')
خط ۳۶: خط ۳۶:
آستان قدس رضوی برای تأمین پشتوانه [[مالی]] لازم جهت تحقق اهداف خود، فعالیت‌های اقتصادی گسترده‌ای دارد. [[سرمایه‌گذاری]] و حضور در عرصه‌های مختلف تجاری و تولیدی در قالب تأسیس شرکت‌های مستقل یا [[مشارکت]] در پروژه‌ها و شرکت‌های مختلف خارج از آستان [[قدس]] صورت می‌گیرد تا در آمد لازم برای مصارف گوناگون آستانه و فعالیت‌های مذهبی، [[فرهنگی]] و [[اجتماعی]] تعریف شده، محقق شود.
آستان قدس رضوی برای تأمین پشتوانه [[مالی]] لازم جهت تحقق اهداف خود، فعالیت‌های اقتصادی گسترده‌ای دارد. [[سرمایه‌گذاری]] و حضور در عرصه‌های مختلف تجاری و تولیدی در قالب تأسیس شرکت‌های مستقل یا [[مشارکت]] در پروژه‌ها و شرکت‌های مختلف خارج از آستان [[قدس]] صورت می‌گیرد تا در آمد لازم برای مصارف گوناگون آستانه و فعالیت‌های مذهبی، [[فرهنگی]] و [[اجتماعی]] تعریف شده، محقق شود.


برای بهینه‌سازی [[فعالیت‌های اقتصادی]] و بازرگانی این مؤسسات و واحدهای متعدد و هماهنگی بهتر میان آنها، از سال ۱۳۷۷ش یک نهاد [[مدیریتی]] به نام سازمان [[اقتصادی]] تأسیس شده است. همچنین جداسازی فعالیت‌های اقتصادی از فرهنگی و اجتماعی، بهبود [[نظام]] [[تصمیم‌گیری]] از طریق عدم تمرکز و [[تفویض]] [[اختیار]]، حذف حوزه‌های موازی فعالیت و استفاده بهینه از منابع و [[حفظ]] و احیای [[موقوفات]] از نتایج این [[اقدام]] بوده است. فعالیت‌های اقتصادی در سه محور [[صنعت]] و معدن، [[کشاورزی]] و [[عمران]] و خدمات تعریف شده و خروج از فعالیت‌های اقتصادی [[خرد]] و ورود به سرمایه‌گذاری‌های کلان اقتصادی، کاهش تنوع فعالیت‌ها و تخصصی کردن [[کارها]] و نیز [[مشارکت]] داخلی و خارجی از اهداف استراتژیک در این عرصه است. در این عرصه ۸۴ مؤسسه و شرکت وجود دارند که ۴۳ واحد آن با سهام بالای پنجاه درصد و ۴۱ واحد آن با سهام زیر پنجاه درصد متعلق به مؤسسه سازمان اقتصادی [[رضوی]] است و بیش از [[دوازده]] هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در شرکت‌ها و مؤسسات تابعه تحت [[پوشش]] این سازمان اشتغال دارند. برخی از مهم‌ترین شرکت‌های تأسیس شده توسط آستان قدس عبارت است از: کارخانه قند آبکوه (تأسیس ۱۳۱۳ش)؛ شرکت نان قدس رضوی (تأسیس ۱۳۴۶ش)؛ شرکت فرش آستان قدس رضوی (تأسیس ۱۳۶۰ش)؛ مؤسسه منطقه ویژه اقتصادی [[سرخس]] (تأسیس ۱۳۷۵ش)؛ شرکت نفت و گاز رضوی (تأسیس ۱۳۸۶ش)<ref>سال‌نامه مؤسسه سازمان اقتصادی رضوی، ص۳.</ref>. همچنین اقدامات عمرانی وسیعی که چه در آستان قدس و چه در خارج از آستان قدس و توسط این نهاد صورت می‌گیرد، در شرکت‌های تخصصی مختلفی دنبال می‌شود. سازمان توسعه و عمران [[حریم]] [[حرم]] [[حضرت رضا]]{{ع}} که در سال ۱۳۶۱ش تأسیس شد، کار بسیار دشوار و طاقت‌فرسای توسعه و ساخت و سازهای متعدد گستره [[حرم مطهر]] را به عهده گرفت و در این عرصه به پیشرفت‌های بزرگی دست یافت. شرکت [[مسکن]] و [[عمران]] [[قدس]] [[رضوی]] (تأسیس ۱۳۶۲ش) و شرکت ساختمانی بتن و ماشین قدس رضوی (تأسیس ۱۳۷۶ش) و سازمان عمران و توسعه [[خراسان]] (تأسیس ۱۳۷۱ش) از دیگر شرکت‌های وابسته به آستان قدس هستند که در زمینه‌های ساختمانی و عمرانی، فعالیت‌های گسترده‌ای در داخل مجموعه و خارج از آستان قدس دارند.<ref>[[بهزاد نعمتی|نعمتی، بهزاد]]، [[آستان قدس رضوی - نعمتی (مقاله)|مقاله «آستان قدس رضوی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۷۸.</ref>
برای بهینه‌سازی [[فعالیت‌های اقتصادی]] و بازرگانی این مؤسسات و واحدهای متعدد و هماهنگی بهتر میان آنها، از سال ۱۳۷۷ش یک نهاد [[مدیریتی]] به نام سازمان [[اقتصادی]] تأسیس شده است. همچنین جداسازی فعالیت‌های اقتصادی از فرهنگی و اجتماعی، بهبود [[نظام]] [[تصمیم‌گیری]] از طریق عدم تمرکز و [[تفویض]] [[اختیار]]، حذف حوزه‌های موازی فعالیت و استفاده بهینه از منابع و [[حفظ]] و احیای [[موقوفات]] از نتایج این [[اقدام]] بوده است. فعالیت‌های اقتصادی در سه محور [[صنعت]] و معدن، [[کشاورزی]] و [[عمران]] و خدمات تعریف شده و خروج از فعالیت‌های اقتصادی [[خرد]] و ورود به سرمایه‌گذاری‌های کلان اقتصادی، کاهش تنوع فعالیت‌ها و تخصصی کردن [[کارها]] و نیز [[مشارکت]] داخلی و خارجی از اهداف استراتژیک در این عرصه است. در این عرصه ۸۴ مؤسسه و شرکت وجود دارند که ۴۳ واحد آن با سهام بالای پنجاه درصد و ۴۱ واحد آن با سهام زیر پنجاه درصد متعلق به مؤسسه سازمان اقتصادی [[رضوی]] است و بیش از دوازده هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در شرکت‌ها و مؤسسات تابعه تحت [[پوشش]] این سازمان اشتغال دارند. برخی از مهم‌ترین شرکت‌های تأسیس شده توسط آستان قدس عبارت است از: کارخانه قند آبکوه (تأسیس ۱۳۱۳ش)؛ شرکت نان قدس رضوی (تأسیس ۱۳۴۶ش)؛ شرکت فرش آستان قدس رضوی (تأسیس ۱۳۶۰ش)؛ مؤسسه منطقه ویژه اقتصادی [[سرخس]] (تأسیس ۱۳۷۵ش)؛ شرکت نفت و گاز رضوی (تأسیس ۱۳۸۶ش)<ref>سال‌نامه مؤسسه سازمان اقتصادی رضوی، ص۳.</ref>. همچنین اقدامات عمرانی وسیعی که چه در آستان قدس و چه در خارج از آستان قدس و توسط این نهاد صورت می‌گیرد، در شرکت‌های تخصصی مختلفی دنبال می‌شود. سازمان توسعه و عمران [[حریم]] [[حرم]] [[حضرت رضا]]{{ع}} که در سال ۱۳۶۱ش تأسیس شد، کار بسیار دشوار و طاقت‌فرسای توسعه و ساخت و سازهای متعدد گستره [[حرم مطهر]] را به عهده گرفت و در این عرصه به پیشرفت‌های بزرگی دست یافت. شرکت [[مسکن]] و [[عمران]] [[قدس]] [[رضوی]] (تأسیس ۱۳۶۲ش) و شرکت ساختمانی بتن و ماشین قدس رضوی (تأسیس ۱۳۷۶ش) و سازمان عمران و توسعه [[خراسان]] (تأسیس ۱۳۷۱ش) از دیگر شرکت‌های وابسته به آستان قدس هستند که در زمینه‌های ساختمانی و عمرانی، فعالیت‌های گسترده‌ای در داخل مجموعه و خارج از آستان قدس دارند.<ref>[[بهزاد نعمتی|نعمتی، بهزاد]]، [[آستان قدس رضوی - نعمتی (مقاله)|مقاله «آستان قدس رضوی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۷۸.</ref>
==[[فعالیت‌های فرهنگی]] - پیشینه==
==[[فعالیت‌های فرهنگی]] - پیشینه==
قدیمی‌ترین بخش [[فرهنگی]] آستان قدس که شاخص‌ترین و مشهورترین سازمان‌های آن هم محسوب می‌شود، کتابخانه [[حرم مطهر]] است. کتابخانه بر اساس کتاب‌های اهدا شده به [[حرم]] رضوی شکل گرفته و دست‌کم از سده نهم به بعد، با تشکیلاتی مشهور و هویتی معلوم، در مجموعه وجود داشته است. قدیمی‌ترین [[قرآن]] وقفی به حرم مطهر [[تاریخ]] ۳۲۷ق دارد<ref>گنجینه نفایس رضوی، ص۴۲.</ref> و از این تاریخ به بعد، قرآنهای متعددی [[وقف]] [[روضه]] منور رضوی شده است.
