فداء: تفاوت میان نسخه‌ها

فداء - چیزی برای [[رهایی]] خود یا دیگران دادن -<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱۱، ص۱۶۹۹۵؛ مجمع البحرین، ج۱، ص۳۲۸؛ صحاح اللغة، ج۲، ص۱۷۸۱.</ref> نوعی بازخرید و غرامت [[جنگی]] بود که در برابر آزادسازی [[اسیران]] [[جنگی]]، از [[دشمن]] دریافت می‌شد. مبلغ یادشده، بر حسب [[سرمایه]] و [[میزان]] درآمد [[اسیران]] در نوسان بود؛ برای مثال در [[جنگ‌های صدر اسلام]] برای [[رهایی]] [[اسیران]] ثروتمند، چهار هزار [[درهم]] و برای افراد کم درآمد یک هزار [[درهم]] [[تعیین]] شده بود<ref>نور الثقلین، ج۲، ص۱۳۶؛ مجمع البحرین، ج۱، ص۳۲۸؛ سیره ابن هشام، ج۲، ص۳۱۶.</ref>. پس از پایان [[جنگ بدر]]، به [[دستور پیامبر]]{{صل}} دو نفر از [[اسیران]] خطرناک [[دشمن]] بنام‌های "[[عقبه]]" و "[[نضر بن حارث]]" را گردن زدند<ref>سیره ابن هشام، ج۲، ص۲۹۸؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۳۸.</ref>. از این‌رو، برخی از [[اصحاب]] - که بستگانی در جبهۀ [[دشمن]] داشتند - با [[وحشت]] به این که مبادا در مورد دیگر [[اسیران]] نیز چنین شود، از [[پیامبر]]{{صل}} خواستند تا در برابر [[آزادی]] باقیمانده از [[اسراء]]، فداء بپردازند. در همان لحظه، [[وحی]] نازل و اجازه "فداء" در برابر [[آزادی]] [[اسیران]] داده شد<ref>{{متن قرآن|فَإِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقَابِ حَتَّى إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاءً حَتَّى تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا ذَلِكَ...}} «پس هرگاه با کافران (حربی) روبه‌رو شدید (آنان را) گردن بزنید تا چون آنها را از توان انداختید اسیر بگیرید و از آن پس یا منّت بگذارید (و آزادشان کنید) و یا سربها بگیرید تا جنگ، به پایان آید، (فرمان خداوند) چنین است»... سوره محمد، آیه ۴؛ مجمع البیان، ج۴، ص۴۹۴؛ الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۱؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۴۶.</ref>. همچنین، در این [[جنگ]] اعلام شد که [[اسیران]] باسواد، می‌توانند با [[تعلیم]] [[خواندن و نوشتن]] به ده نفر از [[مسلمانان]]، [[آزاد]] شوند<ref>فروغ ابدیت، ج۱، ص۵۱۸.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۴۳.</ref>.

{{منابع}}

* [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']]