پرش به محتوا

عاشورا در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مقطع' به 'مقطع'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
جز (جایگزینی متن - 'مقطع' به 'مقطع')
خط ۱۴: خط ۱۴:
اما به [[باور]] [[شیعیان]] و برخی از علمای [[اهل‌سنت]] (نظیر [[ابوالفرج ابن‌جوزی]] و [[محمد عبدالرئوف مناوی]])، مبارک بودن روز عاشورا، [[بدعت]]، باوری جعلی و از اقدامات [[بنی‌امیه]] برای [[تحریف]] [[تاریخ]] و از یادبردن [[واقعه عاشورا]] است. همچنین روزه‌داری در این روز، از نظر [[فقه شیعه]] [[مکروه]] است. روایاتی از [[امامان شیعه]] در [[مذمت]] عید دانستن عاشورا و در مقابل تأکید بر [[عزاداری]] در این روز نقل شده است. از جمله در علل‌الشرائع از [[امام رضا]]{{ع}} نقل شده است: «هرکس در [[روز عاشورا]] کسب روزی و رفع نیازهای خود را ترک کند، [[خداوند]] نیازهای [[دنیا]] و آخرتش را برآورده می‌سازد و هرکس روز عاشورا [[روز]] [[مصیبت]] و [[غم]] و گریه‌اش باشد، خداوند [[روز قیامت]] را روز [[شادی]] و [[سرور]] او قرار خواهد داد و چشمان او را به دیدن ما در [[بهشت]] روشن خواهد کرد». در [[زیارت عاشورا]] - که به [[امام باقر]]{{ع}} منسوب است- نیز [[جشن]] گرفتن و [[تبرک]] جستن در این روز، به [[بنی‌امیه]]، آل‌زیاد وآل [[مروان]] نسبت داده شده است. به نظر می‌رسد یکی از [[دلایل]] تأکید بسیار [[امامان شیعه]] بر اقامه [[عزاداری]] در [[عاشورا]]، مقابله با همین رسم و تلاش برای زنده نگاه‌داشتن یاد [[واقعه عاشورا]] بوده است.
اما به [[باور]] [[شیعیان]] و برخی از علمای [[اهل‌سنت]] (نظیر [[ابوالفرج ابن‌جوزی]] و [[محمد عبدالرئوف مناوی]])، مبارک بودن روز عاشورا، [[بدعت]]، باوری جعلی و از اقدامات [[بنی‌امیه]] برای [[تحریف]] [[تاریخ]] و از یادبردن [[واقعه عاشورا]] است. همچنین روزه‌داری در این روز، از نظر [[فقه شیعه]] [[مکروه]] است. روایاتی از [[امامان شیعه]] در [[مذمت]] عید دانستن عاشورا و در مقابل تأکید بر [[عزاداری]] در این روز نقل شده است. از جمله در علل‌الشرائع از [[امام رضا]]{{ع}} نقل شده است: «هرکس در [[روز عاشورا]] کسب روزی و رفع نیازهای خود را ترک کند، [[خداوند]] نیازهای [[دنیا]] و آخرتش را برآورده می‌سازد و هرکس روز عاشورا [[روز]] [[مصیبت]] و [[غم]] و گریه‌اش باشد، خداوند [[روز قیامت]] را روز [[شادی]] و [[سرور]] او قرار خواهد داد و چشمان او را به دیدن ما در [[بهشت]] روشن خواهد کرد». در [[زیارت عاشورا]] - که به [[امام باقر]]{{ع}} منسوب است- نیز [[جشن]] گرفتن و [[تبرک]] جستن در این روز، به [[بنی‌امیه]]، آل‌زیاد وآل [[مروان]] نسبت داده شده است. به نظر می‌رسد یکی از [[دلایل]] تأکید بسیار [[امامان شیعه]] بر اقامه [[عزاداری]] در [[عاشورا]]، مقابله با همین رسم و تلاش برای زنده نگاه‌داشتن یاد [[واقعه عاشورا]] بوده است.


