آیات مربوط به ظهور امام مهدی کدامند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::از این رو در [[تفاسیر]] با [[روایات تفسیری]] وقتی برای آیه‌ای مصداق معرفی می‌کنند [[مفسرین]] می‌فرمایند: "این یکی از مصادیق این [[آیه]] است نه اینکه این [[آیه]] فقط همین معنا و مصداق را داشته باشد."<ref>مگر در مواردی خاص که مصداق من حصر می‌شود مانند آیه تطهیر که در شأن اهل بیت نازل شده است. (احزاب / ۳۳)</ref> به عنوان نمونه در سوره‌ [[حمد]] ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|اهدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ}}‌ [[شیخ صدوق]] از [[امام صادق]] {{ع}} حکایت می‌کند: {{عربی|"الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ [[امام علی|أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ]] {{ع}}"}} و [[علامه طباطبایی|علامه]] در شرح آن می‌نویسد: این [[روایات]] از قبیل تطبیق و بیان مصداق بارز برای [[آیه]] می‌باشد<ref>تفسیر المیزان، ج ۱، ص ۴۱.</ref>.

::::::با توجه به آنچه بیان شد: در مورد [[ظهور]] و [[انتظار فرج]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}  بلکه دیگر جنبه‌های شخصیتی ایشان آیه‌ صریحی وارد نشده ولی با در نظر گرفتن منطق [[فهم]] [[قرآن]] و [[تأویل]] و [[تفسیر]] و با توجه به [[روایات]] [[آیات]] متعددی را می‌توان بر شمرد که یکی از مهمترین مصادیق [[آیه]] [[حضرت]] [[ولی الله الاعظم]] [[امام مهدی|حجة بن الحسن العسکری]] {{ع}}  می‌باشند که مجموعه‌ این [[آیات]] در کتب متعددی جمع‌آوری شده که برخی از آنها عبارتند از:

::::::در خصوص مسئله‌ [[انتظار]] و [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}  که یکی از جلوه‌های بحث پیرامون [[حضرت]] است ـ نیز آیاتی وجود دارد که به عنوان نمونه دو مورد آن را معرفی می‌کنیم:

::::::۲. [[قرآن کریم]]  در سوره یونس آیه‌ ۲۰ می‌فرماید: {{متن قرآن|وَيَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ}}؛ "و گویند: "چرا نشانه (معجزه‌وارى) از پروردگارش بر او فرو فرستاده نمى‌شود؟!" پس بگو: (آنچه از حسّ) پوشیده، تنها براى خداست؛ پس [[منتظر]] باشید، [چرا] که من (هم) با شما از منتظرانم."

::::::[[حضرت علی]]{{ع}} در [[نهج البلاغه]] می‌فرماید: {{متن حدیث|لَتَعْطِفَنَّ الدُّنْيَا عَلَيْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ الضَّرُوسِ عَلَى وَلَدِهَا...}}<ref>«این [[دنیا]] که امروزه از ما روگردان است روزی به ما رو خواهد آورد همانند ناقه‌ای که به فرزندش از روی علاقه، روی می‌آورد.» نهج البلاغه محمد عبده، دار المعرفة، بیروت، کلمات قصار شماره ۲۰۹.</ref>؛

::::::[[ابن ابی الحدید]] می‌گوید: ما هم قبول داریم، [[شیعه]] هم قبول دارد. با این تفاوت که [[اهل سنت]] می‌گوید: [[ضرورت]] ندارد که آن [[امام]] فعلا [[حیات]] داشته باشد بلکه به وقت خودش متولد خواهد شد و این کار را انجام خواهد داد: {{عربی|... وَ لَا یلزم مِنْ ذلک أَنَّهُ لَا بُدَّ أَنْ یکون مَوْجُوداً وَ إِنْ کان غَائِباً إلی أَنْ یظهر بَلْ یکفی فی صِحَّةِ هَذَا الکلام أَنْ یخلق فی آخِرِ الْوَقْتِ...}}<ref>همان:... از آن مطلب لزومی نخواهد بود که امام در حال حاضر موجود باشد، گرچه غایب باشد تا زمانی که ظهور نمایند، بلکه در صحیح بودن این کلام همین کفایت می‌کند که در آخر وقت متولد شود....</ref>. پس ما با [[برادران]] [[اهل سنت]] در اصل [[ظهور مهدی]]{{ع}} [[اختلاف]] نداریم و اینکه از ولد [[امام حسین]]{{ع}} است، این هم [[اتفاق نظر]] است.

::::::تفاوت دیدگاه: نقطه فارق بین ما و [[اهل سنت]] این است که [[شیعه]] عقیده‌اش این است که پیوسته باید [[حجت]] [[حق]] به‌طور [[حی]] و زنده در روی [[زمین]] باشد تا واسطه [[برکات]] و فیوضات [[الهی]] برای همه جهانیان باشد.

::::::در [[زیارت]] این جمله را وقتی که جلو [[ضریح امام حسین]]{{ع}} می‌ایستیم، می‌خوانیم: {{متن حدیث|... إِرَادَةُ الرَّبِّ فِي مَقَادِيرِ أُمُورِهِ تَهْبِطُ إِلَيْكُمْ وَ تَصْدُرُ مِنْ بُيُوتِكُم‌...}}<ref>کافی، ج ۴، ص ۵۵۷:... اراده خداوندی در جریان مقادیر امور به سوی شما فرود می‌آید و از منازل شما صادر می‌شود....</ref>. یعنی یگانه [[واسطه فیض]] به‌طور مطلق و فراگیر شما هستید. آیا شما که مقابل [[ضریح امام حسین]]{{ع}} این جمله را می‌گویید، توجه دارید؟ این درسی است از [[عقاید]] [[شیعیان]].

