عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب | مداخل مرتبط = [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در تراجم و رجال]] - [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در تاریخ اسلامی]] - [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در معارف و سیره حسینی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = قبرستان بقیع.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = قبرستان بقیع مشهور به بقیع غَرقَد | |||
| نام کامل = عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = ابو جعفر | |||
| لقب = [[بحرالجود]] | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[قریش]] | |||
| از تیره = [[بنی‌هاشم]] | |||
| پدر = [[جعفر بن ابی‌طالب]] | |||
| مادر = [[اسماء بنت عمیس]] | |||
| همسر = [[زینب کبری]] | |||
| پسر = {{فهرست جعبه| [[عون بن عبدالله بن جعفر]] | [[محمد بن عبدالله بن جعفر]] }} | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = {{فهرست جعبه| [[احمد بن جعفر بن ابی‌طالب]] | [[عون بن جعفر بن ابی‌طالب]] | [[محمد بن جعفر بن ابی طالب]] }} | |||
| خویشاوندان = [[امام علی]] (عمو) | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = [[حبشه]] | |||
| محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[حبشه]] | [[مدینه]] | [[کوفه]] }} | |||
| تاریخ درگذشت = [[۸۰ هجری]] | |||
| محل درگذشت = [[مدینه]] | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = ۹۰ سال | |||
| محل دفن = [[مدینه]] | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] | [[امام حسن]] }} | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[جنگ جمل]] | [[جنگ صفین]] }} | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
«[[عبدالله بن جعفر]]» [[همسر]] [[حضرت زینب|زینب کبری]] و داماد [[امام علی]] {{ع}} و پسر [[جعفر طیار]]. وی، نخستین نوزاد [[مسلمان]] در [[حبشه]] بود. در ایّامی که پدرش [[جعفر بن ابی طالب]] به [[حبشه]] [[هجرت]] کرده بود، در آن [[کشور]] به [[دنیا]] آمد. مادرش [[اسماء بنت عمیس]] بود. [[اسماء بنت عمیس|اسماء]]، پس از [[شهادت]] [[جعفر طیار]] در [[جنگ موته]]، به همسری [[ابوبکر]]، سپس [[علی بن ابی طالب]] درآمد. عبدالله بن جعفر، مورد [[عنایت]] خاصّ [[پیامبر اکرم]] بود، به‌ویژه که پدرش سردار بزرگ [[شهید]] جبهۀ [[اسلام]] به شمار می‌آمد. همچنین مورد علاقۀ [[امیرالمؤمنین]] بود و ارادتی شایان به [[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{ع}} داشت. مردی سخاوتمند و [[اهل]] [[جود]] و [[بخشش]] بود<ref>سفینة البحار، ج۲، ص۱۲۶.</ref>. | |||
عبدالله بن جعفر از جملۀ کسانی بود که به [[سیدالشهدا]] [[نامه]] نوشت و از او خواست که از [[سفر]] به [[عراق]] منصرف شود. گرچه خود در [[کربلا]] حضور نداشت، امّا دو پسرش [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]] و [[محمّد]] را همراه مادرشان [[حضرت زینب]]{{ع}} به [[کربلا]] فرستاد و این دو [[فرزند]]، در رکاب [[سالار شهیدان]] [[روز عاشورا]] به [[شهادت]] رسیدند. او از اینکه نتوانسته بود در [[واقعه کربلا]] شرکت کند [[تأسف]] می‌خورد. پس از [[حادثۀ عاشورا]] و [[شهادت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} وی در [[مدینه]] به سوگ نشست و [[مردم]] برای تسلیت‌گویی نزد او می‌آمدند <ref>معارف و معاریف، ج۴، ص۱۵۰۸.</ref>. | عبدالله بن جعفر از جملۀ کسانی بود که به [[سیدالشهدا]] [[نامه]] نوشت و از او خواست که از [[سفر]] به [[عراق]] منصرف شود. گرچه خود در [[کربلا]] حضور نداشت، امّا دو پسرش [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]] و [[محمّد]] را همراه مادرشان [[حضرت زینب]] {{ع}} به [[کربلا]] فرستاد و این دو [[فرزند]]، در رکاب [[سالار شهیدان]] [[روز عاشورا]] به [[شهادت]] رسیدند. او از اینکه نتوانسته بود در [[واقعه کربلا]] شرکت کند [[تأسف]] می‌خورد. پس از [[حادثۀ عاشورا]] و [[شهادت]] [[حسین بن علی]] {{ع}} وی در [[مدینه]] به سوگ نشست و [[مردم]] برای تسلیت‌گویی نزد او می‌آمدند <ref>معارف و معاریف، ج۴، ص۱۵۰۸.</ref>. | ||
وی در سن ۹۰ سالگی، در سال ۸۰ [[هجری]] در [[مدینه]] درگذشت و در [[بقیع]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>معارف و معاریف، ج۴، ص۱۵۰۸.</ref>. برخی هم درگذشت او را در [[شام]] و [[قبر]] وی را در | وی در سن ۹۰ سالگی، در سال ۸۰ [[هجری]] در [[مدینه]] درگذشت و در [[بقیع]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>معارف و معاریف، ج۴، ص۱۵۰۸.</ref>. برخی هم درگذشت او را در [[شام]] و [[قبر]] وی را در «باب الصغیر» [[دمشق]]، کنار [[قبر]] [[بلال]] می‌دانند<ref>درباره او از جمله ر. ک: «شام، سرزمین خاطره‌ها»، مهدی پیشوایی، ص۷۷؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۱۷۳.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۲۲.</ref>. | ||
==عبدالله بن جعفر== | |||
عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب، پدر ارجمندش [[جعفر طیار]] و [[ذوالجناحین]]، مادر مکرمه‌اش [[اسما بنت عمیس]] و عمویش [[امیرمؤمنان]]{{ع}} است که [[افتخار]] دامادی آن حضرت را هم دارا بود؛ زیرا عبدالله با [[زینب کبری]] - [[دختر امیر مؤمنان]]{{ع}}-[[ازدواج]] کرده بود. | |||
عبدالله جعفر اولین مولودی است که در [[حبشه]] به هنگام [[هجرت]] [[مسلمانان]] به آن [[کشور]] متولد گردید و پس از وی دو برادرش محمد و [[عون]] متولد شدند و هر سه به همراه پدر و مادرشان به [[مدینه]] هجرت کردند. | |||
وی در سال هشتاد - و بنا به قولی در سال هشتاد و پنج - [[هجری]] در نود سالگی در مدینه بدرود [[حیات]] گفت و در [[بقیع]] کنار [[قبر]] [[عقیل]] به خاک سپرده شد. | |||
با این که عبدالله به هنگام [[وفات رسول خدا]]{{صل}} [[کودک]] ده ساله‌ای بیش نبود، ولی از آن حضرت درباره او احادیثی نقل شده است که نشانگر علاقه و [[محبت پیامبر]] [[اکرم]]{{صل}} نسبت به وی و دلیل [[عظمت]] و [[شخصیت]] اوست. از وی به عنوان [[بخشنده‌ترین]] [[عرب]] یاد می‌کنند که در اثر کثرت [[جود]] و [[سخا]] به عنوان «[[قطب]] السخاء» معروف گردیده است<ref>اسدالغابه، ابن اثیر، ج۳، ص۲۰۰؛ اصابه، ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۲۸۹.</ref>. [[عبدالله بن جعفر]] به [[طور]] مستقیم و به واسطه امیرمؤمنان{{ع}} و عده‌ای از [[صحابه]] از [[رسول خدا]]{{صل}} [[حدیث]] نقل نموده است؛ لذا او از [[محدثین]] به شمار می‌آید عبدالله جعفر در جنگ‌های سه‌گانه امیرمؤمنان{{ع}} جزء [[یاران]] آن حضرت و در [[جنگ صفین]] از [[امراء]] و [[فرماندهان لشکر]] آن [[بزرگوار]] بود. | |||
یکی دیگر از [[فضائل]] عبدالله بن جعفر این است که او پدر سه [[شهید]] به نام‌های محمد، عون و عبدالله است که هر سه در [[روز عاشورا]] و در کنار سایر [[شهداء]] و در مقابل چشم مادرشان -[[حضرت زینب]] کبری{{س}}- به درجه [[شهادت]] رسیدند. | |||
روزی [[عمرو عاص]] در مجلس [[معاویه]] که عبدالله جعفر نیز حاضر بود برای خوشایند معاویه و جلب [[خشنودی]] او، از [[امیر مؤمنان]]{{ع}} [[بدگویی]] کرد و بی‌ادبانه سخن گفت. در این موقع رنگ عبدالله [[تغییر]] کرد و لرزه بر اندامش افتاد و از جای خود برخاست و بدون [[واهمه]] به جای [[عمرو عاص]]، [[معاویه]] را مورد خطاب قرار داد و گفت: «معاویه! تا کی [[دشمنی]] تو را [[تحمل]] کنیم و تا کی به گفتار [[ناهنجار]] و سخنان بی‌ادبانه‌ات [[شکیبایی]] ورزیم. [[فکر]] می‌کنی خطاهای بزرگ تو در ریختن [[خون]] [[مسلمانان]] و [[جنگ]] و [[ستیز]] تو با [[امیر مؤمنان]]{{ع}} فراموش شده است. معاویه دیگر بس است. دست از [[گمراهی]] بردار و اگر از ما [[خاندان]] [[پیروی]] نمی‌کنی. لااقل [[بدگویی]] نکن و به یاد روزی باش که در پیشگاه [[خداوند]] باید پاسخ‌گوی اعمالت باشی.»... | |||
معاویه آن گاه خطاب به عمرو عاص گفت: می‌دانی عبدالله چرا آن چه را که باید به تو گوید به من گفت و به جای تو مرا [[نکوهش]] کرد؟ چون تو را [[پست‌تر]] از آن دید که مورد خطاب قرار دهد و بر سخنت پاسخ گوید!<ref>شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۶، ص۲۹۵.</ref>. | |||
[[ابن اثیر]] (متوفای ۶۳۰ ه. ق) می‌گوید: در سنگ [[قبر]] عبدالله این دو [[بیت]] نوشته شده است: | |||
{{عربی|مقيم إلى أن يبعث [[الله]] خلقه *** لقاؤك لا يرجى و أنت رقيب | |||
تزيد بلى في كل يوم و ليلة *** و تنسى كما تبلى و أنت حبيب}} | |||
«تا [[قیامت]] در این قبر خواهی بود و دیگر امیدی به دیدارت نیست. گرچه با [[مردم]] نزدیکی به گونه‌ای که استخوان‌هایت با مرور [[زمان]] می‌پوسد. یاد تو نیز از خاطره‌ها محو خواهد شد، گرچه روزی [[محبوب]] [[خلق]] بودی». | |||
البته قبری به نام او و [[عقیل بن ابی طالب]] در «[[باب الصغیر]]» [[دمشق]] وجود دارد که هیچ دلیل [[تاریخی]] آنها را [[تأیید]] نمی‌کند<ref>تاریخ حرم ائمه بقیع، نجمی، مشعر، ص۲۵۸.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۶۶۰.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
*[[جعفر بن ابی‌طالب]] (پدر) | {{مدخل وابسته}} | ||
*[[احمد بن جعفر بن ابی‌طالب]] (برادر) | * [[جعفر بن ابی‌طالب]] (پدر) | ||
*[[ عون بن جعفر بن ابی‌طالب]] (برادر) | * [[احمد بن جعفر بن ابی‌طالب]] (برادر) | ||
*[[محمد بن جعفر بن ابی طالب]] (برادر) | * [[عون بن جعفر بن ابی‌طالب]] (برادر) | ||
* [[محمد بن جعفر بن ابی طالب]] (برادر) | |||
* [[عون بن عبدالله بن جعفر]] (فرزند) | |||
* [[محمد بن عبدالله بن جعفر]] (فرزند) | |||
* [[قریش]] (قبیله) | |||
* [[اسماء بنت عمیس]] (مادر) | |||
* [[زینب کبری]] (همسر) | |||
* [[امام علی]] (عمو) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | # [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | ||
# [[پرونده:IM010703.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|'''محمدنامه''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۲۵: | خط ۹۶: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{ | {{یاران امام حسن}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب پیامبر]] | ||
[[رده:اصحاب امام علی]] | |||
[[رده:اصحاب امام حسن]] | |||
[[رده:قریش]] | |||