پرش به محتوا

اثبات وجود امام مهدی در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '{{پایان پرسش وابسته}}↵↵{{پرسمان' به '{{پایان پرسش وابسته}} == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان'
جز (جایگزینی متن - 'چهل' به 'چهل')
جز (جایگزینی متن - '{{پایان پرسش وابسته}}↵↵{{پرسمان' به '{{پایان پرسش وابسته}} == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان')
 
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = اثبات وجود امام مهدی
| عنوان مدخل  = اثبات وجود امام مهدی
| مداخل مرتبط = [[اثبات وجود امام مهدی در تاریخ اسلامی]] - [[اثبات وجود امام مهدی در کلام اسلامی]] - [[اثبات وجود امام مهدی در معارف مهدویت]]
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
}}


{{مهدویت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
ما معتقدیم که سرانجام، [[اداره]] امور [[جهان]] در قبضه [[باکفایت]] [[صالح‌ترین]] افراد [[بشر]] قرار خواهد گرفت و او [[جهان]] را از [[تاریکی]]، [[فقر]]، [[جهل]] و [[ظلم]] رهایی می‌بخشد، و [[حکومت واحد جهانی]] را بر اساس [[مساوات]] و [[عدالت]] [[استوار]] می‌سازد. علی‌رغم اتفاق‌نظر در اصل "[[مصلح]]" و "[[منجی]]"، لکن در مصداق و تطبیق آن [[اختلاف]] دارند. [[روایات]] [[نقل]] شده درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و بحث از [[نوّاب خاص]] آن [[حضرت]] که در طول هفتاد سال، واسطه میان [[شیعیان]] و [[حضرت]] بوده‌اند، این [[اعتقاد]] را از محدوده "ذهن" به دنیای "واقعیات" می‌آورد. یعنی او یک [[حقیقت]] فرضی و خیالی نیست بلکه یک موجود واقعی است. بنابراین موضوع [[مهدی]]، نه [[اندیشه]] [[چشم‌به‌راه]] نشستن کسی است که باید زاده شود و نه [[پیشگویی]] است که باید در [[انتظار]] مصداقش ماند. بلکه واقعیت [[استوار]] و فرد مشخصی است که در میان ما زندگی می‌کند، ما را می‌بیند و ما نیز او را می‌بینیم و در [[اندوه]] و شادی‌هامان شریک است. [[احادیث]] و نیز [[تاریخ]] [[غیبت صغری]]، این [[باور]] را در [[جان]] ما زنده می‌کند که مصداق آن [[مصلح]] و [[مهدی منتظر]]، کسی جز "[[محمد]]" [[امام دوازدهم]] [[شیعیان]] و پسر [[امام حسن عسکری]] {{ع}} نیست؛ که وجودش به تجربه تاریخی ثابت شده است.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اثبات وجود امام مهدی]]''' است. "'''[[اثبات وجود امام مهدی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اثبات وجود امام مهدی در حدیث]] - [[اثبات وجود امام مهدی در نهج البلاغه]] - [[اثبات وجود امام مهدی در معارف دعا و زیارات]] - [[اثبات وجود امام مهدی در کلام اسلامی]] - [[اثبات وجود امام مهدی در اخلاق اسلامی]] - [[اثبات وجود امام مهدی در عرفان اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اثبات وجود امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
[[آیت الله]] [[سید محمد باقر صدر]] می‌نویسد: [[اعتقاد]] به [[امام مهدی]] {{ع}} به‌عنوان یک [[قائد]] [[منتظر]] که [[جهان]] را به یک صورت [[برتر]] متحوّل می‌سازد، از [[اخبار]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} عموما و از [[احادیث]] [[ائمه]] [[اهل البیت]] {{عم}} خصوصا سرچشمه گرفته است، و در [[نصوص]] بسیاری مورد تأیید و تأکید واقع شده، به‌طوری که اصلا مطلب قابل [[تردید]] نیست. در مجموع [[اخبار]] و احادیثی که در مورد [[امامت]] [[مهدی]] {{ع}} و [[غیبت]] و [[ظهور]] و [[اصلاح]] [[آینده جهان]] و خصوصیات شخصی او از طریق [[سنّی]] و [[شیعه]] وارد شده است، تمام آنها نزدیک به شش هزار [[حدیث]] است و در مورد هیچ‌یک از موضوعات مسلّم و غیرقابل‌تردید اسلامی، این اندازه [[حدیث]] و [[روایت]] وارد نشده است<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref>.
*ما معتقدیم که سرانجام، [[اداره]] امور [[جهان]] در قبضه [[باکفایت]] [[صالح‌ترین]] افراد [[بشر]] قرار خواهد گرفت و او [[جهان]] را از [[تاریکی]]، [[فقر]]، [[جهل]] و [[ظلم]] رهایی می‌بخشد، و [[حکومت واحد جهانی]] را بر اساس [[مساوات]] و [[عدالت]] [[استوار]] می‌سازد. علی‌رغم اتفاق‌نظر در اصل "[[مصلح]]" و "[[منجی]]"، لکن در مصداق و تطبیق آن [[اختلاف]] دارند. [[روایات]] [[نقل]] شده درباره [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و بحث از [[نوّاب خاص]] آن [[حضرت]] که در طول هفتاد سال، واسطه میان [[شیعیان]] و [[حضرت]] بوده‌اند، این [[اعتقاد]] را از محدوده "ذهن" به دنیای "واقعیات" می‌آورد. یعنی او یک [[حقیقت]] فرضی و خیالی نیست بلکه یک موجود واقعی است. بنابراین موضوع [[مهدی]]، نه [[اندیشه]] [[چشم‌به‌راه]] نشستن کسی است که باید زاده شود و نه [[پیشگویی]] است که باید در [[انتظار]] مصداقش ماند. بلکه واقعیت [[استوار]] و فرد مشخصی است که در میان ما زندگی می‌کند، ما را می‌بیند و ما نیز او را می‌بینیم و در [[اندوه]] و شادی‌هامان شریک است. [[احادیث]] و نیز [[تاریخ]] [[غیبت صغری]]، این [[باور]] را در [[جان]] ما زنده می‌کند که مصداق آن [[مصلح]] و [[مهدی منتظر]]، کسی جز "[[محمد]]" [[امام دوازدهم]] [[شیعیان]] و پسر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} نیست؛ که وجودش به تجربه تاریخی ثابت شده است.