قدیمی‌ترین بخش [[فرهنگی]] آستان قدس که شاخص‌ترین و مشهورترین سازمان‌های آن هم محسوب می‌شود، کتابخانه [[حرم مطهر]] است. کتابخانه بر اساس کتاب‌های اهدا شده به [[حرم]] رضوی شکل گرفته و دست‌کم از سده نهم به بعد، با تشکیلاتی مشهور و هویتی معلوم، در مجموعه وجود داشته است. قدیمی‌ترین [[قرآن]] وقفی به حرم مطهر [[تاریخ]] ۳۲۷ق دارد<ref>گنجینه نفایس رضوی، ص۴۲.</ref> و از این تاریخ به بعد، قرآنهای متعددی [[وقف]] [[روضه]] منور رضوی شده است.
خط ۷۲: خط ۷۲:
# دانشگاه [[امام رضا]]{{ع}}: آستان قدس برای افزایش توان آموزشی و کمک به توسعه این بخش، در سال ۱۳۶۷ش به تأسیس دانشگاه غیرانتفاعی امام رضا{{ع}} [[همت]] گماشت تا نقشی هر چند کوچک، در زمینه [[رشد]] علمی [[جوانان]] کشور داشته باشد. هم‌اکنون این دانشگاه در سه [[مقطع]] کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، از طریق [[آزمون]] سراسری دانشجو می‌پذیرد. این دانشگاه در [[مقطع]] کارشناسی چهار دانشکده و هفت گروه و پانزده رشته، در مقطع کارشناسی ارشد سه دانشکده، هشت گروه و ۲۶ رشته و در مقطع دکتری چهارده رشته دارد. انتشارات این [[دانشگاه]] نیز به ۱۴۶ عنوان و ۱۳۵۰۰۰ نسخه بالغ می‌شود که هفده عنوان آن، در مقاطع زمانی مختلف، کتاب سال شناخته شده‌اند.
# دانشگاه [[امام رضا]]{{ع}}: آستان قدس برای افزایش توان آموزشی و کمک به توسعه این بخش، در سال ۱۳۶۷ش به تأسیس دانشگاه غیرانتفاعی امام رضا{{ع}} [[همت]] گماشت تا نقشی هر چند کوچک، در زمینه [[رشد]] علمی [[جوانان]] کشور داشته باشد. هم‌اکنون این دانشگاه در سه [[مقطع]] کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، از طریق [[آزمون]] سراسری دانشجو می‌پذیرد. این دانشگاه در [[مقطع]] کارشناسی چهار دانشکده و هفت گروه و پانزده رشته، در مقطع کارشناسی ارشد سه دانشکده، هشت گروه و ۲۶ رشته و در مقطع دکتری چهارده رشته دارد. انتشارات این [[دانشگاه]] نیز به ۱۴۶ عنوان و ۱۳۵۰۰۰ نسخه بالغ می‌شود که هفده عنوان آن، در مقاطع زمانی مختلف، کتاب سال شناخته شده‌اند.
# دانشگاه [[علوم اسلامی]] [[رضوی]]: دانشگاه علوم اسلامی رضوی در سال ۱۳۶۳ش [[گشایش]] یافت. این مؤسسه با اضافه کردن یک ساختمان جدید میان دو [[مدرسه علمیه]] [[تاریخی]] خیرات‌خان و میرزا [[جعفر]] در مساحتی بالغ بر ۳۲۰۰۰ متر مربع به وجود آمد. اساس‌نامه این دانشگاه در سال ۱۳۷۴ش به تصویب شورای عالی [[فرهنگی]] رسید. هم‌اکنون این دانشگاه با [[حفظ]] اصالت [[حوزوی]] خود، با [[مدرک]] رسمی [[وزارت]] [[علوم]]، تحقیقات و فناوری، به فعالیت خود ادامه می‌دهد. اکنون، دانشگاه علوم اسلامی بالغ بر نهصد دانشجو در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته‌های مختلف [[اسلامی]] دارد که با توجه به نگاه خاص آستان [[قدس]] به [[تربیت]] عالم [[دینی]] و مبلغ اسلامی، تعدادی از این دانشجویان خارجی هستند. فراهم کردن زمینه تحقیق و [[پژوهش]] برای دانشجویان، یکی از کارهای دانشگاه در کنار [[فعالیت‌های آموزشی]] خود است و در نتیجه آن، برخی آثار [[پژوهشی]] دانشگاه، حائز رتبه‌های ممتاز گردیده است.
# دانشگاه [[علوم اسلامی]] [[رضوی]]: دانشگاه علوم اسلامی رضوی در سال ۱۳۶۳ش [[گشایش]] یافت. این مؤسسه با اضافه کردن یک ساختمان جدید میان دو [[مدرسه علمیه]] [[تاریخی]] خیرات‌خان و میرزا [[جعفر]] در مساحتی بالغ بر ۳۲۰۰۰ متر مربع به وجود آمد. اساس‌نامه این دانشگاه در سال ۱۳۷۴ش به تصویب شورای عالی [[فرهنگی]] رسید. هم‌اکنون این دانشگاه با [[حفظ]] اصالت [[حوزوی]] خود، با [[مدرک]] رسمی [[وزارت]] [[علوم]]، تحقیقات و فناوری، به فعالیت خود ادامه می‌دهد. اکنون، دانشگاه علوم اسلامی بالغ بر نهصد دانشجو در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته‌های مختلف [[اسلامی]] دارد که با توجه به نگاه خاص آستان [[قدس]] به [[تربیت]] عالم [[دینی]] و مبلغ اسلامی، تعدادی از این دانشجویان خارجی هستند. فراهم کردن زمینه تحقیق و [[پژوهش]] برای دانشجویان، یکی از کارهای دانشگاه در کنار [[فعالیت‌های آموزشی]] خود است و در نتیجه آن، برخی آثار [[پژوهشی]] دانشگاه، حائز رتبه‌های ممتاز گردیده است.
#سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد: این سازمان در سال ۱۳۸۲ش با ادغام تمام کتابخانه‌ها و موزه‌های وابسته به آستان قدس در یک مجموعه شکل گرفت. اکنون علاوه بر کتابخانه مرکزی، دارای نوزده کتابخانه در سطح [[شهر]] [[مشهد]]، [[دوازده]] کتابخانه در سطح [[کشور]]، یک کتابخانه در کشور [[هندوستان]] و ده کتابخانه تخصصی در حوزه [[حرم مطهر]] است و در مجموع به حدود نیم میلیون نفر خدمات مطالعاتی و پژوهشی ارائه می‌نماید. گنجینه خطی کتابخانه‌ها دارای نود هزار عنوان نسخه خطی و بیش از سه میلیون جلد کتاب چاپی است و جمع کل منابع مختلف آن به بیست میلیون می‌رسد. کتابخانه مرکزی آستان قدس، یکی از سه کتابخانه بزرگ [[ایران]] و یکی از قدیم‌ترین و مهم‌ترین کتاب‌خانه‌های [[جهان اسلام]] است که پیشینه منابع آن به هزار سال می‌رسد و [[قلب]] این سازمان محسوب می‌شود. [[زائران]] و [[مشتاقان]] [[حضرت رضا]]{{ع}} از سده‌های اول [[دفن]] [[حضرت]] در سناباد توس، به [[زیارت]] ایشان شتافته‌اند و از همان اوان، اهدای [[قرآن]] به [[حرم]] حضرت شروع شده است. در کتاب‌خانه قرآنهایی مربوط به اوایل سده چهارم قمری وجود دارد که در آنها [[وقف]] به [[روضه]] منوره [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} ذکر شده است. در میان واقفان این سده، افراد مشهوری چون [[محمد]] [[ابراهیم بن سیمجور]] و [[ابوالقاسم [[منصور بن محمد کثیر]] دیده می‌شوند. در نسخه‌ای از [[تفسیر ابوالفتوح رازی]] که در سده نهم قمری وقف شده، نوشته‌ای از سوی واقف آمده که چون در حرم [[کلام‌الله]] و [[مصحف]] زیاد است، این [[تفسیر]] را وقف آنجا می‌کند؛ یا در نسخه کتاب غایة الاصول [[علامه حلی]] مربوط به همین قرن، عبارت “خزانة‌الکتب” آمده است. در نسخه‌های دیگری مربوط به اوایل دوره صفوی، اشارات دیگری به کتاب‌خانه شده است. اما اولین [[سند]] [[اداری]] مربوط به این نهاد [[فرهنگی]] کهن، در شمار اسناد آستان [[قدس]] می‌باشد که از ۱۰۱۱ق یعنی [[زمان]] شاه [[عباس]] اول صفوی در دست است. از این زمان به بعد، تعداد زیادی سند و گزارش از شکل و ترتیب این کتاب‌خانه و تعداد کتاب‌داران، هزینه‌ها و کتاب‌های موجود در آن وجود دارد. چندین سیاهه و یا فهرست نیز از این [[تاریخ]] به بعد در دست است که برخی از آنها، مانند فهرست انتهای کتاب مطلع الشمس مربوط به دوره ناصرالدین شاه قاجار، چاپ و نشر شده است. علاوه بر اسناد، در کتاب‌های [[تاریخی]] نیز از دوره صفوی به بعد، گزارش‌های متعددی وجود دارد. به موجب منابع، شاه عباس اول خود به کتاب‌خانه بحران‌زده از [[حمله]] ازبک‌ها سر و سامانی داد و نسخی نیز وقف آن کرد. این اشاره منابع را موجودی خطی کتاب‌خانه، از جمله قرآنهای [[کوفی]] منسوب به قلم [[ائمه اطهار]]{{عم}} [[تأیید]] می‌کند. از این [[زمان]] به بعد، کار کتاب‌خانه رونق بیشتر یافت. در دوره قاجار مکان آن جابه‌جا شد و در دوره پهلوی نیز چند بار نقل مکان کرد و ساختمان‌هایی برایش ساخته شد. نخستین بنای جامع و مستقل کتاب‌خانه در سال ۱۳۳۰ش در ضلع شمال غربی رواق [[امام خمینی]] کنونی ساخته شد. سپس در سال ۱۳۵۶ش به ساختمان جدید و وسیعی واقع در طبقه فوقانی موزه آستان [[قدس]] [[رضوی]]، واقع در ضلع شرقی همان رواق، انتقال یافت<ref>گنج هزار ساله، ص۲۹، ۳۳-۳۶، ۴۸.