امام مهدی چه زمانی ظهور می‌کند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::«[[احادیث]] شریف آورده‌اند که آن [[حضرت]] {{ع}} در یکی از سال‌های فرد قمری‌<ref>ارشاد شیخ مفید ۲، ۳۷۹ و به نقل از آن، الفصول المهمة، ۳۰۲ اثبات الهداة ۳، ۵۱۴.</ref> و در [[روز جمعه]] [[ظهور]] می‌فرمایند<ref>اثبات الهداة ۳، ۴۹۶.</ref>، و مطابق با آنچه در سایر [[روایات]] آمده است خروج آن [[حضرت]] در روز شنبه دهم [[محرم]] به وقوع خواهد پیوست‌<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام ۴، ۳۰۰ و ۳۳۳، سید ابن طاووس، اقبال الاعمال، ۵۵۸، کمال‌الدین، ۶۵۳، غیبت طوسی، ۲۷۴، مقدسی شافعی، عقد الدرر، ۶۵، متقی هندی، البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان، ۱۴۵.</ref>، شاید هم بتوان میان این دو [[تاریخ]] این گونه جمع کرد که [[ظهور]] آن [[حضرت]] در [[روز جمعه]] باشد و در آن روز در [[مسجد الحرام]] [[خطبه]] بخواند و خروجش به سمت [[کوفه]] در روز شنبه باشد»<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱۴ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]، ص ۲۸۴.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین قرائتی؛

::::::«هیچ کس نه می‌تواند و نه [[حق]] دارد برای [[ظهور]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}}، زمان تعیین کند؛ چون [[زمان ظهور]] از [[علوم غیبی]] است که فقط در [[اختیار]] [[خداوند متعال]] است. در [[روایات]] می‌خوانیم اگر کسی برای [[ظهور]] زمانی را تعیین کرد او را [[تکذیب]] کنید: {{عربی|" كَذَبَ‏ الْوَقَّاتُونَ‏ ‏‏‏‏"}}<ref>الغیبه، ص۴۲۶.</ref>»<ref>[[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]، ص ۴۹.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین فاضلیان؛

::::::«تعیین [[تاریخ]] و زمان [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت حجت]]{{ع}} نوعی [[پیش‌گویی]] و [[اخبار]] از آینده است و مراجعه به [[روایات]] [[معصومان]]{{عم}}، یگانه راه [[آگاهی]] از آن به شمار می‌آید. [[احادیث]]، [[تاریخ]] [[ظهور]] آن [[حضرت]] را تعیین نکرده، این کار را [[مکروه]] شمرده و به تخطئه و [[تکذیب]] [[تعیین کنندگان وقت]] پرداخته‌اند. [[شیخ کلینی]] درباره کراهت این امر چنین [[روایت]] کرده است: {{عربی|"عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ: قُلْتُ لِهَذَا الْأَمْرِ وَقْتٌ فَقَالَ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ إِنَّ مُوسَى{{ع}} لَمَّا خَرَجَ وَافِداً إِلَى‏ رَبِّهِ وَاعَدَهُمْ ثَلَاثِينَ يَوْماً فَلَمَّا زَادَهُ اللَّهُ عَلَى الثَّلَاثِينَ عَشْراً قَالَ قَوْمُهُ قَدْ أَخْلَفَنَا مُوسَى فَصَنَعُوا مَا صَنَعُوا فَإِذَا حَدَّثْنَاكُمُ الْحَدِيثَ فَجَاءَ عَلَى مَا حَدَّثْنَاكُمْ بِهِ فَقُولُوا صَدَقَ اللَّهُ وَ إِذَا حَدَّثْنَاكُمُ الْحَدِيثَ فَجَاءَ عَلَى خِلَافِ مَا حَدَّثْنَاكُمْ بِهِ فَقُولُوا صَدَقَ اللَّهُ تُؤْجَرُوا مَرَّتَيْن‏"}}<ref>فضيل بن يسار می‌گوید: به امام محمد باقر{{ع}} عرض کردم: برای این امر وقتی است؟ فرمود: تعیین کنندگان وقت دروغ می‌گویند، تعیین کنندگان وقت دروغ می‌گویند، تعیین کنندگان وقت دروغ می‌گویند. چون موسی{{ع}} برای پیغام بردن در طور سینا به پروردگار خود وارد شد، قومش را وعده سی روز داد. وقتی خدا ده روز بر سی روز افزود، قومش گفتند: موسی به وعده‌اش پای بند نماند و کردند آنچه کردند [گوساله پرست شدند]. اگر ما خبری به شما گفتیم و طبق گفته ما واقع شد، بگویید: خدا راست فرموده است و اگر خبری گفتیم و خلاف گفته ما تحقق یافت، بگویید: خدا راست فرمود، تا دو پاداش دریافت کنید؛ کافی، ج ۱، ص ۳۶۸ و محمد بن ابراهيم نعمانی، الغیبه، ص ۲۹۴، ح ۱۳.</ref>»<ref>[[سید محمد جواد فاضلیان|فاضلیان، سید محمد جواد]]؛ [[قیام (مقاله)|قیام]]، ص ۳۰۰.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. حجت الاسلام و المسلمین اسماعیلی؛

::::::«گرچه اصل [[ظهور]] و نشانه‌های نزدیک شدن آن، از امور مسلم و قطعی است، ولی بنا به مصالحی، [[زمان ظهور]] مشخص نشده است و هیچکس، جز [[خداوند]] از وقت دقیق آن [[آگاه]] نیست. بارها [[اصحاب]] از [[امامان]]{{عم}} در مورد زمان خروج [[قائم]]{{ع}} پرسیدهاند، ولی آنان به صراحت از مشخص کردن آن [[نهی]] کرده‌اند و [[زمان ظهور]] را همچون [[علم]] به [[قیامت]]، منحصر به [[خداوند]] دانسته‌اند<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ۱۸۲.</ref>: "و اما زمان [[ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، به روشنی و به شرح برای ما مشخص نشده است، بلکه او تا آنگاه که [[خداوند]] اجازه خروج بدهد، از دیدگان ما پنهان است"<ref>{{عربی|" وَ أَمَّا وَقْتُ خُرُوجِهِ {{ع}} فَلَيْسَ بمعلوم لَنَا عَلَى وَجْهُ التَّفْصِيلِ بَلْ هُوَ مُغَيَّبُ عَنَّا إِلَى أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ بِالْفَرْجِ "}}؛کتاب الغیبة، شیخ طوسی، ۴۲۵، مؤسسه معارف اسلامی، قم.</ref>. [[فضیل]] از [[امام باقر]]{{ع}} پرسید که آیا برای [[ظهور]] وقتی معین شده است؟ [[امام]]{{ع}} سه بار فرمود {{عربی|"كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ"}}<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ۱۰۳.</ref>. یا، کمیت از آن [[حضرت]] پرسید که چه وقت [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[ظهور]] می‌کند، [[امام]]{{ع}} فرمود: "از [[پیامبر]]{{صل}} همین مطلب پرسیده شد. [[حضرت]] فرمود: مثل [[ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، همچون برپایی [[قیامت]] است کسی جز [[خدا]] از وقت آن [[آگاه]] نیست [[مهدی]] نمی‌آید مگر ناگهانی"<ref>{{عربی|"لقد سئل رسول الله {{صل}} عن ذلک فقال انما مثله کمثل ساعة لا تأتیکم الا بغتة"}}؛ منتخب الأثر، ۱۲۴، ۲۲۴، ۲۲۶.</ref>. مقتضای این [[احادیث]] و [[احادیث]] دیگر نظیر آنها<ref>منتخب الأثر، ۱۲۴، ۲۲۴، ۲۲۶.</ref> آن است که به هیچروی، نمیتوان وقتی برای [[ظهور]] [[مهدی]]{{ع}} معین کرد. با توجه به این اصل مسلم، [[نشانه‌های ظهور]]، تنها بیانگر نزدیک شدن زمان ظهورند و بیش از آن، دلالتی ندارند. اگر روایتی باشد که [[زمان ظهور]] را مشخص سازد، ناگزیر باید آن را توجیه کرد و یا به کناری نهاد. در برخی [[روایات]]، به گونه سربسته و مجمل، به [[زمان ظهور]] اشاره شده، ولی بر فرض درستی آنها، ناسازگاری با قاعده فوق ندارند، زیرا در [[حقیقت]] آنها نیز وقتی معین نمی‌کنند، بلکه به گونه‌ای [[نشانه‌های ظهور]] را بیان می‌کنند. مثلا در حدیثی آمده: "[[مهدی]]{{ع}} [[قیام]] نمی‌کند، مگر در سال‌های فرد: سال اول، سوم، پنجم، هفتم و یا نهم، و یا روز شنبه دهم [[محرم]]". یا: "در ۲۳ [[رمضان]] منادی ندا می‌دهد و [[مردم]] را به سوی [[مهدی]]{{ع}} فرا می‎خواند"<ref>ارشاد، ج ۲، ۳۷۹.</ref>. در این [[روایات]]، گرچه به گونه‌ای به [[زمان ظهور]] اشاره شده، ولی با این حال، به صورت جزمی و دقیق [[زمان ظهور]] مشخص نشده است. درحقیقت ویژگی‌های آن زمان، بیان شده است نه وقت دقیق [[زمان ظهور]]، بنابراین، [[روایات]]، ناسازگاری با اصل قاعده مشخص نبودن [[زمان ظهور]] ندارد. البته در برخی [[روایات]]، که [[سند]] آنها معتبر نیست، به زمان دقیق [[ظهور]] اشاره شده، ولی [[علما]]، به آن اعتنا نکرده و یا آنها را توجیه کرده‌اند»<ref>[[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۵۹-۲۶۱.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛

:::::*اگرچه قرائنی چند بر [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در [[روز جمعه]] وجود دارد؛ ولی این [[روایت]] و امثال آن را می‌توان به این صورت توجیه کرد که نخستین روز [[ظهور]] [[جمعه]] است و از آنجایی که [[قیام]] آن [[حضرت]] پس از [[ظهور]] است، [[قیام]] آن [[حضرت]] در روز شنبه اتفاق خواهد افتاد»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۵۷ - ۱۵۸.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. حجت الاسلام و المسلمین صمدی؛

::::::بر اساس [[روایات]]، [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} به صورت ناگهانی و در یک زمان نامعلوم رخ خواهد داد. برخی از [[احادیث]]، دفعی بودن حادثه [[ظهور]] را با تعبیر "بغتة" توصیف کرده و برخی دیگر، واقعه [[ظهور]] را به واقعه [[قیامت]] [[تشبیه]] نموده‌اند. [[دعبل خزاعی]] می‌گوید: وقتی در حضور [[امام رضا]]{{ع}} شعری خواندم و در آن، سخن از [[امام]] [[قائم]]{{ع}} به میان آوردم، [[حضرت]] بسیار گریه کرد، سپس به من فرمود: ای [[خزاعی]]! در این دو بیت، [[روح]] الامین به زبانت سخن گفته است. آیا می‌دانی این [[امام]] کیست و کی [[قیام]] می‌کند؟ عرض کردم: نه‌ای مولایم جز این که شنیده‌ام امامی از شما [[ظهور]] می‌کند و [[زمین]] را از [[فساد]] [[پاک]] و از [[عدالت]] و داد پر می‌کند، چنان که از [[ستم]] پر شده است. فرمود: ای [[دعبل]]! [[امام]] بعد از من، [[محمد]]{{ع}} است و پس از او فرزندش [[امام علی|علی]]{{ع}} و بعد از او پسرش [[امام حسن|حسن]]{{ع}} و پس از [[حسن]]، پسرش [[حجت]] [[قائم]]{{ع}} [[امام]] است؛ کسی که در غیبتش [[انتظار]] او را کشند و در ظهورش [[مطاع]] باشد. اگر از [[دنیا]] باقی نماند مگر یک روز، [[خدا]] آن روز را آن [[قدر]] طولانی کند که او [[ظهور]] نماید و [[زمین]] را پر از [[عدالت]] کند، چنان که پر از [[ستم]] شده باشد. اما زمان آن، خبر دادن از وقت است و حال آن که پدرم از پدرش و او از پدرانش برایم [[روایت]] کرده است که از [[پیامبر |پیغمبر]]{{صل}} سؤال شد: چه زمانی [[قائم]] از ذریه‌ات خروج می‌کند؟ فرمود: مثل او مانند [[قیامت]] است که وقتش را جز [[خداوند]] آشکار نکند و رخ نمی‌دهد مگر به صورت ناگهانی"<ref>{{عربی|"َ يَا خُزَاعِيُّ نَطَقَ رُوحُ الْقُدُسِ عَلَى لِسَانِكَ بِهَذَيْنِ الْبَيْتَيْنِ فَهَلْ تَدْرِي مَنْ هَذَا الْإِمَامُ وَ مَتَى يَقُومُ قُلْتُ لَا يَا مَوْلَايَ إِلَّا أَنِّي سَمِعْتُ بِخُرُوجِ إِمَامٍ مِنْكُمْ وَ يُطَهِّرُ الْأَرْضَ مِنَ الْفَسَادِ وَ يَمْلَأُهَا عَدْلًا فَقَالَ يَا دِعْبِلُ الْإِمَامُ بَعْدِي مُحَمَّدٌ ابْنِي وَ بَعْدَ مُحَمَّدٍ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ بَعْدَ عَلِيٍّ ابْنُهُ الْحَسَنُ وَ بَعْدَ الْحَسَنِ ابْنُهُ الْحُجَّةُ الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ فِي غَيْبَتِهِ الْمُطَاعُ فِي ظُهُورِهِ لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ لَهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ فَيَمْلَأَهَا عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ أَمَّا مَتَى فَإِخْبَارٌ عَنِ الْوَقْتِ وَ قَدْ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ{{ع}} أَنَّ النَّبِيَّ ص قِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَتَى يَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ قَالَ مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً"}}؛ عیون اخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۲۹۷؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۳؛ کفایة الأثر، ص۲۷۷.</ref>؛ در [[روایت]] منقول از [[امام جواد]]{{ع}} نیز آمده است: "[[خداوند]] بزرگ، امر [[ظهور]] ایشان را یک شبه به انجام می‌رساند، چنان که امر [[موسی]]، کلیم خود را چنین کرد؛ آن گاه که جهت برگرفتن [[آتش]] برای خانواده‌اش رهسپار شد، اما زمانی که برگشت، [[پیامبر]] و فرستاده [[خدا]] شده بود"<ref>{{عربی|" إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَيُصْلِحُ لَهُ أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ كَمَا أَصْلَحَ أَمْرَ كَلِيمِهِ مُوسَى{{ع}} إِذْ ذَهَبَ لِيَقْتَبِسَ لِأَهْلِهِ نَاراً فَرَجَعَ وَ هُوَ رَسُولٌ نَبِي‏"}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۷؛ اعلام الوری، ج۲، ص۲۴۲؛ مدینة المعاجز، ج۷، ص۴۰۸.</ref>؛ براساس این دسته [[روایات]]، واقعه [[ظهور]]، یک [[امر ناگهانی]] و غیر قابل پیش‌بینی است و کسی از زمان آن اطلاع دقیقی ندارد؛ لذا بر اساس [[روایات]]، اگر کسی برای [[ظهور]] [[حضرت]]، زمان و [[تاریخ]] تعیین کند، [[دروغگو]] است و ادعای وی اعتبار و [[ارزش]] دینی نخواهد داشت»<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۴۷- ۱۵۲.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۷. حجت الاسلام و المسلمین رجالی تهرانی؛

::::::« [[زمان ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} برای هیچ کس، حتی برای آن [[حضرت]] معلوم نیست. گاهی بعضی [[اصحاب]] [[ائمه]] {{عم}} اصرار می‌ورزیدند آنان [[وقت ظهور]] را بیان کنند، اما آنان با صراحت تمام می‌فرمودند: کسی [[وقت ظهور]] را نمی‌داند. هر کس وقتی برای آن معین کند دروغگوست: {{عربی|"كَذَبَ‌ الْوَقَّاتُونَ‌، كَذَبَ‌ الْوَقَّاتُونَ"}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.</ref>؛ تعیین‌کنندگان وقتِ [[ظهور]]، دروغگویند»<ref>[[عباس رحیمی|رحیمی، عباس]]، [[امید فردا (کتاب)|امید فردا]]، ص۵۳.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۹. حجت الاسلام و المسلمین رضوی؛

::::::از مجموع [[روایات]] می‌فهمیم که [[علم]] به [[وقت ظهور]]، از [[اسرار]] [[خداوند]] است و از [[وظایف]] [[شیعیان]]، ترک وقت‌گذاری و [[تکذیب]] تعیین‌کنندگان [[وقت ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} است»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۵۷.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۲. نویسندگان کتاب «نگین آفرینش»؛