*[[آیت الله]] [[سید محمد باقر صدر]] می‌نویسد: [[اعتقاد]] به [[امام مهدی]]{{ع}} به‌عنوان یک [[قائد]] [[منتظر]] که [[جهان]] را به یک صورت [[برتر]] متحوّل می‌سازد، از [[اخبار]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} عموما و از [[احادیث]] [[ائمه]] [[اهل البیت]]{{عم}} خصوصا سرچشمه گرفته است، و در [[نصوص]] بسیاری مورد تأیید و تأکید واقع شده، به‌طوری که اصلا مطلب قابل [[تردید]] نیست. در مجموع [[اخبار]] و احادیثی که در مورد [[امامت]] [[مهدی]]{{ع}} و [[غیبت]] و [[ظهور]] و [[اصلاح]] [[آینده جهان]] و خصوصیات شخصی او از طریق [[سنّی]] و [[شیعه]] وارد شده است، تمام آنها نزدیک به شش هزار [[حدیث]] است و در مورد هیچ‌یک از موضوعات مسلّم و غیرقابل‌تردید اسلامی، این اندازه [[حدیث]] و [[روایت]] وارد نشده است<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref>.
*گذشته از قطعی بودن موضوع [[مهدی موعود]]{{ع}} از دیدگاه مدارک متقن اسلامی، اختصاص داشتن این [[شخصیت والا]] به [[امام دوازدهم]] [[شیعه]]، و پسر [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، [[دلایل]] محکم و روشنی دارد که تمام آن [[دلایل]] را ممکن است در دو [[دلیل]] خلاصه کنیم:
#'''[[دلیل اسلامی]]''': [[مهدی]]{{ع}} در صدها روایتی که از [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]{{صل}} و از [[ائمه]]{{عم}} [[نقل]] شده، متمثّل است. روایاتی که [[مهدی]]{{ع}} را به [[اهل بیت]]{{عم}}، نواده [[فاطمه زهرا]]{{عم}}، ذرّیه [[امام حسین]]{{ع}}، و [[فرزند]] نهم آن [[حضرت]] نسبت داده است، و نیز آن سلسله از احادیثی که دلالت می‌کنند که [[جانشینان]] [[پیامبر]]{{صل}} دوازده نفرند، تمام این [[احادیث]]، آن [[فکر]] و [[عقیده]] عمومی [[مهدی]]{{ع}} را محدود می‌کنند و آن موضوع [[فکری]] کلّی را در [[امام دوازدهم]] از [[ائمه]]{{عم}} مشخص می‌سازند. این [[حدیث نبوی]] شریف به این مضمون که "[[امامان]] پس از من یا [[خلفاء]] بعد از من، دوازده نفرند" با عبارات مختلف در بیش از دویست و هفتاد [[روایت]] از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}} [[نقل]] شده، که در [[حدیث]] [[سنی]] و [[شیعه]] مانند: [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[صحیح ترمذی]] و [[سنن]] ابن [[داود]] و [[مسند احمد حنبل]] و [[مستدرک الصحیحین]] [[حاکم نیشابوری]] [[نقل]] شده است. در حالی که [[بخاری]] در زمان [[امام جواد]] و [[امام هادی]] و [[امام عسکری]]{{عم}} می‌زیسته و کتاب [[صحیح بخاری]] را در آن زمان نوشته است که هنوز [[امامان]] به دوازده نرسیده بود. این خود دلالت می‌کند که این [[حدیث]] پیش از آنکه [[فکر]] و [[عقیده]] دوازده‌امامی در مغزها تکمیل شود، از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}} صادر شده است و جای [[تردید]] در این [[احادیث]] باقی نمی‌ماند. [[ایمان]] و [[عقیده]] [[شیعه]] دوازده‌امامی که می‌گوید: [[جانشینان پیامبر]]{{صل}} از [[امام علی|علی]]{{ع}} شروع شده و به [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} ختم می‌شود، قابل تطبیق با [[احادیث]] شریف [[نبوی]] است.
#'''[[دلیل علمی]]''': [[دلیل علمی]] آن، تجربه‌ای است که [[شیعیان]] در طی هفتاد سال دوران [[غیبت صغری]] آموختند. از واقعه مسلّم [[تاریخ]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت صغری]]، این نتیجه گرفته می‌شود که آن [[حضرت]]، بزرگ حقیقتی بود که [[ملّت]] [[شیعه]] مدّت هفتاد سال در تحت [[رهبری]] مستقیم وی زندگی کرده‌اند و با [[نمایندگان]] ویژه وی سروکار داشته‌اند، و در طول این هفتاد سال، کوچک‌ترین حادثه و جریانی پیش نیامد که [[باور]] و [[اعتقاد]] در آنان را نسبت به وجود و [[حقیقت]] امام‌شان متزلزل کند. نکته قابل‌توجه دیگر این است که تمام نامه‌هایی که به وسیله یکایک این چهار نفر از [[امام]]{{ع}} به دست [[مردم]] می‌رسید، همه یک خط‍‌ داشت و از نظر روش انشاء یکسان بود؛ بنابراین، در پس پرده، یک [[حقیقت]] ثابت و محقّق و یک موجود اصیلی وجود داشته است. محال است یک چنین جریانی [[دروغ]] باشد و در طی این هفتاد سال برای مردمی که آن را به‌عنوان یک [[حقیقت]] ثابت پذیرفته‌اند [[کشف]] نشود؛ بلکه [[اطمینان]] و [[باور]] آنان به این [[حقیقت]] ثابت، بیشتر و شدیدتر می‌گردد.
*پس نتیجه می‌گیریم که تحلیل [[غیبت]] صغرای [[امام]]{{ع}} می‌تواند به صورت یک [[دلیل علمی]]، واقعیت و ثبوت و وجود [[امام مهدی]]{{ع}} و ولادت و زندگی و [[غیبت]] او را ثابت کند<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۰۹-۱۱۱.</ref>.
*چگونه می‌شود اثبات کرد که [[مهدی]] واقعا در [[تاریخ]] وجود داشته است‌؟ شاید شرایط‍‌ خاص روحی-روانی این [[باور]] را در ذهن [[مردم]] جا انداخته باشد؟ این اصل که [[مهدی]] [[رهبر موعود]] و [[منجی]] عالم [[بشریت]] است به صورت عام در [[احادیث]] [[نبوی]]، و به صورت خاص در [[روایات]] [[ائمه]] [[اهل بیت]]{{عم}} آمده است. در این [[روایات]] مسأله به‌گونه‌ای مورد تأکید قرار گرفته که جای هیچ‌گونه شکی باقی نمی‌گذارد و چهار صد [[حدیث]] فقط‍‌ از طریق [[اهل سنت]] شمارش شده که به ضمیمه [[روایات]] [[شیعه]] به بیش از شش هزار [[روایت]] می‌رسد؛ و چنین آماری بسیار بالاست. در مورد خیلی از مسائل بدیهی [[اسلام]] که [[مسلمانان]] به آن معتقدند، این‌همه [[روایت]] وارد نشده است.
* اما تجسم این [[اندیشه]] در وجود [[امام دوازدهم]]{{ع}} هم [[دلایل]] کافی دارد که کاملا اقناع‌کننده است. این [[دلایل]] را می‌توان در دو [[دلیل نقلی]] و علمی، خلاصه کرد: [[دلیل نقلی]]، وجود [[امام موعود]] را اثبات می‌کند و [[دلیل علمی]]، ثابت می‌کند که [[مهدی]] یک اسطوره و یک فرضیه نیست، بلکه حقیقتی است که وجود او در [[تاریخ]] لمس شده است.