</ref>. کتاب‌خانه مرکزی آستان قدس مجموعه‌ای [[غنی]] است که گنجینه‌ای هزار ساله در [[اختیار]] دارد. هزاران نسخه خطی و چاپی موجود در این گنجینه، آن را به یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های [[جهان اسلام]] تبدیل کرده است. صدها هزار [[سند]] و عکس [[تاریخی]] و ده‌ها هزار جلد مطبوعات در کنار این مجموعه [[عظیم]] کتاب، کتابخانه را به عنوان [[قطب]] [[علمی]] و اطلاعاتی [[کشور]] مطرح می‌کند. در میان این [[نسخ]] خطی، آثار بی‌نظیر [[هنری]] به چشم می‌خورد. تقریباً از اغلب هنرمندان نامدار خوشنویسی و کتاب‌آرایی [[تاریخ]] [[ایران]]، اثری در این کتابخانه وجود دارد و برخی از این آثار، مانند قرآنهای منسوب به ائمه اطهار{{عم}}، [[قرآن]] بایسنقر میرزا و قرآن [[ابراهیم]] [[سلطان]]، کم‌نظیرند. در میان اسناد موجود نیز سندهای نفیس که آرایه‌های هنری بی‌مانند دارند، به‌ویژه در میان [[احکام]] و فرمان‌های سلطنتی [[بهترین]] مجموعه‌های [[پژوهشی]] و مطالعاتی هنری در کتابخانه و کتابخانه تخصصی [[هنر]] که در موزه مرکزی قرار دارد، و دوره‌های مجلات هنری منتشر شده در صد سال گذشته، به محققان کمک می‌کند تا به مجموعه بزرگی از اطلاعات پژوهشی در موضوعات مختلف [[فرهنگی]] و هنری دست یابند. علاوه بر آن، ساختمان کتابخانه خود یک مجموعه عالی از هنرهای [[اسلامی]] است که به دست هنرمندان معاصر، ساخته و آراسته شده است<ref>«وقف‌نامه یعنی نقشه راه”، مجله حرم، ش۷۵، ص۴، ۴۰، ۴۲.</ref>. از نظر منابع، کتابخانه جایگاه ویژه‌ای دارد و از این حیث در کنار کتابخانه‌های ملی و [[آیت‌الله]] مرعشی از کتابخانه‌های اصلی [[ایران]] است. بیش از ۱۴۰۰۰۰۰ نسخه کتاب در کتابخانه مرکزی آستان [[قدس]] و کتابخانه‌های تخصصی آن وجود دارد که از این تعداد، بیش از ۱۲۰۰۰۰ نسخه آن کتاب‌های خطی و چاپ سنگی آن را تشکیل می‌دهد. از میان این ۱۲۰۰۰۰ نسخه، بیش از شصت هزار آن [[نسخ]] خطی و در حدود ده هزار آن سایر منابع خطی، مانند وقف‌نامه‌ها و... است. بخش اسناد و مطبوعات کتابخانه نیز شامل هشت میلیون برگ [[سند]]، ۱۲۰۰۰۰۰ نسخه نشریه و حدود [[چهل]] هزار قطعه عکس می‌باشد. نیز مجموع مواد غیرکتابی کتابخانه در حدود ۱۳۰۰۰۰۰ مورد، شامل مواد سمعی و [[بصری]]، میکرو فیلم و... است. در بخش مخطوطات کتابخانه، نفایس بسیاری وجود دارد. مهم‌ترین این نفایس مربوط به قرآنهای خطی است و سپس کتاب‌های [[ادعیه]]، کتب [[دینی]] و ادبی و... در رده‌های بعدی قرار می‌گیرد. کتابخانه واقفان، نسخ بسیار مهمی دارد. واقفان کسانی مانند شاه [[عباس]] صفوی، [[شیخ بهایی]]، محمدحسن خان اعتمادالسلطنه، جلال‌الدین تهرانی و... بوده‌اند. در سال‌های بعد از [[انقلاب اسلامی]] نیز این روند ادامه داشته و به طور ویژه [[رهبر]] [[جمهوری اسلامی]] پیشتاز این عرصه بوده و نسخ اهدایی ایشان از نظر تعداد و اهمیت نسخ، جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از نسخ مخطوطات نه تنها از نظر [[فرهنگی]] و [[علمی]]، بلکه از نظر [[هنری]] نیز جایگاه مهمی دارند. شاید بتوان گفت از مهم‌ترین خوشنویسان و کتاب‌آرایان [[هنر]] ایران، آثار برجسته‌ای در این مجموعه وجود دارد: از بایسنقر میرزای تیموری تا [[میرعماد]] [[حسنی]]، [[ملک]] [[محمد]] قروینی، [[احمد نیریزی]]، علی‌رضا [[عباسی]]، [[رضا]] عباسی، [[درویش]] عبدالمجید طالقانی، [[ابراهیم]] [[سلطان]] گورکانی، محمدشفیع شیرازی و.... نیز آثار [[ارجمندی]] مانند چون قرآنهای منسوب به [[ائمه اطهار]]{{عم}} به خط [[کوفی]]؛ [[قرآن]] بایسنقری به خط “محقق” که به قلم بایسنقر تیموری در سده نهم قمری نگاشته شده؛ جزوات [[قرآنی]] کشواد بن املاس، شامل ۷۶ ورق کاغذ حنایی خط [[کوفی]] نزدیک به [[نسخ]] با [[تاریخ]] ۳۲۷ق مزین به نقوش شمسه و جدول طلا، [[قرآن]] علی‌رضا [[عباسی]] مربوط به سده یازدهم قمری، با تزئینات جدول زر، [[لوح]] [[مذهب]] منقش و انواع نقوش کار شده با طلا و خط تحریر و شرفه‌دار در ۴۳۴ ورق قطع رحلی و جلد لاکی؛ [[دیوان]] [[حافظ]] به خط نستعلیق ممتاز عبدالوهاب یزدانی مربوط به دوره قاجار و سال ۱۲۳۷ق و جلد مقوای روغنی کار شده؛ قرآن شماره صد به خط ملاعلی [[بروجردی]] به تاریخ ۱۲۴۵ ق که از حیث تذهیب پرکار و نفیس آن بی‌نظیر است؛ اصول [[الکافی]] که [[میرداماد]] و سیداحمد رفیعا حاشیه‌نویسی کرده‌اند و مذهَّب و مجدول است؛ کفایة الطب از کمال‌الدین [[ابوالفضل]] حبیش تفلیسی [[کتابت]] شده در ۸۱۵ ق به خط نسخ خفی با کتیبه طلایی مرصع، شرفه‌دار و مزین به جدول و نقوش اسلیمی؛ [[خسرو]] و شیرین نظامی به خط نستعلیق [[هندی]] و جلد روغنی مربوط به سده ۱۳ ق با سر لوح مذهب مرصع و هفده تصویر مجلس؛ نسخه مفید الخاص فی [[علم]] الخواص تألیف زکریای [[رازی]] با [[نگارش]] سده هشتم قمری، مزین به کتیبه محرر و شمسه زرین و پنجاه تصویر رنگین از حیوانات و گیاهان، وقفی نادرشاه افشار. این همه نمونه‌هایی از این دریای بی‌پایان و پرگوهر خطی است. در بخش اسناد نیز مدارک بسیاری، با [[ارزش]] [[هنری]] بالا وجود دارد. مجموعه‌ای از فرمان‌ها و رقم‌های دوره‌های [[تاریخی]]، مانند فرمان‌های شاه [[عباس]]، شاه [[سلطان]] [[حسین]]، فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه که به خط و آرایه‌های بسیار [[زیبا]] نگاشته شده است، قباله‌های [[ازدواج]] مزین به انواع نقوش و تحریر شده به خط خوش، اسناد رسمی و [[اداری]] مانند [[احکام]] اداری و مبایعه‌نامه‌ها و وقف‌نامه‌هایی که مطابق روال جاری [[زمان]] خود، از دوره صفوی به بعد دارای خط خوش و آرایه‌های زیباست، در این شمار می‌آید. عکس‌های موجود در آرشیو [[حرم]] نیز گستره زمانی و موضوعی زیادی شامل می‌شود. از اولین عکس‌های گرفته شده در [[ایران]] در [[زمان]] ناصری تا دوره معاصر که برای [[تاریخ]] [[هنر]] عکاسی ایران اهمیت بسیاری دارد. بخش آرشیو تاریخ شفاهی کتابخانه نیز شامل صدها مصاحبه با شخصیت‌های مختلف، از جمله هنرمندان بزرگ یا گمنام معاصر [[مشهد]] و [[خراسان]] است که در میان آنها، معماران و هنرمندان زیادی نیز یافت می‌شود که هیچ گفت‌و‌گو یا گزارش مکتوب دیگری درباره کار آنان وجود ندارد. آرشیو مطبوعات کتابخانه نیز اغلب مجلات و روزنامه‌های منتشر شده در ایران، از ابتدای نشر روزنامه در [[کشور]] تاکنون، را در [[اختیار]] دارد<ref>«وقف‌نامه یعنی نقشه راه”، مجله حرم، ش۷۵، ص۳۰-۳۶.