علی بن محمد سمری: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[ابو الحسن علی بن محمد سمری]] "یا صیمری‏ "<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال، ص ۴۰۰، رقم ۵۸۶۰</ref>، چهارمین و [[آخرین سفیر]] [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} است. وی پس از درگذشت [[حسین بن روح]] به [[مقام]] [[سفارت]] رسید و مدت سه سال عهده‌‏دار این [[جایگاه]] بود. [[سمری]] از خاندانی دیندار و [[شیعه]] بود که در خدمت‌گزاری به سازمان [[امامیه]] شهرت فراوانی داشت. همین اصالت خانوادگی او باعث شد در امر [[سفارت]]، با [[مخالفت]] چندانی روبه ‏رو نشود<ref> داود الهامی، آخرین امید، ص ۱۰۹</ref>.  

*[[سمری]]، فرصت زیادی برای فعالیت نداشت؛ به همین [[دلیل]]، مانند نایب‌‏های پیش از خود، نتوانست فعالیت‌‏های گسترده‌‏ای انجام داده، تغییرات قابل ملاحظه‌‏ای در روابط خود و وکلا پدید آورد؛ لکن [[اعتقاد]] [[شیعیان]] به [[بزرگواری]] و مورد [[اطمینان]] بودن او، مثل سایر نایبان بود و وی مورد پذیرش عموم [[شیعیان]] قرار گرفت<ref>  [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۵۱۷</ref>.  

*شش روز پیش از [[رحلت]] او، توقیعی از سوی [[امام مهدی|امام دوازدهم]] به دستش رسید که [[مرگ]] وی را [[پیشگویی]] و زمان [[مرگ]] را نیز تعیین کرده بود. متن این [[توقیع]] شریف، نمایان‌گر پایان [[غیبت صغرا]] و [[نیابت خاص]] و [[آغاز غیبت کبرا]] و [[نیابت عام]] است<ref>  [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۵۱۶</ref>.

*[[علی بن محمد]] در سال ۳۲۹ ق درگذشت و در [[بغداد]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۳۱۱.</ref>.

*او نیز، مانند [[نواب]] دیگر، از سوی [[امام]]{{ع}} توسط [[حسین بن روح]]، [[نایب]] معرفی شد. توقیعی که دلالت بر [[نیابت]] [[سمری]] دارد، از سوی [[امام]] شش روز پیش از [[مرگ]] وی صادر شده، [[مرگ]] او را [[تسلیت]] گفته و فرموده است: به [[نام خداوند]]... ای [[علی بن محمد سمری]]، [[خداوند]] [[پاداش]] [[برادران دینی]] تو را در [[مصیبت]] و [[مرگ]] تو بزرگ دارد. شما پس از شش روز دیگر خواهی مرد، پس کارهای خود را سامان بده و پس از خود، به هیچ‌کس [[وصیت]] نکن که [[جانشین]] تو گردد. [[غیبت]] کامل ([[غیبت کبری]]) فرا رسیده است و تا هنگامی‌که [[خدا]] بخواهد، دیگر در انظار عموم ظاهر نخواهم شد.

*پس از [[رحلت]] چهارمین [[نائب]] [[امام]]{{ع}}، [[دوران غیبت کبری]] با اعلام [[امام زمان]]{{ع}} آغاز و راه‌های [[ارتباط]] ظاهری با آن [[حضرت]] بسته شد و [[رهبری دینی]] و مذهبی به [[فقیهان]] و [[مجتهدان]] انتقال یافت<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۲۱۷-۲۱۸.</ref>.

*[[لقب]] [[نایب چهارم]] [[امام زمان]] {{ع}} -علی بن محمد- [[سمری]] (به [[فتح]] سین و میم) یا سیمری (به [[فتح]] سین و سکون یاء و ضمّ‌ یا [[فتح]] میم) و یا صیمری (به [[فتح]] صاد و سکون یاء و ضمّ‌ یا و [[فتح]] میم) می‌باشد؛ لکن مشهور، اولی است<ref>تاریخ الغیبة الصغری، ص ۴۱۲.</ref>. به نظر می‌رسد که [[سمری]] (به [[فتح]] میم) صحیح‌تر باشد، چون این [[لقب]] به "سمر" که یکی از قراء [[بصره]]، که بین [[بصره]] و واسط‍‌ قرار گرفته، منسوب است و [[شیخ]] آغا بزرگ تهرانی او را به [[فتح]] میم "سمر" ثبت نموده است<ref>نوابغ الرّواة، ص ۲۰۰.</ref>. در معجم البلدان نیز اشاره‌ای به این موضوع شده است<ref>معجم البلدان، ج ۳، ص ۲۶۴.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۰۹.</ref>.

*چهارمین و [[آخرین نایب]] از [[نواب خاص]] [[امام زمان]] {{ع}}، "[[ابو الحسن علی بن محمد سمری]]" است که پس از "[[حسین بن روح]]" عهده‌دار [[مقام]] [[نیابت]] گردید. موثق بودن و جلالت او مشهورتر از آن است که ذکر شود. [[نیابت]] او از طرف [[امام زمان]] {{ع}} به سفارش "[[حسین بن روح]]" صورت گرفت<ref>تنقیح المقال، ج ۲، ص ۳۰۵.</ref>. وی از خاندانی متدین و [[شیعه]] بوده است که در خدمتگزاری به سازمان [[امامیه]] از شهرت بسیاری برخوردار بودند و همین اصالت خانوادگی او، باعث شد که در [[سفارت]]، با [[مخالفت]] چندانی مواجه نگردد<ref>آخرین امید، داود الهامی، ص ۱۰۹.</ref>. بسیاری از اعضای این [[خاندان]]، همچون [[حسن]] و [[محمد]]، [[فرزندان]] [[اسماعیل بن صالح]] و [[علی بن زیاد]]، در [[بصره]] املاک بسیاری داشتند. آنان نیمی از درآمد این املاک را وقف [[امام یازدهم]] {{ع}} کرده بودند که [[امام]]، هرساله درآمد آن را دریافت و با ایشان مکاتبه می‌کرد<ref>همان، ص ۱۰۸.</ref>. [[شیخ طوسی]] او را جزء [[اصحاب]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}} به شمار آورده<ref>رجال طوسی، ص ۴۳۲.</ref> و حضرت با وی مکاتباتی داشته است. شش روز قبل از [[رحلت]] [[سمری]]، توقیعی از سوی [[امام دوازدهم]] {{ع}} صادر شد که در آن، [[صاحب الامر]] {{ع}}، [[مرگ]] [[نایب چهارم]] را [[پیشگویی]] و زمان [[مرگ]] او را نیز تعیین کرده بود. متن [[توقیع]]، نمایان‌گر پایان [[غیبت صغری]] و انقطاع [[نیابت خاصه]] و آغاز [[غیبت کبری]] و نیامت [[عامه]] است. متن [[توقیع]] چنین است: "ای [[علی بن محمد سمری]]! [[خداوند]] [[پاداش]] برادران دینی تو را در [[مصیبت]] [[مرگ]] تو بزرگ دارد. تو از اکنون تا شش روز دیگر خواهی مرد، پس امر (حساب و کتاب) خود را جمع‌وجور کن، و درباره [[نیابت]] و [[وکالت]]، به هیچ‌کس [[وصیت]] مکن تا به جای تو بنشیند، زیرا [[غیبت]] کامل فرارسیده است. دیگر تا آن روزی که [[خدای تبارک و تعالی]] بخواهد، ظهوری نخواهد بود و آن، پس از مدت درازی خواهد بود که دل‌ها را [[سختی]] و قساوت فراگیرد و [[زمین]] از [[ستم]] و [[بیداد]] پر گردد. به زودی از [[شیعیان]] من [[ادعای مشاهده]] خواهند کرد. بدان هرکس که پیش از [[خروج سفیانی]] و برآمدن [[صیحه]] و بانگی از [[آسمان]]، ادعای دیدن من را نماید، [[دروغگو]] و تهمت‌زننده است. [[قدرت]] و [[توانایی]] از آن [[خداوند]] بلندپایه بزرگ است و بس"<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۲، ص ۵۱۶؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۶۰؛ اعلام الوری، ص ۴۱۷.</ref>. حضار از [[توقیع]] شریف، نسخه برداشته و از نزد او بیرون رفتند و چون روز ششم شد، به سوی او بازگشتند و دیدند نزدیک است [[جان]] به جان‌آفرین [[تسلیم]] کند. به وی گفتند: [[جانشین]] شما کیست‌؟ فرمود: [[خدا]] را مشیتی است که خود انجام خواهد داد. این مطلب را گفت و درگذشت. "[[علی بن محمد سمری]]" در سال ۳۲۹ ه‍‌.ق [[وفات]] یافت و [[قبر]] او در [[بغداد]]، در خیابان معروف به خلنجی، جنب ربع المحوّل، نزدیک نهر ابو عتاب می‌باشد<ref>غیبة طوسی، ص ۳۹۶.</ref>. او سه سال امر [[نیابت]] حضرت را به عهده داشت»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۰۴.</ref>.