==دلیل نقلی==
گذشته از قطعی بودن موضوع [[مهدی موعود]] {{ع}} از دیدگاه مدارک متقن اسلامی، اختصاص داشتن این [[شخصیت والا]] به [[امام دوازدهم]] [[شیعه]]، و پسر [[امام حسن عسکری]] {{ع}}، [[دلایل]] محکم و روشنی دارد که تمام آن [[دلایل]] را ممکن است در دو [[دلیل]] خلاصه کنیم:
* صدها [[روایت]] و [[حدیث]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه]] [[اهل بیت]]{{عم}} رسیده است که می‌گوید [[مهدی موعود]] دارای این خصوصیات است: از [[اهل بیت]] است، از [[فرزندان]] [[فاطمه]] است، از نسل [[حسین]] و نهمین [[فرزند]] آن [[حضرت]] است. و روایاتی که می‌گوید [[جانشینان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} [[دوازده نفر]] می‌باشند.
* این [[روایات]]، [[مهدی موعود]] را در شخص [[امام دوازدهم]]، منحصر و متعین می‌کند و با اینکه [[ائمه]]{{عم}} برای حفظ‍‌ آن [[حضرت]] از [[ترور]] و [[قتل]] سعی داشتند مسأله در سطح عمومی مطرح نشود، درعین‌حال [[روایات]] زیادی در این زمینه وارد شده است. البته زیادی [[روایت]] به تنهایی نمی‌تواند [[مقبولیت]] آن را برساند، بلکه در اینجا قرینه و [[گواه]] خاصی وجود دارد که [[دلیل]] بر صحت این [[روایات]] است. در [[حدیث شریف]] [[نبوی]]، سخن از [[امامان]]، [[جانشینان]]، [[امیران]] و سخن از [[دوازده تن]] آمده است. متن [[احادیث]] مختلف است؛ در بعضی [[دوازده امام]] و در بعضی [[دوازده خلیفه]] و در بعضی دیگر دوازده [[امیر]]، ذکر شده است. بعضی از مؤلفان، این [[احادیث]] را بیش از دویست و هفتاد شمارش کرده‌اند که همگی از کتاب‌های معتبر [[شیعه]] و [[سنی]] از قبیل [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[سنن ترمذی]]، [[سنن ابوداود]]، [[مسند احمد]] و [[مستدرک حاکم]] [[نقل]] شده است.


==دلیل علمی==
# '''[[دلیل اسلامی]]''': [[مهدی]] {{ع}} در صدها روایتی که از [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]] {{صل}} و از [[ائمه]] {{عم}} [[نقل]] شده، متمثّل است. روایاتی که [[مهدی]] {{ع}} را به [[اهل بیت]] {{عم}}، نواده [[فاطمه زهرا]] {{عم}}، ذرّیه [[امام حسین]] {{ع}}، و [[فرزند]] نهم آن [[حضرت]] نسبت داده است، و نیز آن سلسله از احادیثی که دلالت می‌کنند که [[جانشینان]] [[پیامبر]] {{صل}} دوازده نفرند، تمام این [[احادیث]]، آن [[فکر]] و [[عقیده]] عمومی [[مهدی]] {{ع}} را محدود می‌کنند و آن موضوع [[فکری]] کلّی را در [[امام دوازدهم]] از [[ائمه]] {{عم}} مشخص می‌سازند. این [[حدیث نبوی]] شریف به این مضمون که "[[امامان]] پس از من یا [[خلفاء]] بعد از من، دوازده نفرند" با عبارات مختلف در بیش از دویست و هفتاد [[روایت]] از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}} [[نقل]] شده، که در [[حدیث]] [[سنی]] و [[شیعه]] مانند: [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[صحیح ترمذی]] و [[سنن]] ابن [[داوود]] و [[مسند احمد حنبل]] و [[مستدرک الصحیحین]] [[حاکم نیشابوری]] [[نقل]] شده است. در حالی که [[بخاری]] در زمان [[امام جواد]] و [[امام هادی]] و [[امام عسکری]] {{عم}} می‌زیسته و کتاب [[صحیح بخاری]] را در آن زمان نوشته است که هنوز [[امامان]] به دوازده نرسیده بود. این خود دلالت می‌کند که این [[حدیث]] پیش از آنکه [[فکر]] و [[عقیده]] دوازده‌امامی در مغزها تکمیل شود، از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}} صادر شده است و جای [[تردید]] در این [[احادیث]] باقی نمی‌ماند. [[ایمان]] و [[عقیده]] [[شیعه]] دوازده‌امامی که می‌گوید: [[جانشینان پیامبر]] {{صل}} از [[امام علی|علی]] {{ع}} شروع شده و به [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} ختم می‌شود، قابل تطبیق با [[احادیث]] شریف [[نبوی]] است.
* [[دلیل علمی]] تجربه است، تجربه‌ای که مدت زمان هفتاد سال گروهی از [[مردم]] با آن زندگی کردند؛ یعنی "[[غیبت صغری]]". [[غیبت صغری]] برگزار شد تا [[مردم]] به تدریج با [[غیبت]] خو بگیرند و خود را براساس آن بسازند. [[امام]] از دیده‌ها پنهان بود ولی از طریق [[وکیلان]] و [[یاران]] مورد وثوق ([[نواب اربعه]]) با [[مردم]] ارتباط‍‌ داشت. در این مدت، چهار تن از [[پاک‌ترین]] و [[باتقواترین]] [[مؤمنان]]، [[نیابت]] و [[جانشینی]] آن [[حضرت]] را برعهده داشتند و در مدت هفتاد سال واسطه میان او و [[مردم]] بوده‌اند و هیچ‌کس در هیچ زمینه‌ای خطایی از آنان ندیده و نشنیده است.  
# '''[[دلیل علمی]]''': [[دلیل علمی]] آن، تجربه‌ای است که [[شیعیان]] در طی هفتاد سال دوران [[غیبت صغری]] آموختند. از واقعه مسلّم [[تاریخ]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} در [[دوران غیبت صغری]]، این نتیجه گرفته می‌شود که آن [[حضرت]]، بزرگ حقیقتی بود که [[ملّت]] [[شیعه]] مدّت هفتاد سال در تحت [[رهبری]] مستقیم وی زندگی کرده‌اند و با [[نمایندگان]] ویژه وی سروکار داشته‌اند، و در طول این هفتاد سال، کوچک‌ترین حادثه و جریانی پیش نیامد که [[باور]] و [[اعتقاد]] در آنان را نسبت به وجود و [[حقیقت]] امام‌شان متزلزل کند. نکته قابل‌توجه دیگر این است که تمام نامه‌هایی که به وسیله یکایک این چهار نفر از [[امام]] {{ع}} به دست [[مردم]] می‌رسید، همه یک خط‍‌ داشت و از نظر روش انشاء یکسان بود؛ بنابراین، در پس پرده، یک [[حقیقت]] ثابت و محقّق و یک موجود اصیلی وجود داشته است. محال است یک چنین جریانی [[دروغ]] باشد و در طی این هفتاد سال برای مردمی که آن را به‌عنوان یک [[حقیقت]] ثابت پذیرفته‌اند [[کشف]] نشود؛ بلکه [[اطمینان]] و [[باور]] آنان به این [[حقیقت]] ثابت، بیشتر و شدیدتر می‌گردد.
* آیا تصور می‌کنید امکان داشته باشد یک [[دروغ]]، هفتاد سال دوام بیاورد و چهار نفر با هماهنگی کامل و یک‌صدا، یک نقش را بازی کنند؟ آنان با [[رفتار]] صمیمانه خود چنان در [[مردم]] ایجاد [[اطمینان]] کرده بودند که همه به گفتار و کردار آنان [[ایمان]] داشتند. آیا می‌شود این چهار تن به گونه‌ای نقش بازی کنند که هیچ‌کس به [[حقیقت]] پی [[نبرد]] در حالی که این افراد هیچ رابطه خاصی با هم نداشته‌اند تا بگوییم در این قضیه تبانی کرده بودند. از قدیم گفته‌اند: طناب [[دروغ]]، کوتاه است. امکان ندارد یک [[دروغ]] بتواند بدین شکل دوام بیاورد و در تمام این مدت و با همه بده و بستان‌ها و روابط‍‌ مختلف موضوع [[کشف]] نگردد و همه به درستی آن [[ایمان]] داشته باشند. بدین‌سان در می‌یابیم که پدیده [[غیبت صغری]] می‌تواند به‌عنوان یک آزموده علمی، [[دلیل]] بر واقعیت خارجی یک موضوع باشد و آن وجود، زندگی و سپس [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است. آن [[حضرت]] پس از [[غیبت صغری]]، خود اعلان کرده است که در پرده [[غیبت کبری]] خواهد رفت و از نظرها پنهان خواهد گشت و هیچ‌کس او را نخواهد دید<ref>نشریه موعود، شماره ۱۴، ص ۸۰ (مقاله شهید سید محمد باقر صدر). </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۰.</ref>.
 
==پرسش مستقیم==
پس نتیجه می‌گیریم که تحلیل [[غیبت]] صغرای [[امام]] {{ع}} می‌تواند به صورت یک [[دلیل علمی]]، واقعیت و ثبوت و وجود [[امام مهدی]] {{ع}} و ولادت و زندگی و [[غیبت]] او را ثابت کند<ref>بحث حول المهدی، محمد باقر صدر، ص ۷۲-۶۳. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۰۹-۱۱۱.</ref>.
 
چگونه می‌شود اثبات کرد که [[مهدی]] واقعا در [[تاریخ]] وجود داشته است‌؟ شاید شرایط‍‌ خاص روحی-روانی این [[باور]] را در ذهن [[مردم]] جا انداخته باشد؟ این اصل که [[مهدی]] [[رهبر موعود]] و [[منجی]] عالم [[بشریت]] است به صورت عام در [[احادیث]] [[نبوی]]، و به صورت خاص در [[روایات]] [[ائمه]] [[اهل بیت]] {{عم}} آمده است. در این [[روایات]] مسأله به‌گونه‌ای مورد تأکید قرار گرفته که جای هیچ‌گونه شکی باقی نمی‌گذارد و چهار صد [[حدیث]] فقط‍‌ از طریق [[اهل سنت]] شمارش شده که به ضمیمه [[روایات]] [[شیعه]] به بیش از شش هزار [[روایت]] می‌رسد؛ و چنین آماری بسیار بالاست. در مورد خیلی از مسائل بدیهی [[اسلام]] که [[مسلمانان]] به آن معتقدند، این‌همه [[روایت]] وارد نشده است.
 
اما تجسم این [[اندیشه]] در وجود [[امام دوازدهم]] {{ع}} هم [[دلایل]] کافی دارد که کاملا اقناع‌کننده است. این [[دلایل]] را می‌توان در دو [[دلیل نقلی]] و علمی، خلاصه کرد: [[دلیل نقلی]]، وجود [[امام موعود]] را اثبات می‌کند و [[دلیل علمی]]، ثابت می‌کند که [[مهدی]] یک اسطوره و یک فرضیه نیست، بلکه حقیقتی است که وجود او در [[تاریخ]] لمس شده است.
 
== دلیل نقلی ==
صدها [[روایت]] و [[حدیث]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[ائمه]] [[اهل بیت]] {{عم}} رسیده است که می‌گوید [[مهدی موعود]] دارای این خصوصیات است: از [[اهل بیت]] است، از [[فرزندان]] [[فاطمه]] است، از نسل [[حسین]] و نهمین [[فرزند]] آن حضرت است. و روایاتی که می‌گوید [[جانشینان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} [[دوازده نفر]] هستند.
 
این [[روایات]]، [[مهدی موعود]] را در شخص [[امام دوازدهم]]، منحصر و متعین می‌کند و با اینکه [[ائمه]] {{عم}} برای حفظ‍‌ آن [[حضرت]] از [[ترور]] و [[قتل]] سعی داشتند مسأله در سطح عمومی مطرح نشود، درعین‌حال [[روایات]] زیادی در این زمینه وارد شده است. البته زیادی [[روایت]] به تنهایی نمی‌تواند [[مقبولیت]] آن را برساند، بلکه در اینجا قرینه و [[گواه]] خاصی وجود دارد که [[دلیل]] بر صحت این [[روایات]] است. در [[حدیث شریف]] [[نبوی]]، سخن از [[امامان]]، [[جانشینان]]، [[امیران]] و سخن از [[دوازده تن]] آمده است. متن [[احادیث]] مختلف است؛ در بعضی [[دوازده امام]] و در بعضی [[دوازده خلیفه]] و در بعضی دیگر دوازده [[امیر]]، ذکر شده است. بعضی از مؤلفان، این [[احادیث]] را بیش از دویست و هفتاد شمارش کرده‌اند که همگی از کتاب‌های معتبر [[شیعه]] و [[سنی]] از قبیل [[صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم]]، [[سنن ترمذی]]، [[سنن ابوداوود]]، [[مسند احمد]] و [[مستدرک حاکم]] [[نقل]] شده است.
 
== دلیل علمی ==
[[دلیل علمی]] تجربه است، تجربه‌ای که مدت زمان هفتاد سال گروهی از [[مردم]] با آن زندگی کردند؛ یعنی "[[غیبت صغری]]". [[غیبت صغری]] برگزار شد تا [[مردم]] به تدریج با [[غیبت]] خو بگیرند و خود را براساس آن بسازند. [[امام]] از دیده‌ها پنهان بود ولی از طریق [[وکیلان]] و [[یاران]] مورد وثوق ([[نواب اربعه]]) با [[مردم]] ارتباط‍‌ داشت. در این مدت، چهار تن از [[پاک‌ترین]] و [[باتقواترین]] [[مؤمنان]]، [[نیابت]] و [[جانشینی]] آن [[حضرت]] را برعهده داشتند و در مدت هفتاد سال واسطه میان او و [[مردم]] بوده‌اند و هیچ‌کس در هیچ زمینه‌ای خطایی از آنان ندیده و نشنیده است.
 
آیا تصور می‌کنید امکان داشته باشد یک [[دروغ]]، هفتاد سال دوام بیاورد و چهار نفر با هماهنگی کامل و یک‌صدا، یک نقش را بازی کنند؟ آنان با [[رفتار]] صمیمانه خود چنان در [[مردم]] ایجاد [[اطمینان]] کرده بودند که همه به گفتار و کردار آنان [[ایمان]] داشتند. آیا می‌شود این چهار تن به گونه‌ای نقش بازی کنند که هیچ‌کس به [[حقیقت]] پی [[نبرد]] در حالی که این افراد هیچ رابطه خاصی با هم نداشته‌اند تا بگوییم در این قضیه تبانی کرده بودند. از قدیم گفته‌اند: طناب [[دروغ]]، کوتاه است. امکان ندارد یک [[دروغ]] بتواند بدین شکل دوام بیاورد و در تمام این مدت و با همه بده و بستان‌ها و روابط‍‌ مختلف موضوع [[کشف]] نگردد و همه به درستی آن [[ایمان]] داشته باشند. بدین‌سان در می‌یابیم که پدیده [[غیبت صغری]] می‌تواند به‌عنوان یک آزموده علمی، [[دلیل]] بر واقعیت خارجی یک موضوع باشد و آن وجود، زندگی و سپس [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. آن [[حضرت]] پس از [[غیبت صغری]]، خود اعلان کرده است که در پرده [[غیبت کبری]] خواهد رفت و از نظرها پنهان خواهد گشت و هیچ‌کس او را نخواهد دید<ref>نشریه موعود، شماره ۱۴، ص ۸۰ (مقاله شهید سید محمد باقر صدر). </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۰.</ref>.
 
== پرسش مستقیم ==
{{پرسش وابسته}}
* [[دلایل وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
* [[دلایل وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش وابسته}}
== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان ضرورت وجود امام مهدی}}
{{پرسمان ضرورت وجود امام مهدی}}
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{مدخل وابسته}}
{{ستون-شروع|7}}  
* [[آرماگدون]]
* [[آرماگدون]]
* [[بحران معنویت]]
* [[بحران معنویت]]
* [[پارکلیت]]
* [[پارکلیت]]
* [[جیش الغضب]]
* [[جیش الغضب]]
* [[حکومت امام زمان]]{{ع}}
* [[حکومت امام زمان]] {{ع}}
* [[خروج جنبنده‌ای از زمین]]
* [[خروج جنبنده‌ای از زمین]]
* [[خروج سفیانی]]
* [[خروج سفیانی]]
* [[خروج منبعث سوم]]
* [[خروج منبعث سوم]]
* [[رجعت]]
* [[رجعت]]
* [[رویارویی امام مهدی]]{{ع}} با جاهلان  
* [[رویارویی امام مهدی]] {{ع}} با جاهلان  
* [[سوشیانس]]
* [[سوشیانس]]
* [[سوشینت]]  
* [[سوشینت]]  
* [[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]
* [[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]
* [[ظهور امام مهدی]]{{ع}}
* [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}
* [[ظهور دجال]]
* [[ظهور دجال]]
* [[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]
* [[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]
خط ۵۳: خط ۶۳:
* [[میتریا]]
* [[میتریا]]
* [[ندای آسمانی]]
* [[ندای آسمانی]]
* [[نزول عیسی]]{{ع}}
* [[نزول عیسی]] {{ع}}
* [[نشانه‌های آخر الزمان|نشانه‌ها و رخدادهای مهم آخر الزمان]]
* [[نشانه‌های آخر الزمان|نشانه‌ها و رخدادهای مهم آخر الزمان]]
* [[نشانه‌های ظهور]]
* [[نشانه‌های ظهور]]
خط ۶۱: خط ۷۱:
* [[هوشیدر]]
* [[هوشیدر]]
* [[هوشیدرماه]]
* [[هوشیدرماه]]
*[[ابدال]]
* [[ابدال]]
*[[ابر رام]]
* [[ابر رام]]
*[[ابر سخت]]
* [[ابر سخت]]
*[[ابراهیم بن ادریس]]
* [[ابراهیم بن ادریس]]
*[[ابراهیم بن محمد تبریزی]]
* [[ابراهیم بن محمد تبریزی]]
*[[ابراهیم بن محمد همدانی]]
* [[ابراهیم بن محمد همدانی]]
*[[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]]
* [[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]]
*[[ابروهای حضرت]]
* [[ابروهای حضرت]]
*[[ابقع]]
* [[ابقع]]
*[[ابن ابی العزاقر]]
* [[ابن ابی العزاقر]]
*[[ابن ابی زینب]]
* [[ابن ابی زینب]]
*[[ابن الحسین]]
* [[ابن الحسین]]
*[[ابن انباری]]
* [[ابن انباری]]
*[[ابن بابویه]]
* [[ابن بابویه]]
*[[ابن جنید]]
* [[ابن جنید]]
*[[ابن حسام]]
* [[ابن حسام]]
*[[ابن حوشب]]
* [[ابن حوشب]]
*[[ابن خلدون]]
* [[ابن خلدون]]
*[[ابن شاذان]]
* [[ابن شاذان]]
*[[ابن متیل]]
* [[ابن متیل]]
*[[ابن مغازلی]]
* [[ابن مغازلی]]
*[[ابن یمین]]
* [[ابن یمین]]
*[[ابو ابراهیم]]
* [[ابو ابراهیم]]
*[[ابو اسحاق ابو عبیده ثقفی]]
* [[ابو اسحاق ابو عبیده ثقفی]]
*[[ابو الادیان]]
* [[ابو الادیان]]
*[[ابو الحسن]]
* [[ابو الحسن]]
*[[ابو الدنیا]]
* [[ابو الدنیا]]
*[[ابو العنبس]]
* [[ابو العنبس]]
*[[ابو القاسم حسن بن احمد]]
* [[ابو القاسم حسن بن احمد]]
*[[ابو القاسم]]
* [[ابو القاسم]]
*[[ابو بکر بغدادی]]
* [[ابو بکر بغدادی]]
*[[ابو جعفر]]
* [[ابو جعفر]]
*[[ابو حامد عمران بن مفلس]]
* [[ابو حامد عمران بن مفلس]]
*[[ابو دجانه انصاری]]
* [[ابو دجانه انصاری]]
*[[ابو دلف کاتب]]
* [[ابو دلف کاتب]]
*[[ابو سهل نوبختی]]
* [[ابو سهل نوبختی]]
*[[ابو صالح]]
* [[ابو صالح]]
*[[ابو عبد الله بزوفری]]
* [[ابو عبد الله بزوفری]]
*[[ابو عبد الله]]
* [[ابو عبد الله]]
*[[ابو علی حجدر]]
* [[ابو علی حجدر]]
*[[ابو غالب]]
* [[ابو غالب]]
*[[ابو محمد حسین بن ابراهیم]]
* [[ابو محمد حسین بن ابراهیم]]
*[[ابو محمد]]
* [[ابو محمد]]
*[[ابو هاشم جعفری]]
* [[ابو هاشم جعفری]]
*[[اثبات الوصیه]]
* [[اثبات الوصیه]]
*[[اثبات امامت حضرت]]
* [[اثبات امامت حضرت]]
*[[اثبات وجود مهدی]]
* [[اثبات وجود مهدی]]
*[[اثنی عشری]]
* [[اثنی عشری]]
*[[احبشیه]]
* [[احبشیه]]
*[[احجار الزیت]]
* [[احجار الزیت]]
*[[احسان]]
* [[احسان]]
*[[احکام جدید]]
* [[احکام جدید]]
*[[احمد الکاتب]]
* [[احمد الکاتب]]
*[[احمد امین مصری]]
* [[احمد امین مصری]]
*[[احمد بن ابراهیم]]
* [[احمد بن ابراهیم]]
*[[احمد بن اسحاق اشعری]]
* [[احمد بن اسحاق اشعری]]
*[[احمد بن عبد الله هاشمی]]
* [[احمد بن عبد الله هاشمی]]
*[[احمد بن محمد زجورجی]]
* [[احمد بن محمد زجورجی]]
*[[احمد بن هلال]]
* [[احمد بن هلال]]
*[[احمد]]
* [[احمد]]
*[[احمدیه]]
* [[احمدیه]]
*[[احیای سنت محمدی]]
* [[احیای سنت محمدی]]
*[[اخباریه]]
* [[اخباریه]]
*[[اخلاق حضرت]]
* [[اخلاق حضرت]]
*[[اخنس]]
* [[اخنس]]
*[[اخیار]]
* [[اخیار]]
*[[ادعای ارتباط با حضرت]]
* [[ادعای ارتباط با حضرت]]
*[[ادعای مهدویت]]
* [[ادعای مهدویت]]
*[[ادعای نیابت]]
* [[ادعای نیابت]]
*[[ادعیه امام زمان]]
* [[ادعیه امام زمان]]
*[[اذاعه]]
* [[اذاعه]]
*[[اذن سامعه]]
* [[اذن سامعه]]
*[[اربعینیات درباره حضرت]]
* [[اربعینیات درباره حضرت]]
*[[ارتباط با حضرت]]
* [[ارتباط با حضرت]]
*[[ارشاد]]
* [[ارشاد]]
*[[ارمینیه]]
* [[ارمینیه]]
*[[ارنون]]
* [[ارنون]]
*[[ازد]]
* [[ازد]]
*[[ازدواج حضرت]]
* [[ازدواج حضرت]]
*[[اسامی حضرت در کتب ادیان]]
* [[اسامی حضرت در کتب ادیان]]
*[[اسب حضرت]]
* [[اسب حضرت]]
*[[استخاره امام زمان]]
* [[استخاره امام زمان]]
*[[استخلاف]]
* [[استخلاف]]
*[[استضعاف]]
* [[استضعاف]]
*[[استغاثه به حضرت مهدی]]
* [[استغاثه به حضرت مهدی]]
*[[استکبار جهانی و مهدی‌باوری]]
* [[استکبار جهانی و مهدی‌باوری]]
*[[اسحاق احمر]]
* [[اسحاق احمر]]
*[[اسحاق بن اسماعیل]]
* [[اسحاق بن اسماعیل]]
*[[اسحاق بن یعقوب]]
* [[اسحاق بن یعقوب]]
*[[اسدی]]
* [[اسدی]]
*[[اسراء]]
* [[اسراء]]
*[[اسرافیل]]
* [[اسرافیل]]
*[[اسکافی]]
* [[اسکافی]]
*[[اسم اصلی حضرت]]
* [[اسم اصلی حضرت]]
*[[اسم حضرت]]
* [[اسم حضرت]]
*[[اسماعیل بن جعفر الصادق]]
* [[اسماعیل بن جعفر الصادق]]
*[[اسماعیل بن صادق]]
* [[اسماعیل بن صادق]]
*[[اسماعیل بن علی]]
* [[اسماعیل بن علی]]
*[[اسماعیل بن موسی بن جعفر]]
* [[اسماعیل بن موسی بن جعفر]]
*[[اسماعیلیه]]
* [[اسماعیلیه]]
*[[اشتراط الساعه]]
* [[اشتراط الساعه]]
*[[اشعیا]]
* [[اشعیا]]
*[[اصحاب]] [[حضرت]]
* [[اصحاب]] [[حضرت]]
*[[اصحاب طالوت]]
* [[اصحاب طالوت]]
*[[اصحاب کهف]]
* [[اصحاب کهف]]
*اصل
* اصل
*[[اصهب]]
* [[اصهب]]
*[[اعاجم]]
* [[اعاجم]]
*[[اعتقاد به منجی]]
* [[اعتقاد به منجی]]
*[[اعتقاد به مهدی]]
* [[اعتقاد به مهدی]]
*[[اعلام الوری]]
* [[اعلام الوری]]
*[[اعلام ظهور]]
* [[اعلام ظهور]]
*[[اعیان الشیعه]]
* [[اعیان الشیعه]]
*[[افضل الاعمال]]
* [[افضل الاعمال]]
*[[افیق]]
* [[افیق]]
*[[اقامتگاه حضرت]]
* [[اقامتگاه حضرت]]
*[[اقتصاد در عصر ظهور]]
* [[اقتصاد در عصر ظهور]]
*[[اقلیت‌ها در حکومت حضرت]]
* [[اقلیت‌ها در حکومت حضرت]]
*[[البیعه لله]]
* [[البیعه لله]]
*[[الر]]
* [[الر]]
*[[الغیبه]]
* [[الغیبه]]
*[[الفصول العشره فی الغیبه]]
* [[الفصول العشره فی الغیبه]]
*[[المهدی]]
* [[المهدی]]
*[[الواح موسی]]
* [[الواح موسی]]
*[[الیاس]]
* [[الیاس]]
*[[ام ایمن]]
* [[ام ایمن]]
*[[ام خالد]]
* [[ام خالد]]
*[[ام محمد]]
* [[ام محمد]]
*[[امام زمان]]
* [[امام زمان]]
* [[امام مهدی]]{{ع}}
* [[امام مهدی]] {{ع}}
*[[امامیه]]
* [[امامیه]]
*[[امان زمین]]
* [[امان زمین]]
*[[امت امت]]
* [[امت امت]]
*[[امت معدوده]]
* [[امت معدوده]]
*[[امر به منکر]]
* [[امر به منکر]]
*[[امر ناگهانی]]
* [[امر ناگهانی]]
*[[امکان رجعت]]
* [[امکان رجعت]]
*[[امن یجیب]]
* [[امن یجیب]]
*[[امنیت پس از ظهور]]
* [[امنیت پس از ظهور]]
*[[امنیت پیش از ظهور]]
* [[امنیت پیش از ظهور]]
*[[امیر الامره]]
* [[امیر الامره]]
*[[امیر المؤمنین]]
* [[امیر المؤمنین]]
*[[انا انزلنا]]
* [[انا انزلنا]]
*[[انتظار در مسیحیت]]
* [[انتظار در مسیحیت]]
*[[انتظار فرج]]
* [[انتظار فرج]]
*[[انتظار مثبت]]
* [[انتظار مثبت]]
*[[انتظار منفی]]
* [[انتظار منفی]]
*[[انتظار و بهداشت روان]]
* [[انتظار و بهداشت روان]]
*[[انتظار و صهیونیسم]]
* [[انتظار و صهیونیسم]]
*[[انتظار]]
* [[انتظار]]
*[[انجیل و بشارت موعود]]
* [[انجیل و بشارت موعود]]
*[[اندام حضرت]]
* [[اندام حضرت]]
*انصار حضرت
* انصار حضرت
*[[انطاکیه
 


==پانویس==
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{امام مهدی}}


[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:اثبات وجود امام مهدی در معارف مهدویت]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل]]
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش