حکومت مستضعفان در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

حکومت مستضعفان در معارف مهدویت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۴ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۶

۸۷۸ بایت حذف‌شده ، ‏۴ مارس ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{مهدویت}}
+{{مدخل مرتبط
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[حکومت مستضعفان]]''' است. "'''حکومت مستضعفان'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+| موضوع مرتبط = حکومت مستضعفان
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حکومت مستضعفان در معارف و سیره نبوی]] - [[حکومت مستضعفان در معارف مهدویت]] - [[حکومت مستضعفان در فقه سیاسی]]</div>
+| عنوان مدخل  = حکومت مستضعفان
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[سیره اجتماعی معصومان (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
+| مداخل مرتبط = [[حکومت مستضعفان در معارف مهدویت]]
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
+| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
+}}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-*تشکیل [[دولت]] [[مستضعفان]] و تحقق بخشیدن به [[آرمان]] والا و [[الهی]] [[حکومت]] فرودستان و عقب نگه‏داشته شدگان، از برنامه‏‌های اصلی و اقدام‏‌های اساسی و تردیدناپذیر [[امام مهدی|مهدی موعود]]{{ع}} است. در [[جامعه]] و نظامی که [[امام مهدی]]{{ع}} بنیاد می‌‏نهد، زمام همه امور در دست طبقات [[محروم]] است و مستضعفان بر آن [[حکم]] می‏‌رانند و به اداره جامعه می‌‏پردازند. چنین آرمانی، [[هدف]] اصلی همه [[ادیان آسمانی]] به ویژه [[اسلام]] بوده است. در [[تعالیم]] [[ادیان]]، معیارها و اصولی بیان شده که جهت‏‌گیری کلّی به سود مستضعفان و تحقّق‏‌بخش [[حاکمیت]] آنان است و [[رویارویی]] و [[نبرد]] اصلی [[پیامبران]]{{عم}}، با همین طبقات اشراف، مسرفان، مترفان و [[مستکبران]] بوده است؛ یعنی، طبقاتی که همواره از تن دادن به [[حق]] و عدل‏ سر باز می‌‏زده‌‏اند و [[خوی]] و [[خصلت]] برتری‌‏جویی، سلطه‌‏طلبی، حق‏کشی و [[بیدادگری]] [[راه]] و روش ایشان بوده است. از آیاتی که درباره [[پیشوایی]] مستضعفان سخن به میان آورده و به حکومت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} [[ارتباط]] دارد این [[آیه]] است: {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ }}<ref> و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرودست شده بودند، منّت نهیم و آنان را پیشوایان مردم‏ گردانیم و ایشان را وارث زمین کنیم؛ سوره قصص، آیه: ۵.</ref>
+تشکیل [[دولت]] [[مستضعفان]] و تحقق بخشیدن به [[آرمان]] والا و [[الهی]] [[حکومت]] فرودستان و عقب نگه‏داشته شدگان، از برنامه‏‌های اصلی و اقدام‏‌های اساسی و تردیدناپذیر [[امام مهدی|مهدی موعود]] {{ع}} است. در [[جامعه]] و نظامی که [[امام مهدی]] {{ع}} بنیاد می‌‏نهد، زمام همه امور در دست طبقات [[محروم]] است و مستضعفان بر آن [[حکم]] می‏‌رانند و به اداره جامعه می‌‏پردازند. چنین آرمانی، [[هدف]] اصلی همه [[ادیان آسمانی]] به ویژه [[اسلام]] بوده است. در [[تعالیم]] [[ادیان]]، معیارها و اصولی بیان شده که جهت‏‌گیری کلّی به سود مستضعفان و تحقّق‏‌بخش [[حاکمیت]] آنان است و [[رویارویی]] و [[نبرد]] اصلی [[پیامبران]] {{عم}}، با همین طبقات اشراف، مسرفان، مترفان و [[مستکبران]] بوده است؛ یعنی طبقاتی که همواره از تن دادن به [[حق]] و عدل‏ سرباز می‌‏زده‌‏اند و [[خوی]] و [[خصلت]] برتری‌‏جویی، سلطه‌‏طلبی، حق‏‌کشی و [[بیدادگری]] راه و روش ایشان بوده است. از آیاتی که درباره [[پیشوایی]] مستضعفان سخن به میان آورده و به حکومت [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[ارتباط]] دارد این [[آیه]] است: {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرودست شده بودند، منّت نهیم و آنان را پیشوایان مردم‏ گردانیم و ایشان را وارث زمین کنیم؛ سوره قصص، آیه۵.</ref>
-*این آیه طبق فرمایش [[امام علی]]{{ع}}، و روایاتی چند از دیگر [[امامان]]{{عم}}، ناظر به [[پیروزی]] مستضعفان بر مستکبران است و این‏که سرانجام، [[جهان]] از آن شایستگان خواهد شد. آیه یاد شده، هرگز از یک برنامه موضعی و خصوصی مربوط به [[بنی اسرائیل]] سخن نمی‌‏گوید؛ بلکه بیانگر یک [[قانون]] کلی برای همه عصرها و قرن‏ها است. این، بشارتی در زمینه پیروزی حق بر [[باطل]] و [[ایمان]] بر [[کفر]] است. نمونه کامل‏‌تر آن، حکومت [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[یاران]] آن [[حضرت]] بعد از [[ظهور]] اسلام بود. گسترده‌‏ترین نمونه آن نیز، ظهور [[حکومت حق]] و [[عدالت]] در تمام کره [[زمین]] به دست امام مهدی|حضرت مهدی{{ع}}‏ خواهد بود. این [[آیه]] از جمله آیاتی است که به روشنی، [[بشارت]] به "[[ظهور]]" چنین [[حکومتی]] می‌‏دهد؛ از این‌‏رو [[اهل بیت]]{{عم}}، در [[تفسیر]] آن به این ظهور بزرگ اشاره کرده‏‌اند.
-* [[امام علی]]{{ع}} فرمود: "[[دنیا]]، پس از چموشی و [[سرکشی]]- همچون شتری که از دادن شیر به دوشنده‏اش خودداری می‏‌کند و برای بچه‏اش نگه می‏دارد- به ما روی می‏آورد... سپس آیه «و نرید ان نمن.».. را [[تلاوت]] فرمود<ref>{{عربی|" لَتَعْطِفَنَ‏ الدُّنْيَا عَلَيْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ‏ الضَّرُوسِ‏ عَلَى‏ وَلَدِهَا وَ تَلَا عَقِيبَ‏ ذَلِكَ‏  {{متن قرآن|وَ نُرِيدُ أَنْ‏ نَمُنَ‏ عَلَى‏ الَّذِينَ‏ اسْتُضْعِفُوا فِي‏ الْأَرْضِ‏ وَ نَجْعَلَهُمْ‏ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ‏ الْوارِثِين }} ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ سیّد رضی، نهج البلاغه، ص ۵۰۶}}</ref>، در [[حدیث]] دیگری می‏‌فرماید: "این گروه [[آل محمد]]{{صل}} هستند، [[خداوند]] سبحانه و تعالی [[مهدی]] آن‏ها را بعد از [[زحمت]] و فشاری که بر آنان وارد می‏‌شود، برمی‌‏انگیزد و به ایشان [[عزّت]] می‌‏دهد و دشمنانشان را [[ذلیل]] و [[خوار]] می‌‏کند"<ref>{{عربی|" هُمْ‏ آلُ‏ مُحَمَّدٍ يَبْعَثُ‏ اللَّهُ‏ مَهْدِيَّهُمْ‏ بَعْدَ جَهْدِهِمْ‏ فَيُعِزُّهُمْ‏ وَ يُذِلُ‏ عَدُوَّهُمْ‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۸۴</ref>.
-*این آیه به [[صراحت]]، از [[امامت]] [[مستضعفان]] سخن گفته و فرودستان و مستضعفان را میراث‌‏بر آن [[زمین]] معرفی کرده است، روشن است که در [[دوران ظهور]] و [[قیام]] [[امام مهدی|مهدی]] آل محمد{{صل}} این [[وعده]] خدایی تحقق می‌‏پذیرد و [[حکومت]] آل محمد{{صل}}؛ یعنی، همان حکومت [[مردم]] [[مستضعف]] و رسیدن [[محرومان]] به [[حق]] خود.
-*از نظر دیگر، برای [[اجرای عدالت]] [[راستین]]، [[حاکمیت]] فرودستان [[محروم]] [[ضرورت]] دارد؛ زیرا در تمامی دوران گذشته [[تاریخ]]، مورد اصلی [[ظلم]] و بی‌‏عدالتی، طبقات محروم بوده‌‏اند و سرانجام باید پدیده [[ناهنجار]] و [[ضد]] بشری "[[استضعاف]]"- که تعبیری از همه ظلم‌‏ها و ستم‌‏ها است- از میان برود و [[انسان]] از زیر بار سنگین و شکننده آن [[آزاد]] شود.
-*برای این امر مهم، [[مبارزه]] با علل اصلی "استضعاف" ضرورتی اجتناب‏‌ناپذیر است. روشن است که [[زورمندان]] و زرمداران، دو عامل اصلی استضعاف در گذشته و اکنون بوده‌‏اند. هر ظلم و ستمی که به محرومان و بی‏‌پناهان شده است، یا مستقیم به دست حکومت‌‏های اشرافی و مرفّه انجام گرفته است و یا به دست طبقات اشراف و سرمایه‌‏دار که در زیر چتر [[حمایت]] حکومت‌‏های [[مستکبر]] قرار داشتند و با حکایت قانونی و عملی آن‏ها، [[راه]] [[ظلم]]، [[تحمیل]] و [[استثمار]] را هموار می‌‏ساختند.
-*این نظام‌ها و جریان‌‏های [[ضد]] بشری، هنگامی پایان می‌‏یابند که [[حکومت]] و [[قدرت سیاسی]] و نظامی [[جامعه]]، به دست طبقات [[محروم]] و [[مستضعف]] سپرده شود. [[دفاع]] از [[حقوق]] پایمال شده فرودستان و [[مستضعفان]]، آن‏گاه امکان دارد که [[حاکمیت]] به دست آنان سپرده شود. هر [[حکومتی]]- هرچه [[صالح]] باشد- نمی‌‏تواند حقوق [[محرومان]] را به آنان بازگرداند؛ مگر این‏که خود از این طبقه باشد و دردهای این طبقه را با تمام وجود خویش لمس کرده باشد. از این‌‏رو، باید مستضعفان حاکمیت یابند و این از شاخه‏‌های اصلی [[اجرای عدالت]] مطلق است<ref>  محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۱۷۴- ۱۶۵) با تصرف</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۸۸ - ۱۹۱.</ref>.
-== جستارهای وابسته ==
+این آیه طبق فرمایش [[امام علی]] {{ع}} و روایاتی چند از دیگر [[امامان]] {{عم}}، ناظر به [[پیروزی]] مستضعفان بر مستکبران است و این‏که سرانجام، [[جهان]] از آن شایستگان خواهد شد. آیه یاد شده، هرگز از یک برنامه موضعی و خصوصی مربوط به [[بنی اسرائیل]] سخن نمی‌‏گوید؛ بلکه بیانگر یک [[قانون]] کلی برای همه عصرها و قرن‌‏هاست. این، بشارتی در زمینه پیروزی حق بر [[باطل]] و [[ایمان]] بر [[کفر]] است. نمونه کامل‏‌تر آن، حکومت [[پیامبر اسلام]] {{صل}} و [[یاران]] آن حضرت بعد از [[ظهور]] اسلام بود. گسترده‌‏ترین نمونه آن نیز، ظهور [[حکومت حق]] و [[عدالت]] در تمام کره [[زمین]] به دست امام مهدی|حضرت مهدی {{ع}}‏ خواهد بود. این [[آیه]] از جمله آیاتی است که به روشنی، [[بشارت]] به "[[ظهور]]" چنین [[حکومتی]] می‌‏دهد؛ از این‌‏رو [[اهل بیت]] {{عم}}، در [[تفسیر]] آن به این ظهور بزرگ اشاره کرده‏‌اند.
-{{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}
-==پرسش مستقیم==
+[[امام علی]] {{ع}} فرمود: "[[دنیا]]، پس از چموشی و [[سرکشی]] ـ همچون شتری که از دادن شیر به دوشنده‏‌اش خودداری می‏‌کند و برای بچه‏‌اش نگه می‏‌دارد ـ به ما روی می‌‏آورد... سپس آیه {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ...}} را [[تلاوت]] فرمود<ref>{{متن حدیث|لَتَعْطِفَنَ‏ الدُّنْيَا عَلَيْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ‏ الضَّرُوسِ‏ عَلَى‏ وَلَدِهَا وَ تَلَا عَقِيبَ‏ ذَلِكَ‏}} {{متن قرآن|وَ نُرِيدُ أَنْ‏ نَمُنَ‏ عَلَى‏ الَّذِينَ‏ اسْتُضْعِفُوا فِي‏ الْأَرْضِ‏ وَ نَجْعَلَهُمْ‏ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ‏ الْوارِثِين}}‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏؛ سیّد رضی، نهج البلاغه، ص ۵۰۶.</ref>، در [[حدیث]] دیگری می‏‌فرماید: "این گروه [[آل محمد]] {{صل}} هستند، [[خداوند]] سبحانه و تعالی [[مهدی]] آن‏ها را بعد از [[زحمت]] و فشاری که بر آنان وارد می‏‌شود، برمی‌‏انگیزد و به ایشان [[عزّت]] می‌‏دهد و دشمنانشان را [[ذلیل]] و [[خوار]] می‌‏کند"<ref>{{متن حدیث|هُمْ‏ آلُ‏ مُحَمَّدٍ يَبْعَثُ‏ اللَّهُ‏ مَهْدِيَّهُمْ‏ بَعْدَ جَهْدِهِمْ‏ فَيُعِزُّهُمْ‏ وَ يُذِلُ‏ عَدُوَّهُمْ‏}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۸۴</ref>.
+این آیه به [[صراحت]] از [[امامت]] [[مستضعفان]] سخن گفته و فرودستان و مستضعفان را میراث‌‏بر آن [[زمین]] معرفی کرده است، روشن است که در [[دوران ظهور]] و [[قیام]] [[امام مهدی|مهدی]] آل محمد {{صل}} این [[وعده]] خدایی تحقق می‌‏پذیرد و [[حکومت]] آل محمد {{صل}}؛ یعنی، همان حکومت [[مردم]] [[مستضعف]] و رسیدن [[محرومان]] به [[حق]] خود.
+از نظر دیگر، برای [[اجرای عدالت]] [[راستین]]، [[حاکمیت]] فرودستان [[محروم]] [[ضرورت]] دارد؛ زیرا در تمامی دوران گذشته [[تاریخ]]، مورد اصلی [[ظلم]] و بی‌‏عدالتی، طبقات محروم بوده‌‏اند و سرانجام باید پدیده [[ناهنجار]] و [[ضد]] بشری "[[استضعاف]]" ـ که تعبیری از همه ظلم‌‏ها و ستم‌‏ها است ـ از میان برود و [[انسان]] از زیر بار سنگین و شکننده آن [[آزاد]] شود.
+برای این امر مهم، [[مبارزه]] با علل اصلی "استضعاف" ضرورتی اجتناب‏‌ناپذیر است. روشن است که [[زورمندان]] و زرمداران، دو عامل اصلی استضعاف در گذشته و اکنون بوده‌‏اند. هر ظلم و ستمی که به محرومان و بی‏‌پناهان شده است، یا مستقیم به دست حکومت‌‏های اشرافی و مرفّه انجام گرفته است و یا به دست طبقات اشراف و سرمایه‌‏دار که در زیر چتر [[حمایت]] حکومت‌‏های [[مستکبر]] قرار داشتند و با حکایت قانونی و عملی آن‏ها، راه [[ظلم]]، [[تحمیل]] و [[استثمار]] را هموار می‌‏ساختند.
+این نظام‌ها و جریان‌‏های [[ضد]] بشری، هنگامی پایان می‌‏یابند که [[حکومت]] و [[قدرت سیاسی]] و نظامی [[جامعه]]، به دست طبقات [[محروم]] و [[مستضعف]] سپرده شود. [[دفاع]] از [[حقوق]] پایمال شده فرودستان و [[مستضعفان]]، آن‏گاه امکان دارد که [[حاکمیت]] به دست آنان سپرده شود. هر [[حکومتی]] ـ هرچه [[صالح]] باشد ـ نمی‌‏تواند حقوق [[محرومان]] را به آنان بازگرداند؛ مگر این‏که خود از این طبقه باشد و دردهای این طبقه را با تمام وجود خویش لمس کرده باشد. از این‌‏رو، باید مستضعفان حاکمیت یابند و این از شاخه‏‌های اصلی [[اجرای عدالت]] مطلق است<ref>محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۱۷۴- ۱۶۵، با تصرف</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۸۸ - ۱۹۱.</ref>
+== پرسش مستقیم ==
 * [[ویژگی‌های حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
-==منابع==
+== منابع ==
 {{منابع}}
 # [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
 {{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
-{{امام مهدی}}
+[[رده:حکومت امام مهدی]]
-[[رده:امام مهدی]]
-[[رده:حکومت صالحان]]
-[[رده:حکومت مستضعفان]]