پرش به محتوا

خانواده در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل...» ایجاد کرد)
 
خط ۱۶: خط ۱۶:
#خریدن [[هدیه]] برای خانواده: هر کس به بازار رود و هدیه‌ای برای خانواده‌اش خریداری کند، [[پاداش]] او مانند کسی است که برای [[نیازمندان]] [[صدقه]] می‌برد. وقتی که هدیه را به [[خانه]] برد، اول به [[دختران]] بدهد؛ زیرا کسی که دخترش را خوشحال کند، مانند کسی است که یک [[بنده]] از [[فرزندان]] [[اسماعیل]] را [[آزاد]] کرده است. هر کس با دادن هدیه، [[چشم]] پسری را روشن کند، گویا از [[ترس]] [[خدا]] [[گریه]] کرده است و هر کس از ترس خدا بگرید، خداوند، او را به [[بهشت]] پرنعمتش وارد می‌کند<ref>وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۲۲۷، ح۱.</ref>.
#خریدن [[هدیه]] برای خانواده: هر کس به بازار رود و هدیه‌ای برای خانواده‌اش خریداری کند، [[پاداش]] او مانند کسی است که برای [[نیازمندان]] [[صدقه]] می‌برد. وقتی که هدیه را به [[خانه]] برد، اول به [[دختران]] بدهد؛ زیرا کسی که دخترش را خوشحال کند، مانند کسی است که یک [[بنده]] از [[فرزندان]] [[اسماعیل]] را [[آزاد]] کرده است. هر کس با دادن هدیه، [[چشم]] پسری را روشن کند، گویا از [[ترس]] [[خدا]] [[گریه]] کرده است و هر کس از ترس خدا بگرید، خداوند، او را به [[بهشت]] پرنعمتش وارد می‌کند<ref>وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۲۲۷، ح۱.</ref>.
# [[عفت]]: {{متن حدیث|عِفُّوا عَنْ نِسَاءِ غَيْرِكُمْ تَعِفَّ نِسَاؤُكُمْ}}<ref>«نسبت به زنان دیگران عفت داشته باشید، تا دیگران نیز نسبت به زنان شما عفت داشته باشند». مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۷۴، ح۵.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۷۶.</ref>
# [[عفت]]: {{متن حدیث|عِفُّوا عَنْ نِسَاءِ غَيْرِكُمْ تَعِفَّ نِسَاؤُكُمْ}}<ref>«نسبت به زنان دیگران عفت داشته باشید، تا دیگران نیز نسبت به زنان شما عفت داشته باشند». مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۷۴، ح۵.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۷۶.</ref>
===[[وظایف]] [[زن]]===
* [[هماهنگی]] با شوهر:
#{{متن حدیث|إِنَّ لِلرَّجُلِ حَقّاً عَلَى امْرَأَتِهِ إِذَا دَعَاهَا تُرْضِيهِ وَ إِذَا أَمَرَهَا لَا تَعْصِيهِ وَ لَا تُجَاوِبُهُ بِالْخِلَافِ وَ لَا تُخَالِفُهُ}}<ref>«مرد حقی بر همسرش دارد و آن حق این است که چنانچه او را صدا بزند، پاسخ دهد و هنگامی که به او دستوری بدهد، سرپیچی نکند و جواب مخالف ندهد و با او مخالفت نورزد». مستدرک الوسائل، ج۱۴، ص۲۳۸، ح۲.</ref>.
#{{متن حدیث|لَا يَنْبَغِي لِلْمَرْأَةِ أَنْ تَتَصَدَّقَ بِشَيْ‌ءٍ مِنْ بَيْتِ زَوْجِهَا إِلَّا بِإِذْنِهِ فَإِنْ فَعَلَتْ ذَلِكَ كَانَ لَهُ الْأَجْرُ وَ عَلَيْهَا الْوِزْرُ}}<ref>«برای زن سزاوار نیست که از خانه شوهرش چیزی را صدقه بدهد مگر با اجازه او. پس اگر زن چنین کاری کرد، پاداش صدقه برای مرد و گناه برای زن است». مستدرک الوسائل، ج۱۴، ص۲۳۸، ح۲.</ref>.
#{{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ لِنِسَائِكُمْ عَلَيْكُمْ حَقّاً وَ لَكُمْ عَلَيْهِنَّ حَقّاً حَقُّكُمْ عَلَيْهِنَّ... وَ [أَنْ] لَا يُدْخِلْنَ أَحَداً تَكْرَهُونَهُ بُيُوتَكُمْ إِلَّا بِإِذْنِكُمْ}}<ref>«مردم! زن‌ها بر شما حقی دارند و شما هم بر آنها حقی دارید. حق شما بر زنانتان این است که کسی را که شما رضایت ندارید، بدون اجازه به خانه تان نیاورند». بحارالانوار، ج۷۶، ص۳۴۸، ح۱۳.</ref>.
* مهر و [[محبت]]: {{متن حدیث|لِلرَّجُلِ عَلَى المَرْأَةِ أَنْ تَلْزَمَ بَيْتَهُ وَ تَوَدَّدَهُ وَ تُحِبَّهُ وَ تُشْفِقَهُ وَ تَجْتَنِبَ سَخَطَهُ وَ تَتَّبِعَ مَرْضَاتَهُ وَ تُوفِيَ بِعَهْدِهِ وَ وَعْدِهِ}}<ref>«حق مرد بر زن این است که زن ملازم خانه باشد و به شوهرش دوستی و محبت و مهربانی ورزد و از خشم او دوری کند و آنچه را مورد رضایت اوست، انجام دهد و به پیمان‌ها و وعده‌های وی وفادار باشد». مستدرک الوسائل، ج۱۴، ص۲۳۸، ح۲.</ref>.
*خودداری از [[آزار]] [[همسر]]:
#{{متن حدیث|وَيْلٌ لِامْرَأَةٍ أَغْضَبَتْ زَوْجَهَا وَ طُوبَى لِامْرَأَةٍ رَضِيَ عَنْهَا زَوْجُهَا}}<ref>«وای بر زنی که شوهرش را به خشم آورد و خوشا به حال زنی که شوهرش از او راضی باشد»</ref>.
#زنی که شوهرش را آزار دهد، [[خداوند]]، [[نماز]] و [[کار نیک]] زن را قبول نمی‌کند تا اینکه به مرد، کمک و او را [[راضی]] کند، اگرچه تمام عمر را [[روزه]] بگیرد و [[نماز]] بخواند و [[بندگان]] را [[آزاد]] و اموالش را در [[راه خدا]] [[انفاق]] کند. چنین زنی نخستین کسی است که وارد [[دوزخ]] می‌شود. مرد همچنین عذابی دارد اگر زنش را [[آزار]] دهد و به او [[ستم]] کند<ref>وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۱۶، ح۱.</ref>.
#{{متن حدیث|أَيُّمَا امْرَأَةٍ آذَتْ زَوْجَهَا بِلِسَانِهَا لَمْ يَقْبَلِ اللَّهُ مِنْهَا صَرْفاً وَ لَا عَدْلًا وَ لَا حَسَنَةً مِنْ عَمَلِهَا حَتَّى تُرْضِيَهُ وَ إِنْ صَامَتْ نَهَارَهَا وَ قَامَتْ لَيْلَهَا}}<ref>«هر زنی که شوهرش را با زبانش بیازارد، خداوند هیچ کار واجب و مستحبی را از او نمی‌پذیرد و هیچ کار نیکش را قبول نمی‌کند تا وقتی که شوهرش را راضی کند، اگرچه روزها را روزه بگیرد و شب‌ها عبادت کند». بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۲۴۴، ح۱۵.</ref>.
* [[پرهیز]] از [[منت نهادن]]: {{متن حدیث|أَيُّمَا امْرَأَةٍ مَنَّتْ عَلَى زَوْجِهَا بِمَالِهَا فَتَقُولُ إِنَّمَا تَأْكُلُ أَنْتَ مِنْ مَالِي لَوْ أَنَّهَا تَصَدَّقَتْ بِذَلِكَ الْمَالِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَقْبَلُ اللَّهُ مِنْهَا إِلَّا أَنْ يَرْضَى عَنْهَا زَوْجُهَا}}<ref>«هر زنی که با ثروتش بر شوهرش منت گذارد و به او بگوید: «تو از ثروت من می‌خوری»، اگر این ثروت را در راه خدا صدقه بدهد، خدا از او نمی‌پذیرد تا آنکه شوهرش از او راضی شود». مکارم الاخلاق، باب ۸، فصل ۲، ص۲۰۲.</ref>.
*کمک به [[همسر]]: {{متن حدیث|أَيُّمَا امْرَأَةٍ أَعَانَتْ زَوْجَهَا عَلَى الْحَجِّ وَ الْجِهَادِ أَوْ طَلَبِ الْعِلْمِ أَعْطَاهَا اللَّهُ مِنَ الثَّوَابِ مَا يُعْطِي امْرَأَةَ أَيُّوبَ{{ع}}}}<ref>«هر زنی که در حج و جهاد و دانش اندوزی به شوهرش کمک کند، خداوند آن پاداشی را که به زن حضرت ایوب{{ع}} داده است، به او می‌دهد». مکارم الاخلاق، باب ۸، فصل ۲، ص۲۰۱.</ref>.
* [[تأمین امنیت]] [[روانی]] همسر: [[وظیفه]] [[زن]] نسبت به شوهرش این است که چراغ [[خانه]] را روشن کند. غذای مطبوع و [[نیکو]] بپزد و تا در خانه به پیشواز شوهرش برود و به او خوش آمد بگوید. سپس آب و حوله و تشت فراهم کند و دست‌های او را بشوید و...<ref>مستدرک الوسائل، ج۱۴، ص۲۵۴، ح۲.</ref>.
* [[پرهیز]] از [[لباس]] و [[زیور]] نامناسب در بیرون از [[خانه]]: {{متن حدیث|وَ نَهَى أَنْ تَلْبَسَ الْمَرْأَةُ إِذَا خَرَجَتْ ثَوْباً مَشْهُوراً أَوْ تَتَحَلَّى بِمَا لَهُ صَوْتٌ يُسْمَعُ}}<ref>«نهی شده است که زنان هنگامی که از خانه بیرون می‌روند، لباس شهرت و انگشت‌نما بپوشند یا زینت صدادار داشته باشند». مستدرک الوسائل، ج۱۴، ص۲۸۰، ح۵.</ref>.
* پرهیز از نگاه به نامحرم: {{متن حدیث|اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى امْرَأَةٍ ذَاتِ بَعْلٍ مَلَأَتْ عَيْنَهَا مِنْ غَيْرِ زَوْجِهَا أَوْ غَيْرِ ذِي مَحْرَمٍ مِنْهَا وَ إِذَا فَعَلَتْ ذَلِكَ أَحْبَطَ اللَّهُ كُلَّ عَمَلٍ عَمِلَتْهُ}}<ref>«هر زن شوهرداری که چشمش را از نگاه کردن به غیرشوهرش و غیرمحارمش پر کند، مورد غضب شدید پروردگار قرار می‌گیرد. پس اگر این زن چنین کند، خداوند، پاداش هر کاری را که انجام داده است، از بین می‌برد و محو می‌کند». وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۱۷۱، ح۲.</ref>.
*آراستن خود برای [[همسر]]: {{متن حدیث|إِنَّ مِنْ خَيْرِ نِسَائِكُمُ... الْمُتَبَرِّجَةَ مِنْ زَوْجِهَا الْحَصَانَ عَنْ غَيْرِهِ}}<ref>«بهترین زنان شما آن زنی است که برای شوهرش آرایش و زینت می‌کند، ولی خود را از بیگانگان می‌پوشاند»</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۷۹.</ref>
==[[تربیت]] [[فرزندان]]==
#{{متن حدیث|حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ أَنْ يُحْسِنَ اسْمَهُ وَ يُعَلِّمُهُ الْكِتَابَةَ وَ يُزَوِّجُهُ إِذَا بَلَغَ‌}}<ref>«حق فرزند بر پدرش این است که اسم نیکو بر او بگذارد و هنگام بالغ شدن برای ازدواج او اقدام کند و به او خواندن و نوشتن بیاموزد». بحارالانوار، ج۷۱، ص۸۰.</ref>. در روایتی دیگر افزوده است: {{متن حدیث|وَ مُحَسِّنَ أَدَبَهُ}}<ref>کنزالعمال، ص۴۱۸.</ref>؛ یعنی «[[ادب]] او را [[نیکو]] گرداند».
# {{متن حدیث|أَحَبُّ الْأَسْمَاءِ إِلَى اللَّهِ عَبْدُ اللَّهِ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ}}<ref>«دوست داشتنی‌ترین نام‌ها برای خداوند، عبدالله و عبدالرحمان است». کنزالعمال، ص۴۱۸.</ref>.
# [[امام علی]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|إِذَا سَمَّيْتُمُ الْوَلَدَ مُحَمَّداً فَأَكْرِمُوهُ‌- وَ أَوْسِعُوا لَهُ فِي الْمَجَالِسِ وَ لَا تُقَبِّحُوا لَهُ وَجْهاً}}<ref>«وقتی اسم فرزندتان را محمد گذاشتید، به او احترام بگذارید و برای او در مجلسی، جای وسیع فراهم کنید و برای او رو ترش نکنید». کنزالعمال، ح۴۵۱۹۸.</ref>. در [[حدیث]] دیگری افزوده است: {{متن حدیث|فَلَا تَضْرِبُوهُ وَ لَا تَحْرِمُوهُ}}<ref>کنزالعمال، ح۴۵۱۹۷.</ref>؛ او را نزنید و (از چیزی که نیاز دارد) [[محروم]] نگذارید.
#{{متن حدیث|كُلُّ غُلَامٍ رَهِينٌ بِعَقِيقَتِهِ تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ وَ يُحْلَقُ رَأْسُهُ وَ يُسَمَّى}}<ref>«هر فرزندی (پسری) در گرو عقیقه است و برای او در روز هفتم ولادت باید (حیوانی) ذبح شود و سر او تراشیده شود و بر او اسم نهاده شود».</ref>
#{{متن حدیث|إِذَا غَرُبَتِ الشَّمْسُ فَكُفُّوا صِبْيَانَكُمْ فَإِنَّهَا سَاعَةٌ يُنْشَرُ فِيهَا الشَّيَاطِينُ}}<ref>«وقتی خورشید غروب کرد، جلو بچه‌هایتان را حفظ کنید؛ چون آن لحظه، لحظه‌ای است که شیطان‌ها پخش می‌شوند». کنزالعمال، ح۴۵۳۱۹.</ref>.
#فرزندانتان را وقتی به هفت سالگی رسیدند، به [[نماز]] وادارید، و آنگاه که به ده سالگی رسیدند، اگر نماز نخواندند، آنها را [[تنبیه]] کنید و میان رخت [[خواب]] فرزندانتان فاصله اندازید<ref>کنزالعمال، ح۴۵۳۲۹.</ref>.
#{{متن حدیث|الْوَلَدُ سَيِّدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ خَادِمٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ وَزِيرٌ سَبْعَ سِنِينَ}}<ref>«فرزند تا هفت سالگی آقاست (به او دستور ندهید) و تا هفت سال بعد (تا ۱۴ سالگی) خادم است (از او خدمت بکشید و به او امر و نهی کنید) و در هفت سال بعد (تا ۲۱ سالگی) وزیر است (با او مشورت کنید)». کنزالعمال، ح۴۵۳۳۸.</ref>.
#{{متن حدیث|مَنْ سَقَى وَلَدَهُ شَرْبَةَ مَاءٍ فِي صِغَرِهِ سَقَاهُ اللَّهُ سَبْعِينَ شَرْبَةً مِنْ مَاءِ الْكَوْثَرِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>«آنکه به فرزندش در کوچکی یک جرعه آب بنوشاند، خداوند در قیامت به او هفتاد جرعه از آب کوثر خواهد نوشانید». کنزالعمال، ح۴۵۳۳۹.</ref>.
#{{متن حدیث|حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ أَنْ يُعَلِّمَهُ الْكِتابَةَ وَ السَّبَاحَةَ وَ الرِّمَایَةَ وَ أَنْ لَا يَرْزُقَهُ إِلّا طِيباً}}<ref>«حق فرزند بر پدر آن است که به او خواندن و نوشتن و شناگری و تیراندازی بیاموزد و جز مال پاکیزه و حلال به او ندهد». کنزالعمال، ح۴۵۳۳۹.</ref>.<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۸۳.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۷۳٬۳۸۶

ویرایش