</ref>. موزه‌های آستان [[قدس]] از مهم‌ترین موزه‌های ایران و [[جهان اسلام]] محسوب می‌شود. بیشتر این مجموعه‌ها داخل مجموعه حرم قرار گرفته است. مجموعه شامل یک موزه مرکزی و [[دوازده]] گنجینه تخصصی به اضافه بخش [[پژوهش]] و بخش [[حفاظت]] و مرمت آثار [[فرهنگی]] است که همه زیر نظر سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس اداره می‌شوند. این گنجینه‌ها در حدود شش هزار اثر را به نمایش گذاشته‌اند و سالانه پذیرای بیش از ۱۲۰۰۰۰۰ بازدیدکننده از سراسر کشور و خارج از آن‌اند. نیز یک کتابخانه تخصصی هنر و معماری با چند هزار جلد کتاب تخصصی در این کتابخانه وجود دارد که در میان آنها منابع چاپی [[فارسی]] و غیر فارسی قدیمی و جدید به چشم می‌خورد و [[مرجع]] مهم تحقیقات [[هنری]] محسوب می‌شود. علاوه بر آن، [[خزانه]] آستان قدس از قدیم محل نگهداری انبوه اشیای نفیسی بوده که [[مشتاقان]] و [[زائران]] بی‌شمار [[حضرت]]، به آستانه‌اش [[هدیه]] می‌کردهاند. اکنون نیز این گنجینه موجودی ارجمند و پرشماری همچون بافته‌های نفیس صندوق پوش دوره صفوی دارد که برخی از آنها، پشتوانه موزه‌ها در نمایش آثار متنوع است. موزه‌های حرم عبارت است از گنجینه [[قرآن]] و نفایس ([[گشایش]] ۱۳۶۴ش)؛ گنجینه هدایای [[مقام معظم رهبری]] (گشایش ۱۳۷۳ش)؛ گنجینه فرش ([[گشایش]] ۱۳۷۷- ساختمان جدید: ۱۳۹۰ش): گنجینه تمبر و اسکناس (۱۳۶۹ش)؛ گنجینه [[تاریخ]] [[مشهد]]؛ گنجینه [[نجوم]] و [[ساعت]]؛ گنجینه سکه و مدال؛ گنجینه صدف، حلزون و نرم‌تنان دریایی؛ گنجینه هنرهای تجسمی؛ گنجینه ظروف؛ گنجینه [[سلاح]] و موزه [[مردم‌شناسی]]. در این مجموعه اشیای کم‌نظیر و گاه بی‌نظیری وجود دارد، از جمله سنگاب خوارزم‌شاهی مربوط به سده هفتم قمری؛ پنجره اهدایی شاهرخ تیموری مربوط به سده نهم قمری؛ کتیبه‌های طلای شاه تهماسب مربوط به سده دهم قمری؛ کتیبه‌های طلای علی‌رضا [[عباسی]] مربوط به سده یازدهم قمری؛ درهای چوبی و طلا و نقره از سده‌های هشتم و نهم قمری تا دوره قاجار؛ آثار نقاشی استادان [[ایرانی]] و فرنگی بزرگی چون ویلیام جیمز، [[عباس]] کاتوزیان، کمال‌الملک و فرشچیان؛ فرش‌های نفیس دوره صفوی؛ [[ضریح]] فولادی کهن. نیز آثار مجموعه‌ای این گنجینه‌ها مانند مجموعه بی‌نظیر صدف‌ها که بیش از پانصد قطعه اهدایی از [[کشور]] [[سوریه]] است، یا ابزار نجوم اهدایی سیدجلال‌الدین تهرانی، از [[منجمان]] و [[رجال]] برجسته و [[نیابت]] تولیت آستان [[قدس]] در دوره پهلوی، در این شمار است. در میان موزه‌های آستان قدس، موزه [[قرآن]] و نفایس از مهم‌ترین موزه‌ها و دارای با ارزش‌ترین نفایس مکتوب [[قرآنی]] است. این موزه در حدود نود جلد قرآن بسیار نفیس، چهارده جلد [[مرقع]] و سیزده جلد لاکی و روغنی کم‌نظیر به نمایش گذاشته است. از میان این قرآنها، پنج قرآن منسوب به [[ائمه اطهار]]{{عم}} است؛ از جمله به خط [[مبارک]] [[امام علی]]{{ع}} با وقف‌نامه‌ای به خط [[شیخ بهایی]]؛ [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}؛ [[امام حسین]]{{ع}}؛ [[امام سجاد]]{{ع}} و [[امام رضا]]{{ع}} که به خط [[کوفی]] بر روی پوست نوشته شده‌اند. قرآنها به ترتیب [[تاریخی]] به نمایش گذاشته شده و با کمی دقت، می‌توان [[سیر]] [[تحول]] خطوط کوفی را در آنها به سهولت [[مشاهده]] کرد. مجموعه قرآنهای بسیار نفیس [[عثمان بن حسین بن وراق]] به خط کوفی مشکول مربوط به سده پنجم قمری از آن جمله است که هم خط و هم تذهیب آن کار خود [[عثمان بن حسین]] می‌باشد. در این [[قرآن]] تمام ترنج‌ها و فواصل [[آیات]] و سر [[سوره‌ها]] با طلای [[ناب]] کار شده است. تعدادی از قرآنهای این مجموعه مربوط به اوایل سده هفتم قمری و به خط [[نسخ]] یاقوت مستعصمی است. قرآنهای بابری مربوط به نیمه اول [[قرن دهم]] قمری، به خط اختراعی ظهیرالدین [[محمد]] بابر [[پادشاه]] و مؤسس [[سلسله]] مغولی [[هند]]، از دیگر آثار کم‌نظیر این موزه است. نیز از نمونه‌های نفیس این گنجینه، قرآنهایی به خط عبدالقادر شیرازی است که مربوط به نیمه دوم قرن دهم قمری می‌باشد. این قرآنها از هنری‌ترین و نفیس‌ترین نسخه‌های موجود در گنجینه است که به گونه‌ای کم‌نظیر تذهیب شده‌اند و جلد سوخت بسیار [[زیبایی]] با خط طلای برجسته دارند<ref>گنجینه نفایس رضوی، ص۴۶-۴۷؛ راهنمای موزه آستان قدس رضوی، ص۷، ۱۷، ۱۹، ۲۱.</ref>.
#سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد: این سازمان در سال ۱۳۸۲ش با ادغام تمام کتابخانه‌ها و موزه‌های وابسته به آستان قدس در یک مجموعه شکل گرفت. اکنون علاوه بر کتابخانه مرکزی، دارای نوزده کتابخانه در سطح [[شهر]] [[مشهد]]، دوازده کتابخانه در سطح [[کشور]]، یک کتابخانه در کشور [[هندوستان]] و ده کتابخانه تخصصی در حوزه [[حرم مطهر]] است و در مجموع به حدود نیم میلیون نفر خدمات مطالعاتی و پژوهشی ارائه می‌نماید. گنجینه خطی کتابخانه‌ها دارای نود هزار عنوان نسخه خطی و بیش از سه میلیون جلد کتاب چاپی است و جمع کل منابع مختلف آن به بیست میلیون می‌رسد. کتابخانه مرکزی آستان قدس، یکی از سه کتابخانه بزرگ [[ایران]] و یکی از قدیم‌ترین و مهم‌ترین کتاب‌خانه‌های [[جهان اسلام]] است که پیشینه منابع آن به هزار سال می‌رسد و [[قلب]] این سازمان محسوب می‌شود. [[زائران]] و [[مشتاقان]] [[حضرت رضا]]{{ع}} از سده‌های اول [[دفن]] [[حضرت]] در سناباد توس، به [[زیارت]] ایشان شتافته‌اند و از همان اوان، اهدای [[قرآن]] به [[حرم]] حضرت شروع شده است. در کتاب‌خانه قرآنهایی مربوط به اوایل سده چهارم قمری وجود دارد که در آنها [[وقف]] به [[روضه]] منوره [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} ذکر شده است. در میان واقفان این سده، افراد مشهوری چون [[محمد]] [[ابراهیم بن سیمجور]] و [[ابوالقاسم [[منصور بن محمد کثیر]] دیده می‌شوند. در نسخه‌ای از [[تفسیر ابوالفتوح رازی]] که در سده نهم قمری وقف شده، نوشته‌ای از سوی واقف آمده که چون در حرم [[کلام‌الله]] و [[مصحف]] زیاد است، این [[تفسیر]] را وقف آنجا می‌کند؛ یا در نسخه کتاب غایة الاصول [[علامه حلی]] مربوط به همین قرن، عبارت “خزانة‌الکتب” آمده است. در نسخه‌های دیگری مربوط به اوایل دوره صفوی، اشارات دیگری به کتاب‌خانه شده است. اما اولین [[سند]] [[اداری]] مربوط به این نهاد [[فرهنگی]] کهن، در شمار اسناد آستان [[قدس]] می‌باشد که از ۱۰۱۱ق یعنی [[زمان]] شاه [[عباس]] اول صفوی در دست است. از این زمان به بعد، تعداد زیادی سند و گزارش از شکل و ترتیب این کتاب‌خانه و تعداد کتاب‌داران، هزینه‌ها و کتاب‌های موجود در آن وجود دارد. چندین سیاهه و یا فهرست نیز از این [[تاریخ]] به بعد در دست است که برخی از آنها، مانند فهرست انتهای کتاب مطلع الشمس مربوط به دوره ناصرالدین شاه قاجار، چاپ و نشر شده است. علاوه بر اسناد، در کتاب‌های [[تاریخی]] نیز از دوره صفوی به بعد، گزارش‌های متعددی وجود دارد. به موجب منابع، شاه عباس اول خود به کتاب‌خانه بحران‌زده از [[حمله]] ازبک‌ها سر و سامانی داد و نسخی نیز وقف آن کرد. این اشاره منابع را موجودی خطی کتاب‌خانه، از جمله قرآنهای [[کوفی]] منسوب به قلم [[ائمه اطهار]]{{عم}} [[تأیید]] می‌کند. از این [[زمان]] به بعد، کار کتاب‌خانه رونق بیشتر یافت. در دوره قاجار مکان آن جابه‌جا شد و در دوره پهلوی نیز چند بار نقل مکان کرد و ساختمان‌هایی برایش ساخته شد. نخستین بنای جامع و مستقل کتاب‌خانه در سال ۱۳۳۰ش در ضلع شمال غربی رواق [[امام خمینی]] کنونی ساخته شد. سپس در سال ۱۳۵۶ش به ساختمان جدید و وسیعی واقع در طبقه فوقانی موزه آستان [[قدس]] [[رضوی]]، واقع در ضلع شرقی همان رواق، انتقال یافت<ref>گنج هزار ساله، ص۲۹، ۳۳-۳۶، ۴۸.</ref>. کتاب‌خانه مرکزی آستان قدس مجموعه‌ای [[غنی]] است که گنجینه‌ای هزار ساله در [[اختیار]] دارد. هزاران نسخه خطی و چاپی موجود در این گنجینه، آن را به یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های [[جهان اسلام]] تبدیل کرده است. صدها هزار [[سند]] و عکس [[تاریخی]] و ده‌ها هزار جلد مطبوعات در کنار این مجموعه [[عظیم]] کتاب، کتابخانه را به عنوان [[قطب]] [[علمی]] و اطلاعاتی [[کشور]] مطرح می‌کند. در میان این [[نسخ]] خطی، آثار بی‌نظیر [[هنری]] به چشم می‌خورد. تقریباً از اغلب هنرمندان نامدار خوشنویسی و کتاب‌آرایی [[تاریخ]] [[ایران]]، اثری در این کتابخانه وجود دارد و برخی از این آثار، مانند قرآنهای منسوب به ائمه اطهار{{عم}}، [[قرآن]] بایسنقر میرزا و قرآن [[ابراهیم]] [[سلطان]]، کم‌نظیرند. در میان اسناد موجود نیز سندهای نفیس که آرایه‌های هنری بی‌مانند دارند، به‌ویژه در میان [[احکام]] و فرمان‌های سلطنتی [[بهترین]] مجموعه‌های [[پژوهشی]] و مطالعاتی هنری در کتابخانه و کتابخانه تخصصی [[هنر]] که در موزه مرکزی قرار دارد، و دوره‌های مجلات هنری منتشر شده در صد سال گذشته، به محققان کمک می‌کند تا به مجموعه بزرگی از اطلاعات پژوهشی در موضوعات مختلف [[فرهنگی]] و هنری دست یابند. علاوه بر آن، ساختمان کتابخانه خود یک مجموعه عالی از هنرهای [[اسلامی]] است که به دست هنرمندان معاصر، ساخته و آراسته شده است<ref>«وقف‌نامه یعنی نقشه راه”، مجله حرم، ش۷۵، ص۴، ۴۰، ۴۲.</ref>. از نظر منابع، کتابخانه جایگاه ویژه‌ای دارد و از این حیث در کنار کتابخانه‌های ملی و [[آیت‌الله]] مرعشی از کتابخانه‌های اصلی [[ایران]] است. بیش از ۱۴۰۰۰۰۰ نسخه کتاب در کتابخانه مرکزی آستان [[قدس]] و کتابخانه‌های تخصصی آن وجود دارد که از این تعداد، بیش از ۱۲۰۰۰۰ نسخه آن کتاب‌های خطی و چاپ سنگی آن را تشکیل می‌دهد. از میان این ۱۲۰۰۰۰ نسخه، بیش از شصت هزار آن [[نسخ]] خطی و در حدود ده هزار آن سایر منابع خطی، مانند وقف‌نامه‌ها و... است. بخش اسناد و مطبوعات کتابخانه نیز شامل هشت میلیون برگ [[سند]]، ۱۲۰۰۰۰۰ نسخه نشریه و حدود [[چهل]] هزار قطعه عکس می‌باشد. نیز مجموع مواد غیرکتابی کتابخانه در حدود ۱۳۰۰۰۰۰ مورد، شامل مواد سمعی و [[بصری]]، میکرو فیلم و... است. در بخش مخطوطات کتابخانه، نفایس بسیاری وجود دارد. مهم‌ترین این نفایس مربوط به قرآنهای خطی است و سپس کتاب‌های [[ادعیه]]، کتب [[دینی]] و ادبی و... در رده‌های بعدی قرار می‌گیرد. کتابخانه واقفان، نسخ بسیار مهمی دارد. واقفان کسانی مانند شاه [[عباس]] صفوی، [[شیخ بهایی]]، محمدحسن خان اعتمادالسلطنه، جلال‌الدین تهرانی و... بوده‌اند. در سال‌های بعد از [[انقلاب اسلامی]] نیز این روند ادامه داشته و به طور ویژه [[رهبر]] [[جمهوری اسلامی]] پیشتاز این عرصه بوده و نسخ اهدایی ایشان از نظر تعداد و اهمیت نسخ، جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از نسخ مخطوطات نه تنها از نظر [[فرهنگی]] و [[علمی]]، بلکه از نظر [[هنری]] نیز جایگاه مهمی دارند. شاید بتوان گفت از مهم‌ترین خوشنویسان و کتاب‌آرایان [[هنر]] ایران، آثار برجسته‌ای در این مجموعه وجود دارد: از بایسنقر میرزای تیموری تا [[میرعماد]] [[حسنی]]، [[ملک]] [[محمد]] قروینی، [[احمد نیریزی]]، علی‌رضا [[عباسی]]، [[رضا]] عباسی، [[درویش]] عبدالمجید طالقانی، [[ابراهیم]] [[سلطان]] گورکانی، محمدشفیع شیرازی و.... نیز آثار [[ارجمندی]] مانند چون قرآنهای منسوب به [[ائمه اطهار]]{{عم}} به خط [[کوفی]]؛ [[قرآن]] بایسنقری به خط “محقق” که به قلم بایسنقر تیموری در سده نهم قمری نگاشته شده؛ جزوات [[قرآنی]] کشواد بن املاس، شامل ۷۶ ورق کاغذ حنایی خط [[کوفی]] نزدیک به [[نسخ]] با [[تاریخ]] ۳۲۷ق مزین به نقوش شمسه و جدول طلا، [[قرآن]] علی‌رضا [[عباسی]] مربوط به سده یازدهم قمری، با تزئینات جدول زر، [[لوح]] [[مذهب]] منقش و انواع نقوش کار شده با طلا و خط تحریر و شرفه‌دار در ۴۳۴ ورق قطع رحلی و جلد لاکی؛ [[دیوان]] [[حافظ]] به خط نستعلیق ممتاز عبدالوهاب یزدانی مربوط به دوره قاجار و سال ۱۲۳۷ق و جلد مقوای روغنی کار شده؛ قرآن شماره صد به خط ملاعلی [[بروجردی]] به تاریخ ۱۲۴۵ ق که از حیث تذهیب پرکار و نفیس آن بی‌نظیر است؛ اصول [[الکافی]] که [[میرداماد]] و سیداحمد رفیعا حاشیه‌نویسی کرده‌اند و مذهَّب و مجدول است؛ کفایة الطب از کمال‌الدین [[ابوالفضل]] حبیش تفلیسی [[کتابت]] شده در ۸۱۵ ق به خط نسخ خفی با کتیبه طلایی مرصع، شرفه‌دار و مزین به جدول و نقوش اسلیمی؛ [[خسرو]] و شیرین نظامی به خط نستعلیق [[هندی]] و جلد روغنی مربوط به سده ۱۳ ق با سر لوح مذهب مرصع و هفده تصویر مجلس؛ نسخه مفید الخاص فی [[علم]] الخواص تألیف زکریای [[رازی]] با [[نگارش]] سده هشتم قمری، مزین به کتیبه محرر و شمسه زرین و پنجاه تصویر رنگین از حیوانات و گیاهان، وقفی نادرشاه افشار. این همه نمونه‌هایی از این دریای بی‌پایان و پرگوهر خطی است. در بخش اسناد نیز مدارک بسیاری، با [[ارزش]] [[هنری]] بالا وجود دارد. مجموعه‌ای از فرمان‌ها و رقم‌های دوره‌های [[تاریخی]]، مانند فرمان‌های شاه [[عباس]]، شاه [[سلطان]] [[حسین]]، فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه که به خط و آرایه‌های بسیار [[زیبا]] نگاشته شده است، قباله‌های [[ازدواج]] مزین به انواع نقوش و تحریر شده به خط خوش، اسناد رسمی و [[اداری]] مانند [[احکام]] اداری و مبایعه‌نامه‌ها و وقف‌نامه‌هایی که مطابق روال جاری [[زمان]] خود، از دوره صفوی به بعد دارای خط خوش و آرایه‌های زیباست، در این شمار می‌آید. عکس‌های موجود در آرشیو [[حرم]] نیز گستره زمانی و موضوعی زیادی شامل می‌شود. از اولین عکس‌های گرفته شده در [[ایران]] در [[زمان]] ناصری تا دوره معاصر که برای [[تاریخ]] [[هنر]] عکاسی ایران اهمیت بسیاری دارد. بخش آرشیو تاریخ شفاهی کتابخانه نیز شامل صدها مصاحبه با شخصیت‌های مختلف، از جمله هنرمندان بزرگ یا گمنام معاصر [[مشهد]] و [[خراسان]] است که در میان آنها، معماران و هنرمندان زیادی نیز یافت می‌شود که هیچ گفت‌و‌گو یا گزارش مکتوب دیگری درباره کار آنان وجود ندارد. آرشیو مطبوعات کتابخانه نیز اغلب مجلات و روزنامه‌های منتشر شده در ایران، از ابتدای نشر روزنامه در [[کشور]] تاکنون، را در [[اختیار]] دارد<ref>«وقف‌نامه یعنی نقشه راه”، مجله حرم، ش۷۵، ص۳۰-۳۶.</ref>. موزه‌های آستان [[قدس]] از مهم‌ترین موزه‌های ایران و [[جهان اسلام]] محسوب می‌شود. بیشتر این مجموعه‌ها داخل مجموعه حرم قرار گرفته است. مجموعه شامل یک موزه مرکزی و دوازده گنجینه تخصصی به اضافه بخش [[پژوهش]] و بخش [[حفاظت]] و مرمت آثار [[فرهنگی]] است که همه زیر نظر سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس اداره می‌شوند. این گنجینه‌ها در حدود شش هزار اثر را به نمایش گذاشته‌اند و سالانه پذیرای بیش از ۱۲۰۰۰۰۰ بازدیدکننده از سراسر کشور و خارج از آن‌اند. نیز یک کتابخانه تخصصی هنر و معماری با چند هزار جلد کتاب تخصصی در این کتابخانه وجود دارد که در میان آنها منابع چاپی [[فارسی]] و غیر فارسی قدیمی و جدید به چشم می‌خورد و [[مرجع]] مهم تحقیقات [[هنری]] محسوب می‌شود. علاوه بر آن، [[خزانه]] آستان قدس از قدیم محل نگهداری انبوه اشیای نفیسی بوده که [[مشتاقان]] و [[زائران]] بی‌شمار [[حضرت]]، به آستانه‌اش [[هدیه]] می‌کردهاند. اکنون نیز این گنجینه موجودی ارجمند و پرشماری همچون بافته‌های نفیس صندوق پوش دوره صفوی دارد که برخی از آنها، پشتوانه موزه‌ها در نمایش آثار متنوع است. موزه‌های حرم عبارت است از گنجینه [[قرآن]] و نفایس ([[گشایش]] ۱۳۶۴ش)؛ گنجینه هدایای [[مقام معظم رهبری]] (گشایش ۱۳۷۳ش)؛ گنجینه فرش ([[گشایش]] ۱۳۷۷- ساختمان جدید: ۱۳۹۰ش): گنجینه تمبر و اسکناس (۱۳۶۹ش)؛ گنجینه [[تاریخ]] [[مشهد]]؛ گنجینه [[نجوم]] و [[ساعت]]؛ گنجینه سکه و مدال؛ گنجینه صدف، حلزون و نرم‌تنان دریایی؛ گنجینه هنرهای تجسمی؛ گنجینه ظروف؛ گنجینه [[سلاح]] و موزه [[مردم‌شناسی]]. در این مجموعه اشیای کم‌نظیر و گاه بی‌نظیری وجود دارد، از جمله سنگاب خوارزم‌شاهی مربوط به سده هفتم قمری؛ پنجره اهدایی شاهرخ تیموری مربوط به سده نهم قمری؛ کتیبه‌های طلای شاه تهماسب مربوط به سده دهم قمری؛ کتیبه‌های طلای علی‌رضا [[عباسی]] مربوط به سده یازدهم قمری؛ درهای چوبی و طلا و نقره از سده‌های هشتم و نهم قمری تا دوره قاجار؛ آثار نقاشی استادان [[ایرانی]] و فرنگی بزرگی چون ویلیام جیمز، [[عباس]] کاتوزیان، کمال‌الملک و فرشچیان؛ فرش‌های نفیس دوره صفوی؛ [[ضریح]] فولادی کهن. نیز آثار مجموعه‌ای این گنجینه‌ها مانند مجموعه بی‌نظیر صدف‌ها که بیش از پانصد قطعه اهدایی از [[کشور]] [[سوریه]] است، یا ابزار نجوم اهدایی سیدجلال‌الدین تهرانی، از [[منجمان]] و [[رجال]] برجسته و [[نیابت]] تولیت آستان [[قدس]] در دوره پهلوی، در این شمار است. در میان موزه‌های آستان قدس، موزه [[قرآن]] و نفایس از مهم‌ترین موزه‌ها و دارای با ارزش‌ترین نفایس مکتوب [[قرآنی]] است. این موزه در حدود نود جلد قرآن بسیار نفیس، چهارده جلد [[مرقع]] و سیزده جلد لاکی و روغنی کم‌نظیر به نمایش گذاشته است. از میان این قرآنها، پنج قرآن منسوب به [[ائمه اطهار]]{{عم}} است؛ از جمله به خط [[مبارک]] [[امام علی]]{{ع}} با وقف‌نامه‌ای به خط [[شیخ بهایی]]؛ [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}؛ [[امام حسین]]{{ع}}؛ [[امام سجاد]]{{ع}} و [[امام رضا]]{{ع}} که به خط [[کوفی]] بر روی پوست نوشته شده‌اند. قرآنها به ترتیب [[تاریخی]] به نمایش گذاشته شده و با کمی دقت، می‌توان [[سیر]] [[تحول]] خطوط کوفی را در آنها به سهولت [[مشاهده]] کرد. مجموعه قرآنهای بسیار نفیس [[عثمان بن حسین بن وراق]] به خط کوفی مشکول مربوط به سده پنجم قمری از آن جمله است که هم خط و هم تذهیب آن کار خود [[عثمان بن حسین]] می‌باشد. در این [[قرآن]] تمام ترنج‌ها و فواصل [[آیات]] و سر [[سوره‌ها]] با طلای [[ناب]] کار شده است. تعدادی از قرآنهای این مجموعه مربوط به اوایل سده هفتم قمری و به خط [[نسخ]] یاقوت مستعصمی است. قرآنهای بابری مربوط به نیمه اول [[قرن دهم]] قمری، به خط اختراعی ظهیرالدین [[محمد]] بابر [[پادشاه]] و مؤسس [[سلسله]] مغولی [[هند]]، از دیگر آثار کم‌نظیر این موزه است. نیز از نمونه‌های نفیس این گنجینه، قرآنهایی به خط عبدالقادر شیرازی است که مربوط به نیمه دوم قرن دهم قمری می‌باشد. این قرآنها از هنری‌ترین و نفیس‌ترین نسخه‌های موجود در گنجینه است که به گونه‌ای کم‌نظیر تذهیب شده‌اند و جلد سوخت بسیار [[زیبایی]] با خط طلای برجسته دارند<ref>گنجینه نفایس رضوی، ص۴۶-۴۷؛ راهنمای موزه آستان قدس رضوی، ص۷، ۱۷، ۱۹، ۲۱.</ref>.
#شرکت به‌نشر: این شرکت در سال ۱۳۶۵ش برای فعالیت هر چه بیشتر آستان [[قدس]] در زمینه تولید و نشر کتاب تأسیس شد. ابتدا کار شرکت فقط نشر کتاب بود، اما اکنون به عنوان یک انتشارات برجسته فعالیت می‌کند. افزایش کمی و کیفی تولید کتاب با توجه به اولویت‌های تعیین شده، مطالعه و [[برنامه‌ریزی]] در جهت بستر‌سازی مناسب برای نشر الکترونیک و فناوری اطلاعات و طراحی و تولید سایر محصولات [[فرهنگی]] متناسب با امکانات و [[وظایف]] محول شده، از محورهای عمده کار شرکت به نشر است. این شرکت با تیراژ سالیانه ۰۰۰، ۴۰۰، ۱ نسخه در سیصد عنوان، یکی از مهم‌ترین انتشارات [[کشور]] محسوب می‌شود و بارها به عنوان ناشر [[برگزیده]] [[انتخاب]] شده است.
#شرکت به‌نشر: این شرکت در سال ۱۳۶۵ش برای فعالیت هر چه بیشتر آستان [[قدس]] در زمینه تولید و نشر کتاب تأسیس شد. ابتدا کار شرکت فقط نشر کتاب بود، اما اکنون به عنوان یک انتشارات برجسته فعالیت می‌کند. افزایش کمی و کیفی تولید کتاب با توجه به اولویت‌های تعیین شده، مطالعه و [[برنامه‌ریزی]] در جهت بستر‌سازی مناسب برای نشر الکترونیک و فناوری اطلاعات و طراحی و تولید سایر محصولات [[فرهنگی]] متناسب با امکانات و [[وظایف]] محول شده، از محورهای عمده کار شرکت به نشر است. این شرکت با تیراژ سالیانه ۰۰۰، ۴۰۰، ۱ نسخه در سیصد عنوان، یکی از مهم‌ترین انتشارات [[کشور]] محسوب می‌شود و بارها به عنوان ناشر [[برگزیده]] [[انتخاب]] شده است.
#مرکز [[آموزش]] ضمن [[خدمت]]: این مرکز پیرو [[احساس نیاز]] و [[ضرورت]] افزایش سطح [[دانش]] و توان کارکنان فعال در این مجموعه و همگام نمودن آنان با تحولات جدید [[علمی]] و فناوری در سال ۱۳۶۵ش تشکیل شد. از اهداف اصلی این سازمان، می‌توان به اشاعه [[علوم]] و [[معارف]] ارزشی [[اسلام]] و [[تحکیم]] مبانی [[اخلاقی]] در سازمان‌ها و مؤسسات آستان [[قدس]] [[رضوی]]، ارتقای سطح [[دانش]] و [[آگاهی]] و مهارت‌های شغلی کارکنان در رشته‌های مختلف، بستر‌سازی لازم برای افزایش دانش تخصصی کارکنان و توسعه تحقیقات و [[نوآوری]] در [[نظام اداری]] سازمان و طراحی راهکارهایی برای کاربردی شدن [[دانش‌ها]] و مطابقت برنامه‌های [[آموزشی]] با نیاز سازمان‌ها و مؤسسات آستان قدس رضوی اشاره کرد. مرکز [[آموزش]] ضمن [[خدمت]] در حوزه آموزش، تحقیق و توسعه، خدمات مشاوره‌ای و تهیه و نشر منابع اطلاعاتی فعالیت دارد. برگزاری دوره‌های آموزشی بلندمدت در مقاطع مختلف به صورت آموزش‌های عمومی و عالی، برگزاری سمینارهای [[علمی]] و آموزشی، راه‌اندازی برنامه‌های غنی‌سازی اوقات [[فراغت]] [[فرزندان]] کارکنان و انتشارات علمی، آموزشی و [[اطلاع‌رسانی]]، از اقدامات جاری این سازمان است.
#مرکز [[آموزش]] ضمن [[خدمت]]: این مرکز پیرو [[احساس نیاز]] و [[ضرورت]] افزایش سطح [[دانش]] و توان کارکنان فعال در این مجموعه و همگام نمودن آنان با تحولات جدید [[علمی]] و فناوری در سال ۱۳۶۵ش تشکیل شد. از اهداف اصلی این سازمان، می‌توان به اشاعه [[علوم]] و [[معارف]] ارزشی [[اسلام]] و [[تحکیم]] مبانی [[اخلاقی]] در سازمان‌ها و مؤسسات آستان [[قدس]] [[رضوی]]، ارتقای سطح [[دانش]] و [[آگاهی]] و مهارت‌های شغلی کارکنان در رشته‌های مختلف، بستر‌سازی لازم برای افزایش دانش تخصصی کارکنان و توسعه تحقیقات و [[نوآوری]] در [[نظام اداری]] سازمان و طراحی راهکارهایی برای کاربردی شدن [[دانش‌ها]] و مطابقت برنامه‌های [[آموزشی]] با نیاز سازمان‌ها و مؤسسات آستان قدس رضوی اشاره کرد. مرکز [[آموزش]] ضمن [[خدمت]] در حوزه آموزش، تحقیق و توسعه، خدمات مشاوره‌ای و تهیه و نشر منابع اطلاعاتی فعالیت دارد. برگزاری دوره‌های آموزشی بلندمدت در مقاطع مختلف به صورت آموزش‌های عمومی و عالی، برگزاری سمینارهای [[علمی]] و آموزشی، راه‌اندازی برنامه‌های غنی‌سازی اوقات [[فراغت]] [[فرزندان]] کارکنان و انتشارات علمی، آموزشی و [[اطلاع‌رسانی]]، از اقدامات جاری این سازمان است.
#معاونت [[تبلیغات]] و [[ارتباطات]] [[اسلامی]]: این معاونت که در [[حرم مطهر]] مستقر است، [[رشد]] سطح [[معنوی]] [[زائران]] و مجاوران و غنی‌سازی تجربه [[زیارت]] در چارچوب [[سیاست‌ها]] و تصمیمات شورای عالی [[انقلاب]] [[فرهنگی]] را دنبال می‌کند. تنظیم [[شعایر]] و گرامی‌داشت ایام با برگزاری [[مراسم]] در مناسبت‌های مختلف به اداره تبلیغات اسلامی و مناسبت‌های ویژه محول شده است. علاوه بر این، ارائه خدمات ویژه به روستاهای موقوفه، دفاتر [[نمایندگی]] و [[مساجد]] وابسته، از دیگر فعالیت‌های این اداره است. آموزش [[علوم قرآن]] و [[حدیث]] نیز از خدماتی است که به صورت گسترده در قالب‌های متنوع و در سطح حرم مطهر، [[شهر]] [[مشهد]] و شهرستان‌ها انجام می‌شود. اداره [[پاسخ‌گویی به سؤالات]] [[دینی]] و اطلاع‌رسانی با برنامه‌هایی مانند پاسخ‌گویی به سؤالات [[شرعی]]، مشاوره دینی و راهنمای [[زائر]]، از پرمخاطب‌ترین بخش‌های معاونت تبلیغات است. جلسات [[پرسش و پاسخ]] دینی و حلقه‌های [[معرفت]]، با [[پوشش]] دادن طیف بسیار متنوعی از موضوعات دینی، قالب برنامه‌ای جذابی است که در معاونت تبلیغات [[برنامه‌ریزی]] و [[اجرا]] می‌شود. غنی‌سازی اوقات فراغت زائران و استمرار [[ارتباط]] با مخاطبان با برنامه‌هایی مانند همایش‌های تخصصی، مسابقات فرهنگی، خدمات به کاروان‌های زیارتی و سامانه ارتباط غیرحضوری با زائران، در اداره [[امور فرهنگی]] پیگیری می‌شود. اداره ارتباطات اسلامی بخشی از معاونت [[تبلیغات]] است که با تمرکز بر [[زائران]] غیرایرانی به ارائه خدمات می‌پردازد. برگزاری [[مراسم مذهبی]]، کلاس‌های [[آموزشی]]، تورهای حرم‌شناسی و مسابقات [[فرهنگی]]، از اقدامات جاری این اداره است. [[ارتباط]] مستمر با مراکز و شخصیت‌های [[دینی]] در سطح [[دنیا]] از طریق ارسال محتوا و هدایای فرهنگی، از دیگر فعالیت‌های این اداره است. اداره [[ارتباطات]] [[اسلامی]] با راه‌اندازی اتاق‌های گفت‌و‌گو، پایگاه اینترنتی [[امام رضا]]{{ع}} و تولیدات چندرسانه‌ای در عرصه مجازی نیز حضور پررنگی داشته است. هم‌اکنون حدود هفتاد عنوان فعالیت مهم برای زائران بارگاه [[رضوی]] در این مجموعه ارائه می‌شود.
#معاونت [[تبلیغات]] و [[ارتباطات]] [[اسلامی]]: این معاونت که در [[حرم مطهر]] مستقر است، [[رشد]] سطح [[معنوی]] [[زائران]] و مجاوران و غنی‌سازی تجربه [[زیارت]] در چارچوب [[سیاست‌ها]] و تصمیمات شورای عالی [[انقلاب]] [[فرهنگی]] را دنبال می‌کند. تنظیم [[شعایر]] و گرامی‌داشت ایام با برگزاری [[مراسم]] در مناسبت‌های مختلف به اداره تبلیغات اسلامی و مناسبت‌های ویژه محول شده است. علاوه بر این، ارائه خدمات ویژه به روستاهای موقوفه، دفاتر [[نمایندگی]] و [[مساجد]] وابسته، از دیگر فعالیت‌های این اداره است. آموزش [[علوم قرآن]] و [[حدیث]] نیز از خدماتی است که به صورت گسترده در قالب‌های متنوع و در سطح حرم مطهر، [[شهر]] [[مشهد]] و شهرستان‌ها انجام می‌شود. اداره [[پاسخ‌گویی به سؤالات]] [[دینی]] و اطلاع‌رسانی با برنامه‌هایی مانند پاسخ‌گویی به سؤالات [[شرعی]]، مشاوره دینی و راهنمای [[زائر]]، از پرمخاطب‌ترین بخش‌های معاونت تبلیغات است. جلسات [[پرسش و پاسخ]] دینی و حلقه‌های [[معرفت]]، با [[پوشش]] دادن طیف بسیار متنوعی از موضوعات دینی، قالب برنامه‌ای جذابی است که در معاونت تبلیغات [[برنامه‌ریزی]] و [[اجرا]] می‌شود. غنی‌سازی اوقات فراغت زائران و استمرار [[ارتباط]] با مخاطبان با برنامه‌هایی مانند همایش‌های تخصصی، مسابقات فرهنگی، خدمات به کاروان‌های زیارتی و سامانه ارتباط غیرحضوری با زائران، در اداره [[امور فرهنگی]] پیگیری می‌شود. اداره ارتباطات اسلامی بخشی از معاونت [[تبلیغات]] است که با تمرکز بر [[زائران]] غیرایرانی به ارائه خدمات می‌پردازد. برگزاری [[مراسم مذهبی]]، کلاس‌های [[آموزشی]]، تورهای حرم‌شناسی و مسابقات [[فرهنگی]]، از اقدامات جاری این اداره است. [[ارتباط]] مستمر با مراکز و شخصیت‌های [[دینی]] در سطح [[دنیا]] از طریق ارسال محتوا و هدایای فرهنگی، از دیگر فعالیت‌های این اداره است. اداره [[ارتباطات]] [[اسلامی]] با راه‌اندازی اتاق‌های گفت‌و‌گو، پایگاه اینترنتی [[امام رضا]]{{ع}} و تولیدات چندرسانه‌ای در عرصه مجازی نیز حضور پررنگی داشته است. هم‌اکنون حدود هفتاد عنوان فعالیت مهم برای زائران بارگاه [[رضوی]] در این مجموعه ارائه می‌شود.
#مؤسسه آستانه [[مبارکه]] [[حسین بن موسی الکاظم]]{{ع}} و آرامگاه [[شهید]] مدرس کاشمر: این مؤسسه کار اداره مجموعه آرامگاه [[امام‌زاده]] [[حسین بن موسی]]{{ع}}، [[برادر]] امام رضا{{ع}} در [[شهر]] طبس و مجموعه آرامگاه شهید مدرس در کاشمر را بر عهده دارد. آستان [[قدس]] این دو مکان را به دو مجموعه زیارتی - فرهنگی [[عظیم]] در این دو شهر تبدیل کرده و اکنون، [[فعالیت‌های فرهنگی]] متنوعی در فرهنگ‌سراها، کتابخانه‌ها و فضاهای مختلف این دو مرکز در جریان است. اکنون مجموعه طبس دارای بیش از ۰۰۰، ۶۵ متر مربع فضای سبز و کتابخانه آن دارای بیش از [[چهل]] هزار کتاب است. این مجموعه همچنین ۱۵۰ غرفه، [[دوازده]] سوئیت [[پذیرایی]] و دارالشفا برای استفاده زائران دارد. مجموعه کاشمر کتابخانه‌ای با بیش از ۰۰۰،۴۵ جلد کتاب و مجتمع فرهنگی - رفاهی و موزه آثار و اسناد شهید مدرس را داراست. از دیگر اقدامات [[شایسته]] این مؤسسه تأسیس کتابخانه عمومی در شهر قائن و روستای محمدآباد طبس، نگهداری هفده مجتمع فرهنگی رفاهی و نمازخانه بین راهی امام رضا{{ع}}، متعلق به آستان قدس، در [[خراسان]] و استان‌های همجوار است.
#مؤسسه آستانه [[مبارکه]] [[حسین بن موسی الکاظم]]{{ع}} و آرامگاه [[شهید]] مدرس کاشمر: این مؤسسه کار اداره مجموعه آرامگاه [[امام‌زاده]] [[حسین بن موسی]]{{ع}}، [[برادر]] امام رضا{{ع}} در [[شهر]] طبس و مجموعه آرامگاه شهید مدرس در کاشمر را بر عهده دارد. آستان [[قدس]] این دو مکان را به دو مجموعه زیارتی - فرهنگی [[عظیم]] در این دو شهر تبدیل کرده و اکنون، [[فعالیت‌های فرهنگی]] متنوعی در فرهنگ‌سراها، کتابخانه‌ها و فضاهای مختلف این دو مرکز در جریان است. اکنون مجموعه طبس دارای بیش از ۰۰۰، ۶۵ متر مربع فضای سبز و کتابخانه آن دارای بیش از [[چهل]] هزار کتاب است. این مجموعه همچنین ۱۵۰ غرفه، دوازده سوئیت [[پذیرایی]] و دارالشفا برای استفاده زائران دارد. مجموعه کاشمر کتابخانه‌ای با بیش از ۰۰۰،۴۵ جلد کتاب و مجتمع فرهنگی - رفاهی و موزه آثار و اسناد شهید مدرس را داراست. از دیگر اقدامات [[شایسته]] این مؤسسه تأسیس کتابخانه عمومی در شهر قائن و روستای محمدآباد طبس، نگهداری هفده مجتمع فرهنگی رفاهی و نمازخانه بین راهی امام رضا{{ع}}، متعلق به آستان قدس، در [[خراسان]] و استان‌های همجوار است.
#مؤسسه آفرینش‌های [[هنری]]: این مرکز در سال ۱۳۶۹ش با [[هدف]] تبیین و اشاعه [[معارف اهل بیت]]{{عم}} و جلوه‌های هنری نفایس آستان قدس رضوی تأسیس شد. فعالیت این مؤسسه ابتدا محدود بود، ولی به تدریج گسترش یافت و اکنون ارتقای سطح [[علمی]] و هنرهای موجود در آستان [[قدس]]، پرورش استعدادهای [[هنری]] [[جوانان]] و [[آموزش]] رشته‌های مختلف هنری، تعامل با نهادها و ارگان‌های دولتی و خصوصی و [[مشارکت]] در تهیه و تولید برنامه‌های متنوع هنری در [[دستور]] کار قرار دارد. طراحی و [[ابداع]] انواع آثار هنری با مضامین [[دینی]]، برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های [[آموزشی]] در رشته‌های مختلف هنرهای [[اسلامی]] در “مکتب [[هنر]] رضوان”، برگزاری جلسات انجمن ادبی [[رضوی]]، قصه‌خوانی و نمایشگاه‌های هنری در “نگارخانه رضوان” و انجام پژوهش‌های تخصصی در زمینه هنر [[ایرانی]] – اسلامی در قالب گروه هنرپژوهی [[رضوان]]، از فعالیت‌های اصلی مؤسسه است. همچنین برگزاری کارگاه‌های هنری با حضور استادان برجسته [[کشور]]، چاپ کتاب‌های نفیس و آثار مکتوب کهن به صورت نسخه اصلی و انجام امور گرافیکی و چاپ سفارش‌های سازمان‌ها و مؤسسه‌های وابسته به آستان قدس، از کارهای مستمر مؤسسه در سال‌های اخیر بوده است. نیز راه‌اندازی مجتمع [[فرهنگی]] - هنری [[امام خمینی]] در منطقه [[خواجه ربیع]] و تبادکان، با [[تدارک]] حوزه وسیعی از فعالیت‌ها و برنامه‌ها، باعث ارتقای چشم‌گیر سطح فرهنگی و هنری این منطقه [[محروم]] [[شهر]] [[مشهد]] شده است.
#مؤسسه آفرینش‌های [[هنری]]: این مرکز در سال ۱۳۶۹ش با [[هدف]] تبیین و اشاعه [[معارف اهل بیت]]{{عم}} و جلوه‌های هنری نفایس آستان قدس رضوی تأسیس شد. فعالیت این مؤسسه ابتدا محدود بود، ولی به تدریج گسترش یافت و اکنون ارتقای سطح [[علمی]] و هنرهای موجود در آستان [[قدس]]، پرورش استعدادهای [[هنری]] [[جوانان]] و [[آموزش]] رشته‌های مختلف هنری، تعامل با نهادها و ارگان‌های دولتی و خصوصی و [[مشارکت]] در تهیه و تولید برنامه‌های متنوع هنری در [[دستور]] کار قرار دارد. طراحی و [[ابداع]] انواع آثار هنری با مضامین [[دینی]]، برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های [[آموزشی]] در رشته‌های مختلف هنرهای [[اسلامی]] در “مکتب [[هنر]] رضوان”، برگزاری جلسات انجمن ادبی [[رضوی]]، قصه‌خوانی و نمایشگاه‌های هنری در “نگارخانه رضوان” و انجام پژوهش‌های تخصصی در زمینه هنر [[ایرانی]] – اسلامی در قالب گروه هنرپژوهی [[رضوان]]، از فعالیت‌های اصلی مؤسسه است. همچنین برگزاری کارگاه‌های هنری با حضور استادان برجسته [[کشور]]، چاپ کتاب‌های نفیس و آثار مکتوب کهن به صورت نسخه اصلی و انجام امور گرافیکی و چاپ سفارش‌های سازمان‌ها و مؤسسه‌های وابسته به آستان قدس، از کارهای مستمر مؤسسه در سال‌های اخیر بوده است. نیز راه‌اندازی مجتمع [[فرهنگی]] - هنری [[امام خمینی]] در منطقه [[خواجه ربیع]] و تبادکان، با [[تدارک]] حوزه وسیعی از فعالیت‌ها و برنامه‌ها، باعث ارتقای چشم‌گیر سطح فرهنگی و هنری این منطقه [[محروم]] [[شهر]] [[مشهد]] شده است.
#مؤسسه [[تربیت بدنی]]: در سال ۱۳۷۳ش آستان قدس این مؤسسه را با [[هدف]] [[احداث]] اماکن ورزشی، برگزاری مسابقات و جشنواره‌های فرهنگی - ورزشی و انتشار کتب و مجلات مرتبط با موضوع کار تربیت‌بدنی راه‌اندازی کرد. این مؤسسه با احداث بزرگ‌ترین سالن باستانی کشور، دو سالن چند منظوره مجهز به خوابگاه و [[سلف]] سرویس و احداث و اداره سالن‌های متعدد تخصصی و مجتمع‌های آبی آقایان و [[بانوان]]، توانسته در امر [[ورزش]] و اوقات [[فراغت]] [[زائران]] و مجاوران [[حضرت رضا]]{{ع}} قدم‌های بزرگی بر دارد. این مؤسسه هم‌اکنون برنامه‌های پرشماری در رشته‌های مختلف ورزشی دارد.
#مؤسسه [[تربیت بدنی]]: در سال ۱۳۷۳ش آستان قدس این مؤسسه را با [[هدف]] [[احداث]] اماکن ورزشی، برگزاری مسابقات و جشنواره‌های فرهنگی - ورزشی و انتشار کتب و مجلات مرتبط با موضوع کار تربیت‌بدنی راه‌اندازی کرد. این مؤسسه با احداث بزرگ‌ترین سالن باستانی کشور، دو سالن چند منظوره مجهز به خوابگاه و [[سلف]] سرویس و احداث و اداره سالن‌های متعدد تخصصی و مجتمع‌های آبی آقایان و [[بانوان]]، توانسته در امر [[ورزش]] و اوقات [[فراغت]] [[زائران]] و مجاوران [[حضرت رضا]]{{ع}} قدم‌های بزرگی بر دارد. این مؤسسه هم‌اکنون برنامه‌های پرشماری در رشته‌های مختلف ورزشی دارد.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش