اثبات نصب الهی امام: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[نصب امام]]''' است. "'''[[اثبات نصب امام]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | ||
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اثبات نصب الهی امام در قرآن]] - [[اثبات نصب الهی امام در حدیث]] - [[اثبات نصب الهی امام در کلام اسلامی]]</div> | <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اثبات نصب الهی امام در قرآن]] - [[اثبات نصب الهی امام در حدیث]] - [[اثبات نصب الهی امام در نهج البلاغه]] - [[اثبات نصب الهی امام در معارف دعا و زیارات]] - [[اثبات نصب الهی امام در کلام اسلامی]]</div> | ||
<div style=" | <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اثبات نصب امام (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
==[[آیه ولایت]] | ==مقدمه== | ||
*[[امامت]] [[امیرمؤمنان]] در [[قرآن]] و [[سنت نبوی]] دلائل فراوانی دارد. [[حدیث]] و [[آیات غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[آیه ولایت]]، [[آیه اطاعت]] و [[آیه صادقین]] از مهم‌ترین دلائل به شمار می‌آیند. | |||
*[[خدای متعال]] در [[آیات]] متعدد، از [[جریان غدیر]] و [[ولایت]] و [[امامت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}}[[سخن]] گفته که [[آیه]] [[ابلاغ]]، [[آیه اکمال]] و [[آیه سأل سائل]] از این [[آیات]] است. | |||
*در [[آیه]] [[ابلاغ]]، به [[نصب]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} به [[مقام ولایت]] و [[امامت]] [[دستور]] میدهد و [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در راستای عمل به [[دستور الهی]]، [[جریان غدیر]] را محقق میکند. پس از برگزاری [[جریان غدیر]]، [[آیه اکمال]] نازل میشود و پس از [[ابلاغ]] [[ولایت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}}، برخی منکر آن می‌شوند که خدای متعال با نازل کردن [[سوره]] معارج و [[آیه سأل سائل]] و [[نزول]] [[عذاب]]، پاسخ [[منکران]] را میدهد<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۱۱۶.</ref>. | |||
*[[امامت]] [[امامان از اهل بیت]] و در رأس آن‌ها [[امامت حضرت علی]]{{ع}} به عنوان [[جانشین]] بلافصل [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} با دو روش [[عقلی]] و [[نقلی]] ([[قرآنی]] و [[روایی]]) قابل اثبات است: | |||
==[[ | ==[[ادله عقلی نصب امام]]== | ||
*[[پیامبر اسلام]]{{صل}} در پرتو مجاهدت‌‌ها و کوشش‌‌های بیست‌‌وسه ساله خود دو نهال نوپایی را به نام آیین مقدس [[اسلام]] و [[حکومت دینی]] به وجود آورده بود که نفس نوپای بودن آن دو به حفاظت و صیانت از انواع آسیب‌‌ها و آفت‌‌ها نیازمند بود که [[عمر]] کوتاه حضرت به آن کفاف نداد. این در حالی بود که خطر دشمن خارجی روم و ایران باستان، خطر داخلی "منافقان"، [[اسلام]] را تهدید می‌‌‌کرد. حال این سؤال مطرح است که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} آیا درباره چگونگی ادامه حیات دو نهال مزبور "اصل [[اسلام]] و [[حکومت]] آن" چاره‌‌ای اندیشیده بود، یا آن را به حال خود واگذار نمود؟ | |||
*سه گزینه و راهکار ذیل ابتداً قابل تصور است <ref>ر.ک: شهید صدر، بحث حول الولایه، ص ۱۳ به بعد.</ref> | |||
'''۱. موضع سلبی و سکوت:''' حضرت، نفیاً و اثباتاً درباره [[حاکم]] و [[خلیفه]] بعدی خود هیچ موضعی اتخاذ نکرده است. شخص و [[شورا|شورایی]] را تعیین ننموده است. سستی این نظریه در ادله و شواهد [[لزوم نصب]] در صفحات بعد روشن میشود. | |||
== جستارهای وابسته == | '''۲. سپردن امور به [[مردم]] در قالب شورا:''' فرض دوم این است که [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} دارای موضع ایجابی بوده است و برای [[دین]] و [[حاکمیت دینی]] فکر و راهکاری اندیشیده است و آن تعیین [[شورا]] یا نخبگانی یا [[بیعت]] برای [[اداره کشور]] است. | ||
*این نظریه هر چند اشکالات نظریه پیشین را ندارد، امّا خود آن دارای اشکالاتی است که اشاره میشود: | |||
#چه‌‌بسا تعیین فرد در [[شورا|شورایی]] به دلیل اغراض و امیال اعضای [[شورا]] چالش زا باشد و خود آتش اختلاف را شعله‌‌ور کند. | |||
#به دلیل عدم [[عصمت]] اعضای [[شورا]] ممکن است به‌جای ضوابط و ملاک‌‌های حقیقی روابط [[حاکم]] گردد، چنان‌‌که محصول [[شورای شش‌نفره]] [[منصوب]] [[خلیفه دوم]] چنین شد و با وجود [[امام علی|علی]]{{ع}} شخص دیگری یعنی «عثمان» [[انتخاب]] شد. | |||
#نکته سوم این‌‌که هیچ مدرک معتبر و غیر معتبری از وجود [[شورا|شورایی]] جهت [[تعیین امام]] و [[خلیفه]] توسط [[پیامبر]] خبر نمی‌‌‌دهد. پس فرض سوم هیچ طرفداری از [[اهل سنت]] هم ندارد | |||
'''۳. تعیین و [[نصب]] شخص اصلح:''' فرض سوم این است که [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} با توجّه به شناختی که از [[اصحاب]] خود داشته است مناسب‌‌ترین آنان از هر جهت و حیثی را که برای اداره دو نهال نوپای [[اسلام]] و [[حکومت دینی]] [[نصب]] فرموده است. این نظریه مورد [[اختیار]] [[شیعه]] است که نخست به اثبات و ضرورت [[نظریه انتصاب]] می‌‌‌پردازیم، آن‌‌گاه درباره مصداق آن بحث خواهیم کرد. | |||
==[[ادله نقلی نصب امام]]== | |||
*[[آیات]] و [[روایات]] مختلف، متعدد و بعضاً متواتری بر [[امامت حضرت علی]]{{ع}} دلالت میکند که آن خود نظریه [[انتصابی بودن]] [[امامت]] را اثبات و [[تأیید]] میکند. افزون بر این [[نصوص]] - که در جای خود خواهد آمد - [[پیامبر اسلام]]{{صل}} بعضاً نیز به [[انتصابی بودن]] اصل [[حکومت]] بعد از [[رحلت]] خویش تصریح میکند که تعیین کننده آن [[خداوند]] می‌‌‌باشد. چنان‌‌که در صدر [[اسلام]] قبیله‌‌ای به نام بنی‌‌عامر [[اسلام]] خود را به این شرط منوط نموده‌‌اند که بعد از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} آنان در [[حکومت]] سهمی داشته باشند. حضرت ضمن پاسخ منفی دلیل آن را نه عدم پذیرش [[مردم]] یا سران قبایل بلکه تعلق [[مشروعیت]] آن به [[خداوند]] ذکر فرموده‌‌اند که تعیین [[حکومت]] و [[خلافت]] بعد از من تنها در [[صلاحیت]] [[خداوند]] است{{عربی|اندازه=۱۵۰%|" الامر إلى اللّه يضعه حيث يشاءِ "}}<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص ۸۴؛ [[سیره]] ابن‌هشام، ج۲، ص ۵۵؛ [[سیره]] حلبی، ج۲، ص ۳. </ref>. | |||
*تاریخ نشان میدهد مشابه این جریان و درخواست برای گروه‌‌های مانند کنده<ref>[[سیره]] ابن‌کثیر، ج۲، ص ۱۵۹.</ref>، [[عامر بن طفیل]] و [[ارید بن قیس]]<ref>[[سیره]] ابن‌کثیر، ج۲، ص۱۱۴.</ref> اتفاق می‌‌‌افتاد که همیشه با پاسخ منفی حضرت روبرو می‌‌‌شدند. | |||
*نکته قابل ذکر در توضیح این نکته این‌‌که درخواست گروه‌‌های مزبور از حضرت دقیقاً واگذاری [[حکومت]] و صحنه [[سیاست]] و [[قدرت]] بود که [[اهل سنت]] آن را به عنوان یک مسئله [[علم فقه|فقهی]] در [[صلاحیت مردم]] و [[انتخاب]] آنان توصیف می‌‌‌کنند که [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} آن را حق و فعل الهی توصیف می‌‌‌فرمود. | |||
===آیات دال بر نصب امام=== | |||
====نخست: [[آیه تطهیر]]==== | |||
====دوم: [[آیه منذر و هادی]]==== | |||
====سوم: [[آیه ولایت]]==== | |||
====چهارم: [[آیه تبلیغ]]==== | |||
====پنجم: [[آیه اکمال دین]]==== | |||
====ششم: [[آیه اولی الأمر]]==== | |||
====هفتم: [[آیه مع الصادقین]]==== | |||
====هشتم: [[آیه سأل سائل]]==== | |||
===روایات دال بر نصب امام=== | |||
====نخست: [[حدیث غدیر]]==== | |||
====دوم: [[حدیث منزلت]]==== | |||
==منابع== | |||
* [[پرونده:1368142.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|'''درسنامه امام‌شناسی''']] | |||
* [[پرونده:978964298273.jpg|22px]] [[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[امامت ۲ (کتاب)|'''امامت''']]. | |||
==جستارهای وابسته== | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{امامت شناسی}} | |||
[[رده:مدخل]] | [[رده:مدخل]] | ||
[[رده:امام علی]] | |||
[[رده:نصب الهی امام]] | |||
[[رده:امامت]] | |||
[[رده:مقاله‌های اولویت سه]] | |||