در دوره‌های [[حکومت بنی‌امیه]] و [[بنی‌عباس]]، عزاداری عاشورا به جهت محدودیت‌های [[سیاسی]] - [[اجتماعی]] [[شیعیان]] بیشتر به صورت مخفیانه و در منازل شخصی برگزار می‌شد. نخستین بار پس از به [[قدرت]] رسیدن [[دولت شیعی]] [[آل‌بویه]] و مشخص در سال ۳۵۲ ق و در [[بغداد]] بود که شیعیان توانستند عزاداری روز عاشورا را به صورت علنی برگزار کنند. از آن [[مقطع]] به بعد، برگزاری این [[آیین]] متأثر از سیاست‌های مذهبی حکومت‌های مختلف، فراز و نشیب‌های بسیاری داشته است. در مقاطعی [[ممنوع]] بوده و در مقاطعی دیگر آزادانه برگزار شده است. در [[ایران]]، از [[زمان]] استقرار [[حکومت]] [[شیعی]] [[صفویه]] تا امروز، به جز برخی مقاطع کوتاه از جمله سال‌های پایانی [[سلطنت]] رضاشاه، عزاداری عاشورا در گستره وسیع برگزار شده است. تنوع و تکثر [[آیین‌ها]]، [[رسوم]] و [[آداب]] این عزاداری در کشورهای مختلف، آن را به عنوان [[شعار]] و نماد [[شیعه]]، و در کشورهایی مانند ایران همچنین به آیینی ملی و مردمی تبدیل کرده است.
در دوره‌های [[حکومت بنی‌امیه]] و [[بنی‌عباس]]، عزاداری عاشورا به جهت محدودیت‌های [[سیاسی]] - [[اجتماعی]] [[شیعیان]] بیشتر به صورت مخفیانه و در منازل شخصی برگزار می‌شد. نخستین بار پس از به [[قدرت]] رسیدن [[دولت شیعی]] [[آل‌بویه]] و مشخص در سال ۳۵۲ ق و در [[بغداد]] بود که شیعیان توانستند عزاداری روز عاشورا را به صورت علنی برگزار کنند. از آن مقطع به بعد، برگزاری این [[آیین]] متأثر از سیاست‌های مذهبی حکومت‌های مختلف، فراز و نشیب‌های بسیاری داشته است. در مقاطعی [[ممنوع]] بوده و در مقاطعی دیگر آزادانه برگزار شده است. در [[ایران]]، از [[زمان]] استقرار [[حکومت]] [[شیعی]] [[صفویه]] تا امروز، به جز برخی مقاطع کوتاه از جمله سال‌های پایانی [[سلطنت]] رضاشاه، عزاداری عاشورا در گستره وسیع برگزار شده است. تنوع و تکثر [[آیین‌ها]]، [[رسوم]] و [[آداب]] این عزاداری در کشورهای مختلف، آن را به عنوان [[شعار]] و نماد [[شیعه]]، و در کشورهایی مانند ایران همچنین به آیینی ملی و مردمی تبدیل کرده است.


در [[منابع حدیثی شیعی]] (مانند [[اقبال الاعمال]]) مجموعه آداب و عباداتی برای شب و روز عاشورا توصیه شده است. از جمله آداب و [[مستحبات]] این [[روز]]، [[خواندن زیارت عاشورا]]، [[خواندن نماز]] مخصوص، [[تعزیت]] گفتن به یکدیگر با عبارت {{متن حدیث|أَعْظَمَ اللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ‌}}، [[پرهیز]] از طعام (و نه [[روزه‌داری]])، ترک [[خنده]] و [[شادی]] و [[لعن]] فرستادن بر [[قاتلان امام حسین]]{{ع}} از جمله با عبارت {{متن حدیث|اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْنِ‌}} است. همچنین طبق برخی [[روایات]]، [[عاشورا]] روز [[ظهور امام زمان]]{{ع}} دانسته شده است.
در [[منابع حدیثی شیعی]] (مانند [[اقبال الاعمال]]) مجموعه آداب و عباداتی برای شب و روز عاشورا توصیه شده است. از جمله آداب و [[مستحبات]] این [[روز]]، [[خواندن زیارت عاشورا]]، [[خواندن نماز]] مخصوص، [[تعزیت]] گفتن به یکدیگر با عبارت {{متن حدیث|أَعْظَمَ اللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ‌}}، [[پرهیز]] از طعام (و نه [[روزه‌داری]])، ترک [[خنده]] و [[شادی]] و [[لعن]] فرستادن بر [[قاتلان امام حسین]]{{ع}} از جمله با عبارت {{متن حدیث|اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْنِ‌}} است. همچنین طبق برخی [[روایات]]، [[عاشورا]] روز [[ظهور امام زمان]]{{ع}} دانسته شده است.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش