علم شأنی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

#دستۀ دوم، روایاتی که مسئله قبض و بسط [[علم]] [[اهل بیت]]{{عم}}را مطرح می‌کنند. [[معمر بن خلاد]] از [[امام کاظم]]{{ع}}پرسید آیا شما [[علم غیب]] می‌دانید؟ [[امام]] در [[پاسخ]] فرمودند: "[[امام باقر]]{{ع}}فرموده است: علم برای ما [[گشایش]] می‌یابد و ما [[آگاهی]] می‌یابیم و گرفتگی می‌یابد و دیگر آگاهی نمی‌یابیم"<ref>{{متن حدیث|یُبْسَطُ لَنَا الْعِلْمُ فَنَعْلَمُ وَ یُقْبَضُ عَنَّا فَلَا نَعْلَمُ}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۲۵۶.</ref>. ملامحمد [[صالح مازندرانی]] در شرح این [[روایت]] می‌نویسد: "منظور از بسط علم، فعلی بودن آن است و مراد از قبض عدم فعلیت علم، گرچه با توجه و التفات می‌داند"<ref>ملاصالح مازندرانی، شرح اصول الکافی، ج ۶، ص۳۱.</ref>.

#دستۀ سوم، روایاتی که مربوط به افزایش [[علوم]] آنان است و اگر علوم آنان فعلی بود، افزایش آن معنای معقولی نداشت. [[زراره]] می‌گوید از امام باقر{{ع}}شنیدم می‌فرمود: "اگر علم ما فزونی نمی‌یافت، پایان می‌پذیرفت». عرض کردم: "چیزی بر شما افزوده می‌شود که [[پیامبر خدا]]{{صل}} آن را نمی‌دانست؟" فرمود: «هر گاه بنای [[افزایش علم]] باشد، نخست بر پیامبر خدا{{صل}} و سپس بر [[امامان]]{{عم}}عرضه می‌شود تا به ما می‌رسد"<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَا أَنَّا نَزْدَادُ لَأَنْفَدْنَا قَالَ قُلْتُ تَزْدَادُونَ شَیْئاً لَا یَعْلَمُهُ رَسُولُ اللَّهِ صقَالَ أَمَا إِنَّهُ إِذَا کَانَ ذَلِکَ عُرِضَ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صثُمَّ عَلَی الْأَئِمَّةِ ثُمَّ انْتَهَی الْأَمْرُ إِلَیْنَا}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۲۵۵.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}}نیز می‌فرماید "شب جمعه‌ای نیست مگر اینکه [[اولیای خدا]] [[سرور]] ویژه‌ای دارند، هنگامی که [[شب جمعه]] فرا می‌رسد [[رسول خدا]]{{صل}} با [[عرش]] [[ارتباط]] برقرار می‌کند و من نیز همراه او با عرش تماس حاصل می‌کنم و در نتیجه با [[علمی]] که از آنجا بهره بردم باز می‌گردم و اگر این نبود قطعاً آنچه در نزد ماست پایان می‌پذیرفت":<ref>{{متن حدیث|مَا مِنْ لَیْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِیَاءِ اللَّهِ فِیهَا سُرُورٌ قُلْتُ کَیْفَ ذَلِکَ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَالَ إِذَا کَانَ لَیْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَی رَسُولُ اللَّهِ صالْعَرْشَ وَ وَافَی الْأَئِمَّةُ{{ع}}وَ وَافَیْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَفِدَ مَا عِنْدِی}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۲۵۴.</ref>. در تبیین این [[روایت]] چنین گفته شده است: "اشکال ندارد که {{متن حدیث|اذا شاءوا علموا}} از راه [[صعود]] [[ارواح]] آنها در شب‌های [[جمعه]] باشد<ref>[[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)|در محضر علامه طباطبایی]]، ص۱۴۸</ref>.

==[[نقد]] [[علم شأنی]]==