::::::[[خداوند]] [[مادر موسی]]{{ع}} را به [[انتظار]] [[وعده]] [[حق]] سفارش فرمود: {{متن قرآن|فَرَدَدْنَاهُ إِلَى أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«پس (بدین‌گونه) او را به مادرش باز گرداندیم تا چشمش (بدو) روشن گردد و اندوهگین نباشد و بداند که وعده خداوند راستین است اما بیشتر آنان نمی‌دانند» سوره قصص، آیه ۱۳.</ref>. و در سوره [[روم]] [[مؤمنان]] را به [[پیروزی]] [[وعده]] داده است: {{متن قرآن|بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ * وَعْدَ اللَّهِ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«به یاری خداوند که هر کس را بخواهد یاری می‌رساند و او پیروزمند بخشاینده است * بنابر وعده خداوند؛  خداوند در وعده خود خلاف نمی‌ورزد امّا بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره روم، آیه ۵-۶.</ref>. {{متن قرآن|فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ}}<ref>«پس شکیبا باش که وعده خداوند راستین است و مبادا آنان که اهل یقین نیستند تو را سبکسار گردانند» سوره روم، آیه ۶۰.</ref>. هم چنین آمده است: {{متن قرآن|فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِبْكَارِ}}<ref>«بنابراین شکیب کن که وعده خداوند راستین است و از گناه خویش آمرزش بخواه و در پایان روز  و پگاهان  با سپاس پروردگارت را به پاکی بستای!» سوره غافر، آیه ۵۵.</ref>. {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا}}<ref>«خداوند به کسانی از آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند نوید آمرزش و پاداشی سترگ داده است» سوره فتح، آیه ۲۹.</ref>. {{متن قرآن|لَا يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا}}<ref>«مؤمنان جهادگریز که آسیب دیده نباشند با جهادگران در راه خداوند به جان و مال، برابر نیستند، خداوند جهادگران به جان و مال را بر جهادگریزان به پایگاهی (والا) برتری بخشیده و به همگان وعده نیکو داده است و خداوند جهادگران را بر جهادگریزان به پاداشی سترگ، برتری بخشیده است..». سوره نساء، آیه ۹۵.</ref>. {{متن قرآن|أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَالضَّرَّاءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ}}<ref>«آیا گمان می‌کنید به بهشت در خواهید آمد با آنکه هنوز داستان کسانی که پیش از شما (در) گذشتند بر سر شما نیامده است؟ به آنان سختی و رنج رسید و لرزانده  شدند تا جایی که پیامبر و مؤمنان همراه وی می‌گفتند: یاری خداوند کی در می‌رسد؟ آگاه باشید که یاری خداوند نزدیک است» سوره بقره، آیه ۲۱۴.</ref>.{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>. {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور  پس از تورات  نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>. {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ * وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُمْ مَا كَانُوا يَحْذَرُونَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شده‌اند  منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم * و به آنان در این (سر) زمین توانایی بخشیم و با آنان  به فرعون و هامان و سپاه آن دو، چیزی را که از آن می‌هراسیدند نشان دهیم» سوره قصص، آیه ۵-۶.</ref>. {{متن قرآن|بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ}}<ref>«برنهاده  خداوند برای شما بهتر است اگر مؤمن باشید و من بر شما نگهبان نیستم» سوره هود، آیه ۸۶.</ref>. {{متن قرآن|قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref>»<ref>[[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۲۵-۲۶.</ref>.

:::::: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}}<ref>«اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دین‌ها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند» سوره توبه، آیه ۳۳.</ref>. در‌ حیاة القلوب<ref>حیاة القلوب، تألیف علامه مجلسی، جلد پنجم امام‌‌شناسی‌.</ref> در ذیل این [[آیه]] که در [[شأن]] [[قائم آل محمد]]{{ع}} نازل شده است و عیاشی و دیگران از [[حضرت علی بن الحسین]]{{ع}} روایت‌ کرده‌اند‌ که:این ایمنی از‌ برای‌‌ [[شیعیان]] ما در زمان [[مهدی این امت]] خواهد بود، و این است که [[حضرت رسول]]{{صل}} در [[شأن]] او فرمود که اگر باقی نمانده باشد از [[دنیا]] مگر یک روز، [[خدا]] البته‌ آن‌ روز را دراز گرداند تا مردی از [[فرزندان]] من [[والی]] شود بر [[مردم]] که همنام من باشد و [[زمین]] را پر از [[عدالت]] گرداند بعد از آنکه پر از [[ظلم]] و جور‌ شده‌ باشد.  

::::::در [[تفسیر]] [[علی بن ابراهیم]] از [[ابی الجارود]]، او از [[باقر]]{{ع}} در خصوص قول خدای عز و جل {{متن قرآن|قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا}}<ref>«بگو: مرا خبر دهید که اگر عذابش (ناگهان) شباهنگام یا روز به سراغتان آید..». سوره یونس، آیه ۵۰.</ref> یعنی شب یا روز{{متن قرآن|مَاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ}}<ref>«(دیگر) گنهکاران از او چه چیزی را به شتاب می‌خواهند؟» سوره یونس، آیه ۵۰.</ref>. [[روایت]] نموده که آن [[حضرت]] فرمود مراد از [[عذاب]] در این [[آیه]] عذابی است که‌ در آخر‌ الزمان‌ به‌ [[فاسقان]] اهل [[قبله]] یعنی اهل [[اسلام]] نازل می‌شود در حالی‌ که می‌گویند [[عذاب]] بر ما نازل نخواهد شد.